آلپ‌تگین: تفاوت میان نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{Infobox royalty |name=آلپ‌تگین |title= |image=Pınarbaşı 5.JPG |caption= |succession=امیر غزنی |birth_date= |birth_place= |death_date=۲۰ شعبان ۳۵۲ قمری/۹۶۳ میلادی |death_place= |place of burial= |full name= |father= |mother= |spouse= |issue= |reign=۳۵۱–۳۵۲ قمری/۹۶۲–۹۶۳ میلادی |coronation= |othertitles= |predecessor=''دودمان لو...» ایجاد کرد) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۴: | خط ۲۴: | ||
}} | }} | ||
'''آلپ‌تگین''' یکی از سپهسالاران [[مردم ترک|تُرک‌نژاد]] در حکومت [[سامانیان]] بود. | '''آلپ‌تگین''' یکی از سپهسالاران [[مردم ترک|تُرک‌نژاد]] در حکومت [[سامانیان]] بود. | ||
== تبار == | |||
وی اصالتاً از [[مردم ترک|ترکان]] کوچ‌نشین [[آسیای مرکزی]] بود که بعدها دستگیر شد و به عنوان برده به پایتخت سامانیان یعنی [[بخارا]] آورده شد. جایی که که در آن به [[نیروی نظامی]] سامانیان وارد شد.{{sfn|Davaran|2010|p=158}} | |||
== زندگی == | |||
آلپ‌تگین در سالهای پایانی عمر خود یعنی سالهای ۹۶۲ الی ۹۶۳ میلادی به دلیل حمایت از پسر عبدالملک بن نوح سامانی، مورد غضب منصور بن نوح قرارگرفت و به بخارا خوانده شد. او که از ماجرای امر آگاه بود از خراسان به غزنه رفت و فرمانروای شبه‌مستقل شهر [[غزنی]] شد. وی پیش از فرمانروایی در غزنی، به سمت [[سپهسالار (درجه نظامی)|سپهسالار]] ارتش [[سامانیان]] در [[خراسان]] رسیده بود. پس از مرگ [[عبدالملک یکم سامانی|عبدالملک بن نوح]]، آلپ‌تگین برای تاخت‌وتاز به سوی [[هند]] رفت و در مسیر خود، ناگزیر شد از غزنه بگذرد. هنگامی که ابوعلی لویک حاکم غزنه اجازهٔ عبور به او نداد، پس از چهار ماه محاصره، شهر را تصرف کرد. سپس بنا به گفتهٔ جوزجانی، با دریافت منشوری از [[منصور یکم سامانی|منصور بن نوح]]، موقعیت خود را تثبیت کرد.<ref>{{پک|باسورث|۱۳۷۸|ک=|ص=۳۵–۳۶}}</ref> | |||
== | == درگذشت == | ||
آلپ‌تگین در ۲۰ شعبان ۳۵۲ قمری درگذشت<ref>{{یادکرد کتاب |نام خانوادگی= خلیلی|نام= خلیل‌الله|کتاب=سلطنت غزنویان | ناشر= انتشارات امیری|سال= ۱۳۸۷|شابک=۹۷۸-۹۹۳۶-۲۰-۰۰۹-۸|صفحه=۳}}</ref> و پیش از مرگ، فرزندش ابو اسحاق ابراهیم را نامزد جانشینی خود کرد.<ref>{{پک|باسورث|۱۳۷۸|ک=|ص=۳۶}}</ref> | |||
== پانویس == | == پانویس == | ||
=== ارجاعات === | |||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
== منابع == | === منابع === | ||
* {{یادکرد وب |نشانی=http://www.cgie.org.ir/shavad.asp?id=123&avaid=390 |عنوان=آلپ تکین |نویسنده=سیدعلی آل داود |ناشر=[[دائرةالمعارف بزرگ اسلامی]] |زبان= |accessdate=۱۳ ژوئن ۲۰۰۸ |archiveurl=https://web.archive.org/web/20071214224110/http://www.cgie.org.ir/shavad.asp?id=123&avaid=390 |archivedate=۱۴ دسامبر ۲۰۰۷ |dead-url=yes}} | * {{یادکرد وب |نشانی=http://www.cgie.org.ir/shavad.asp?id=123&avaid=390 |عنوان=آلپ تکین |نویسنده=سیدعلی آل داود |ناشر=[[دائرةالمعارف بزرگ اسلامی]] |زبان= |accessdate=۱۳ ژوئن ۲۰۰۸ |archiveurl=https://web.archive.org/web/20071214224110/http://www.cgie.org.ir/shavad.asp?id=123&avaid=390 |archivedate=۱۴ دسامبر ۲۰۰۷ |dead-url=yes}} | ||
* {{یادکرد کتاب|نام=کلیفورد ادموند|نام خانوادگی=باسورث|عنوان=تاریخ غزنویان|پیوند نویسنده=کلیفورد ادموند باسورث|ترجمه= حسن انوشه|ناشر=انتشارات امیرکبیر|سال=۱۳۷۸}} | * {{یادکرد کتاب|نام=کلیفورد ادموند|نام خانوادگی=باسورث|عنوان=تاریخ غزنویان|پیوند نویسنده=کلیفورد ادموند باسورث|ترجمه= حسن انوشه|ناشر=انتشارات امیرکبیر|سال=۱۳۷۸}} | ||
نسخهٔ کنونی تا ۱۶ ژوئیهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۰۴:۴۱
| آلپ‌تگین | |
|---|---|
 | |
| امیر غزنی | |
| سلطنت | ۳۵۱–۳۵۲ قمری/۹۶۲–۹۶۳ میلادی |
| پیشین | دودمان لویک |
| جانشین | سبکتگین |
| درگذشته | ۲۰ شعبان ۳۵۲ قمری/۹۶۳ میلادی |
| دین و مذهب | اسلام |
آلپ‌تگین یکی از سپهسالاران تُرک‌نژاد در حکومت سامانیان بود.
تبار
وی اصالتاً از ترکان کوچ‌نشین آسیای مرکزی بود که بعدها دستگیر شد و به عنوان برده به پایتخت سامانیان یعنی بخارا آورده شد. جایی که که در آن به نیروی نظامی سامانیان وارد شد.[۱]
زندگی
آلپ‌تگین در سالهای پایانی عمر خود یعنی سالهای ۹۶۲ الی ۹۶۳ میلادی به دلیل حمایت از پسر عبدالملک بن نوح سامانی، مورد غضب منصور بن نوح قرارگرفت و به بخارا خوانده شد. او که از ماجرای امر آگاه بود از خراسان به غزنه رفت و فرمانروای شبه‌مستقل شهر غزنی شد. وی پیش از فرمانروایی در غزنی، به سمت سپهسالار ارتش سامانیان در خراسان رسیده بود. پس از مرگ عبدالملک بن نوح، آلپ‌تگین برای تاخت‌وتاز به سوی هند رفت و در مسیر خود، ناگزیر شد از غزنه بگذرد. هنگامی که ابوعلی لویک حاکم غزنه اجازهٔ عبور به او نداد، پس از چهار ماه محاصره، شهر را تصرف کرد. سپس بنا به گفتهٔ جوزجانی، با دریافت منشوری از منصور بن نوح، موقعیت خود را تثبیت کرد.[۲]
درگذشت
آلپ‌تگین در ۲۰ شعبان ۳۵۲ قمری درگذشت[۳] و پیش از مرگ، فرزندش ابو اسحاق ابراهیم را نامزد جانشینی خود کرد.[۴]
پانویس
ارجاعات
- ↑ Davaran 2010, p. 158.
- ↑ باسورث، ۳۵–۳۶.
- ↑ خلیلی، خلیل‌الله (۱۳۸۷). سلطنت غزنویان. انتشارات امیری. ص. ۳. شابک ۹۷۸-۹۹۳۶-۲۰-۰۰۹-۸.
- ↑ باسورث، ۳۶.
منابع
- سیدعلی آل داود. «آلپ تکین». دائرةالمعارف بزرگ اسلامی. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۴ دسامبر ۲۰۰۷. دریافت‌شده در ۱۳ ژوئن ۲۰۰۸.
- باسورث، کلیفورد ادموند (۱۳۷۸). تاریخ غزنویان. ترجمهٔ حسن انوشه. انتشارات امیرکبیر.
- Bosworth, C. E. (1985). "ALPTIGIN". In Yarshater, Ehsan (ed.). Encyclopædia Iranica, Volume I/9: Alp Arslan–ʿAbd-al-Hamīd. London: Routledge & Kegan Paul. p. 898. ISBN 978-0-71009-098-0.
- Davaran, Fereshteh (2010). Continuity in Iranian Identity: Resilience of a Cultural Heritage. Routledge. pp. 1–288. ISBN 9781134018314.