مصطفی آشتیانی: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
(+ 11 رده (هات‌کت)، ابرابزار) |
||
| (یک نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱۹: | خط ۱۹: | ||
}} | }} | ||
'''میرزا مصطفی آشتیانی''' متخلص به '''صهبا''' و ملقب به '''افتخارالعلماء''' پسر دوم [[حسن آشتیانی|میرزا حسن آشتیانی]] بود. وی از مشاوران و دوستان نزدیک [[محمد طباطبایی]] و [[عبدالله بهبهانی]] | '''میرزا مصطفی آشتیانی''' متخلص به '''صهبا''' و ملقب به '''افتخارالعلماء''' پسر دوم [[حسن آشتیانی|میرزا حسن آشتیانی]] بود. وی از مشاوران و دوستان نزدیک [[محمد طباطبایی]] و [[عبدالله بهبهانی]] به‌شمار می‌رفت و با آنها ارتباط نزدیکی داشت. او به همراه طباطبایی و بهبهانی در حرم شاه عبدالعظیم در تهران بست نشستند و سرآخر به خاطر عملیات‌های خصمانه علیه شاه قاجار، به دستور محمدعلی شاه در حرم عبدالعظیم ترور و کشته شد. | ||
== نام و لقب == | == نام و لقب == | ||
| خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
== سرگذشت == | == سرگذشت == | ||
در آذر ۱۲۸۵ خورشیدی زمانی که [[عبدالمجید عین‌الدوله]] حاکم [[تهران]] | در آذر ۱۲۸۵ خورشیدی زمانی که [[عبدالمجید عین‌الدوله]] حاکم [[تهران]] می‌کوشید با به فلک بستند ۲ تن از تجار سرشناس شکر، قیمت شکر را پایین آورد، حادثه‌ای روی داد و مردم شورش کردند. به این دلیل مغازه‌ها و کارگاه‌ها بسته شد، جمعیت در مسجد بازار گرد آمدند و ۲ هزار تن از تجار و طلاب به رهبری [[محمد طباطبایی]] و [[عبدالله بهبهانی]] در [[حرم شاه عبدالعظیم]] بست نشستند. آشتیانی هم دوران [[بست‌نشینی]] فعالیت زیادی از خود نشان داد.<ref>{{پک|1=ستادی|2=۱۳۸۳|ک=گروهی از دانشمندان شیعه|ص=۲۸۲}}</ref> وی از مشاوران و دوستان نزدیک محمد طباطبایی و عبدالله بهبهانی به‌شمار می‌رفت و با آنها ارتباط نزدیکی داشت. وی در ماجرای احداث ساختمان بانک در گورستان و مخالفت با ژوزف نوز بلژیکی تلاش زیادی از خود نشان داد.<ref>{{پک|1=کسروی|2=۱۳۸۰|ک=تاریخ مشروطه ایران|ص=۸۴۰|ج=۴}}</ref> | ||
بعد از به توپ بستن مجلس میرزا مصطفی آشتیانی به همراه عده‌ای دیگر از علما از جمله سیدآقا یزدی و مصطفی قنات‌آبادی و عده‌ای از وعاظ و طلاب به دلیل بیدادگری‌های روزافزون عمال استبداد و فشاری که بر مردم وارد | بعد از به توپ بستن مجلس میرزا مصطفی آشتیانی به همراه عده‌ای دیگر از علما از جمله سیدآقا یزدی و مصطفی قنات‌آبادی و عده‌ای از وعاظ و طلاب به دلیل بیدادگری‌های روزافزون عمال استبداد و فشاری که بر مردم وارد می‌شد، به حرم شاه عبدالعظیم رفته و در آنجا تحصن کردند. در میان متحصنین وی تلاش زیادی از خود نشان داد و در تدبیر و کاردانی قدرت به سزایی داشت و محور عملیات خصمانه شدیدی بر ضد [[محمدعلی شاه]] شده بود. به همین دلیل محمدعلی شاه از وجود او نگران شده و دستور قتل وی را صادر کرد.<ref>{{پک|1=ملکزاده|2=۱۳۸۳|ک=تاریخ انقلاب مشروطیت ایران|ص=۹۹۲|ج=۵}}</ref> | ||
فعالیت‌های آشتیانی در در جریان [[تحصن]] علما در حرم شاه عبدالعظیم باعث شد تا مفاخر الملک رئیس تجارت که دستیار حکمران تهران نیز بود، [[محمدخان صنیع حضرت]] و [[زین‌العابدین خان مجلل‌السلطان]] با چند فرد دیگر را به حرم شاه عبدالعظیم فرستاد و میزرا مصطفی را با چهار گلوله به قتل رساند.<ref>{{پک|1=کرمانی|2=۱۳۴۹|ک=تاریخ بیداری ایرانیان|ص=۲۳۵|ج=۵}}</ref> | |||
== پانویس == | == پانویس == | ||
=== ارجاعات === | === ارجاعات === | ||
{{پانویس|۳|اندازه=ریز}} | {{پانویس|۳|اندازه=ریز}} | ||
| خط ۴۶: | خط ۴۵: | ||
{{درجه‌بندی|نیازمند پیوند=خیر|نیازمند رده=خیر|نیازمند جعبه اطلاعات=خیر|نیازمند تصویر=خیر|نیازمند استانداردسازی=خیر|نیازمند ویراستاری=خیر|مقابله نشده با دانشنامه‌ها=تاحدودی|تاریخ خوبیدگی=|تاریخ برگزیدگی=|توضیحات=}} | {{درجه‌بندی|نیازمند پیوند=خیر|نیازمند رده=خیر|نیازمند جعبه اطلاعات=خیر|نیازمند تصویر=خیر|نیازمند استانداردسازی=خیر|نیازمند ویراستاری=خیر|مقابله نشده با دانشنامه‌ها=تاحدودی|تاریخ خوبیدگی=|تاریخ برگزیدگی=|توضیحات=}} | ||
[[رده:اهالی تهران]] | |||
[[رده:ترورشدگان اهل ایران]] | |||
[[رده:درگذشتگان ۱۲۸۸]] | |||
[[رده:درگذشتگان ۱۳۲۷ (قمری)]] | |||
[[رده:زادگان ۱۲۴۵]] | |||
[[رده:سیاست‌مداران کشته‌شده]] | |||
[[رده:سیاست‌مداران مسلمان]] | |||
[[رده:فقیهان شیعه دوازده‌امامی]] | |||
[[رده:کشتگان با سلاح گرم]] | |||
[[رده:مدفونان در تهران]] | |||
[[رده:مدفونان در حرم شاه‌عبدالعظیم]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۱ ژوئن ۲۰۲۳، ساعت ۰۹:۵۶
| میرزا مصطفی آشتیانی | |
|---|---|
 میرزا مصطفی آشتیانی (نفر دوم نشسته از راست) | |
| متولد | ۱۲۴۵ خورشیدی |
| وفات | ۲ اردیبهشت ۱۲۸۸ خورشیدی برابر با ۱ ربیع الثانی ۱۳۲۷ قمری (ترور) حرم شاه عبدالعظیم، شهر ری |
| محل زندگی | تهران |
| ملیت | ایرانی |
| آثار | افتخارنامه حیدری |
| عنوان | افتخارالعلماء صهبا |
| جنبش | جنبش مشروطه ایران |
| دین | اسلام |
| مذهب | شیعه دوازده‌امامی |
| منصب | مجتهدان |
| خویشاوندان | میرزا حسن آشتیانی |
میرزا مصطفی آشتیانی متخلص به صهبا و ملقب به افتخارالعلماء پسر دوم میرزا حسن آشتیانی بود. وی از مشاوران و دوستان نزدیک محمد طباطبایی و عبدالله بهبهانی به‌شمار می‌رفت و با آنها ارتباط نزدیکی داشت. او به همراه طباطبایی و بهبهانی در حرم شاه عبدالعظیم در تهران بست نشستند و سرآخر به خاطر عملیات‌های خصمانه علیه شاه قاجار، به دستور محمدعلی شاه در حرم عبدالعظیم ترور و کشته شد.
نام و لقب
میرزا مصطفی آشتیانی متخلص به صهبا و ملقب به افتخارالعلماء بود، او را پسر دوم میرزا حسن آشتیانی عنوان کرده‌اند.[۱]
سرگذشت
در آذر ۱۲۸۵ خورشیدی زمانی که عبدالمجید عین‌الدوله حاکم تهران می‌کوشید با به فلک بستند ۲ تن از تجار سرشناس شکر، قیمت شکر را پایین آورد، حادثه‌ای روی داد و مردم شورش کردند. به این دلیل مغازه‌ها و کارگاه‌ها بسته شد، جمعیت در مسجد بازار گرد آمدند و ۲ هزار تن از تجار و طلاب به رهبری محمد طباطبایی و عبدالله بهبهانی در حرم شاه عبدالعظیم بست نشستند. آشتیانی هم دوران بست‌نشینی فعالیت زیادی از خود نشان داد.[۲] وی از مشاوران و دوستان نزدیک محمد طباطبایی و عبدالله بهبهانی به‌شمار می‌رفت و با آنها ارتباط نزدیکی داشت. وی در ماجرای احداث ساختمان بانک در گورستان و مخالفت با ژوزف نوز بلژیکی تلاش زیادی از خود نشان داد.[۳]
بعد از به توپ بستن مجلس میرزا مصطفی آشتیانی به همراه عده‌ای دیگر از علما از جمله سیدآقا یزدی و مصطفی قنات‌آبادی و عده‌ای از وعاظ و طلاب به دلیل بیدادگری‌های روزافزون عمال استبداد و فشاری که بر مردم وارد می‌شد، به حرم شاه عبدالعظیم رفته و در آنجا تحصن کردند. در میان متحصنین وی تلاش زیادی از خود نشان داد و در تدبیر و کاردانی قدرت به سزایی داشت و محور عملیات خصمانه شدیدی بر ضد محمدعلی شاه شده بود. به همین دلیل محمدعلی شاه از وجود او نگران شده و دستور قتل وی را صادر کرد.[۴]
فعالیت‌های آشتیانی در در جریان تحصن علما در حرم شاه عبدالعظیم باعث شد تا مفاخر الملک رئیس تجارت که دستیار حکمران تهران نیز بود، محمدخان صنیع حضرت و زین‌العابدین خان مجلل‌السلطان با چند فرد دیگر را به حرم شاه عبدالعظیم فرستاد و میزرا مصطفی را با چهار گلوله به قتل رساند.[۵]
پانویس
ارجاعات
- ↑ امداد، شرح حال رجال ایران، ۴: ۱۰۱.
- ↑ ستادی، گروهی از دانشمندان شیعه، ۲۸۲.
- ↑ کسروی، تاریخ مشروطه ایران، ۴: ۸۴۰.
- ↑ ملکزاده، تاریخ انقلاب مشروطیت ایران، ۵: ۹۹۲.
- ↑ کرمانی، تاریخ بیداری ایرانیان، ۵: ۲۳۵.
منابع
- امداد، مهدی (۱۳۷۸). شرح حال رجال ایران در قرن ۱۲، ۱۳ و۱۴ هجری قمری. تهران: انتشارات زوار.
- ستادی، رضا (۱۳۸۳). گروهی از دانشمندان شیعه. قم.
- کسروی، احمد (۱۳۸۰). تاریخ مشروطه ایران. تهران: صدای معاصر.
- کرمانی، ناظم الاسلام (۱۳۴۹). تاریخ بیداری ایرانیان. به کوشش علی‌اکبر سعیدی سیرجانی. تهران: انتشارات بنیاد فرهنگ ایران.
- ملکزاده، مهدی (۱۳۸۳). تاریخ انقلاب مشروطیت ایران. تهران: انتشارات سخن.