کاغذ اخبار: تفاوت میان نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{عنوان مورب}} '''''کاغذ اخبار''''' نخستین نشریه ادواری ایران است که ۷۰ سال پیش از صدور فرمان مشروطهٔ ایران آغاز به انتشار کرد. این نشریه به‌طور ماهانه در دورهٔ پادشاهی محمدشاه قاجار توسط ...» ایجاد کرد) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{عنوان مورب}} | {{عنوان مورب}} | ||
'''''کاغذ اخبار''''' نخستین | '''''کاغذ اخبار''''' نخستین نشریه ادواری [[ایران]] است که ۷۰ سال پیش از صدور [[فرمان مشروطیت|فرمان]] [[جنبش مشروطه ایران|مشروطهٔ ایران]] آغاز به انتشار کرد. این نشریه به‌طور ماهانه در دورهٔ پادشاهی [[محمدشاه|محمدشاه قاجار]] توسط [[میرزا صالح شیرازی]] در [[تهران]] منتشر می‌شد.<ref>{{یادکرد خبر|عنوان=کاغذ اخبار اولین روزنامه ایران؛ شروعی 'باتأخیر و نادرست'|نشانی=https://www.bbc.com/persian/arts-56413154|کوشش=BBC News فارسی|تاریخ بازبینی=2021-03-21|زبان=fa|تاریخ=2021-03-21|نویسنده=مهدی محسنیان راد}}</ref>{{سخ}}نخستین شمارهٔ این نشریه، که در روز دوشنبه [[۲۵ محرم ۱۲۵۳|۲۵ محرم ۱۲۵۳ قمری]] برابر با [[۱۱ اردیبهشت ۱۲۱۶|۱۱ اردیبهشت ۱۲۱۶ خورشیدی]]،<ref>{{یادکرد وب|عنوان=Calendar Converter|نشانی=http://www.fourmilab.ch/documents/calendar/|وبگاه=www.fourmilab.ch|بازبینی=2021-03-21}}</ref> یکم مهٔ ۱۸۳۷ میلادی، به فرمان محمدشاه منتشر شد نام بخصوصی نداشت و به ترجمه از واژهٔ فرنگیِ "Newspaper" «کاغذ اخبار» نامیده می‌شد.<ref name=":0" /><ref>{{یادکرد وب|وبگاه=bargozideha.com|کد زبان=fa|نشانی=https://www.bargozideha.com/share/h2s0qx5v-سیری-در-پیدایش-و-تحول-خط|عنوان=سیری در پیدایش و تحول خط}}</ref> در نخستین شمارهٔ ''کاغذ اخبار''، اخباری چون اقدامات شاهنشاه، کشتار و سرکوب طایفهٔ ترکمن گوکلان و یموت (که پیوسته به خاک و اتباع ایران حمله می‌کردند) و کوچ اجباری زنان و کودکانشان به [[دارالخلافه|دارالخلافهٔ]] (تهران) آمده بود. | ||
بااینکه ''کاغذ اخبار'' دست‌کم سه سال به صورت ماهانه منتشر می‌شد اما شماره‌ها و نوشته‌های بسیار محدود و پراکنده‌ای از آن در دست مانده‌است.<ref name=":0">{{یادکرد وب|نشانی=http://dowran.ir/show.php?id=113464126|کد زبان=fa|تاریخ=آبان ۱۳۷۸|وبگاه=ماهنامه الکترونیکی دوران|عنوان=اولین روزنامه در ایران از زبان مؤسس آن}}</ref><ref>سید علی کاشفی خوانساری (صاحب‌امتیاز و مدیرمسئول). «تولد مطبوعات کودک و نوجوان در ایران، نگاهی کوتاه به تاریخچهٔ شکل‌گیری نشریات کودک و نوجوان در ایران». ماهنامهٔ ''شهرزاد''. تهران: مؤسسهٔ شهرزاد قصه‌گوی کودک. ۱۳۸۷.</ref> | بااینکه ''کاغذ اخبار'' دست‌کم سه سال به صورت ماهانه منتشر می‌شد اما شماره‌ها و نوشته‌های بسیار محدود و پراکنده‌ای از آن در دست مانده‌است.<ref name=":0">{{یادکرد وب|نشانی=http://dowran.ir/show.php?id=113464126|کد زبان=fa|تاریخ=آبان ۱۳۷۸|وبگاه=ماهنامه الکترونیکی دوران|عنوان=اولین روزنامه در ایران از زبان مؤسس آن}}</ref><ref>سید علی کاشفی خوانساری (صاحب‌امتیاز و مدیرمسئول). «تولد مطبوعات کودک و نوجوان در ایران، نگاهی کوتاه به تاریخچهٔ شکل‌گیری نشریات کودک و نوجوان در ایران». ماهنامهٔ ''شهرزاد''. تهران: مؤسسهٔ شهرزاد قصه‌گوی کودک. ۱۳۸۷.</ref> | ||
هم‌اکنون تنها دو نسخه از کاغذ اخبار موجود است که در [[کتابخانه بریتانیا]] نگهداری می‌شود.<ref>{{یادکرد وب|کد زبان=en|تاریخ=18 July 2019|وبگاه=British Library|نشانی=https://blogs.bl.uk/asian-and-african/2019/07/the-first-iranian-newspaper-mirza-salih-shirazis-kaghaz-i-akhbar.html|عنوان=The first Iranian newspaper: Mirza Salih Shirazi’s Kaghaz-i akhbar}}</ref> | هم‌اکنون تنها دو نسخه از کاغذ اخبار موجود است که در [[کتابخانه بریتانیا]] نگهداری می‌شود.<ref>{{یادکرد وب|کد زبان=en|تاریخ=18 July 2019|وبگاه=British Library|نشانی=https://blogs.bl.uk/asian-and-african/2019/07/the-first-iranian-newspaper-mirza-salih-shirazis-kaghaz-i-akhbar.html|عنوان=The first Iranian newspaper: Mirza Salih Shirazi’s Kaghaz-i akhbar}}</ref> | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
| خط ۱۳: | خط ۱۰: | ||
==پیوند به بیرون== | ==پیوند به بیرون== | ||
*{{یادکرد وب|نویسنده=برنا ایزدپناه- طراح حروف و پژوهشگر تاریخ چاپ|کد زبان=fa|تاریخ=۱۲ اسفند ۱۳۹۹|وبگاه= | *{{یادکرد وب|نویسنده=برنا ایزدپناه- طراح حروف و پژوهشگر تاریخ چاپ|کد زبان=fa|تاریخ=۱۲ اسفند ۱۳۹۹|وبگاه=بی‌بی‌سی فارسی|نشانی=https://www.bbc.com/persian/iran-features-53565678|عنوان='کاغذ اخبار'؛ سرگذشت اولین روزنامهٔ ایران}} | ||
[[رده:نشریه‌های ایران]] | [[رده:نشریه‌های ایران]] | ||
[[رده:نشریه‌های دوره قاجاریان]] | [[رده:نشریه‌های دوره قاجاریان]] | ||
نسخهٔ ۲۰ ژوئیهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۷:۴۱
کاغذ اخبار نخستین نشریه ادواری ایران است که ۷۰ سال پیش از صدور فرمان مشروطهٔ ایران آغاز به انتشار کرد. این نشریه به‌طور ماهانه در دورهٔ پادشاهی محمدشاه قاجار توسط میرزا صالح شیرازی در تهران منتشر می‌شد.[۱]
نخستین شمارهٔ این نشریه، که در روز دوشنبه ۲۵ محرم ۱۲۵۳ قمری برابر با ۱۱ اردیبهشت ۱۲۱۶ خورشیدی،[۲] یکم مهٔ ۱۸۳۷ میلادی، به فرمان محمدشاه منتشر شد نام بخصوصی نداشت و به ترجمه از واژهٔ فرنگیِ "Newspaper" «کاغذ اخبار» نامیده می‌شد.[۳][۴] در نخستین شمارهٔ کاغذ اخبار، اخباری چون اقدامات شاهنشاه، کشتار و سرکوب طایفهٔ ترکمن گوکلان و یموت (که پیوسته به خاک و اتباع ایران حمله می‌کردند) و کوچ اجباری زنان و کودکانشان به دارالخلافهٔ (تهران) آمده بود.
بااینکه کاغذ اخبار دست‌کم سه سال به صورت ماهانه منتشر می‌شد اما شماره‌ها و نوشته‌های بسیار محدود و پراکنده‌ای از آن در دست مانده‌است.[۳][۵]
هم‌اکنون تنها دو نسخه از کاغذ اخبار موجود است که در کتابخانه بریتانیا نگهداری می‌شود.[۶]
منابع
- ↑ مهدی محسنیان راد (۲۰۲۱-۰۳-۲۱). «کاغذ اخبار اولین روزنامه ایران؛ شروعی 'باتأخیر و نادرست'». BBC News فارسی. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۳-۲۱.
- ↑ «Calendar Converter». www.fourmilab.ch. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۳-۲۱.
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ «اولین روزنامه در ایران از زبان مؤسس آن». ماهنامه الکترونیکی دوران. آبان ۱۳۷۸.
- ↑ «سیری در پیدایش و تحول خط». bargozideha.com.
- ↑ سید علی کاشفی خوانساری (صاحب‌امتیاز و مدیرمسئول). «تولد مطبوعات کودک و نوجوان در ایران، نگاهی کوتاه به تاریخچهٔ شکل‌گیری نشریات کودک و نوجوان در ایران». ماهنامهٔ شهرزاد. تهران: مؤسسهٔ شهرزاد قصه‌گوی کودک. ۱۳۸۷.
- ↑ "The first Iranian newspaper: Mirza Salih Shirazi's Kaghaz-i akhbar". British Library (به انگلیسی). 18 July 2019.
پیوند به بیرون
- برنا ایزدپناه- طراح حروف و پژوهشگر تاریخ چاپ (۱۲ اسفند ۱۳۹۹). «'کاغذ اخبار'؛ سرگذشت اولین روزنامهٔ ایران». بی‌بی‌سی فارسی.