غیاث بن غوث اخطل

غیاث بن غوث بن الصلت بن الطارقه اَخطل که به صورت کوتاه به غیاث بن غوث اخطل و در برخی منابع تنها به اخطل از او یاد شده است، یکی از شاعران مشهور عرب از قبیله بنی‌تغلب بود. کنیه او را ابومالک و لقبش را ذی الصلیب گزارش کرده‌اند. در سبب ملقب شدنش به اخطل، اختلاف است. گزارش شده که وی مردی را از قوم خود، هجو گفت و آن مرد او را اخطل به معنای سفیه، خطاب کرد و از آن پس به این نام شهرت یافت. گفته‌اند که اخطل در بادیه عراق و در نزدیکی فرات به دنیا آمد. گزارش‌های حاکی از آن است که وی در حیره مقیم بود.

اخطل را هم عصر با جریر و فرزدق دانسته‌اند. او در شعر، همچون فرزدق و جریر به شمار آمده است. بر اساس شواهد تاریخی، بین او و کعب بن جمیل، که پیش از او شاعر تغلب بود، مهاجات درگرفت و اخطل بر او غالب شد. پس از این پیروزی بود که اخطل، رتبه برتر شاعران تغلب را داشت. او از شاعران نزدیک به بنی‌امیه بود و برای معاویه و عبدالملک مروان، اشعاری سرود. عبدالملک که خود شاعر بود، شعر اخطل را تمجید می‌کرد و از این رو وی را بسیار تکریم می‌کرد و به او عنوان «شاعر بنی‌امیه» را داد.

آثار

از جمله آثار او، دیوان الاخطل است؛ این دیوان را اب آنطوان صالحانی از روی نسخه دارالکتب پطرسبورگ که توسط رزق‌الله حسون استنساخ شده بود، منتشر ساخت. از دیوان او، نسخه‌های خطی پر تعدادی گزارش شده است. دیگر آثار به جا مانده از او، قصیدة الاخطل فی مدح بنی امیه است. این قصیده در مدح عبدالملک مروان سروده شد.

پانویس

منابع

• اختری، عباسعلی (۱۳۹۰). «اخطل». دایره‌المعارف جامع اسلامی. تهران: آرایه.