کیسان ابوعمره

از اسلامیکال
(تغییرمسیر از ابوعمره کیسان)
پرش به ناوبری پرش به جستجو
کیسان ابوعمره
پرونده:Abu Amra Kaysan.png
متولدقرن ۷ میلادی
تیسفون
وفات۶۷ هجری قمری
علت فوتنبرد در جنگ حرورا
نژادایرانی
کارهای برجستهشرکت در جنگ صفین، قیام مختار
دیناسلام
همسر(ها)شیرین
فرزندانحیدر

ابوعمره کیسان (؟ -۶۸۶م)، مشاور نظامی مختار ثقفی و انقلابی کوفی ایرانی‌تبار در دورهٔ جنگ داخلی دوم مسلمانان بود. از کیسان به عنوان لقب خود مختار هم در منابع یاد شده است.[۱] فرقه منقرض شده شیعی کیسانیه، به احتمال زیاد به نام کیسان نامگذاری شده است.[۲]

هویت

اخبار و اقوال مختلف راجع به «کیسان»[۳]
خبر نظر دانشنامهٔ جهان اسلام
کیسان، غلام علی بن ابی‌طالب بود که در نبرد صفین کشته شد. این کیسان، فردی غیر از کیسان ابوعمره بوده است.
«کیسان» اسم یا لقب مختار ثقفی بوده است. چون کیسان ابوعمره شهرت زیادی نداشته است، پیروان فرقهٔ کیسانیه تصور کردند «کیسان» لقب مختار ثقفی است؛ اما این گزاره از لحاظ تاریخی اثبات نشده است.
کیسان شخصی غیر از مختار ثقفی بوده است. این قول صحیح به نظر می‌رسد.

زیبا شمسی، مورخ، در دانشنامهٔ جهان اسلام سه قول مختلف راجع به کیسان را ذکر کرده، و از میان آنها بهترین تبیین را استنتاج کرده است.[۴]

کیسان پس از فتح امپراتوری ساسانی توسط اعراب جزء موالی شد و به اسلام گروید. او از وابستگان طایفهٔ «عُرَینة» از قبیلهٔ بجیله [بجیلة] بود.[۵]

کارنامه

طولی نکشید که کیسان به اندیشه‌های شیعی گرایش پیدا کرد. نهایتاً او در قیام مختار ثقفی (۶۹۵ الی ۶۹۷ م./۶۵الی۶۷ ه‍.ق) فرماندهی لشکریان موالی مختار را برعهده گرفت و بعد فرمانده محافظان شخصی او نیز شد.[۶][۷] علت انتخاب کیسان برای این منصب یکی از این دو دلیل می‌تواند باشد: اول به دلیل اطمینانی که مختار به وی داشت، دوم نفوذ بالای کیسان در میان موالی کوفه. کیسان از وفاداران انگشت‌شمار مختار بود و تحت حمایت ابراهیم بن مالک‌اشتر نیز قرار داشت.[۸]

پانویس

ارجاعات

منابع

  • شمسی، زیبا (۱۳۸۹). «کیسان ابوعمره». دانشنامه جهان اسلام. مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی.

پیوندهای بیرونی