تفسیر عیاشی یکی از قدیمیترین و مهمترین تفاسیرقرآن در مکتب امامیه است که توسط ابونصر محمدبن مسعود عیاشی در دوره غیبت صغرا تألیف شده است. این تفسیر بهخاطر جنبههای روایی و فقهی خود شناخته میشود و به آیات الاحکام توجه زیادی دارد. مؤلف در مقدمه این کتاب به فضیلت قرآن، ضرورت مراجعه به اهل بیت برای فهم آن و جلوگیری از نقل احادیث مخالف با قرآن پرداخته است. عمده روایات این تفسیر از امامان شیعه، بهخصوص محمد باقر و جعفر صادق نقل شده است که اکثرا شامل فضایل اهل بیت و دیدگاههای شیعه هستند. عیاشی همچنین به مسائل کلامی مانند «جبر و تفویض» در کتابش پرداخته است. متن موجود از تفسیر عیاشی تنها بخشهایی از قرآن را شامل میشود و بهنظر میرسد که در اصل، همه قرآن را در بر داشته است. این تفسیر به دلیل اهمیت و تأثیرش بر تفاسیر بعدی، دارای نسخهها و چاپهای متعددی است که در آنها اسناد و طرق روایت مورد بررسی قرار گرفته است. بهطور کلی، تفسیر عیاشی نشاندهنده عمق مسائل فقهی، کلامی و تفسیری در اندیشه شیعه است و از این منظر منبعی ارزشمند بهشمار میرود.[۱]