بدون پیوند
بدون رده
بدون تصویر
غیراستاندارد
نیازمند به ویراستاری
مقابله‌نشده با دانشنامه‌ها

مالک بن عبدالله همدانی: تفاوت میان نسخه‌ها

از اسلامیکال
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بصریویکی‌متن
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
{{infobox person|name=مالک بن عبدالله همدانی|birth_place=کوفه، عراق|death_place=کربلا، عراق|death_cause=|death_date=عاشورای ۶۱ ه‍. ق|spouse=|known_for=حضور در [[نبرد کربلا]]|religion=[[اسلام]]|opponents=[[بنی امیه]]}}'''مالک بن عبدالله همدانی''' از یاران [[حسین بن علی]] بود که به همراه [[سیف بن حارث همدانی|سیف بن جابری]]، عموزاده و برادر مادری‌اش، به کربلا آمد و به کاروان [[حسین بن علی|حسین]] پیوست<ref>{{یادکرد وب|عنوان=إبصار العين في أنصار الحسين عليه السلام - السماوي، الشيخ محمد - کتابخانه مدرسه فقاهت|نشانی=http://lib.eshia.ir/27710/1/132/%D9%88%D8%A8%D9%86%D9%88|وبگاه=lib.eshia.ir|بازبینی=2023-01-14|کد زبان=fa}}</ref>. او در روز [[عاشورا]] در [[کربلا]] در دفاع از مولای خود کشته شد.
{{جعبه اطلاعات افراد
{{حسین بن علی}}
| نام                = مالک بن عبدالله همدانی
| نام_تصویر          = Moharram(173)-shohada.jpg
| جایگزین تصویر      = نمایی از ضریحی در حرم امام حسین که به محل دفن کشتگان نبرد کربلا اختصاص دارد
| توضیح_تصویر        = ضریح [[کشتگان نبرد کربلا]] نصب شده در [[حرم امام حسین]] که نام کشتگان بر بالای آن حکاکی شده است.
| تاریخ_مرگ          = ۱۰ محرم ۶۱ ه‍.ق
| محل_مرگ            = [[کربلا]]، [[عراق]]
| آرامگاه            = [[حرم امام حسین]]
| دین                = [[اسلام]]
| denomination      = [[شیعه]]
}}
'''مالک بن عبدالله همدانی''' از اصحاب [[علی بن ابی‌طالب]] و یاران [[حسین بن علی]] بود که به همراه [[سیف بن حارث همدانی|سیف بن جابری]]، برادر مادری‌اش، به [[کربلا]] آمد و در [[نبرد کربلا]] کشته شد۔ از وی در ''[[زیارت رجبیه]]'' و ''[[زیارت ناحیه مقدسه|زیارت ناحیه]]'' یاد شده است۔


== تبارشناسی ==
== نام و تبار ==
نام پدر مالک بن عبدالله بن سریع جابری حرث، ابی حرث و ابی حارث ذکر شده‌است.<ref name=":0">مرضیه محمدزاده، شهیدان جاوید، نشر بصیرت، ص 349-350.</ref> او از خاندان بنی‌جابر بود. این خاندان تیره‌ای از همدان و قبیله‌ای از کهلان و یمنی‌الاصل بودند.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=سمعانی‏، أبو سعید عبد الکریم بن محمد، الانساب، تحقیق، معلمی یمانی، عبد الرحمن بن یحیی، ج 2، ص 491، حیدر آباد، مجلس دائرة المعارف العثمانیة، چاپ اول، 1382ق.}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=ابن نما حلی، جعفر بن محمد، مثیر الأحزان، ص 66، مدرسه امام مهدی عج، قم، چاپ سوم، 1406ق.}}</ref> مالک در [[کوفه]] می‌زیست.<ref>الانساب، سمعانی ج۱۳، ص۴۱۹.</ref>
نام او را مالک بن عبدالله گزارش کرده‌اند۔ نام وی در ''[[تاریخ طبری]]''، مالک بن عبد و در ''[[رجال طوسی]]''، مالک بن سریع گزارش شده است۔ پدرش عبدالله بن سریع جابری است۔<ref>{{پک|1=سنگری|2=۱۳۸۶|ک=آینه‌داران آفتاب|ص=۶۹۸|ج=۱}}</ref><ref>{{پک|1=بینش|2=مقیمی فرد|3=رحمتی|4=جمشیدی|5=۱۳۸۵|ک=پژوهشی پیرامون شهدای کربلا|ص=۳۲۴-۳۲۵}}</ref> نسب او به تیره بنی‌جابر و زیرشاخه‌ای از همدانیان است که در اصل، اهل یمنی بودند۔<ref>{{پک|1=سنگری|2=۱۳۸۶|ک=آینه‌داران آفتاب|ص=۶۹۸|ج=۱}}</ref>


== نقش در نبرد کربلا ==
== سرگذشت ==
مالک و برادر مادری‌اش، [[سیف بن حارث همدانی|سیف بن عبدالله بن سریع جابری]] که پسر عموی هم نیز بودند، در روز چهارم [[محرم (ماه)|محرم]] وارد کربلا شدند و به حسین بن علی پیوستند.<ref name=":0"/>
مالک را یکی از اصحاب علی بن ابی‌طالب برشمرده اند۔<ref>{{پک|1=بینش|2=مقیمی فرد|3=رحمتی|4=جمشیدی|5=۱۳۸۵|ک=پژوهشی پیرامون شهدای کربلا|ص=۳۲۴-۳۲۵}}</ref>


مالک و سیف صبح عاشورا به خدمت حسین بن علی رسیدند و گفتند: «ای پسر رسول‌الله (ص) درود و رحمت الهی بر تو باد»
او به همراه برادر مادری‌اش [[سیف بن حرث]] به سپاه حسین ملحق شد۔ برای او و همراهانش، گفتگویی با حسین بن علی در روز [[عاشورا]] گزارش شده‌است که نشان از علاقه او به حسین بن علی و وفاداری‌اش به اوست۔ بر اساس گزارش ''تاریخ طبری''، وی جنگی نمایان کرد و سرآخر کشته شد۔<ref>{{پک|1=بینش|2=مقیمی فرد|3=رحمتی|4=جمشیدی|5=۱۳۸۵|ک=پژوهشی پیرامون شهدای کربلا|ص=۳۲۴-۳۲۵}}</ref> سن او به هنگام کشته شدن ۲۴ سال تخمین زده شده است۔<ref>{{پک|1=سنگری|2=۱۳۸۶|ک=آینه‌داران آفتاب|ص=۶۹۸|ج=۱}}</ref>


حسین پاسخ داد: «بر شما نیز درود و رحمت الهی باد!»
از وی در ''[[زیارت ناحیه مقدسه]]'' با عبارت «السلام علی مالک بن عبد بن سریع» یاد شده است۔<ref>{{پک|1=سنگری|2=۱۳۸۶|ک=آینه‌داران آفتاب|ص=۶۹۸|ج=۱}}</ref><ref>{{پک|1=بینش|2=مقیمی فرد|3=رحمتی|4=جمشیدی|5=۱۳۸۵|ک=پژوهشی پیرامون شهدای کربلا|ص=۳۲۴-۳۲۵}}</ref> و در ''[[زیارت رجبیه]]'' چنین بر او درود فرستاده شده است: «السَّلامُ عَلی مالک بن عبدالله الحائری».{{مدرک}} [[رجز|رجزی]] به او منسوب نشده است۔<ref>{{پک|1=سنگری|2=۱۳۸۶|ک=آینه‌داران آفتاب|ص=۶۹۸|ج=۱}}</ref>


آن‌دو با اذن اباعبدالله به میدان شتافتند و زمانی به میدان رفتند که حنظلة بن اسعد کشته شده بود. مالک و برادرش دوشادوش هم جنگیدند و هنگامی که دشمن از پشت به یکی از آنان حمله می‌کرد، دیگری حمله دشمن را دفع می‌نمود. سرانجام در کنار یکدیگر کشته شدند.
== پانویس ==
 
== یادکرد‌ها از او در زیارت‌نامه ها ==
در زیارت ناحیه از وی چنین یاد شده است: «السَّلامُ عَلی مالِک بن عَبدِ بن سَریع».<ref>{{یادکرد وب|عنوان=الإقبال بالأعمال الحسنة - ط الحديثة - السيد بن طاووس - کتابخانه مدرسه فقاهت|نشانی=http://lib.eshia.ir/71423/3/79/%D9%85%D8%A7%D9%84%D9%90%D9%83%D9%8E|وبگاه=lib.eshia.ir|بازبینی=2023-01-14|کد زبان=fa}}</ref>
 
و در زیارت رجبیه چنین بر او درود فرستاده شده است: «السَّلامُ عَلی مالک بن عبدالله الحائری».<ref>{{یادکرد وب|عنوان=الإقبال بالأعمال الحسنة - ط الحديثة - السيد بن طاووس - کتابخانه مدرسه فقاهت|نشانی=http://lib.eshia.ir/71423/3/345/%D8%A7%D9%84%D9%92%D8%AD%D8%A7%D8%A6%D9%90%D8%B1%D9%90%D9%8A|وبگاه=lib.eshia.ir|بازبینی=2023-01-14|کد زبان=fa}}</ref>


== منابع ==
== منابع ==

نسخهٔ ‏۲۵ مهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۱:۰۲

مالک بن عبدالله همدانی
نمایی از ضریحی در حرم امام حسین که به محل دفن کشتگان نبرد کربلا اختصاص دارد
ضریح کشتگان نبرد کربلا نصب شده در حرم امام حسین که نام کشتگان بر بالای آن حکاکی شده است.
وفات۱۰ محرم ۶۱ ه‍.ق
کربلا، عراق
آرامگاهحرم امام حسین
دیناسلام
مذهبشیعه

مالک بن عبدالله همدانی از اصحاب علی بن ابی‌طالب و یاران حسین بن علی بود که به همراه سیف بن جابری، برادر مادری‌اش، به کربلا آمد و در نبرد کربلا کشته شد۔ از وی در زیارت رجبیه و زیارت ناحیه یاد شده است۔

نام و تبار

نام او را مالک بن عبدالله گزارش کرده‌اند۔ نام وی در تاریخ طبری، مالک بن عبد و در رجال طوسی، مالک بن سریع گزارش شده است۔ پدرش عبدالله بن سریع جابری است۔[۱][۲] نسب او به تیره بنی‌جابر و زیرشاخه‌ای از همدانیان است که در اصل، اهل یمنی بودند۔[۳]

سرگذشت

مالک را یکی از اصحاب علی بن ابی‌طالب برشمرده اند۔[۴]

او به همراه برادر مادری‌اش سیف بن حرث به سپاه حسین ملحق شد۔ برای او و همراهانش، گفتگویی با حسین بن علی در روز عاشورا گزارش شده‌است که نشان از علاقه او به حسین بن علی و وفاداری‌اش به اوست۔ بر اساس گزارش تاریخ طبری، وی جنگی نمایان کرد و سرآخر کشته شد۔[۵] سن او به هنگام کشته شدن ۲۴ سال تخمین زده شده است۔[۶]

از وی در زیارت ناحیه مقدسه با عبارت «السلام علی مالک بن عبد بن سریع» یاد شده است۔[۷][۸] و در زیارت رجبیه چنین بر او درود فرستاده شده است: «السَّلامُ عَلی مالک بن عبدالله الحائری».[نیازمند منبع] رجزی به او منسوب نشده است۔[۹]

پانویس

منابع

  1. ↑ سنگری، آینه‌داران آفتاب، ۱:‎ ۶۹۸.
  2. ↑ بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۳۲۴-۳۲۵.
  3. ↑ سنگری، آینه‌داران آفتاب، ۱:‎ ۶۹۸.
  4. ↑ بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۳۲۴-۳۲۵.
  5. ↑ بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۳۲۴-۳۲۵.
  6. ↑ سنگری، آینه‌داران آفتاب، ۱:‎ ۶۹۸.
  7. ↑ سنگری، آینه‌داران آفتاب، ۱:‎ ۶۹۸.
  8. ↑ بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۳۲۴-۳۲۵.
  9. ↑ سنگری، آینه‌داران آفتاب، ۱:‎ ۶۹۸.
برگرفته از «https://www.islamical.org/w/index.php?title=مالک_بن_عبدالله_همدانی&oldid=27847»