اسلامیکال:ابهام‌زدایی: تفاوت میان نسخه‌ها
(تغییرمسیر به یحیی بن زید حسنی علوی) برچسب‌ها: تغییر مسیر جدید ویرایشگر بصری |
(ابرابزار) برچسب‌ها: تغییرمسیر حذف شد ویرایشگر بصری پیوندهای ابهام‌زدایی |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{رهنمود|پال:از|پال:ابهام}} | |||
{{فهرست رهنمودها}} | |||
در '''اسلامیکال'''، ابهام‌زدایی فرایندی‌ست که در آن تعارض‌های عنوان مقاله‌ها، یعنی هنگامی که یک عبارت بر بیش از یک موضوع دلالت می‌کند، برطرف می‌شود. ابهام‌زدایی باعث می‌شود که یک عبارت بتواند گزینه‌ای طبیعی برای عنوان بیش از یک مقاله باشد. به بیان دیگر، از طریق ابهام‌زدایی مقاله‌های مختلف (در صفحه‌های مختلف) می‌توانند درواقع یک عنوان داشته باشند. | |||
برای مثال، نام «[[محمد (ابهام‌زدایی)|محمد]]» می‌تواند بر چند چیز مختلف دلالت کند: [[محمد|یک شخص]]، [[محمد (کتاب)|یک کتاب]]، [[محمد (فیلم)|یک فیلم]] و [[محمد (سوره)|یک سوره]]. از آنجا که فقط یک صفحهٔ اسلامیکال می‌تواند عنوان «محمد» داشته باشد، باید از عنوان رفع ابهام شده برای موارد مذکور استفاده کرد. پس باید روشی وجود داشته باشد که هنگامی که عنوانِ دارای ابهام (در اینجا «محمد» خالی) از طریق جستجو، پیوند یا مرور صفحات یاد می‌شود (یا به آن ارجاع داده می‌شود)، خواننده به مقالهٔ به‌خصوصِ درست هدایت شود. به این کار ''ابهام‌زدایی'' می‌گویند. | |||
در ابهام‌زدایی سه جنبهٔ مهم را باید مد نظر داشت: | |||
*نام‌گذاری نوشتارها به شکلی که هر کدام عنوانی منحصربه‌فرد داشته باشد؛ مثلاً چهار نوشتار که هر کدام به‌طور معمول باید «محمد» نامیده می‌شدند، [[محمد]]، [[محمد (کتاب)]]، [[محمد (فیلم)]] و [[محمد (سوره)]] نامیده می‌شوند. | |||
*پیوندها به عنوان‌های دارای ابهام را باید به نوشتار صحیح هدایت کرد؛ مثلاً اگر در یک نوشتار تاریخی، ویرایشگری به «محمد» پیوند دهد، این پیوند باید به «محمد» اصلاح شود. | |||
*باید اطمینان حاصل کرد که خواننده‌ای که با جستجوی یک عبارت مشخص به دنبال موضوعی می‌گردد، به‌آسانی و به‌سرعت به آن می‌رسد، فارغ از اینکه آن موضوع چه باشد؛ مثلاً صفحهٔ [[بابل]] یک صفحهٔ ابهام‌زدایی‌ست، نه یک مقاله، که کاربردهای مختلف «محمد» را فهرست می‌کند و به آنها پیوند می‌دهد. البته، چنان‌که بعدتر توضیح داده خواهد شد، چنین نیست که برای عبارت‌های دارای ابهام همیشه به صفحهٔ ابهام‌زدایی نیاز باشد. | |||
این صفحه روش‌های اصولیِ پیاده‌کردن موارد یادشده را توضیح می‌دهد. برای جزئیات بیشتر دربارهٔ قالب صفحه‌های ابهام‌زدایی، [[اسلامیکال:شیوه‌نامه/صفحه‌های ابهام‌زدایی|شیوه‌نامه/صفحه‌های ابهام‌زدایی]] را ببینید. برای فشرده‌ای از رهنمودها [[اسلامیکال:بایدها و نبایدهای ابهام‌زدایی|بایدها و نبایدهای ابهام‌زدایی]] را ببینید. | |||
==تصمیم به ابهام‌زدایی== | |||
ابهام‌زدایی زمانی مورد نیاز است که برای یک کلمه یا عبارت که خواننده‌ای جستجو می‌کند، بیش از یک نوشتار در اسلامیکال وجود داشته باشد که آن کلمه یا عبارت باید به آن منتهی شود. در این صورت، باید راهی وجود داشته باشد که خواننده به‌سرعت از صفحه‌ای که در جستجوی نخست ظاهر می‌شود به هر کدام از صفحه‌هایی که ممکن است مورد نظرش باشد هدایت شود. | |||
در مجموع سه روش برای ابهام‌زدایی وجود دارد که در مثال‌های زیر نشان داده می‌شوند: | |||
*صفحهٔ «[[حباب بن حارث]]» صفحهٔ ابهام‌زدایی‌ست که فهرستی از تمام کاربردهای حباب بن حارث را در خود دارد. | |||
*صفحهٔ «[[محمد]]» دربارهٔ یک کاربرد این کلمه است که '''موضوع اصلی''' یا '''کاربرد اصلی''' نامیده می‌شود. در این صفحه یک سرنویس [[محمد (ابهام‌زدایی)]] را که شامل کاربردهای دیگر این کلمه است به خواننده نشان می‌دهد. | |||
*صفحهٔ «[[روز واقعه]]» دربارهٔ کاربرد اصلی‌ست، و تنها یک کاربرد دیگر برای این کلمه وجود دارد. به این کاربرد دیگر، که ''[[روز واقعه (آلبوم)]]'' باشد، توسط یک سرنویس در صفحهٔ اصلی پیوند داده می‌شود و دیگر نیازی به صفحه‌ای جداگانه برای ابهام‌زدایی نیست. | |||
{{سیاست‌ها و رهنمودهای اسلامیکال}} | |||
[[رده:رهنمودهای ویرایش اسلامیکال]] | |||
[[رده:مدخل‌های واژه‌نامه اسلامیکال]] | |||
[[رده:ویرایش در اسلامیکال]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۲۱ مارس ۲۰۲۴، ساعت ۱۳:۰۶
 | این صفحه جزو رهنمودهای اسلامیکال است. استانداردهای رفتاریِ مطرح‌شده در این صفحه از پشتوانهٔ تأیید بسیاری از ویرایشگران اسلامیکال برخوردار است. بااین‌که پیروی از مفاد این صفحه توصیه می‌شود، این مفاد جزو سیاست‌ها نیست. در ویرایش و به‌روزرسانی این صفحه جسور باشید، ولی لطفاً پیش از انجام تغییرات عمده از صفحهٔ بحث برای مطرح کردن تغییرات و نظرخواهی استفاده کنید. |
| رهنمودهای اسلامیکال | |||
|---|---|---|---|
| رفتاری | |||
| محتوایی | |||
| ویرایشی | |||
|
|||
| شیوه‌نامه | |||
| حذف | |||
در اسلامیکال، ابهام‌زدایی فرایندی‌ست که در آن تعارض‌های عنوان مقاله‌ها، یعنی هنگامی که یک عبارت بر بیش از یک موضوع دلالت می‌کند، برطرف می‌شود. ابهام‌زدایی باعث می‌شود که یک عبارت بتواند گزینه‌ای طبیعی برای عنوان بیش از یک مقاله باشد. به بیان دیگر، از طریق ابهام‌زدایی مقاله‌های مختلف (در صفحه‌های مختلف) می‌توانند درواقع یک عنوان داشته باشند.
برای مثال، نام «محمد» می‌تواند بر چند چیز مختلف دلالت کند: یک شخص، یک کتاب، یک فیلم و یک سوره. از آنجا که فقط یک صفحهٔ اسلامیکال می‌تواند عنوان «محمد» داشته باشد، باید از عنوان رفع ابهام شده برای موارد مذکور استفاده کرد. پس باید روشی وجود داشته باشد که هنگامی که عنوانِ دارای ابهام (در اینجا «محمد» خالی) از طریق جستجو، پیوند یا مرور صفحات یاد می‌شود (یا به آن ارجاع داده می‌شود)، خواننده به مقالهٔ به‌خصوصِ درست هدایت شود. به این کار ابهام‌زدایی می‌گویند.
در ابهام‌زدایی سه جنبهٔ مهم را باید مد نظر داشت:
- نام‌گذاری نوشتارها به شکلی که هر کدام عنوانی منحصربه‌فرد داشته باشد؛ مثلاً چهار نوشتار که هر کدام به‌طور معمول باید «محمد» نامیده می‌شدند، محمد، محمد (کتاب)، محمد (فیلم) و محمد (سوره) نامیده می‌شوند.
- پیوندها به عنوان‌های دارای ابهام را باید به نوشتار صحیح هدایت کرد؛ مثلاً اگر در یک نوشتار تاریخی، ویرایشگری به «محمد» پیوند دهد، این پیوند باید به «محمد» اصلاح شود.
- باید اطمینان حاصل کرد که خواننده‌ای که با جستجوی یک عبارت مشخص به دنبال موضوعی می‌گردد، به‌آسانی و به‌سرعت به آن می‌رسد، فارغ از اینکه آن موضوع چه باشد؛ مثلاً صفحهٔ بابل یک صفحهٔ ابهام‌زدایی‌ست، نه یک مقاله، که کاربردهای مختلف «محمد» را فهرست می‌کند و به آنها پیوند می‌دهد. البته، چنان‌که بعدتر توضیح داده خواهد شد، چنین نیست که برای عبارت‌های دارای ابهام همیشه به صفحهٔ ابهام‌زدایی نیاز باشد.
این صفحه روش‌های اصولیِ پیاده‌کردن موارد یادشده را توضیح می‌دهد. برای جزئیات بیشتر دربارهٔ قالب صفحه‌های ابهام‌زدایی، شیوه‌نامه/صفحه‌های ابهام‌زدایی را ببینید. برای فشرده‌ای از رهنمودها بایدها و نبایدهای ابهام‌زدایی را ببینید.
تصمیم به ابهام‌زدایی
ابهام‌زدایی زمانی مورد نیاز است که برای یک کلمه یا عبارت که خواننده‌ای جستجو می‌کند، بیش از یک نوشتار در اسلامیکال وجود داشته باشد که آن کلمه یا عبارت باید به آن منتهی شود. در این صورت، باید راهی وجود داشته باشد که خواننده به‌سرعت از صفحه‌ای که در جستجوی نخست ظاهر می‌شود به هر کدام از صفحه‌هایی که ممکن است مورد نظرش باشد هدایت شود.
در مجموع سه روش برای ابهام‌زدایی وجود دارد که در مثال‌های زیر نشان داده می‌شوند:
- صفحهٔ «حباب بن حارث» صفحهٔ ابهام‌زدایی‌ست که فهرستی از تمام کاربردهای حباب بن حارث را در خود دارد.
- صفحهٔ «محمد» دربارهٔ یک کاربرد این کلمه است که موضوع اصلی یا کاربرد اصلی نامیده می‌شود. در این صفحه یک سرنویس محمد (ابهام‌زدایی) را که شامل کاربردهای دیگر این کلمه است به خواننده نشان می‌دهد.
- صفحهٔ «روز واقعه» دربارهٔ کاربرد اصلی‌ست، و تنها یک کاربرد دیگر برای این کلمه وجود دارد. به این کاربرد دیگر، که روز واقعه (آلبوم) باشد، توسط یک سرنویس در صفحهٔ اصلی پیوند داده می‌شود و دیگر نیازی به صفحه‌ای جداگانه برای ابهام‌زدایی نیست.
| محتوایی |
| ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| رفتاری |
| ||||||||
| حذف |
| ||||||||
| اجرایی |
| ||||||||
| ویرایشی |
| ||||||||
| محتوای پروژه |
| ||||||||
| بنیاد اسلامیکال |
| ||||||||
