رسول جعفریان

از اسلامیکال
پرش به ناوبری پرش به جستجو
رسول جعفریان
متولد۹ تیر ۱۳۴۳ ‏(۶۰ سال)
خوراسگان، اصفهان، ایران
تحصیلاتدکترای تاریخ، تحصیلات حوزوی
حرفهپژوهشگر
آثارفهرست کامل
جایزه(ها)کتاب سال جمهوری اسلامی ایران (دوبار)
فارابی (دو بار)
وبگاه

رسول جعفریان (زادهٔ ۹ تیر ۱۳۴۳) روحانی و پژوهشگر تاریخ اسلام، تشیع و ایران است. وی استاد گروه تاریخ دانشگاه تهران و رئیس کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران است. او همچنین سابقه ریاست بر کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران را نیز در کارنامه خود دارد.[۱] جعفریان در سال ۱۳۹۷ با رأی اعضای مجمع عمومی فرهنگستان علوم به عضویت پیوسته فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ایران درآمد.

زندگی‌نامه

بر اساس خودزندگی‌نامه او در سایت شخصی‌اش، رسول جعفریان در نهم تیرماه ۱۳۴۳ در خوراسگان از توابع استان اصفهان متولد شد.[۲]

وی تحصیلات دینی را از سال ۱۳۵۵ آغاز کرد و در سال ۱۳۵۷ برای ادامه تحصیلات به قم مهاجرت کرد.[۳]

او از سال ۱۳۶۰، مطالعات تاریخی خود را آغاز کرد.[۴]

او در سال ۱۳۷۴، کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران را در شهر قم پایه‌گذاری کرد و مدیریت این مجموعه را برعهده داشت.[۵]

جعفریان از سال ۱۳۷۹، به عنوان عضو هیئت علمی در پژوهشگاه‌های حوزه و دانشگاه مشغول به فعالیت شد. او از سال ۱۳۸۵ به دانشگاه تهران رفته و در گروه تاریخ دانشکده ادبیات مشغول به تدریس شد.[۶]

وی در سال ۱۳۸۷ به عنوان رئیس کتابخانه مجلس شورای اسلامی منصوب شد.[۷]

[۸]

وی پس از گذراندن دوره ابتدایی در خوراسگان به اصفهان سفر کرد و دوره راهنمایی را در آن‌جا گذراند. جعفریان در مدت اقامتش در اصفهان، به صورت آزاد در کلاس‌های مدارس علوم دینی شرکت می‌کرد. او در سال ۱۳۵۷ برای ادامه تحصیلات حوزوی به شهر قم هجرت کرد و در ابتدا در کلاس‌های مدرسه خان و سپس مدرسه رسالت شرکت کرد.[۹]

رسول جعفریان پس از گذراندن تحصیلات خود و در سال ۱۳۵۹ مشغول به تدریس در دانشگاه‌های تهران و اصفهان شد در ۱۹ سالگی ؟!. معارف اسلامی و تاریخ اسلام از جمله رشته‌هایی است که وی در این مدت ارائه کرده‌است.[۹] جعفریان از سال ۱۳۹۷ به عضویت پیوسته فرهنگستان علوم درآمد[۱۰] و هم‌اکنون نیز با مرتبه استاد تمامی در دانشگاه تهران مشغول به تدریس است.[۱۱]

فعالیت‌های علمی پژوهشی

عمده فعالیت‌های علمی پژوهشی جعفریان، در سه حوزه تاریخ سیاسی صدر اسلام، تاریخ تشیع و تاریخ صفوی است.[۱۲]

عمده پژوهش‌های جعفریان دربارهٔ تاریخ تشیع است اما در زمینه‌هایی نظیر: تاریخ سیاسی صدر اسلام و تاریخ دوره صفوی نیز تحقیقات فراوانی انجام داده‌است.[۱۳] وی دربارهٔ تاریخ حج گزاری ایرانیان نیز تحقیقات و مقالات متعددی را منتشر کرده‌است.[۱۴]

مسئولیت‌های اجرایی

جعفریان در جلسهٔ نقد و بررسی کتاب دن‌کیشوت‌های ایرانی در فرهنگستان علوم، ۱۳ مرداد ۱۳۹۸

جعفریان در سوابق خود، چندین مسئولیت اجرایی را نیز داشته‌است. این مسئولیت‌ها عبارتند از:

  1. تأسیس و مدیریت کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران در سال ۱۳۷۴.[۱۵]
  2. ریاست کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی از شهریور ۱۳۸۷[۱۶] تا ۲۷ آبان ۱۳۹۱.[۱۷]
  3. ریاست کتابخانه مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه تهران از آبان ۱۳۹۶.[۱۸]

آثار

جعفریان اولین کتاب خود را در سال ۱۳۶۳ منتشر کرد.[۱۹]

مهمترین آثار جعفریان در زمینه تاریخ عبارتند از تاریخ سیاسی اسلام، تاریخ تشیع در ایران، اطلس شیعه و فرهنگ و سیاست روزگار صفوی. کتاب دیگر او با عنوان جریانها و سازمان‌های مذهبی سیاسی بین سالهای ۱۳۲۰ – ۱۳۵۷، در موضوع تاریخ معاصر نوشته شده است.[۲۰]

مجموعه مقالات جعفریان در هیجده جلد، به چاپ رسیده‌است.[۲۱]


جعفریان از نویسندگان پُرکار و دارای آثار فراوانی در علم تاریخ می‌باشد. او نویسندگی را از سال ۱۳۶۴ با کتابی تحت عنوان پیش‌درآمدی بر شناخت تاریخ اسلام شروع کرد.[۲۲] وی تا کنون بیش از ۹۰ عنوان کتاب تألیف کرده که بعضی از این آثار خود دارای شمارگان زیادی است؛ به عنوان مثال، از کتاب مقالات تاریخی تا کنون ۲۰ جلد منتشر شده‌است.[۲۳] آنچه که باعث دوچندان شدن اهمیت آثار وی است، تأثیرگذاری قلم اوست؛ به نحوی که بعضی از آثار او جزو منابع درسی دانشگاهی و منابع کارشناسی ارشد و دکتری رشته تاریخ است.[۲۴] آثار او تا کنون به زبان‌های دیگر مثل انگلیسی،[۲۵] عربی[۲۶][۲۷][۲۸] و اردو[۲۹][۳۰] نیز ترجمه شده‌است.

قانون استفاده از فایل‌های الکترونیکی منابع

رسول جعفریان در مرداد ۱۳۹۹ پیشنهاد تدوین قانون استفاده از فایل‌های الکترونیکی منابع را داد. او در یادداشتی پیشنهاد تدوین لایحه استفاده از فایل‌های الکترونیکی منابع (کتاب، مقاله و پایان‌نامه) را به صورت لایحه‌ای به وزارت فرهنگ و ارشاد داد تا به دولت و مجلس بفرستد و در این باقیمانده عمر دولت با کمک مجلس قدمی در راه نشر کتاب دیجیتالی بردارد.[۳۱][۳۲]

جایزه‌ها

جعفریان تا کنون به واسطه تالیفاتش جایزه‌های ملی متعددی گرفته‌است. از میان آثار او، کتاب‌های اطلس شیعه، تاریخ سیاسی اسلام برگزیده جشنواره کتاب سال جمهوری اسلامی ایران شده‌اند.[۳۳][۳۴] او به خاطر تالیف کتاب اطلس شیعه و کتاب جریان‌ها و سازمان‌های مذهبی سیاسی ایران دوبار برنده جایزه جشنواره فارابی شده است.[۳۵]

و برنده جایزه جلال آل احمد و جشنواره فارابی[۳۶] و کتاب جریان‌ها و سازمان‌های مذهبی سیاسی ایران نیز برگزیده جایزه فارابی شده‌است.[۳۷]

پانویس

ارجاعات

  1. «کتابخانه مرکزی، مرکز اسناد و تأمین منابع علمی دانشگاه تهران - دکتر رسول جعفریان به ریاست کتابخانه مرکزی منصوب شدند». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۹ نوامبر ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۳۰ مارس ۲۰۲۱.
  2. «زندگی‌نامه حجت‌الاسلام دکتر رسول جعفریان»، رسول جعفریان.
  3. «زندگی‌نامه حجت‌الاسلام دکتر رسول جعفریان»، رسول جعفریان.
  4. «زندگی‌نامه حجت‌الاسلام دکتر رسول جعفریان»، رسول جعفریان.
  5. «زندگی‌نامه حجت‌الاسلام دکتر رسول جعفریان»، رسول جعفریان.
  6. «زندگی‌نامه حجت‌الاسلام دکتر رسول جعفریان»، رسول جعفریان.
  7. «زندگی‌نامه حجت‌الاسلام دکتر رسول جعفریان»، رسول جعفریان.
  8. «اندیشه دیروز پاسخگوی ایران فردا نیست». روزنامه اعتماد. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۱-۲۱.
  9. ۹٫۰ ۹٫۱ تبیان، موسسه فرهنگی و اطلاع‌رسانی. «استاد رسول جعفریان». article.tebyan.net (به Persian). دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۱-۲۱.
  10. «اعضای پیوسته». www.ias.ac.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۱-۲۲.
  11. «رسول جعفریان». دانشگاه تهران.[پیوند مرده]
  12. «زندگی‌نامه حجت‌الاسلام دکتر رسول جعفریان»، رسول جعفریان.
  13. «پژوهش‌های تاریخ تشیع - رسول جعفریان». www.emamat.ir. بایگانی‌شده از اصلی در ۱۶ ژوئیه ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۴-۲۸.
  14. «پنجاه سفرنامه حج قاجاری به روایت رسول جعفریان». خبرآنلاین. ۲۰۱۱-۰۲-۰۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۴-۲۸.
  15. «رزومه - رسول جعفریان». rtis2.ut.ac.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۱-۲۲.
  16. رسول جعفریان رئیس کتابخانه مجلس شد
  17. Behnegarsoft.com (۲۰۱۲-۱۲-۰۶). «رسول جعفریان استعفا داد». جهان نیوز. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۱-۲۲.
  18. «دکتر رسول جعفریان به ریاست کتابخانه مرکزی منصوب شدند». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۷ آوریل ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۲ نوامبر ۲۰۲۰.
  19. «زندگی‌نامه حجت‌الاسلام دکتر رسول جعفریان»، رسول جعفریان.
  20. «زندگی‌نامه حجت‌الاسلام دکتر رسول جعفریان»، رسول جعفریان.
  21. «زندگی‌نامه حجت‌الاسلام دکتر رسول جعفریان»، رسول جعفریان.
  22. «رسول جعفریان؛ جستجوگر تشیع در تاریخ». وب سایت نشریه جستار. ۲۰۱۷-۰۷-۰۴. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۳-۰۱.
  23. «مقالات تاریخی دفتر نوزدهم و بیستم». کتابخانه تخصصی تاریخ ایران و اسلام.
  24. «منابع آزمون کارشناسی ارشد تاریخ». ارشد تست. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۹ نوامبر ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۳-۰۱.
  25. «تاریخ سیاسی اسلام جلد 2 (تاریخ خلفا)». ghadeer.org. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۳ اکتبر ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۲-۱۹.
  26. «سیرة سیّد الأنبیاء و المرسلین محمد صلی الله علیه و آله جامع المحامد کلّها | کتابخانه مجازی الفبا». alefbalib.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۲-۱۹.
  27. «سیرة سید الانبیاء و المرسلین محمد (ص)». کتابخانه تخصصی تاریخ ایران و اسلام. بایگانی‌شده از اصلی در ۱ مارس ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۶ مارس ۲۰۲۰.
  28. «ترجمه اطلس شیعه به درخواست آیت‌الله سیسنانی». www.yjc.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۱-۱۰.
  29. «ترجمه کتاب تاریخ سیاسی اسلام (سیره رسول خدا) تألیف استاد رسول جعفریان بزبان اردو | کتابخانه مجازی الفبا». alefbalib.com. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۲-۱۹.
  30. «ترجمه کتاب تاریخ سیاسی اسلام (سیره رسول خدا (تألیف استاد رسول جعفریان، به زبان اردو». www.icnc.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۲-۱۹.[پیوند مرده]
  31. «پیشنهادی از رسول جعفریان | قانون استفاده از فایل‌های الکترونیکی منابع». همشهری آنلاین. ۲۰۲۰-۰۸-۱۴. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۸-۲۲.
  32. «قانون استفاده از فایل‌های الکترونیکی منابع/ نشر کتاب دیجیتالی». خبرگزاری مهر | اخبار ایران و جهان | Mehr News Agency. ۲۰۲۰-۰۸-۱۳. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۸-۲۲.
  33. «زندگی‌نامه حجت‌الاسلام دکتر رسول جعفریان»، رسول جعفریان.
  34. Behnegarsoft.com (۲۰۱۰-۰۲-۰۹). «ایبنا - برگزیدگان بیست و هفتمین دوره کتاب سال اعلام شدند». خبرگزاری کتاب ایران (IBNA). دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۱-۱۰.
  35. «زندگی‌نامه حجت‌الاسلام دکتر رسول جعفریان»، رسول جعفریان.
  36. Behnegarsoft.com (۲۰۱۷-۱۲-۰۱). «ایبنا - کاری که به کاردان سپرده شد». خبرگزاری کتاب ایران (IBNA). دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۰۱-۱۰.
  37. «مراسم تقدیر از برگزیدگان مسابقه کتابخوانی» تأملی در نهضت عاشورا «با حضور دکتر رسول جعفریان». theology.um.ac.ir. بایگانی‌شده از اصلی در ۲۹ نوامبر ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۲۰۲۰-۱۱-۲۱.

منابع