مکی و مدنی: تفاوت میان نسخه‌ها

از اسلامیکال
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
'''[[سوره مکی|مکی]] و [[سوره مدنی|مدنی]]''' اصطلاحاتی هستند که محققین [[قرآن]] برای تمایز و شناخت [[سور قرآن]] بکار برده‌اند. براساس نظر [[شهید صدر]]، [[شارع]] تعریف خاصی برای آن‌ها ارائه ننموده است.{{پنک|ناصحیان|۱۳۸۶|صص=۱۴۰}}
'''[[سوره مکی|مکی]] و [[سوره مدنی|مدنی]]''' اصطلاحاتی هستند که محققین [[قرآن]] برای تمایز و شناخت [[سور قرآن]] بکار برده‌اند. براساس نظر [[محمدباقر صدر]]، [[شارع]] تعریف خاصی برای آن‌ها ارائه ننموده است.{{پنک|ناصحیان|۱۳۸۶|صص=۱۴۰}}


سه نوع تعریف برای مکی و مدنی وجود دارند:{{پنک|ناصحیان|۱۳۸۶|صص=۱۳۹–۱۴۰}}
سه نوع تعریف برای مکی و مدنی وجود دارند:{{پنک|ناصحیان|۱۳۸۶|صص=۱۳۹–۱۴۰}}
# بخشی از قرآن که قبل از [[هجرت]] نازل شده مکی و آنچه بعد از هجرت [[محمد|پیامبر (ص)]] به [[مدینه]] نازل گردیده مدنی نامیده می‌شود.
# بخشی از قرآن که قبل از [[هجرت]] نازل شده مکی و آنچه بعد از هجرت [[محمد|پیامبر اسلام]] به [[مدینه]] نازل گردیده مدنی نامیده می‌شود.
# بخشی از قرآن که در [[مکه]] نازل شده مکی و بخشی که در مدینه نازل شده مدنی است.
# بخشی از قرآن که در [[مکه]] نازل شده مکی و بخشی که در مدینه نازل شده مدنی است.
# بخشی از قرآن که خطاب به اهل مکه بوده مکی و بخشی که خطاب به اهل مدینه بوده مدنی نامیده می‌شود.
# بخشی از قرآن که خطاب به اهل مکه بوده مکی و بخشی که خطاب به اهل مدینه بوده مدنی نامیده می‌شود.
خط ۸: خط ۸:
== ملاک‌های تشخیص ==
== ملاک‌های تشخیص ==
به‌طور کلی سه معیار برای تمایز مکی از مدنی وجود دارد:{{پنک|ناصحیان|۱۳۸۶|صص=۱۴۱}}
به‌طور کلی سه معیار برای تمایز مکی از مدنی وجود دارد:{{پنک|ناصحیان|۱۳۸۶|صص=۱۴۱}}
# ''نص و خبر'': روش [[نقل|نقلی]]، یعنی براساس [[اخبار و روایات]] [[معصومین|معصومین (ع)]].
# نص و خبر یا روش [[نقل|نقلی]]: یعنی براساس اخبار و [[حدیث|روایات]]
# ''علائم صوری و ظاهری'': براساس ظاهر متن، مثلاً کوتاهی آیات نشانگر مکی و بلندی آن نشانی از مدنی بودن آن سوره است. یا مثلاً عباراتی چون «یا أیها الناس» و «کلّاً» نشانی از مکی بودن و «یا أیها الذین آمنوا» نشان از مدنی بودن سوره است. هرچند که صرف اینگونه علامت به‌طور قطع نمی‌توان نتیجه از مکی یا مدنی بودن آیات گرفت.
# علائم صوری و ظاهری: براساس ظاهر متن، مثلاً کوتاهی آیات نشانگر مکی و بلندی آن نشانی از مدنی بودن آن سوره است. یا مثلاً عباراتی چون «یا أیها الناس» و «کلّاً» نشانی از مکی بودن و «یا أیها الذین آمنوا» نشان از مدنی بودن سوره است. هرچند که صرف اینگونه علامت به‌طور قطع نمی‌توان نتیجه از مکی یا مدنی بودن آیات گرفت.
# ''علائم محتوایی'': به عنوان مثال محتواهایی چون اصول معارف، اصول [[ایمان]] و دعوت به [[اسلام]] و قصص امم سالف از ویژگی‌های غالب سور مکی و مواردی چون احکام، پایبندی به [[اخلاق]] حسنه، برخورد تند با عقاید باطل [[مشرکان]] و … از محتواهای شاخص سور مدنیست.
# علائم محتوایی: به عنوان مثال محتواهایی چون اصول معارف، اصول [[ایمان]] و دعوت به [[اسلام]] و قصص امم سالف از ویژگی‌های غالب سور مکی و مواردی چون احکام، پایبندی به [[اخلاق]] حسنه، برخورد تند با عقاید باطل [[مشرکان]] و … از محتواهای شاخص سور مدنی است.


== ارجاعات ==
== پانویس ==
 
=== ارجاعات ===
{{منابع}}
{{منابع}}


== منابع ==
=== منابع ===
{{آغاز منابع}}
{{آغاز منابع}}
* {{یادکرد ژورنال|ژورنال = سفیر | شماره = 1 | عنوان = شناخت مکی و مدنی در پرتو احادیث | نام = علی‌اصغر | نام خانوادگی = ناصحیان | سال = 1386}}
* {{یادکرد ژورنال|ژورنال = سفیر | شماره = 1 | عنوان = شناخت مکی و مدنی در پرتو احادیث | نام = علی‌اصغر | نام خانوادگی = ناصحیان | سال = 1386}}

نسخهٔ ‏۴ ژوئیهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۰۹:۲۹

مکی و مدنی اصطلاحاتی هستند که محققین قرآن برای تمایز و شناخت سور قرآن بکار برده‌اند. براساس نظر محمدباقر صدر، شارع تعریف خاصی برای آن‌ها ارائه ننموده است.[۱]

سه نوع تعریف برای مکی و مدنی وجود دارند:[۲]

  1. بخشی از قرآن که قبل از هجرت نازل شده مکی و آنچه بعد از هجرت پیامبر اسلام به مدینه نازل گردیده مدنی نامیده می‌شود.
  2. بخشی از قرآن که در مکه نازل شده مکی و بخشی که در مدینه نازل شده مدنی است.
  3. بخشی از قرآن که خطاب به اهل مکه بوده مکی و بخشی که خطاب به اهل مدینه بوده مدنی نامیده می‌شود.

ملاک‌های تشخیص

به‌طور کلی سه معیار برای تمایز مکی از مدنی وجود دارد:[۳]

  1. نص و خبر یا روش نقلی: یعنی براساس اخبار و روایات
  2. علائم صوری و ظاهری: براساس ظاهر متن، مثلاً کوتاهی آیات نشانگر مکی و بلندی آن نشانی از مدنی بودن آن سوره است. یا مثلاً عباراتی چون «یا أیها الناس» و «کلّاً» نشانی از مکی بودن و «یا أیها الذین آمنوا» نشان از مدنی بودن سوره است. هرچند که صرف اینگونه علامت به‌طور قطع نمی‌توان نتیجه از مکی یا مدنی بودن آیات گرفت.
  3. علائم محتوایی: به عنوان مثال محتواهایی چون اصول معارف، اصول ایمان و دعوت به اسلام و قصص امم سالف از ویژگی‌های غالب سور مکی و مواردی چون احکام، پایبندی به اخلاق حسنه، برخورد تند با عقاید باطل مشرکان و … از محتواهای شاخص سور مدنی است.

پانویس

ارجاعات

  1. ناصحیان ۱۳۸۶، صص. ۱۴۰.
  2. ناصحیان ۱۳۸۶، صص. ۱۳۹–۱۴۰.
  3. ناصحیان ۱۳۸۶، صص. ۱۴۱.

منابع

  • ناصحیان، علی‌اصغر (۱۳۸۶). «شناخت مکی و مدنی در پرتو احادیث». سفیر (۱).