امعماره
ام عماره یکی از یاران محمد بود.
نام و نسب
نام ام عماره، «نسیبة» از یاران محمد، پیامبر اسلام است. نام پدر ایشان «کعب بن عمرو» از بنى مازِنِ خزرج - قبيلة مشهور یثرب - و مادر وي رباب دختر عبدالله نيز از همان قبيله بود. ایشان دو برادر داشت به نامهای عبدالله و عبدالرحمان بن كعب که از اصحاب محمد(پیامبر اسلام) به شمار مىرفتند.[۱][۲]
زندگینامه
همانطور که اشاره شد ام عماره از صحابیات محمد پیامبر اسلام و از انصار و یکی از زنان شمشیر زن صدر اسلام است. ام عماره همسر وهب اسلمی بود و برای او فرزند پسری به نام حبیب پسر وهب زایید. پس از مرگ وهب اسلمی، ام عماره به عقد عاصم مازنی درآمد. ام عماره برای عاصم پسری به دنیا آورد که عبدالله پسر عاصم نام گرفت. اما در دانشنامه بزرگ اسلامی آمده است که برخی از تاریخ شناسان بیان کرده اند که ام عماره گویا نخست با زید بن عاصم از بنی نجارِ خزرج ازدواج كرد و از او دو فرزند به نامهای حبیب (كه بدین سبب به او ام حبیب نیز گفته میشد) و عبدالله داشت كه هر دو در شمار اصحاب بودند. همسر بعدی او، غزیة بن عمرو(از بنی نجار) كه ام عماره از او نیز دو فرزند به نامهای تمیم و خوله داشت.[۳][۴]
اسلام آوردن و فعالیتهای
ام عماره، در شهر مدینه از نخستین گروندگان به اسلام و یكی از دو زنی بود كه گفتهاند در بیعت دوم عقبه اسلام آورد. ام عماره از زنان پر تلاش و شجاع بود که توانست همانند دیگر زنان صدر اسلام بدرخشد و فعالیتهای متعددی جهت حمایت از پیامبر اسلام علیه دشمن به پا خیزد. نسیبه بنت کعب(ام عماره) در چند غزوه برای كمك به جنگجویان و زخمیان حضور داشت به ویژه در غزوۀ احد، چون پیامبر را در تنگنا دید، جانفشانی بسیار از خود نشان داد؛ چندانکه زخمها برداشت و به همین سبب پیامبر اكرم او را ستایش، و سپس از وی عیادت كرد. وی اگرچه به سبب زخمهایی كه در احد برداشته بود، از شركت در غزوۀ حمراء الاسد بازماند، اما در دیگر غزوات و حوادث همراه لشكریان اسلام بود. ام عماره در دورۀ خلافت ابوبكر، در جنگ یمامه نیز شركت جست و در همین جنگ یك دست خود را از دست داد.[۵]
درگذشت
ام عماره در سال ۱۳ پس از هجرت معادل سال ۶۳۴ میلادی درگذشت. عمر بن خطاب بر پیکر او نماز گزارد. در دائرة المعارف بزرگ اسلامی آمده است که به تاریخ درگذشت او در مآخذ اشارهای نشده است، اما از متن یك روایت چنین برمیآید كه تا دورۀ خلافت عمر بن خطاب زنده بوده است.[۶]