محمدولی اسدی
محمدولی اسدی (۱۲۵۷–۱۳۱۴ه.ش) ملقب به مصباحدیوان، مصباحالسلطنه و مصباحالتولیه بود. در جوانی نایبالحکومهٔ قاینات و بعدها مشاور سیاسی و قائممقام امیر شوکتالملک شد. همچنین چندین دوره نمایندهٔ مجلس شورای ملی بود. وی با کمک تیمورتاش از طرف رضاخان به نیابت تولیت آستان گماشته شد. سالهای خدمت او در آستان قدس، بین ۴ آذر ۱۳۰۴ه. ش تا تیر ۱۳۱۴ه. ش بود. او نسبت به اصلاح امور آستانه اقداماتی انجام دادهاست از جمله: کاهش شمار خدمه، تنظیم اولین بودجهٔ آستان قدس به صورت جدید، تدوین نظامنامهٔ جدید. در بهار سال ۱۳۱۴ه.ش درگیری بین اسدی و پاکروان در مورد کشف حجاب عینیت یافت. زمانی که اسدی به دستور رضاشاه برای سرکشی املاک وی در فریمان به سر میبرد، واقعه مسجد گوهرشاد اتفاق افتاد و او گمان نمیکرد به یک فاجعه تبدیل شود. پاکروان که با او دشمن شده بود به دسیسهچینی علیه وی اقدام کرد و او را مسبب اصلی واقعهٔ گوهرشاد معرفی کرد. تحریک روستائیان فریمان در حمایت از متحصنین مسجد گوهرشاد نیز به وی منتسب گردید. به این ترتیب اسدی بازداشت شد و در سپیدهدم ۲۹ آذر ۱۳۱۴ ه.ش با لباس رسمی و نشان دربار، در خارج از شهر تیرباران شد.[۱]
پانویس
ارجاعات
منابع
- سوهانیان حقیقی، محمد؛ نقدی، رضا (۱۳۹۷). آستان قدس رضوی: متولیان و نایبالتولیهها. مشهد: بنیاد پژوهشهای اسلامی. شابک ۹۷۸-۶۰۰-۰۶-۰۲۴۴-۴.