شیخ فضل‌الله نوری

از اسلامیکال
پرش به ناوبری پرش به جستجو

فضل‌الله نوری
اطلاعات شخصی
زاده۳ دی ۱۲۲۲
درگذشته۹ مرداد ۱۲۸۸ (۶۵ سال)[۲]
علت مرگاعدام
محل دفنحرم فاطمه معصومه، قم، ایران
دیناسلام
همسرسکینه
فرزندان۱۲، شامل مهدی نوری[۱]
مذهبشیعه دوازده‌امامی
عقیدهمخالف پادشاهی مشروطه
تحصیلاتمدرسه علمیه مروی
اشتغالمجتهد
بستگانمیرزا حسین نوری (پدر همسر)
نورالدین کیانوری (نوه)

فضل‌الله نوری مازندرانی (۳ دی ۱۲۲۲ – ۹ مرداد ۱۲۸۸) معروف به شیخ فضل‌الله نوری، روحانی مخالف مشروطیت و از مجتهدان شیعه و بنیان‌گذار اسلام سیاسی در ایران قاجاری بود. او اظهار می‌کرد که تمامی قوانین جامعه باید بر اساس احکام اسلام تنظیم شوند. او مهم‌ترین و مشهورترین نمایندهٔ جریان فکری مشروعه‌خواهی به‌شمار می‌رود.[۳]

زندگی

پس از انقلاب مشروطه، شیخ فضل‌الله با اصول آزادی و برابری متمم قانون اساسی مخالفت کرد و به اصرار او، ماده‌ای در متمم قانون اساسی گنجانده شد که بر اساس آن، شورایی از علمای شیعه برای نظارت بر مصوبات مجلس و اطمینان از انطباق این مصوبات با شرع در نظر گرفته شد.[۴][۵] در آذر ۱۲۸۶، نوری از مردم دعوت کرد تا برای دفاع از اسلام در برابر «مشروطه‌طلبان کافر» در میدان توپخانه تجمع کنند. او در این گردهمایی معروف به واقعه میدان توپخانه سخنرانی کرد و «برابری» را یک بدعت خارجی خواند.[۶] شیخ فضل‌الله فتواهایی مبتنی بر حرام بودن مشروطه صادر نمود.[۷] در سال ۱۲۸۶، تعدادی از علمای تهران که شیخ فضل‌الله در رأس آن‌ها بود، در نامه‌ای به محمدعلی‌شاه، نوشتند که مجلسی که با الگوبرداری از قوانین پارلمان‌های اروپایی تشکیل شده است، با قواعد اسلامی منافات دارد و ممکن‌الجمع نیست.[۸] به دنبال فتح تهران در ۱۲۸۸، تعدادی از مخالفان مشروطه مانند شیخ فضل‌الله به اعدام محکوم شدند.[۹]

پانویس

ارجاعات

  1. «ناخلفِ شیخ». همدلی. ۹ مرداد ۱۳۹۸. دریافت‌شده در ۳ اوت ۲۰۲۳ – به واسطهٔ پیشخوان.
  2. «شیخ فضل‌الله نوری». بنیاد ملی نخبگان. دریافت‌شده در ۳ اوت ۲۰۲۳.
  3. طباطبایی، «نظریه مشروعه‌خواهی اهل دیانت»، تاملی دربارهٔ ایران، ۳۷۴–۳۷۳.
  4. سوری و شریعتی مزینانی، «بررسی پیامد خواسته و ناخواسته پروژهٔ مشروع‌سازی متمم قانون اساسی در مشروطه اول»، رهیافت‌های سیاسی و بین‌المللی، ۱۵۰.
  5. مارتین، «شیخ فضل‌الله نوری و مشروطیت»، پژوهشنامه متین، ۱۷۱.
  6. آبراهامیان، ایران بین دو انقلاب، ۱۲۰–۱۲۱.
  7. طباطبایی، «نظریه مشروعه‌خواهی اهل دیانت»، تاملی دربارهٔ ایران، ۴۰۵.
  8. طباطبایی، «نظریه مشروعه‌خواهی اهل دیانت»، تاملی دربارهٔ ایران، ۴۰۸.
  9. پزشکزاد، مروری در انقلاب مشروطیت ایران، ۱۵۸–۱۵۷.

منابع

  • Martin, Vanessa (June 19, 2014). "NURI, FAZL-ALLAH". Encyclopædia Iranica (به انگلیسی). Retrieved 27 June 2014.{{cite web}}: نگهداری یادکرد:تاریخ و سال (link)