احمد انصاری قمی: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش |
(ابرابزار) |
||
(۵ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات زندگینامه|عنوان=احمد انصاری قمی| | {{جعبه اطلاعات زندگینامه | ||
|عنوان=احمد انصاری قمی | |||
|لقب=آیتالله شهید | |||
|مکان تولد=قم | |||
|مکان ناپدیدشدن=بغداد | |||
|وضعیت=کشتهشده | |||
|علت مرگ=اعدام توسط حزب بعث عراق | |||
|مدفن=نامشخص | |||
|محل زندگی=نجف و قم | |||
|ملیت=ایرانی | |||
|تحصیلات=حوزوی، اجتهاد | |||
|شاگرد=عبدالهادی شیرازی{{سخ}}ابوالقاسم خویی{{سخ}}محسن حکیم{{سخ}}محمد روحانی | |||
|دین=اسلام | |||
|مذهب=شیعه دوازدهامامی | |||
|فرزندان=مهدی، هادی، محمدرضا و موسی | |||
|مرتبه حوزوی=اجتهاد | |||
|تصویر=احمد انصاری قمی.jpg | |||
|توضیح_تصویر=عکسی از احمد انصاری قمی | |||
}} | |||
'''احمد انصاری قمی''' (زاده ۱۳۰۲ ه.ش)، از روحانیان [[شیعه دوازدهامامی]] ایرانی در [[عراق]] بود. او در [[حوزه علمیه نجف]] درس خوانده بود و فعالیتهای عامالمنفعه در [[نجف]] و [[کربلا]] انجام میداد. بازسازی [[مسجد خضراء]]، تأسیس کتابخانه آن مسجد، تأسیس [[حسینیه قمیها]] در کربلا، بازسازی مدارس در نجف و کربلا و همینطور بازسازی صحن [[مقبره کمیل بن زیاد]]، از اقدامات عمرانی او بوده است. | |||
بیشتر زندگانی انصاری در نجف گذرانده شد. او یکی از شخصیتهای شناخته شده در حوزه علمیه نجف و در میان [[مراجع تقلید]] شیعه بود. او سرانجام در اردیبهشتماه ۱۳۵۹ ه.ش توسط [[رژیم بعث عراق]] دستگیر و در بیخبری کامل، به صورت مخفیانه [[اعدام]] شد. جسد او هیچگاه به خانوادهاش تحویل داده نشد. | |||
بیشتر زندگانی انصاری در نجف گذرانده شد. او یکی از شخصیتهای شناخته شده در حوزه علمیه نجف و در میان [[مراجع تقلید]] شیعه بود. او سرانجام در اردیبهشتماه | |||
== زندگی == | == زندگی == | ||
احمد انصاری قمی، یکی از عالمان حوزه علمیه نجف بود که روابط نزدیکی با مراجع تقلید [[شیعه]] داشت.<ref>{{پک/بن|1=ایرنا۲|ک=خبرگزاری ایرنا|ف=همه زندانیان سیاسی در عراق به شهادت | احمد انصاری قمی، یکی از عالمان حوزه علمیه نجف بود که روابط نزدیکی با مراجع تقلید [[شیعه]] داشت.<ref>{{پک/بن|1=ایرنا۲|ک=خبرگزاری ایرنا|ف=همه زندانیان سیاسی در عراق به شهادت رسیدهاند}}</ref> نسب او به گفته فرزندش، به [[اشعریان]] [[قم]] میرسد.<ref>{{پک/بن|1=خبر۲|ک=خبرآنلاین|ف=اشعریان قم}}</ref> او در بین سالهای ۱۳۰۲ تا ۱۳۰۵ در قم و در خانوادهای روحانی به دنیا آمد. نام پدرش را محمدحسین گزارش کردهاند. وی در ۶ سالگی پدر خود را از دست داد. وی در ۱۸ سالگی به نجف عزیمت کرد. او در نجف به درس خارج [[عبدالهادی شیرازی]]، [[ابوالقاسم خویی]]، [[محسن حکیم]] و [[محمد روحانی]] میرفت و موفق به کسب [[درجه اجتهاد]] شد. او با نوه دختری [[میرزای نائینی]] ازدواج کرد.<ref>{{پک/بن|1=خبر۴|ک=خبرآنلاین|ف=آن دو مجتهد خدمتگزار}}</ref> | ||
او در بین سالهای ۱۳۵۲ تا ۱۳۵۶، موسسات و مراکز خیریه شیعی همچون [[حسینیه تهرانیها (کربلا)|حسینیه تهرانیها]] و [[حسینیه قمیها (کربلا)|حسینیه قمیها]] در کربلا را سرپرستی میکرد.<ref>{{پک/بن|1=ایرنا۲|ک=خبرگزاری ایرنا|ف=همه زندانیان سیاسی در عراق به شهادت | او در بین سالهای ۱۳۵۲ تا ۱۳۵۶، موسسات و مراکز خیریه شیعی همچون [[حسینیه تهرانیها (کربلا)|حسینیه تهرانیها]] و [[حسینیه قمیها (کربلا)|حسینیه قمیها]] در کربلا را سرپرستی میکرد.<ref>{{پک/بن|1=ایرنا۲|ک=خبرگزاری ایرنا|ف=همه زندانیان سیاسی در عراق به شهادت رسیدهاند}}</ref> وی به سال ۱۳۸۹ ه. ق، [[مقبره کمیل بن زیاد]] را بازسازی کرد و قبری را برای خود در آنجا تهیه نمود و وصیت کرد در آنجا دفن شود.<ref>{{پک/بن|1=خبر۳|ک=خبرآنلاین|ف=کمیل، صاحب سر امیرالمؤمنین (ع)}}</ref> سرپرستی در بازسازی [[مسجد خضراء]] در نجف،<ref>{{پک|1=انصاری قمی|2=۱۳۷۳|ک=وقف میراث جاوید|ف=موقوفات ایرانیان در عراق (1 - نجف اشرف)}}</ref> تأسیس کتابخانه مسجد خضراء،<ref>{{پک|1=انصاری قمی|2=۱۳۷۳|ک=وقف میراث جاوید|ف=موقوفات ایرانیان در عراق: 2 - نجف اشرف}}</ref> تعمیر و تعویض ستونهای چوبی [[حرم امام حسین]] در کربلا و بازسازی چند مدرسه در نجف، از اقدامات او بود. تأثیر حضور او در عراق به نحوی بود که پس از تصمیمش برای هجرت به [[ایران]] در سال ۱۳۵۸ ه. ش، پیامی از [[ابوالقاسم خویی]] مبنی بر [[حرام]] بودن هجرت برای او صادر شد که وی را از هجرت منصرف کرد.<ref>{{پک/بن|1=خبر۴|ک=خبرآنلاین|ف=آن دو مجتهد خدمتگزار}}</ref> | ||
موج اول بازداشتها در | موج اول بازداشتها در [[عراق]]، در بهمن ۱۳۵۷ ه.ش انجام شد و موج دوم در اردیبهشت ۱۳۵۹ ه.ش صورت گرفت. در موج دوم دستگیریها، جمعی از روحانیون و فقهای شیعه از جمله احمد انصاری دستگیر و به [[بغداد]] منتقل شدند.<ref>{{پک/بن|1=خبر۱|ک=خبرآنلاین|ف=سیامین سالگشت؛ خیزش مردمی در انتفاضه شعبانیه}}</ref> | ||
== درگذشت == | == درگذشت == | ||
پس از دستگیری انصاری، اطلاعی از وی وجود نداشت<ref>{{پک/بن|1=خبر۱|ک=خبرآنلاین|ف=سیامین سالگشت؛ خیزش مردمی در انتفاضه شعبانیه}}</ref> و تا مدتها تصور میشد که این زندانیان سیاسی در زندانهای [[صدام حسین|صدام]] محبوس هستند، اما پس از سقوط [[حزب بعث]] در عراق، اسناد اعدامهای گروهی این زندانیان فاش شد.<ref>{{پک/بن|1=ایرنا۲|ک=خبرگزاری ایرنا|ف=همه زندانیان سیاسی در عراق به شهادت | پس از دستگیری انصاری، اطلاعی از وی وجود نداشت<ref>{{پک/بن|1=خبر۱|ک=خبرآنلاین|ف=سیامین سالگشت؛ خیزش مردمی در انتفاضه شعبانیه}}</ref> و تا مدتها تصور میشد که این زندانیان سیاسی در زندانهای [[صدام حسین|صدام]] محبوس هستند، اما پس از سقوط [[حزب بعث]] در عراق، اسناد اعدامهای گروهی این زندانیان فاش شد.<ref>{{پک/بن|1=ایرنا۲|ک=خبرگزاری ایرنا|ف=همه زندانیان سیاسی در عراق به شهادت رسیدهاند}}</ref> بر اساس این اسناد، مشخص شد که انصاری به همراه ۱۸۱ عالم دینی دیگر، اعدام<ref>{{پک/بن|1=ایرنا۱|ک=خبرگزاری ایرنا|ف=شهادت ۱۸۲ عالم دینی توسط حکومت بعث}}</ref> و در مکانی نامعلوم دفن شدهاند.<ref>{{پک/بن|1=خبر۱|ک=خبرآنلاین|ف=سیامین سالگشت؛ خیزش مردمی در انتفاضه شعبانیه}}</ref> | ||
در پی فاش شدن اعدامها، نهادهای دینی و سیاسی، آن را محکوم کردند، عزای عمومی اعلام و حوزههای علمیه تعطیل شدند.<ref>{{پک/بن|1=ایرنا۲|ک=خبرگزاری ایرنا|ف=همه زندانیان سیاسی در عراق به شهادت | در پی فاش شدن اعدامها، نهادهای دینی و سیاسی، آن را محکوم کردند، [[عزای عمومی]] اعلام و [[حوزه علمیه|حوزههای علمیه]] تعطیل شدند.<ref>{{پک/بن|1=ایرنا۲|ک=خبرگزاری ایرنا|ف=همه زندانیان سیاسی در عراق به شهادت رسیدهاند}}</ref> برای یادبود وی و دیگر کشتگان به دست دولت بعث عراق، مراسمهای یادبودی در کشورهای مختلف همچون [[ایران]]، [[لبنان]]، [[کویت]]، [[بحرین]]، [[کانادا]]، [[آمریکا]] و [[تانزانیا]] برگزار شد و در سالهای بعد نیز تداوم داشت.<ref>{{پک/بن|1=ایرنا۱|ک=خبرگزاری ایرنا|ف=شهادت ۱۸۲ عالم دینی توسط حکومت بعث}}</ref> | ||
==پانویس== | == پانویس == | ||
===ارجاعات=== | === ارجاعات === | ||
{{پانویس|۳|اندازه=ریز}} | {{پانویس|۳|اندازه=ریز}} | ||
* {{یادکرد وب|نام خانوادگی=|نام=|عنوان=حداقل ۱۸۲ عالم دینی توسط حکومت بعث عراق به شهادت رسیدند|ناشر=|نشانی=https://www.irna.ir/news/5496219/ | === منابع === | ||
* {{یادکرد وب|نام خانوادگی=|نام=|عنوان=فرزند شهید آیت الله انصاری: همه زندانیان سیاسی در عراق به شهادت | {{آغاز پانویس|35em}} | ||
* {{یادکرد وب|نام خانوادگی=|نام=|عنوان=سیامین سالگشت؛ خیزش مردمی در انتفاضه شعبانیه ملت عراق علیه بعثیان|ناشر=|نشانی=https://www.khabaronline.ir/news/1375701/ | * {{یادکرد وب|نام خانوادگی=|نام=|عنوان=حداقل ۱۸۲ عالم دینی توسط حکومت بعث عراق به شهادت رسیدند|ناشر=|نشانی=https://www.irna.ir/news/5496219/حداقل-182-عالم-دینی-توسط-حکومت-بعث-عراق-به-شهادت-رسیدند|تاریخ=۱۳۸۲|تاریخ بازبینی=|شناسه={{شناسه یادکرد|ایرنا۱}}|نویسنده=خبرگزاری ایرنا|کد زبان=|وبگاه=irna.ir}} | ||
* {{یادکرد وب|نام خانوادگی=|نام=|عنوان=اشعریان قم|ناشر=|نشانی=https://www.khabaronline.ir/news/698225/ | * {{یادکرد وب|نام خانوادگی=|نام=|عنوان=فرزند شهید آیت الله انصاری: همه زندانیان سیاسی در عراق به شهادت رسیدهاند|ناشر=|نشانی=https://www.irna.ir/news/5494645/فرزند-شهید-آیت-الله-انصاری-همه-زندانیان-سیاسی-در-عراق-به-شهادت|تاریخ=۱۳۸۲|تاریخ بازبینی=|شناسه={{شناسه یادکرد|ایرنا۲}}|نویسنده=خبرگزاری ایرنا|کد زبان=|وبگاه=irna.ir}} | ||
* {{یادکرد وب|نام خانوادگی=|نام=|عنوان= | * {{یادکرد وب|نام خانوادگی=|نام=|عنوان=سیامین سالگشت؛ خیزش مردمی در انتفاضه شعبانیه ملت عراق علیه بعثیان|ناشر=|نشانی=https://www.khabaronline.ir/news/1375701/سی-امین-سالگشت-خیزش-مردمی-در-انتفاضه-شعبانیه-ملت-عراق-علیه-بعثیان|تاریخ=۱۳۹۹|تاریخ بازبینی=|شناسه={{شناسه یادکرد|خبر۱}}|نویسنده=خبرآنلاین|کد زبان=|وبگاه=khabaronline.ir}} | ||
* {{یادکرد وب|نام خانوادگی=|نام=|عنوان=آن دو مجتهد خدمتگزار|ناشر=|نشانی=https://www.khabaronline.ir/news/570528/ | * {{یادکرد وب|نام خانوادگی=|نام=|عنوان=اشعریان قم|ناشر=|نشانی=https://www.khabaronline.ir/news/698225/اشعریان-قم|تاریخ=۱۳۹۹|تاریخ بازبینی=|شناسه={{شناسه یادکرد|خبر۲}}|نویسنده=خبرآنلاین|کد زبان=|وبگاه=khabaronline.ir}} | ||
* {{یادکرد ژورنال|نام خانوادگی=انصاری قمی|نام=محمدرضا|عنوان=موقوفات ایرانیان در عراق (۲ - نجف اشرف)|ژورنال=وقف میراث جاوید|مکان=تهران|شماره=۶|تاریخ=۱۳۷۳|صفحه= | * {{یادکرد وب|نام خانوادگی=|نام=|عنوان=کمیل، صاحب سِرً امیرالمؤمنین (ع)|ناشر=|نشانی=https://www.khabaronline.ir/news/1346305/کمیل-صاحب-سر-امیرالمؤمنین-ع|تاریخ=۱۳۹۸|تاریخ بازبینی=|شناسه={{شناسه یادکرد|خبر۳}}|نویسنده=خبرآنلاین|کد زبان=|وبگاه=khabaronline.ir}} | ||
* {{یادکرد ژورنال|نام خانوادگی=انصاری قمی|نام=محمدرضا|عنوان=موقوفات ایرانیان در عراق (۱ - نجف اشرف)|ژورنال=وقف میراث جاوید|مکان=تهران|شماره=۵|تاریخ=۱۳۷۳|صفحه= | * {{یادکرد وب|نام خانوادگی=|نام=|عنوان=آن دو مجتهد خدمتگزار|ناشر=|نشانی=https://www.khabaronline.ir/news/570528/آن-دو-مجتهد-خدمتگزار|تاریخ=۱۳۹۵|تاریخ بازبینی=|شناسه={{شناسه یادکرد|خبر۴}}|نویسنده=خبرآنلاین|کد زبان=|وبگاه=khabaronline.ir}} | ||
* {{یادکرد ژورنال|نام خانوادگی=انصاری قمی|نام=محمدرضا|عنوان=موقوفات ایرانیان در عراق (۲ - نجف اشرف)|ژورنال=وقف میراث جاوید|مکان=تهران|شماره=۶|تاریخ=۱۳۷۳|صفحه=۷۶–۸۴|پیوند=https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/279765|دسترسی پیوند=آبونمان|توسط=[[نورمگز]]}} | |||
* {{یادکرد ژورنال|نام خانوادگی=انصاری قمی|نام=محمدرضا|عنوان=موقوفات ایرانیان در عراق (۱ - نجف اشرف)|ژورنال=وقف میراث جاوید|مکان=تهران|شماره=۵|تاریخ=۱۳۷۳|صفحه=۷۴–۸۲|پیوند=https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/279862|دسترسی پیوند=آبونمان|توسط=[[نورمگز]]}} | |||
{{پایان پانویس}} | |||
{{درجهبندی|نیازمند پیوند=خیر|نیازمند رده=خیر|نیازمند جعبه اطلاعات=خیر|نیازمند تصویر=خیر|نیازمند استانداردسازی=خیر|نیازمند ویراستاری=خیر|مقابله نشده با دانشنامهها=خیر|تاریخ خوبیدگی=|تاریخ برگزیدگی=|توضیحات=}} | |||
[[رده:اعدامشدگان اهل ایران]] | |||
[[رده:اعدامشدگان اهل عراق]] | |||
[[رده:اهالی قم]] | [[رده:اهالی قم]] | ||
[[رده:اهالی نجف]] | [[رده:اهالی نجف]] | ||
[[رده: | [[رده:زندانیان اهل ایران]] | ||
[[رده:کشتگان بهدست حزب بعث]] | [[رده:کشتگان بهدست حزب بعث]] | ||
[[رده:مجتهدان شیعه دوازدهامامی]] | [[رده:مجتهدان شیعه دوازدهامامی]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۶ ژوئن ۲۰۲۴، ساعت ۰۶:۳۵
احمد انصاری قمی (زاده ۱۳۰۲ ه.ش)، از روحانیان شیعه دوازدهامامی ایرانی در عراق بود. او در حوزه علمیه نجف درس خوانده بود و فعالیتهای عامالمنفعه در نجف و کربلا انجام میداد. بازسازی مسجد خضراء، تأسیس کتابخانه آن مسجد، تأسیس حسینیه قمیها در کربلا، بازسازی مدارس در نجف و کربلا و همینطور بازسازی صحن مقبره کمیل بن زیاد، از اقدامات عمرانی او بوده است.
بیشتر زندگانی انصاری در نجف گذرانده شد. او یکی از شخصیتهای شناخته شده در حوزه علمیه نجف و در میان مراجع تقلید شیعه بود. او سرانجام در اردیبهشتماه ۱۳۵۹ ه.ش توسط رژیم بعث عراق دستگیر و در بیخبری کامل، به صورت مخفیانه اعدام شد. جسد او هیچگاه به خانوادهاش تحویل داده نشد.
زندگی
احمد انصاری قمی، یکی از عالمان حوزه علمیه نجف بود که روابط نزدیکی با مراجع تقلید شیعه داشت.[۱] نسب او به گفته فرزندش، به اشعریان قم میرسد.[۲] او در بین سالهای ۱۳۰۲ تا ۱۳۰۵ در قم و در خانوادهای روحانی به دنیا آمد. نام پدرش را محمدحسین گزارش کردهاند. وی در ۶ سالگی پدر خود را از دست داد. وی در ۱۸ سالگی به نجف عزیمت کرد. او در نجف به درس خارج عبدالهادی شیرازی، ابوالقاسم خویی، محسن حکیم و محمد روحانی میرفت و موفق به کسب درجه اجتهاد شد. او با نوه دختری میرزای نائینی ازدواج کرد.[۳]
او در بین سالهای ۱۳۵۲ تا ۱۳۵۶، موسسات و مراکز خیریه شیعی همچون حسینیه تهرانیها و حسینیه قمیها در کربلا را سرپرستی میکرد.[۴] وی به سال ۱۳۸۹ ه. ق، مقبره کمیل بن زیاد را بازسازی کرد و قبری را برای خود در آنجا تهیه نمود و وصیت کرد در آنجا دفن شود.[۵] سرپرستی در بازسازی مسجد خضراء در نجف،[۶] تأسیس کتابخانه مسجد خضراء،[۷] تعمیر و تعویض ستونهای چوبی حرم امام حسین در کربلا و بازسازی چند مدرسه در نجف، از اقدامات او بود. تأثیر حضور او در عراق به نحوی بود که پس از تصمیمش برای هجرت به ایران در سال ۱۳۵۸ ه. ش، پیامی از ابوالقاسم خویی مبنی بر حرام بودن هجرت برای او صادر شد که وی را از هجرت منصرف کرد.[۸]
موج اول بازداشتها در عراق، در بهمن ۱۳۵۷ ه.ش انجام شد و موج دوم در اردیبهشت ۱۳۵۹ ه.ش صورت گرفت. در موج دوم دستگیریها، جمعی از روحانیون و فقهای شیعه از جمله احمد انصاری دستگیر و به بغداد منتقل شدند.[۹]
درگذشت
پس از دستگیری انصاری، اطلاعی از وی وجود نداشت[۱۰] و تا مدتها تصور میشد که این زندانیان سیاسی در زندانهای صدام محبوس هستند، اما پس از سقوط حزب بعث در عراق، اسناد اعدامهای گروهی این زندانیان فاش شد.[۱۱] بر اساس این اسناد، مشخص شد که انصاری به همراه ۱۸۱ عالم دینی دیگر، اعدام[۱۲] و در مکانی نامعلوم دفن شدهاند.[۱۳]
در پی فاش شدن اعدامها، نهادهای دینی و سیاسی، آن را محکوم کردند، عزای عمومی اعلام و حوزههای علمیه تعطیل شدند.[۱۴] برای یادبود وی و دیگر کشتگان به دست دولت بعث عراق، مراسمهای یادبودی در کشورهای مختلف همچون ایران، لبنان، کویت، بحرین، کانادا، آمریکا و تانزانیا برگزار شد و در سالهای بعد نیز تداوم داشت.[۱۵]
پانویس
ارجاعات
- ↑ «همه زندانیان سیاسی در عراق به شهادت رسیدهاند»، خبرگزاری ایرنا.
- ↑ «اشعریان قم»، خبرآنلاین.
- ↑ «آن دو مجتهد خدمتگزار»، خبرآنلاین.
- ↑ «همه زندانیان سیاسی در عراق به شهادت رسیدهاند»، خبرگزاری ایرنا.
- ↑ «کمیل، صاحب سر امیرالمؤمنین (ع)»، خبرآنلاین.
- ↑ انصاری قمی، «موقوفات ایرانیان در عراق (1 - نجف اشرف)»، وقف میراث جاوید.
- ↑ انصاری قمی، «موقوفات ایرانیان در عراق: 2 - نجف اشرف»، وقف میراث جاوید.
- ↑ «آن دو مجتهد خدمتگزار»، خبرآنلاین.
- ↑ «سیامین سالگشت؛ خیزش مردمی در انتفاضه شعبانیه»، خبرآنلاین.
- ↑ «سیامین سالگشت؛ خیزش مردمی در انتفاضه شعبانیه»، خبرآنلاین.
- ↑ «همه زندانیان سیاسی در عراق به شهادت رسیدهاند»، خبرگزاری ایرنا.
- ↑ «شهادت ۱۸۲ عالم دینی توسط حکومت بعث»، خبرگزاری ایرنا.
- ↑ «سیامین سالگشت؛ خیزش مردمی در انتفاضه شعبانیه»، خبرآنلاین.
- ↑ «همه زندانیان سیاسی در عراق به شهادت رسیدهاند»، خبرگزاری ایرنا.
- ↑ «شهادت ۱۸۲ عالم دینی توسط حکومت بعث»، خبرگزاری ایرنا.
منابع
- خبرگزاری ایرنا (۱۳۸۲). «حداقل ۱۸۲ عالم دینی توسط حکومت بعث عراق به شهادت رسیدند». irna.ir.
- خبرگزاری ایرنا (۱۳۸۲). «فرزند شهید آیت الله انصاری: همه زندانیان سیاسی در عراق به شهادت رسیدهاند». irna.ir.
- خبرآنلاین (۱۳۹۹). «سیامین سالگشت؛ خیزش مردمی در انتفاضه شعبانیه ملت عراق علیه بعثیان». khabaronline.ir.
- خبرآنلاین (۱۳۹۹). «اشعریان قم». khabaronline.ir.
- خبرآنلاین (۱۳۹۸). «کمیل، صاحب سِرً امیرالمؤمنین (ع)». khabaronline.ir.
- خبرآنلاین (۱۳۹۵). «آن دو مجتهد خدمتگزار». khabaronline.ir.
- انصاری قمی، محمدرضا (۱۳۷۳). «موقوفات ایرانیان در عراق (۲ - نجف اشرف)». وقف میراث جاوید. تهران (۶): ۷۶–۸۴ – به واسطهٔ نورمگز.
- انصاری قمی، محمدرضا (۱۳۷۳). «موقوفات ایرانیان در عراق (۱ - نجف اشرف)». وقف میراث جاوید. تهران (۵): ۷۴–۸۲ – به واسطهٔ نورمگز.