قاضی نعمان مغربی: تفاوت میان نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
(ابرابزار) |
(+ رده:قاضی نعمان مغربی (هاتکت)) |
||
| (۳ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۲: | خط ۲: | ||
== زندگی == | == زندگی == | ||
قاضی نعمان مغربی، یکی از ائمه فضل، علماء قرائت قرآن و معانی، فقیه، لغوی، شاعر و تاریخ‌پژوه عصر خود بود. پدر او را ابوعبدالله محمد بن منصور گزارش کرده‌اند که عمری طولانی داشت و در سال ۳۵۱ ه.ق در سن صد و چهار سالگی در قیروان درگذشت. قاضی نعمان در ابتدا، [[مالکی]] مذهب بود و سپس طریقت [[اسماعیلیه]] گرفت و ملازم [[معز لدین‌الله]]، چهارمین [[خلیفه فاطمی]] شد. او همراه با معز به [[مصر]] سفر کرد و در [[رجب]] ۳۶۳ ه.ق یا در جمعه آخر [[جمادی‌الآخر]] همان سال، در مصر درگذشت. معز بر او [[نماز میت|نماز]] خواند و در همان‌جا دفن شد. وی در میان اسماعیلیه سمت [[داعی]] داشت. ابوالحسن علی بن نعمان، از فرزندان اوست که معز، خلیفه فاطمی، او را با [[ابوطاهر محمد زحلی]]، مشترکاً قاضی مصر کرد. محمدباقر مجلسی، از محدثان شیعه دوازده‌امامی، در کتاب خویش بحارالانوار، گزارش می‌کند که ابوحنیفه، شیعه دوازده‌امامی است و از روی تقیه خود را اسماعیلی معرفی می‌کرد. | قاضی نعمان مغربی، یکی از ائمه فضل، علماء قرائت قرآن و معانی، فقیه، لغوی، شاعر و تاریخ‌پژوه عصر خود بود. پدر او را ابوعبدالله محمد بن منصور گزارش کرده‌اند که عمری طولانی داشت و در سال ۳۵۱ ه.ق در سن صد و چهار سالگی در قیروان درگذشت. قاضی نعمان در ابتدا، [[مالکی]] مذهب بود و سپس طریقت [[اسماعیلیه]] گرفت و ملازم [[معز لدین‌الله]]، چهارمین [[خلیفه فاطمی]] شد. او همراه با معز به [[مصر]] سفر کرد و در [[رجب]] ۳۶۳ ه.ق یا در جمعه آخر [[جمادی‌الآخر]] همان سال، در مصر درگذشت. معز بر او [[نماز میت|نماز]] خواند و در همان‌جا دفن شد. وی در میان اسماعیلیه سمت [[داعی]] داشت. ابوالحسن علی بن نعمان، از فرزندان اوست که معز، خلیفه فاطمی، او را با [[ابوطاهر محمد زحلی]]، مشترکاً قاضی مصر کرد. محمدباقر مجلسی، از محدثان شیعه دوازده‌امامی، در کتاب خویش بحارالانوار، گزارش می‌کند که ابوحنیفه، شیعه دوازده‌امامی است و از روی تقیه خود را اسماعیلی معرفی می‌کرد.<ref>{{پک|1=اختری|2=۱۳۹۰|ک=دایرةالمعارف جامع اسلامی|ف=ابوحنیفه}}</ref> | ||
== آثار == | == آثار == | ||
او در وصف اهل‌بیت، هزاران صفحه تألیف داشته است. از او ردی بر ابوحنیفه، مالک، شافعی و ابن‌سریج گزارش کرده‌اند. او کتابی در اختلاف فقها و کتاب اصول المذاهب و کتاب ابتداء الدعوة للعبیدیین را نیز نوشته است. کتاب‌های ''الأختیار فی الفقه،'' ''الأقتصار فی الفقه'' و قصیده فقهیه ملقب به ''المنتخبه'' از دیگر آثار اوست. کتاب دعائم الاسلام مشهورترین اثر اوست.<ref>{{پک|1=اختری|2=۱۳۹۰|ک=دایرةالمعارف جامع اسلامی|ف=ابوحنیفه}}</ref> | او در وصف اهل‌بیت، هزاران صفحه تألیف داشته است. از او ردی بر ابوحنیفه، مالک، شافعی و ابن‌سریج گزارش کرده‌اند. او کتابی در اختلاف فقها و کتاب اصول المذاهب و کتاب ابتداء الدعوة للعبیدیین را نیز نوشته است. کتاب‌های ''الأختیار فی الفقه،'' ''الأقتصار فی الفقه'' و قصیده فقهیه ملقب به ''المنتخبه'' از دیگر آثار اوست. کتاب دعائم الاسلام مشهورترین اثر اوست.<ref>{{پک|1=اختری|2=۱۳۹۰|ک=دایرةالمعارف جامع اسلامی|ف=ابوحنیفه}}</ref> برخی از آثار او عبارتند از: | ||
* ''[[دعائم الاسلام]]<ref>{{پک|جوان آراسته|۱۳۸۰|ف=قاضی نعمان و مذهب او|ک=هفت آسمان}}</ref>'' (که یک نسخه مدوّن [[فقه]] اسماعیلی به شمار می رود.<ref name="Buckley">>{{پک|Buckley|2020|ک=Muḥammad al-Bāqir|زبان=en}}</ref>)، | |||
* ''[[افتتاح الدعوة]]<ref>{{پک|جوان آراسته|۱۳۸۰|ف=قاضی نعمان و مذهب او|ک=هفت آسمان}}</ref>'' | |||
* ''[[المجالس و المسایرات و المواقف و التوقیعات]]<ref>{{پک|جوان آراسته|۱۳۸۰|ف=قاضی نعمان و مذهب او|ک=هفت آسمان}}</ref>'' | |||
* ''[[شرح الاخبار فی فضائل الائمة الاطهار]]<ref>{{پک|جوان آراسته|۱۳۸۰|ف=قاضی نعمان و مذهب او|ک=هفت آسمان}}</ref>'' | |||
* ''[[تأویل الدعائم]]<ref>{{پک|جوان آراسته|۱۳۸۰|ف=قاضی نعمان و مذهب او|ک=هفت آسمان}}</ref>'' | |||
== پانویس == | == پانویس == | ||
| خط ۱۲: | خط ۱۸: | ||
=== منابع === | === منابع === | ||
* {{یادکرد دانشنامه|نام خانوادگی=اختری|نام=عباسعلی|پیوند نویسنده=|ویراستار=|مقاله= | |||
* {{یادکرد کتاب|عنوان=Muḥammad al-Bāqir|تاریخ=2020|نشانی=http://dx.doi.org/10.1163/1573-3912_ei3_COM_36641|ناشر=Encyclopaedia of Islam, THREE|ویرایش=Kate Fleet, Gudrun Krämer, Denis Matringe, John Nawas, Everett Rowson|نام خانوادگی۱=Buckley|نام۱=.Ron P}} | |||
* {{یادکرد ژورنال|شماره=۹–۱۰|صفحات=۴۷–۸۲|نام=امیر|نام خانوادگی=جوان آراسته|توسط=[[نورمگز]]|عنوان=قاضی نعمان و مذهب او|تاریخ=بهار و تابستان ۱۳۸۰|ژورنال=هفت آسمان|مکان=قم|پیوند=https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/142338|دسترسی پیوند=آبونمان}} | |||
* {{یادکرد دانشنامه|نام خانوادگی=اختری|نام=عباسعلی|پیوند نویسنده=|ویراستار=|مقاله=ابوحنیفه|دانشنامه=[[دایرةالمعارف جامع اسلامی]]|عنوان جلد=دایرةالمعارف جامع اسلامی|سال=۱۳۹۰|ناشر=آرایه|مکان=تهران}} | |||
{{درجه‌بندی|نیازمند پیوند=خیر|نیازمند رده=خیر|نیازمند جعبه اطلاعات=بله|نیازمند تصویر=بله|نیازمند استانداردسازی=خیر|نیازمند ویراستاری=خیر|مقابله نشده با دانشنامه‌ها=تاحدودی|تاریخ خوبیدگی=|تاریخ برگزیدگی=|توضیحات=}} | {{درجه‌بندی|نیازمند پیوند=خیر|نیازمند رده=خیر|نیازمند جعبه اطلاعات=بله|نیازمند تصویر=بله|نیازمند استانداردسازی=خیر|نیازمند ویراستاری=خیر|مقابله نشده با دانشنامه‌ها=تاحدودی|تاریخ خوبیدگی=|تاریخ برگزیدگی=|توضیحات=}} | ||
| خط ۲۹: | خط ۳۸: | ||
[[رده:موروها در سده ۱۰ (میلادی)]] | [[رده:موروها در سده ۱۰ (میلادی)]] | ||
[[رده:نوکیشان شیعه از تسنن]] | [[رده:نوکیشان شیعه از تسنن]] | ||
[[رده:قاضی نعمان مغربی]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۲۰ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۱۳:۱۱
نعمان بن ابی‌عبدالله محمد بن منصور بن احمد بن حیون که یا نعمان بن محمد بن منصور بن احمد بن حیون که به اختصار ابن‌حیون مغربی هم نام گرفته است و در منابع بیشتر با نام قاضی نعمان مغربی شناخته می‌شود، از عالمان مسلمان اسماعیلی مذهب است.
زندگی
قاضی نعمان مغربی، یکی از ائمه فضل، علماء قرائت قرآن و معانی، فقیه، لغوی، شاعر و تاریخ‌پژوه عصر خود بود. پدر او را ابوعبدالله محمد بن منصور گزارش کرده‌اند که عمری طولانی داشت و در سال ۳۵۱ ه.ق در سن صد و چهار سالگی در قیروان درگذشت. قاضی نعمان در ابتدا، مالکی مذهب بود و سپس طریقت اسماعیلیه گرفت و ملازم معز لدین‌الله، چهارمین خلیفه فاطمی شد. او همراه با معز به مصر سفر کرد و در رجب ۳۶۳ ه.ق یا در جمعه آخر جمادی‌الآخر همان سال، در مصر درگذشت. معز بر او نماز خواند و در همان‌جا دفن شد. وی در میان اسماعیلیه سمت داعی داشت. ابوالحسن علی بن نعمان، از فرزندان اوست که معز، خلیفه فاطمی، او را با ابوطاهر محمد زحلی، مشترکاً قاضی مصر کرد. محمدباقر مجلسی، از محدثان شیعه دوازده‌امامی، در کتاب خویش بحارالانوار، گزارش می‌کند که ابوحنیفه، شیعه دوازده‌امامی است و از روی تقیه خود را اسماعیلی معرفی می‌کرد.[۱]
آثار
او در وصف اهل‌بیت، هزاران صفحه تألیف داشته است. از او ردی بر ابوحنیفه، مالک، شافعی و ابن‌سریج گزارش کرده‌اند. او کتابی در اختلاف فقها و کتاب اصول المذاهب و کتاب ابتداء الدعوة للعبیدیین را نیز نوشته است. کتاب‌های الأختیار فی الفقه، الأقتصار فی الفقه و قصیده فقهیه ملقب به المنتخبه از دیگر آثار اوست. کتاب دعائم الاسلام مشهورترین اثر اوست.[۲] برخی از آثار او عبارتند از:
- دعائم الاسلام[۳] (که یک نسخه مدوّن فقه اسماعیلی به شمار می رود.[۴])،
- افتتاح الدعوة[۵]
- المجالس و المسایرات و المواقف و التوقیعات[۶]
- شرح الاخبار فی فضائل الائمة الاطهار[۷]
- تأویل الدعائم[۸]
پانویس
ارجاعات
- ↑ اختری، «ابوحنیفه»، دایرةالمعارف جامع اسلامی.
- ↑ اختری، «ابوحنیفه»، دایرةالمعارف جامع اسلامی.
- ↑ جوان آراسته، «قاضی نعمان و مذهب او»، هفت آسمان.
- ↑ >Buckley, Muḥammad al-Bāqir.
- ↑ جوان آراسته، «قاضی نعمان و مذهب او»، هفت آسمان.
- ↑ جوان آراسته، «قاضی نعمان و مذهب او»، هفت آسمان.
- ↑ جوان آراسته، «قاضی نعمان و مذهب او»، هفت آسمان.
- ↑ جوان آراسته، «قاضی نعمان و مذهب او»، هفت آسمان.
منابع
- Buckley، .Ron P (۲۰۲۰). Muḥammad al-Bāqir (ویراست Kate Fleet, Gudrun Krämer, Denis Matringe, John Nawas, Everett Rowson). Encyclopaedia of Islam, THREE.
- جوان آراسته، امیر (بهار و تابستان ۱۳۸۰). «قاضی نعمان و مذهب او». هفت آسمان. قم (۹–۱۰): ۴۷–۸۲ – به واسطهٔ نورمگز.
- اختری، عباسعلی (۱۳۹۰). «ابوحنیفه». دایرةالمعارف جامع اسلامی. تهران: آرایه.