ویکی‌شیعه
ویکی‌شیعه، یکی از دانشنامه‌های آنلاین است که با هدف ارائه مقالات در موضوع شیعه در سال ۱۳۹۲ ه.ش راه‌اندازی شده است. این سایت توسط مجمع جهانی اهل‌بیت در قم اداره می‌شود و نویسندگان آن از بین حوزویان و دانشگاهیان انتخاب شده‌اند. تعداد نویسندگان این دانشنامه را ۴۰۰ نفر گزارش کرده‌اند.
مقالات ویکی‌شیعه، تا کنون به ۲۲ زبان ترجمه و منتشر شده‌اند. تعداد مقالات این سایت تا سال ۱۴۰۲، ۲۷هزار مقاله در تمام ۲۲ زبان عنوان شده است.
ماهیت و اهداف
ویکی‌شیعه، دانشنامه‌ای مجازی و آنلاین است که بیان و توضیح مفاهیم و مسائل دخیل در شناخت شیعه را دنبال می‌کند.[۱] در این سایت سعی شده است تا مبانی و شیوه زندگی اهل‌بیت پیامبر اسلام، در قالب مقاله ارائه شود.[۲] طراح، اجرا کننده و مالک این دانشنامه، مجمع جهانی اهل‌بیت است.[۳] نویسندگان این سایت، از میان حوزویان و دانشگاهیان انتخاب می‌شوند و تعداد آنان حدود ۴۰۰ نفر نویسنده گفته شده است.[۴] ویکی‌شیعه در معرفی‌نامه خودش آورده است که قصد دارد در آینده، ویرایش در مدخل‌های خود را برای عموم آزاد سازد.[۵]
تاریخچه
ویکی‌شیعه در خرداد سال ۱۳۹۲ ه.ش در شهر قم آغاز به کار کرد.[۶] در مراسم افتتاح که با تاریخ ۱ تیر ۱۳۹۳ انجام شد، رئیس‌جمهور وقت ایران، حسن روحانی، از این سایت رونمایی کرد.[۷][۸] علاوه بر حسن روحانی، محسن مجتهد شبستری، عباسعلی اختری و محمدعلی تسخیری نیز در این مراسم حاضر بودند.[۹][۱۰] نام این دانشنامه، پیش از ویکی‌شیعه، دانشنامه مجازی مکتب اهل‌بیت بود.[۱۱][۱۲]
به گفته مسئولین ویکی‌شیعه، این سایت توانسته است از ابتدای تأسیس تا سال ۱۴۰۱ ه. ش، بیش از ۶۰۰ میلیون بازدید داشته باشد.[۱۳] به گفته دبیر مجمع جهانی اهل‌بیت، این نهاد به دنبال تبدیل ویکی‌شیعه به یک بنیاد مستقل است.[۱۴]
محتوا
این سایت تا سال ۱۳۹۶ ه.ش ۱۸٫۰۰۰ مقاله را در ده زبان منتشر کرده بود.[۱۵] این مجموعه تا سال ۱۳۹۸ ه.ش توانسته بود ۱۹٫۰۰۰ مقاله را در ۱۰ زبان فارسی، عربی، اردو، اندونزیایی، انگلیسی، اسپانیولی، ترکی، فرانسه، آلمانی و روسی منتشر نماید.[۱۶] بر اساس آمارهای منتشر شده در خرداد ۱۴۰۲ ه. ش، ویکی‌شیعه ۲۷ هزار مقاله را در ۲۲ زبان منتشر کرده است.[۱۷] موضوعات مورد پوشش در این دانشنامه، شامل مدخل‌های کلامی، اصولی، معرفی کتاب، پوشش حوادث و وقایع، تاریخ تشیع، معرفی مناسک، آئین‌ها و فرقه‌هاست. منابع مورد استفاده در این مقالات، منابع دست اول شیعه و سنی هستند. در این سایت، به موضوعات عامی چون کشورها و شهرها نیز ورود کرده است.[۱۸]
زبان‌ها
این سایت در بدو افتتاح به شش زبانِ فارسی، عربی، انگلیسی، اردو، ترکی و اسپانیایی مطالبی را ارائه می‌داد.[۱۹][۲۰] زبان روسی این سایت در سال ۱۳۹۶ ه.ش آغاز به کار کرد.[۲۱] در ۱۰ شهریور ۱۴۰۱ ه.ش در طی مراسمی رسمی، ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور وقت ایران از ۵ زبان دیگر این دانشنامه رونمایی نمود و تعداد زبان‌های این سایت به ۱۵ زبان رسید.[۲۲] این زبان‌ها غیر از ۶ زبان اولیه، شامل زبان‌های روسی، فرانسوی، اندونزیایی، آلمانی، چینی، بنگالی، تاجیکی، هندی و سواحیلی بودند.[۲۳] تا سال ۱۴۰۱ ه. ش، تعداد زبان‌های پشتیبانی شده در ویکی‌شیعه، به ۲۲ زبان رسیده است[۲۴] که غیر از زبان‌های گذشته، شامل هوسایی، ایتالیایی، پرتغالی، میانماری، آذری، پشتو و تایلندی می‌شود.[۲۵]
در دیدگاه دیگران
اختری، دبیرکل وقت مجمع جهانی اهل‌بیت، در خصوص تأسیس ویکی‌شیعه می‌گوید که این سایت به جهت ضعف و جعل منابع دانشنامه‌ای در معرفی شیعه تأسیس شده است.[۲۶] ناصر مکارم شیرازی، مرجع تقلید شیعه، ضمن انتقاد از ضعف پوشش خبری از ویکی‌شیعه، آن را را ابداع و ابتکار خوبی دانست که تأثیر فراوانی خواهد داشت.[۲۷]
پانویس
ارجاعات
- ↑ شمس‌الدین مطلق و سنگری، «بررسی استفاده از داده‌های کتابخانه‌ای در ویکی‌های فارسی»، مدیریت دانش اسلامی، ۱۰۳.
- ↑ «رونمایی از ویکی شیعه توسط رئیس‌جمهور»، خبرگزاری مهر.
- ↑ «نمایشگاه پژوهش مجمع جهانی اهل بیت (ع)»، خبرگزاری قرآن.
- ↑ «ویکی شیعه در مسیر ارتقاء حرکت می‌کند»، خبرگزاری ابنا.
- ↑ «ویکی‌شیعه»، ویکی‌شیعه.
- ↑ «تجربه‌ای موفق در دانشنامه برخط»، خبرگزاری مهر.
- ↑ «رونمایی از ویکی شیعه توسط رئیس‌جمهور»، خبرگزاری مهر.
- ↑ «رونمایی از دانشنامه مجازی «ویکی شیعه»»، خبرگزاری کتاب ایران.
- ↑ «رونمایی از ویکی شیعه توسط رئیس‌جمهور»، خبرگزاری مهر.
- ↑ «سایت ویکی شیعه افتتاح شد»، خبرگزاری قرآن.
- ↑ «هفتمین اجلاس مجمع عمومی مجمع جهانی اهل بیت»، شبکه الکوثر.
- ↑ «تجربه‌ای موفق در دانشنامه برخط»، خبرگزاری مهر.
- ↑ «ایجاد دبیرخانه دائمی حمایت از موسسات خصوصی»، خبرگزاری رسمی حوزه.
- ↑ «ویکی شیعه منبع علمی معتبری برای محققان»، خبرگزاری ابنا.
- ↑ «بخش روسی ویکی‌شیعه فعالیت خود را آغاز کرد»، خبرگزاری رسمی حوزه.
- ↑ شمس‌الدین مطلق و سنگری، «بررسی استفاده از داده‌های کتابخانه‌ای در ویکی‌های فارسی»، مدیریت دانش اسلامی، ۱۰۳.
- ↑ «ویکی شیعه در مسیر ارتقاء حرکت می‌کند»، خبرگزاری ابنا.
- ↑ «تجربه‌ای موفق در دانشنامه برخط»، خبرگزاری مهر.
- ↑ «سایت ویکی شیعه افتتاح شد»، خبرگزاری قرآن.
- ↑ «تجربه‌ای موفق در دانشنامه برخط»، خبرگزاری مهر.
- ↑ «بخش روسی ویکی‌شیعه فعالیت خود را آغاز کرد»، خبرگزاری رسمی حوزه.
- ↑ «جاهلیت مدرن»، خبرگزاری قرآن.
- ↑ «۵ زبان جدید به دانشنامه «ویکی شیعه» اضافه شد»، خبرگزاری فارس.
- ↑ «ایجاد دبیرخانه دائمی حمایت از موسسات خصوصی»، خبرگزاری رسمی حوزه.
- ↑ «ویکی‌شیعه»، ویکی‌شیعه.
- ↑ «دانشنامه «ویکی شیعه» برای شناساندن مفاهیم اهل‌بیت»، خبرگزاری فارس.
- ↑ «باید از وسائل روز برای نشر فرهنگ اسلامی استفاده کرد»، بلیغ نیوز.
منابع
- الکوثر (۹ شهریور ۱۴۰۱). «هفتمین اجلاس مجمع عمومی مجمع جهانی اهل بیت (ع) فردا آغاز می‌شود». fa.alkawthartv.ir. دریافت‌شده در ۳۰ مرداد ۱۴۰۲.
- بلیغ‌نیوز (۲۸ تیر ۱۳۹۷). «باید از وسائل روز برای نشر فرهنگ اسلامی استفاده کرد». news.makarem.ir. دریافت‌شده در ۳۰ مرداد ۱۴۰۲.
- خبرگزاری ابنا (۱ خرداد ۱۴۰۲). «امینی: دانشنامه مجازی «ویکی شیعه» در مسیر ارتقاء حرکت می‌کند». fa.abna24.com. دریافت‌شده در ۳۰ مرداد ۱۴۰۲.
- خبرگزاری ابنا (۲۷ بهمن ۱۴۰۱). «آیت الله رمضانی: «ویکی شیعه» منبع علمی معتبری برای محققان دنیا است». fa.abna24.com. دریافت‌شده در ۳۰ مرداد ۱۴۰۲.
- خبرگزاری بین‌المللی قرآن (۱ تیر ۱۳۹۳). «سایت «ویکی شیعه» افتتاح شد». iqna.ir. دریافت‌شده در ۳۰ مرداد ۱۴۰۲.
- خبرگزاری بین‌المللی قرآن (۱۰ شهریور ۱۴۰۱). «جاهلیت مدرن از نظر ماهیت، همان جاهلیت قدیم در ظواهر جدید است». iqna.ir. دریافت‌شده در ۳۰ مرداد ۱۴۰۲.
- خبرگزاری بین‌المللی قرآن (۲۲ آذر ۱۳۹۹). «نمایشگاه پژوهش مجمع جهانی اهل بیت (ع) افتتاح شد». iqna.ir. دریافت‌شده در ۳۰ مرداد ۱۴۰۲.
- خبرگزاری رسمی حوزه (۲۴ اسفند ۱۳۹۶). «بخش روسی ویکی‌شیعه فعالیت خود را آغاز کرد». hawzahnews.com. دریافت‌شده در ۳۰ مرداد ۱۴۰۲.
- خبرگزاری رسمی حوزه (۲۷ بهمن ۱۴۰۱). «ایجاد دبیرخانه دائمی حمایت از موسسات خصوصی فعال در حوزه نشر معارف شیعی». hawzahnews.com. دریافت‌شده در ۳۰ مرداد ۱۴۰۲.
- خبرگزاری فارس (۱۳ شهریور ۱۴۰۱). «۵ زبان جدید به دانشنامه «ویکی شیعه» اضافه شد». farsnews.ir. دریافت‌شده در ۳۰ مرداد ۱۴۰۲.
- خبرگزاری فارس (۲۸ مرداد ۱۳۹۳). «دانشنامه «ویکی شیعه» برای شناساندن مفاهیم اهل‌بیت (ع) راه‌اندازی شد». farsnews.ir. دریافت‌شده در ۳۰ مرداد ۱۴۰۲.
- خبرگزاری کتاب ایران (۱ تیر ۱۳۹۳). «رونمایی از دانشنامه مجازی «ویکی شیعه» با حضور رئیس‌جمهور». ibna.ir. دریافت‌شده در ۳۰ مرداد ۱۴۰۲.
- خبرگزاری مهر (۱ تیر ۱۳۹۳). «رونمایی از «ویکی شیعه» توسط رئیس‌جمهور». mehrnews.com. دریافت‌شده در ۳۰ مرداد ۱۴۰۲.
- خبرگزاری مهر (۲۶ مهر ۱۴۰۱). «تجربه‌ای موفق در دانشنامه برخط/روشی برای حکمرانی خوب درفضای مجازی». mehrnews.com. دریافت‌شده در ۳۰ مرداد ۱۴۰۲.
- شمس‌الدین مطلق، مختار؛ سنگری، محمود (۱۳۹۸). «بررسی استفاده از داده‌های مستند کتابخانه‌ها در ویکی‌های فارسی (مطالعه موردی ویکی‌شیعه)» (PDF). مدیریت دانش اسلامی (۱): ۱۲۹–۱۴۴.
- ویکی‌شیعه. «ویکی‌شیعه». fa.wikishia.net. دریافت‌شده در ۳۰ مرداد ۱۴۰۲.