عید در اسلام

عید در اسلام، یک سنت در نظر گرفته می‌شود که به بزرگ‌داشت ایام به خصوصی به مناسبت‌هایی صورت می‌گیرد. سه عید بزرگ مسلمانان که تمام فرقه‌های اسلامی به بزرگداشت آن خود را ملزم می‌دانند، عید فطر، قربان و جمعه است. اطعام، شب زنده‌داری، دادن هدیه و جشن گرفتن از رسوم مسلمانان در این ایام است.

انواع عیدهای اسلامی

در آداب اسلامی، سه عید فطر، قربان و جمعه مورد قبول فرقه‌های اسلامی است و عید غدیر نیز در منابع شیعی مورد تأکید قرار گرفته است. با این وجود، غیر از جشن‌گرفتن در اعیاد چهارگانه، در الباقی اعیاد انتقادهایی از جانب برخی فرقه‌های اسلامی از جهت مشروعیت داشتن یا نداشتن جشن در اسلام و عید گرفتن در مناسبت‌های دیگر، مطرح شده است. با این وجود مسلمانان بر اساس تعالیم اسلامی و مناسبت‌های دینی، جشن‌های مختلفی را می‌گیرند. برخی از این جشن‌ها جنبه سیاسی و حکومتی داشته و بنابر اقتضاء زمان تأسیس شده است. از میان اعیاد اسلامی می‌توان به روز هجرت پیامبر، خروج از ماه صفر، جشن میلاد محمد، جشن میلاد امامان شیعه، جشن مبعث، جشن معراج، جشن شعبانیه، جشن رمضانیه، جشن نیمه شعبان، جشن میلاد شافعی و… اشاره کرد.

سنت‌ها در اعیاد

در عیدها به اقتضاء آن جشن، مراسم و مناسک به‌خصوصی اجرا می‌شود. انجام امور عبادی، تعطیلی و گرفتن وضعیت جشن در شهر و اجتماعات، از جمله این اقدامات است. از دیگر مناسک اسلامی، نماز عیدین است که در دو عید فطر و قربان به صورت جماعت خوانده می‌شود. وقت خواندن این نماز از طلوع آفتاب تا ظهر شرعی است و کیفیت خواندن آن به این صورت است که نماز را در دو رکعت، و بعد از حمد، سوره، ۵ بار قنوت (در رکعت دوم چهار مرتبه) اقامه می‌شود. پس از خواندن نماز، دو خطبه خوانده می‌شود. علاوه بر نماز، اطعام و قربانی از جمله مراسمات این دو عید است. تبریک عید، هدیه دادن، برگزاری کاروان‌های جشن، خوراک دادن و به دید و بازدید رفتن از دیگر رسومی است که در عیدها و جشن‌ها صورت می‌گیرد.

پانویس

منابع

• موسی‌پور، ابراهیم (۱۳۸۳). «جشن در جهان اسلام». دانشنامه جهان اسلام. تهران: مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی.
• سلیم، عبدالامیر (۱۳۸۸). «عبادات و آداب دینی». دائرةالمعارف بزرگ اسلامی. تهران: مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی.