خدیجه صغری بنت علی
خدیجه صغری دختر علی، (عربی: خدیجة الصغری بنت الإمام علی)، یکی از دختران علی بن ابیطالب است که در واقعه کربلا حضور داشتهاست. مادر وی را ام ولد دانستند و شوهرش عبدالله الاوسط بن عقیل است.
نام و تبار
منابع نام یکی از دختران علی بن ابیطالب را خدیجه صغری گزارش کردهاند۔[۱][۲] نام کامل پدر او، علی بن ابیطالب بن عبدالمطلب بن هاشم بن عبدمناف بن قصی بن کلاب بن مرة بن کعب بن لوی بن غالب بن فهر بن مالک بن نضر بن کنانة بن خزیمة بن مدرکة بن الیاس بن مضر بن نزار بن معد بن عدنان گزارش شدهاست.[۳] علی، چهارمین خلیفه راشدین و اولین امام شیعیان است۔[۴] ابوطالب، پدر علی نیز یکی از سران بنیهاشم بود که ریاست این طایفه را پس از پدرش عبدالمطلب، عهدهدار شد. او علاوه بر این منصب، عهدهدار سقایت حاجیان نیز بود.[۵] بنیهاشم از دیرباز میراثدار امور عامالمنفعه در منطقه مکه بودند و جایگاه ویژهای را در نظر عامه مکیان داشتند. در میان امور عامالمنفعه بنیهاشم، مسئله حفر چاه زمزم توسط هاشم — پدربزرگ ابوطالب — تا سالها به عنوان نماد شرافت و نیکوکاری این خاندان محسوب میشد. بنیهاشم دارای شأن و جایگاه ویژهای در بین قبایل عرب بودند و همین امر سبب شد تا بر اساس فقه اسلامی، بنیهاشم از تصرف در صدقات منع بشوند.[۶] فرزندان از نسل ابوطالب را آل ابیطالب، طالبین، بنت ابیطالب و بنیهاشم طالبی گویند.[۷] مادر خدیجه بنت علی را ام ولد دانستهاند۔[۸][۹]
سرگذشت
منابع شیعی، وی را از حاضران در ماجرای کربلا دانستهاند که حسین بن علی را از مدینه همراهی میکرد۔[۱۰][۱۱] در موسوعه کربلا، همسر او عبدالله اوسط بن عقیل گزارش شدهاست۔[۱۲] اما محلاتی در ریاحین الشریعه همسر خدیجه صغری بنت علی را عبدالرحمن بن عقیل میداند که در نبرد کربلا کشته شد و پس از آن، خدیجه به عقد ابوالسائل بن عبدالله بن عامر بن کریز درآمد۔[۱۳] از وی فرزندی به جا نمانده است۔[۱۴]
پانویس
ارجاعات
- ↑ بیضون، موسوعة کربلاء، ۱: ۵۲۹.
- ↑ ذهنی تهرانی، مقتل مدینه تا مدینه، ۸۰.
- ↑ مرتضی عاملی، الصحیح من سیرة الامام علی، ۱: ۴۷.
- ↑ Poonawala, “ʿAlī b. Abī Ṭāleb”, Iranica.
- ↑ گلشنی، «ابوطالب»، دانشنامه بزرگ اسلامی.
- ↑ مهروش، «بنیهاشم»، دانشنامه بزرگ اسلامی.
- ↑ رفیعی، «آل ابیطالب»، دانشنامه بزرگ اسلامی.
- ↑ بیضون، موسوعة کربلاء، ۱: ۵۲۹.
- ↑ ذهنی تهرانی، مقتل مدینه تا مدینه، ۸۰.
- ↑ ذهنی تهرانی، مقتل مدینه تا مدینه، ۸۰.
- ↑ مجلسی کوپایی، امام حسين، وارث انبياء، ۶۷۲.
- ↑ بیضون، موسوعة کربلاء، ۱: ۵۲۹.
- ↑ محلاتی، ریاحین الشریعه، ۴: ۱۹۷.
- ↑ ذهنی تهرانی، مقتل مدینه تا مدینه، ۸۰.
منابع
- بیضون، لبیب (۱۴۲۷). موسوعة کربلاء. بیروت: موسسة الاعلمی للمطبوعات.
- ذهنی تهرانی، محمدجواد (۱۳۸۹). مقتل مدینه تا مدینه. تهران: پیام حق.
- مجلسی کوپایی، غلامحسین (۱۳۹۷). امام حسين عليه السلام وارث انبياء (شرح زيارت وارث). قم: مولف.
- محلاتی، ذبیحالله (۱۳۷۰). ریاحین الشریعه در ترجمه دانشمندان بانوان شیعه. تهران: دارالکتب الاسلامیه.