روزنامه علمیه دولت علیه ایران: تفاوت میان نسخه‌ها

از اسلامیکال
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{عنوان مورب}} '''''روزنامهٔ علمیهٔ دولت علیهٔ ایران'''''، عنوان نخستین نشریهٔ علمی در تاریخ ایران است، که در دورهٔ قاجار به مدیریت محمدحسن اعتمادالسلطنه منتشر می‌شد. == تاریخچه == اولین شمارهٔ ''روزنامهٔ علمیهٔ دو...» ایجاد کرد)
 
 
(یک نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{عنوان مورب}}
{{عنوان مورب}}
'''''روزنامهٔ علمیهٔ دولت علیهٔ ایران'''''، عنوان نخستین [[نشریه ادواری|نشریهٔ]] [[علم]]ی در تاریخ [[ایران]] است، که در [[قاجاریان|دورهٔ قاجار]] به مدیریت [[محمدحسن اعتمادالسلطنه]] منتشر می‌شد.
'''''روزنامهٔ علمیهٔ دولت علیهٔ ایران'''''، عنوان نخستین نشریهٔ علمی در تاریخ [[ایران]] است، که در [[قاجاریان|دورهٔ قاجار]] به مدیریت [[محمدحسن اعتمادالسلطنه]] منتشر می‌شد.


== تاریخچه ==
== تاریخچه ==
اولین شمارهٔ ''روزنامهٔ علمیهٔ دولت علیهٔ ایران'' در دی‌ماه سال ۱۲۸۴ هجری قمری و با مدیریت محمدحسن خان اعتمادالسلطنه منتشر شد. این روزنامه، که به طریقهٔ [[چاپ سنگی]] و معمولاً در ۶ صفحه انتشار می‌یافت، مطالب خود را به سه زبان [[زبان فارسی|فارسی]]، [[زبان عربی|عربی]] و [[زبان فرانسوی|فرانسه]] ارائه می‌کرد.
اولین شمارهٔ ''روزنامهٔ علمیهٔ دولت علیهٔ ایران'' در دی‌ماه سال [[۱۲۸۴ قمری]] و با مدیریت محمدحسن اعتمادالسلطنه منتشر شد. این روزنامه، که به طریقهٔ چاپ سنگی و معمولاً در ۶ صفحه انتشار می‌یافت، مطالب خود را به سه زبان فارسی، عربی و فرانسه ارائه می‌کرد.


درون‌مایه و محتوای مطالب ''روزنامهٔ علمیهٔ دولت علیهٔ ایران'' بسیار جالب و متنوع بود و بیشتر به تشریح پیشرفت‌های شایان توجه و سرسام‌آور علوم و فنون و صنایع در [[اروپا|ممالک اروپایی]] اختصاص داشت و مخاطبان خود را قدم به قدم با این پیشرفت‌ها آشنا می‌کرد. بخش دیگری از محتویات این روزنامه، که نخستین نشریهٔ علمی تاریخ مطبوعات ایران لقب گرفته‌است، به مباحث علمی به‌ویژه در زمینهٔ [[اخترشناسی|نجوم]] و [[دانش هیئت|هیئت]] می‌پرداخت و همچنین مسائل ذوقی و [[ادبیات|ادبی]] نیز از جمله دیگر درون‌مایه‌های این نشریه به حساب می‌آمدند.
درون‌مایه و محتوای مطالب ''روزنامهٔ علمیهٔ دولت علیهٔ ایران'' بسیار جالب و متنوع بود و بیشتر به تشریح پیشرفت‌های شایان توجه و سرسام‌آور علوم و فنون و صنایع در ممالک اروپایی اختصاص داشت و مخاطبان خود را قدم به قدم با این پیشرفت‌ها آشنا می‌کرد. بخش دیگری از محتویات این روزنامه، که نخستین نشریهٔ علمی تاریخ مطبوعات ایران لقب گرفته‌است، به مباحث علمی به‌ویژه در زمینهٔ نجوم و هیئت می‌پرداخت و همچنین مسائل ذوقی و ادبی نیز از جمله دیگر درون‌مایه‌های این نشریه به حساب می‌آمدند.


مدیر این روزنامه، یعنی اعتمادالسلطنه، که خود [[وزیر (دولت)|وزیر]] انطباعات دربار [[ناصرالدین‌شاه قاجار|ناصری]] بود، از پشتیبانی کامل دولتی برخوردار بود. با این وجود، این روزنامه در دوران انتشار خود، دو نوبت تعطیل شد. نوبت اولِ تعطیلی این نشریه از شمارهٔ ۱۷ آن بود، که به مدت یک سال به طول انجامید و پس از آن به طبع خود ادامه داد. نوبت بعدیِ تعطیل این نشریه، در جمادی‌الثانی سال ۱۲۸۵ ه‍.ق و هم‌زمان با انتشار شمارهٔ ۴۲ آن بود که تا محرّم ۱۲۸۶ ه‍.ق تداوم یافت و پس از این تاریخ، دوباره انتشار خود را از سر گرفت.
مدیر این روزنامه، یعنی اعتمادالسلطنه، که خود وزیر انطباعات دربار ناصری بود، از پشتیبانی کامل دولتی برخوردار بود. با این وجود، این روزنامه در دوران انتشار خود، دو نوبت تعطیل شد. نوبت اولِ تعطیلی این نشریه از شمارهٔ ۱۷ آن بود، که به مدت یک سال به طول انجامید و پس از آن به طبع خود ادامه داد. نوبت بعدیِ تعطیل این نشریه، در جمادی‌الثانی سال [[۱۲۸۵ قمری|۱۲۸۵ ه‍.ق]] و هم‌زمان با انتشار شمارهٔ ۴۲ آن بود که تا [[محرم (ماه)|محرّم]] [[۱۲۸۶ قمری|۱۲۸۶ ه‍.ق]] تداوم یافت و پس از این تاریخ، دوباره انتشار خود را از سر گرفت.


سرانجام، انتشار ''روزنامهٔ علمیهٔ دولت علیهٔ ایران'' در شمارهٔ ۵۸ آن و به تاریخ شوّال ۱۲۸۸ ه‍.ق خاتمه یافت و از آن پس این نشریه برای همیشه تعطیل شد.
سرانجام، انتشار ''روزنامهٔ علمیهٔ دولت علیهٔ ایران'' در شمارهٔ ۵۸ آن و به تاریخ شوّال ۱۲۸۸ ه‍.ق خاتمه یافت و از آن پس این نشریه برای همیشه تعطیل شد. باید توجه داشت که این نشریه، با ''روزنامهٔ دولت علیهٔ ایران'' که شکل تغییریافتهٔ ''[[روزنامه وقایع اتفاقیه|روزنامهٔ وقایع اتفاقیه]]'' به‌شمار می‌آمد، متفاوت است.
 
باید توجه داشت که این نشریه، با ''[[روزنامه دولت علیه ایران|روزنامهٔ دولت علیهٔ ایران]]'' که شکل تغییریافتهٔ ''[[روزنامه وقایع اتفاقیه|روزنامهٔ وقایع اتفاقیه]]'' به‌شمار می‌آمد، متفاوت است.


== منابع ==
== منابع ==
* {{یادکرد |کتاب= فرهنگ ادبیات جهان|نویسنده= دکتر حسن خزائل|ناشر= نشر کلبه|شهر= تهران|سال= ۱۳۸۴، جلد سوم| شابک=}}
* {{یادکرد |کتاب= فرهنگ ادبیات جهان|نویسنده= دکتر حسن خزائل|ناشر= نشر کلبه|شهر= تهران|سال= ۱۳۸۴| شابک=|جلد=سوم}}
 
== جستارهای وابسته ==
* ''[[روزنامه دولت علیه ایران|روزنامهٔ دولت علیهٔ ایران]]''


[[رده:روزنامه‌های ایران در دوره قاجار]]
[[رده:روزنامه‌های ایران در دوره قاجار]]
[[رده:روزنامه‌های شیعیان دوازده‌امامی]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۹ ژوئیهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۰۶:۰۲

روزنامهٔ علمیهٔ دولت علیهٔ ایران، عنوان نخستین نشریهٔ علمی در تاریخ ایران است، که در دورهٔ قاجار به مدیریت محمدحسن اعتمادالسلطنه منتشر می‌شد.

تاریخچه

اولین شمارهٔ روزنامهٔ علمیهٔ دولت علیهٔ ایران در دی‌ماه سال ۱۲۸۴ قمری و با مدیریت محمدحسن اعتمادالسلطنه منتشر شد. این روزنامه، که به طریقهٔ چاپ سنگی و معمولاً در ۶ صفحه انتشار می‌یافت، مطالب خود را به سه زبان فارسی، عربی و فرانسه ارائه می‌کرد.

درون‌مایه و محتوای مطالب روزنامهٔ علمیهٔ دولت علیهٔ ایران بسیار جالب و متنوع بود و بیشتر به تشریح پیشرفت‌های شایان توجه و سرسام‌آور علوم و فنون و صنایع در ممالک اروپایی اختصاص داشت و مخاطبان خود را قدم به قدم با این پیشرفت‌ها آشنا می‌کرد. بخش دیگری از محتویات این روزنامه، که نخستین نشریهٔ علمی تاریخ مطبوعات ایران لقب گرفته‌است، به مباحث علمی به‌ویژه در زمینهٔ نجوم و هیئت می‌پرداخت و همچنین مسائل ذوقی و ادبی نیز از جمله دیگر درون‌مایه‌های این نشریه به حساب می‌آمدند.

مدیر این روزنامه، یعنی اعتمادالسلطنه، که خود وزیر انطباعات دربار ناصری بود، از پشتیبانی کامل دولتی برخوردار بود. با این وجود، این روزنامه در دوران انتشار خود، دو نوبت تعطیل شد. نوبت اولِ تعطیلی این نشریه از شمارهٔ ۱۷ آن بود، که به مدت یک سال به طول انجامید و پس از آن به طبع خود ادامه داد. نوبت بعدیِ تعطیل این نشریه، در جمادی‌الثانی سال ۱۲۸۵ ه‍.ق و هم‌زمان با انتشار شمارهٔ ۴۲ آن بود که تا محرّم ۱۲۸۶ ه‍.ق تداوم یافت و پس از این تاریخ، دوباره انتشار خود را از سر گرفت.

سرانجام، انتشار روزنامهٔ علمیهٔ دولت علیهٔ ایران در شمارهٔ ۵۸ آن و به تاریخ شوّال ۱۲۸۸ ه‍.ق خاتمه یافت و از آن پس این نشریه برای همیشه تعطیل شد. باید توجه داشت که این نشریه، با روزنامهٔ دولت علیهٔ ایران که شکل تغییریافتهٔ روزنامهٔ وقایع اتفاقیه به‌شمار می‌آمد، متفاوت است.

منابع

  • دکتر حسن خزائل (۱۳۸۴فرهنگ ادبیات جهان، ج. سوم، تهران: نشر کلبه