الحیاة السیاسیه للامام الرضا: تفاوت میان نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''''الحیاة السیاسیة للامام الرضا''''' اثری است تاریخی از [[جعفر مرتضی عاملی]] که به صورت تخصصی به زندگانی [[علی بن موسی الرضا]] و ماجرای پذیرش [[ولایتعهدی علی بن موسی الرضا|ولایتعهدی]] از جانب او پرداخته است. | '''''الحیاة السیاسیة للامام الرضا''''' اثری است تاریخی از [[جعفر مرتضی عاملی]] که به صورت تخصصی به زندگانی [[علی بن موسی الرضا]] و ماجرای پذیرش [[ولایتعهدی علی بن موسی الرضا|ولایتعهدی]] از جانب او پرداخته است. | ||
== مولف == | |||
جعفر مرتضی عاملی از تاریخ‌پژوهان شیعه لبنانی است۔ | |||
== شرح اثر == | == شرح اثر == | ||
نام کامل و عنوان روی جلد کتاب، ''الحیاة السیاسیة للامام الرضا دراسة و التحلیل'' است۔<ref>{{پک|1=مرتضی عاملی|2=۱۳۶۲|ک=حیاة السیاسیة للامام الرضا|ص=۱}}</ref> این اثر کتاب، اولین کتاب نوشته شده توسط جعفر مرتضی عاملی است۔<ref>{{پک/بن|حوزه|ک=خبرگزاری حوزه|ف=کتاب الحیاة السیاسیه للامام الرضا(ع)}}</ref> این اثر به عربیست و نویسنده آن را درباره علت قبول [[ولایتعهدی علی بن موسی الرضا|ولایتعهدی]] از جانب [[علی بن موسی الرضا]] نوشته‌است۔ او هدفش از این اثر را پاسخگویی به شبهات معاصران درباره چگونگی پذیرش ولایتعهدی عنوان می‌کند۔ به گزارش ''[[دایرةالمعارف آستان قدس رضوی]]''، کتاب نثری ساده و روان دارد و مولف، رویکردی [[کلام|کلامی]] نداشته‌است سعی دارد تا بازخوانی دقیقی از منابع تاریخی ارائه دهد۔<ref>{{پک|1=لسانی فشارکی|2=۱۳۹۳|ک=دایرةالمعارف آستان قدس رضوی|ف=الحیاة السیاسیه للامام الرضا، کتاب}}</ref> به عقیده مهدوی راد، این اثر با وجود یک قرن عمر، همچنان تازگی دارد۔<ref>{{پک/بن|1=حوزه|ک=خبرگزاری حوزه|ف=کتاب الحیاة السیاسیه للامام الرضا(ع)}}</ref> | |||
=== انگیزه مولف === | |||
مؤلف در پیشگفتار و مقدمه چاپ دوم، هدف از نوشتن این کتاب را پاسخ به برخی سطحی‌نگران به زندگانی علی بن موسی الرضا در مسأله ولایتعهدی بیان می‌کند. وی بر این باور است که تاریخ‌های موجود، تحت تاثیر فرمانرویان یا دیگر شرایط سیاسی و مذهبی از مسیر اصلی خود منحرف شده و حوادث آنگونه که باید، بازگو نشده و بسیار از وقایع سرنوشت‌ساز مورد کتمان و غفلت قرار گرفته‌اند. وی در این کتاب به دنبال کشف اسباب حقیقی و واقعیت‌های موجود در این زمینه است.<ref>{{پک|1=مرتضی عاملی|2=۱۳۶۲|ک=حیاة السیاسیة للامام الرضا|ص=۷ و ۱۵}}</ref> مولف در ابتدای کتابش از نویسندگان تاریخی گلایه می‌کند که چرا تا پیش از این در مورد موضوع مهم تاریخی چون ولایتعهدی علی بن موسی الرضا تحقیقی نکرده‌اند۔<ref>{{پک|1=مرتضی عاملی|2=۱۳۶۲|ک=زندگی سیاسی هشتمین امام|ص=۲}}</ref> | |||
== محتوا == | == محتوا == | ||
این | این اثر در ۱ جلد منتشر شده و تعداد صفحات آن بر اساس چاپ اول جامعه مدرسین قم و انتشارات دارالاضواء، ۵۱۲ صفحه<ref>{{پک|1=مرتضی عاملی|2=۱۳۶۲|ک=حیاة السیاسیة للامام الرضا|ص=۵۱۲}}</ref><ref>{{پک|1=مرتضی عاملی|2=۱۹۸۶|ک=الحیاة السیاسیه|ص=۱}}</ref> و بر اساس چاپ‌های دیگری ۴۷۷<ref>{{پک|1=مرتضی عاملی|2=۱۴۰۳|ک=حیاة السیاسیة للامام الرضا|ص=۴۷۷}}</ref> و ۶۰۵ صفحه است۔<ref>{{پک|1=مرتضی عاملی|2=۱۹۸۶|ک=الحیاة السیاسیة للامام رضا؛ دراسة و التحلیل|ص=۱}}</ref> بخش‌بندی کتاب، مشتمل بر چهار بخش و ۲۵ فصل است۔<ref>{{پک|1=لسانی فشارکی|2=۱۳۹۳|ک=دایرةالمعارف آستان قدس رضوی|ف=الحیاة السیاسیه للامام الرضا، کتاب}}</ref> چهار بخش اصلی این کتاب عبارتند از:<ref>{{پک|1=مرتضی عاملی|2=۱۳۶۲|ک=حیاة السیاسیة للامام الرضا|ص=۱۷}}</ref> | ||
* قسمت اول: ممهدات: توضیح درباره چگونگی تشکیل سلسله عباسی و برخورد آنان با عامه مردم و علویان | |||
* قسمت دوم: ظروف البیعه و اسبابها: بررسی زمینه‌ها و شرایط بیعت علی بن موسی الرضا با مامون | |||
* قسمت سوم: اضواء علی المواقف: گزارش عرضه خلافت توسط مأمون به علی بن موسی الرضا و رد آن توسط او | |||
* قسمت چهارم: من خلال الاحداث: اقدامات بعدی مأمون تا کشته شدن علی بن موسی الرضا | |||
این | در این اثر، شش سند مهم تاریخی، شامل نامه [[فضل بن سهل]] به علی بن موسی الرضا، سند ولایتعهدی، نامه [[مأمون]] به [[عباسیان]]، نامه [[عبدالله بن موسی]] به مأمون، نامه [[سفیان ثوری]] به [[هارون]] و قصیده [[ابوفراس حمدانی]] گزارش شده‌است۔<ref>{{پک|1=لسانی فشارکی|2=۱۳۹۳|ک=دایرةالمعارف آستان قدس رضوی|ف=الحیاة السیاسیه للامام الرضا، کتاب}}</ref> مرتضی عاملی در این کتاب از مباحث مختلفی از جمله شعر شاعران، مباحث جغرافیایی و مباحث اخلاقی استفاده بسیاری کرده‌است.<ref>{{پک/بن|1=حوزه|ک=خبرگزاری حوزه|ف=کتاب الحیاة السیاسیه للامام الرضا(ع)}}</ref> | ||
== انتشار == | == انتشار == | ||
این کتاب، نخستین بار توسط انتشارات [[دارالتبلیغ الاسلامی]] در قم به سال ۱۳۵۷ منتشر شده‌است۔ خلاصه‌ای از این کتاب توسط [[خلیل خلیلیان]] با عنوان ''زندگی سیاسی هشتیمن امام'' به فارسی ترجمه و در سال ۱۳۵۹ منتشر شد۔ ترجمه کامل این اثر با عنوان ''زندگانی سیاسی امام رضا علیه السلام'' در سال ۱۳۶۵ در [[انتشارات جامعه مدرسین حوزه علمیه قم]] منتشر شد۔<ref>{{پک|1=لسانی فشارکی|2=۱۳۹۳|ک=دایرةالمعارف آستان قدس رضوی|ف=الحیاة السیاسیه للامام الرضا، کتاب | این کتاب، نخستین بار توسط انتشارات [[دارالتبلیغ الاسلامی]] در قم به سال ۱۳۵۷ منتشر شده‌است۔<ref>{{پک|لسانی فشارکی|۱۳۹۳|ک=دایرةالمعارف آستان قدس رضوی|ف=الحیاة السیاسیه للامام الرضا، کتاب}}</ref> دارالاضواء دیگر انتشاراتی است که در سال ۱۳۶۵ این اثر را در بیروت منتشر کرد۔<ref>{{پک|1=مرتضی عاملی|2=۱۹۸۶|ک=الحیاة السیاسیه|ص=۱}}</ref> در سال ۱۳۸۷ نیز انتشارات مرکز الاسلامی للدراسات، این اثر را در ضمن موسوعة المرتضی به چاپ رساند۔<ref>{{پک|1=مرتضی عاملی|2=۱۹۸۶|ک=الحیاة السیاسیة للامام رضا؛ دراسة و التحلیل|ص=۱}}</ref> خلاصه‌ای از این کتاب توسط [[خلیل خلیلیان]] با عنوان ''زندگی سیاسی هشتیمن امام'' به فارسی ترجمه و در سال ۱۳۵۹ منتشر شد۔<ref>{{پک|لسانی فشارکی|۱۳۹۳|ک=دایرةالمعارف آستان قدس رضوی|ف=الحیاة السیاسیه للامام الرضا، کتاب}}</ref> این ترجمه و تلخیص در ۲۳۴ صفحه و بیست و دومین چاپ از آن، در سال ۱۳۷۱ منتشر شده‌است۔<ref>{{پک|1=مرتضی عاملی|2=۱۳۶۲|ک=زندگی سیاسی هشتمین امام|ص=۱_۲}}</ref> ترجمه کامل این اثر با عنوان ''زندگانی سیاسی امام رضا علیه السلام'' در سال ۱۳۶۵ در [[انتشارات جامعه مدرسین حوزه علمیه قم]] منتشر شد۔<ref>{{پک|1=لسانی فشارکی|2=۱۳۹۳|ک=دایرةالمعارف آستان قدس رضوی|ف=الحیاة السیاسیه للامام الرضا، کتاب}}</ref> | ||
== پیوند به بیرون == | == پیوند به بیرون == | ||
| خط ۲۶: | خط ۳۳: | ||
* {{یادکرد دانشنامه|نام خانوادگی=لسانی فشارکی|نام=محمدعلی|نام خانوادگی ویراستار=مهدوی|نام ویراستار=محمدجواد|مدخل=الحیاة السیاسیة للامام الرضا علیه السلام، کتاب|دانشنامه=دایرةالمعارف آستان قدس رضوی|سال=۱۳۹۳|ناشر=[[بنیاد پژوهش‌های اسلامی]]|مکان=مشهد|شابک=۹۷۸۹۶۴۹۷۱۵۲۴۷}} | * {{یادکرد دانشنامه|نام خانوادگی=لسانی فشارکی|نام=محمدعلی|نام خانوادگی ویراستار=مهدوی|نام ویراستار=محمدجواد|مدخل=الحیاة السیاسیة للامام الرضا علیه السلام، کتاب|دانشنامه=دایرةالمعارف آستان قدس رضوی|سال=۱۳۹۳|ناشر=[[بنیاد پژوهش‌های اسلامی]]|مکان=مشهد|شابک=۹۷۸۹۶۴۹۷۱۵۲۴۷}} | ||
* {{یادکرد کتاب|نام خانوادگی=مرتضی عاملی|نام=جعفر|عنوان=الحیاة السیاسیة للإمام الرضا (ع)|سال=۱۳۶۲|مکان=قم|ناشر=جماعة المدرسين في الحوزة العلمیة بقم|پیوند نویسنده=جعفر مرتضی عاملی|پیوند=https://noorlib.ir/book/view/946}} | |||
* {{یادکرد کتاب|نام خانوادگی=مرتضی عاملی|نام=جعفر|عنوان=الحیاة السیاسیة للإمام الرضا دراسة و التحلیل|سال=۱۹۸۶|مکان=بیروت|ناشر=دارالاضواء|پیوند=http://library.alalbayt.org.lb/content/tc/tc202010702/1.pdf}} | |||
* {{یادکرد کتاب|نام خانوادگی=مرتضی عاملی|نام=جعفر|عنوان=الحیاة السیاسیة للإمام الرضا علیه السلام|سال=۱۴۰۳|مکان=قم|ناشر=جماعة المدرسين في الحوزة العلمیة بقم|پیوند=https://lib.eshia.ir/70435/1/4}} | |||
* {{یادکرد کتاب|نام خانوادگی=مرتضی عاملی|نام=جعفر|عنوان=الحیاة السیاسیة للإمام الرضا علیه السلام|سال=۲۰۰۹|مکان=بیروت|ناشر=المرکز الاسلامیه للدراسات}} | |||
* {{یادکرد کتاب|نام خانوادگی=مرتضی عاملی|نام=جعفر|عنوان=زندگی سیاسی هشتمین امام ، حضرت علی بن موسی الرضا|سال=۱۳۷۳|مکان=تهران|ناشر=دفتر نشر اسلامی|پیوند=https://www.ghbook.ir/index.php?option=com_dbook&task=viewbook&book_id=6113&lang=fa|مترجم=خلیلیان، خلیل|شابک=964-4305-33-7}} | |||
* {{یادکرد وب|عنوان=کتاب "الحیاة السیاسیه للامام الرضا(ع)" سید جعفر مرتضی بررسی شد|نشانی=https://www.hawzahnews.com/news/906691/%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8-%D8%A7%D9%84%D8%AD%DB%8C%D8%A7%D8%A9-%D8%A7%D9%84%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D9%87-%D9%84%D9%84%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85-%D8%A7%D9%84%D8%B1%D8%B6%D8%A7-%D8%B9-%D8%B3%DB%8C%D8%AF-%D8%AC%D8%B9%D9%81%D8%B1-%D9%85%D8%B1%D8%AA%D8%B6%DB%8C-%D8%A8%D8%B1%D8%B1%D8%B3%DB%8C|تاریخ=۱۳۹۹|شناسه={{شناسه یادکرد|حوزه}}|نویسنده=مهدوی راد|وبگاه=خبرگزاری حوزه}} | |||
[[رده:آثار سید جعفر مرتضی عاملی]] | [[رده:آثار سید جعفر مرتضی عاملی]] | ||
[[رده:کتاب‌شناسی شیعه]] | [[رده:کتاب‌شناسی شیعه]] | ||
نسخهٔ ۹ فوریهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۰۹:۵۰
الحیاة السیاسیة للامام الرضا اثری است تاریخی از جعفر مرتضی عاملی که به صورت تخصصی به زندگانی علی بن موسی الرضا و ماجرای پذیرش ولایتعهدی از جانب او پرداخته است.
مولف
جعفر مرتضی عاملی از تاریخ‌پژوهان شیعه لبنانی است۔
شرح اثر
نام کامل و عنوان روی جلد کتاب، الحیاة السیاسیة للامام الرضا دراسة و التحلیل است۔[۱] این اثر کتاب، اولین کتاب نوشته شده توسط جعفر مرتضی عاملی است۔[۲] این اثر به عربیست و نویسنده آن را درباره علت قبول ولایتعهدی از جانب علی بن موسی الرضا نوشته‌است۔ او هدفش از این اثر را پاسخگویی به شبهات معاصران درباره چگونگی پذیرش ولایتعهدی عنوان می‌کند۔ به گزارش دایرةالمعارف آستان قدس رضوی، کتاب نثری ساده و روان دارد و مولف، رویکردی کلامی نداشته‌است سعی دارد تا بازخوانی دقیقی از منابع تاریخی ارائه دهد۔[۳] به عقیده مهدوی راد، این اثر با وجود یک قرن عمر، همچنان تازگی دارد۔[۴]
انگیزه مولف
مؤلف در پیشگفتار و مقدمه چاپ دوم، هدف از نوشتن این کتاب را پاسخ به برخی سطحی‌نگران به زندگانی علی بن موسی الرضا در مسأله ولایتعهدی بیان می‌کند. وی بر این باور است که تاریخ‌های موجود، تحت تاثیر فرمانرویان یا دیگر شرایط سیاسی و مذهبی از مسیر اصلی خود منحرف شده و حوادث آنگونه که باید، بازگو نشده و بسیار از وقایع سرنوشت‌ساز مورد کتمان و غفلت قرار گرفته‌اند. وی در این کتاب به دنبال کشف اسباب حقیقی و واقعیت‌های موجود در این زمینه است.[۵] مولف در ابتدای کتابش از نویسندگان تاریخی گلایه می‌کند که چرا تا پیش از این در مورد موضوع مهم تاریخی چون ولایتعهدی علی بن موسی الرضا تحقیقی نکرده‌اند۔[۶]
محتوا
این اثر در ۱ جلد منتشر شده و تعداد صفحات آن بر اساس چاپ اول جامعه مدرسین قم و انتشارات دارالاضواء، ۵۱۲ صفحه[۷][۸] و بر اساس چاپ‌های دیگری ۴۷۷[۹] و ۶۰۵ صفحه است۔[۱۰] بخش‌بندی کتاب، مشتمل بر چهار بخش و ۲۵ فصل است۔[۱۱] چهار بخش اصلی این کتاب عبارتند از:[۱۲]
- قسمت اول: ممهدات: توضیح درباره چگونگی تشکیل سلسله عباسی و برخورد آنان با عامه مردم و علویان
- قسمت دوم: ظروف البیعه و اسبابها: بررسی زمینه‌ها و شرایط بیعت علی بن موسی الرضا با مامون
- قسمت سوم: اضواء علی المواقف: گزارش عرضه خلافت توسط مأمون به علی بن موسی الرضا و رد آن توسط او
- قسمت چهارم: من خلال الاحداث: اقدامات بعدی مأمون تا کشته شدن علی بن موسی الرضا
در این اثر، شش سند مهم تاریخی، شامل نامه فضل بن سهل به علی بن موسی الرضا، سند ولایتعهدی، نامه مأمون به عباسیان، نامه عبدالله بن موسی به مأمون، نامه سفیان ثوری به هارون و قصیده ابوفراس حمدانی گزارش شده‌است۔[۱۳] مرتضی عاملی در این کتاب از مباحث مختلفی از جمله شعر شاعران، مباحث جغرافیایی و مباحث اخلاقی استفاده بسیاری کرده‌است.[۱۴]
انتشار
این کتاب، نخستین بار توسط انتشارات دارالتبلیغ الاسلامی در قم به سال ۱۳۵۷ منتشر شده‌است۔[۱۵] دارالاضواء دیگر انتشاراتی است که در سال ۱۳۶۵ این اثر را در بیروت منتشر کرد۔[۱۶] در سال ۱۳۸۷ نیز انتشارات مرکز الاسلامی للدراسات، این اثر را در ضمن موسوعة المرتضی به چاپ رساند۔[۱۷] خلاصه‌ای از این کتاب توسط خلیل خلیلیان با عنوان زندگی سیاسی هشتیمن امام به فارسی ترجمه و در سال ۱۳۵۹ منتشر شد۔[۱۸] این ترجمه و تلخیص در ۲۳۴ صفحه و بیست و دومین چاپ از آن، در سال ۱۳۷۱ منتشر شده‌است۔[۱۹] ترجمه کامل این اثر با عنوان زندگانی سیاسی امام رضا علیه السلام در سال ۱۳۶۵ در انتشارات جامعه مدرسین حوزه علمیه قم منتشر شد۔[۲۰]
پیوند به بیرون
پانویس
- ↑ مرتضی عاملی، حیاة السیاسیة للامام الرضا، ۱.
- ↑ «کتاب الحیاة السیاسیه للامام الرضا(ع)»، خبرگزاری حوزه.
- ↑ لسانی فشارکی، «الحیاة السیاسیه للامام الرضا، کتاب»، دایرةالمعارف آستان قدس رضوی.
- ↑ «کتاب الحیاة السیاسیه للامام الرضا(ع)»، خبرگزاری حوزه.
- ↑ مرتضی عاملی، حیاة السیاسیة للامام الرضا، ۷ و ۱۵.
- ↑ مرتضی عاملی، زندگی سیاسی هشتمین امام، ۲.
- ↑ مرتضی عاملی، حیاة السیاسیة للامام الرضا، ۵۱۲.
- ↑ مرتضی عاملی، الحیاة السیاسیه، ۱.
- ↑ مرتضی عاملی، حیاة السیاسیة للامام الرضا، ۴۷۷.
- ↑ مرتضی عاملی، الحیاة السیاسیة للامام رضا؛ دراسة و التحلیل، ۱.
- ↑ لسانی فشارکی، «الحیاة السیاسیه للامام الرضا، کتاب»، دایرةالمعارف آستان قدس رضوی.
- ↑ مرتضی عاملی، حیاة السیاسیة للامام الرضا، ۱۷.
- ↑ لسانی فشارکی، «الحیاة السیاسیه للامام الرضا، کتاب»، دایرةالمعارف آستان قدس رضوی.
- ↑ «کتاب الحیاة السیاسیه للامام الرضا(ع)»، خبرگزاری حوزه.
- ↑ لسانی فشارکی، «الحیاة السیاسیه للامام الرضا، کتاب»، دایرةالمعارف آستان قدس رضوی.
- ↑ مرتضی عاملی، الحیاة السیاسیه، ۱.
- ↑ مرتضی عاملی، الحیاة السیاسیة للامام رضا؛ دراسة و التحلیل، ۱.
- ↑ لسانی فشارکی، «الحیاة السیاسیه للامام الرضا، کتاب»، دایرةالمعارف آستان قدس رضوی.
- ↑ مرتضی عاملی، زندگی سیاسی هشتمین امام، ۱_۲.
- ↑ لسانی فشارکی، «الحیاة السیاسیه للامام الرضا، کتاب»، دایرةالمعارف آستان قدس رضوی.
منابع
- لسانی فشارکی، محمدعلی (۱۳۹۳). «الحیاة السیاسیة للامام الرضا علیه السلام، کتاب». در مهدوی، محمدجواد. دایرةالمعارف آستان قدس رضوی. مشهد: بنیاد پژوهش‌های اسلامی. شابک ۹۷۸۹۶۴۹۷۱۵۲۴۷.
- مرتضی عاملی، جعفر (۱۳۶۲). الحیاة السیاسیة للإمام الرضا (ع). قم: جماعة المدرسين في الحوزة العلمیة بقم.
- مرتضی عاملی، جعفر (۱۹۸۶). الحیاة السیاسیة للإمام الرضا دراسة و التحلیل (PDF). بیروت: دارالاضواء.
- مرتضی عاملی، جعفر (۱۴۰۳). الحیاة السیاسیة للإمام الرضا علیه السلام. قم: جماعة المدرسين في الحوزة العلمیة بقم.
- مرتضی عاملی، جعفر (۲۰۰۹). الحیاة السیاسیة للإمام الرضا علیه السلام. بیروت: المرکز الاسلامیه للدراسات.
- مرتضی عاملی، جعفر (۱۳۷۳). زندگی سیاسی هشتمین امام ، حضرت علی بن موسی الرضا. ترجمهٔ خلیلیان، خلیل. تهران: دفتر نشر اسلامی. شابک ۹۶۴-۴۳۰۵-۳۳-۷.
- مهدوی راد (۱۳۹۹). «کتاب "الحیاة السیاسیه للامام الرضا(ع)" سید جعفر مرتضی بررسی شد». خبرگزاری حوزه.