شأن نزول: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش |
(ابرابزار) |
||
| (یک نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''شأن نزول''' یا اسباب النزول از اصطلاحات [[تفسیر قرآن|تفسیری]] [[قرآن]] و شاخه‌ای از علوم قرآنی است. از گذشته تاکنون تعاریف مختلفی برای آن در منابع گوناگون بیان شده است. در یک تعریف کلی | '''شأن نزول''' یا '''اسباب النزول''' از اصطلاحات [[تفسیر قرآن|تفسیری]] [[قرآن]] و شاخه‌ای از [[علوم قرآن|علوم قرآنی]] است. از گذشته تاکنون تعاریف مختلفی برای آن در منابع گوناگون بیان شده است. در یک تعریف کلی به وقایع و علل پیرامونی [[نزول قرآن]] گفته می‌شود. تاریخ شروع کاربرد این اصطلاح به روشنی معلوم نیست. در آثار اولیه با عنوان «'''اسباب التنزیل'''» بوده است که به تدریج و در طول زمان به صورت «'''اسباب نزول ''القرآن'''''» یا «اسباب النزول» درآمده و سپس به شاخه ای از علوم قرآن تبدیل شده است.<ref>{{پک|لسانی فشارکی|۱۳۸۸|ک=دایرةالمعارف بزرگ اسلامی|ف=اسباب نزول}}</ref> | ||
== تعریف == | == تعریف == | ||
در میان متقدمان تعریف خاصی ندارد. گاه عبارت «نزلت فی کذا» را | در میان متقدمان تعریف خاصی ندارد. گاه عبارت «نزلت فی کذا» را دربارهٔ واقعه‌ای که در زمان نزول [[آیه]] یا آیاتی از قرآن رخ داده و به نوعی سبب و علت نزول بوده است، به‌کار برده‌اند. گاهی استنباط حکم از آیه، استشهاد یا تمثیلی از جانب [[محمد|پیامبر اسلام]] یا [[صحابه]] او را سبب نزول آیه دانسته‌اند. در بعضی از موارد به بیان مکان نزول آیه، مقصود آیات از مبهمات قرآن و فضیلت [[سوره]]ها یا آیات نیز گفته شده است. اما از دیدگاه [[تفسیر قرآن|مفسران]] متاخر، تنها روایاتی را در بر می‌گیرد که در آنها به سبب نزول آیه تصریح شده یا پس از بیان حادثه‌ای یا طرح پرسشی، عبارت «فنزلت الآیة» در آن [[حدیث|روایات]] قابل مشاهده است. به عبارت جامع و ساده‌تری می‌توان گفت که اسباب النزول شامل علل و شرایط، زمان و مکان نزول آیات و [[فهرست سوره‌های قرآن|سور قرآن]]، اتفاقات و حوادث مربوط به آن می‌شود.<ref>{{پک|لسانی فشارکی|۱۳۸۸|ک=دایرةالمعارف بزرگ اسلامی|ف=اسباب نزول}}</ref> | ||
== پانویس == | == پانویس == | ||
=== ارجاعات === | === ارجاعات === | ||
{{پانویس|}} | {{پانویس|}} | ||
=== منابع === | === منابع === | ||
*{{یادکرد دانشنامه|نام خانوادگی=لسانی فشارکی|نام=محمدعلی|پیوند نویسنده=محمدعلی لسانی فشارکی|ویراستار=|مقاله=اسباب نزول|دانشنامه=[[دانشنامه بزرگ اسلامی]]|عنوان جلد=دانشنامه بزرگ اسلامی|سال=۱۳۸۸|ناشر=[[مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی]]|مکان=تهران|پیوند مدخل=https://lib.eshia.ir/12293/9/676}} | * {{یادکرد دانشنامه|نام خانوادگی=لسانی فشارکی|نام=محمدعلی|پیوند نویسنده=محمدعلی لسانی فشارکی|ویراستار=|مقاله=اسباب نزول|دانشنامه=[[دانشنامه بزرگ اسلامی]]|عنوان جلد=دانشنامه بزرگ اسلامی|سال=۱۳۸۸|ناشر=[[مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی]]|مکان=تهران|پیوند مدخل=https://lib.eshia.ir/12293/9/676}} | ||
{{درجه‌بندی|نیازمند پیوند=خیر|نیازمند رده=خیر|نیازمند جعبه اطلاعات=بله|نیازمند تصویر=بله|نیازمند استانداردسازی=خیر|نیازمند ویراستاری=خیر|مقابله نشده با دانشنامه‌ها=تاحدودی|تاریخ خوبیدگی=|تاریخ برگزیدگی=|توضیحات=}} | |||
[[رده:اصطلاحات اسلامی]] | |||
[[رده:اصطلاحات قرآنی]] | |||
[[رده:قرآن]] | [[رده:قرآن]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۴ ژوئیهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۰۶:۵۹
شأن نزول یا اسباب النزول از اصطلاحات تفسیری قرآن و شاخه‌ای از علوم قرآنی است. از گذشته تاکنون تعاریف مختلفی برای آن در منابع گوناگون بیان شده است. در یک تعریف کلی به وقایع و علل پیرامونی نزول قرآن گفته می‌شود. تاریخ شروع کاربرد این اصطلاح به روشنی معلوم نیست. در آثار اولیه با عنوان «اسباب التنزیل» بوده است که به تدریج و در طول زمان به صورت «اسباب نزول القرآن» یا «اسباب النزول» درآمده و سپس به شاخه ای از علوم قرآن تبدیل شده است.[۱]
تعریف
در میان متقدمان تعریف خاصی ندارد. گاه عبارت «نزلت فی کذا» را دربارهٔ واقعه‌ای که در زمان نزول آیه یا آیاتی از قرآن رخ داده و به نوعی سبب و علت نزول بوده است، به‌کار برده‌اند. گاهی استنباط حکم از آیه، استشهاد یا تمثیلی از جانب پیامبر اسلام یا صحابه او را سبب نزول آیه دانسته‌اند. در بعضی از موارد به بیان مکان نزول آیه، مقصود آیات از مبهمات قرآن و فضیلت سوره‌ها یا آیات نیز گفته شده است. اما از دیدگاه مفسران متاخر، تنها روایاتی را در بر می‌گیرد که در آنها به سبب نزول آیه تصریح شده یا پس از بیان حادثه‌ای یا طرح پرسشی، عبارت «فنزلت الآیة» در آن روایات قابل مشاهده است. به عبارت جامع و ساده‌تری می‌توان گفت که اسباب النزول شامل علل و شرایط، زمان و مکان نزول آیات و سور قرآن، اتفاقات و حوادث مربوط به آن می‌شود.[۲]
پانویس
ارجاعات
منابع
- لسانی فشارکی، محمدعلی (۱۳۸۸). «اسباب نزول». دانشنامه بزرگ اسلامی. تهران: مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی.