معارف بهاء
معارف بهاء مجموعه‌ای از یادداشت‌های بهاءالدین ولد، پدر مولوی، است که توسط پیروانش جمع‌آوری شده است. این کتاب مهم‌ترین منبع شناخت افکار و اعتقادات بهاء، سرگذشت خانواده‌اش و عوامل اثرگذار بر شکل‌گیری افکار مولوی است.
معرفی کتاب
معارف بهاء مجموعه‌ای از یادداشت‌های بهاءالدین ولد، پدر مولوی، است که توسط پیروانش جمع‌آوری شده است. این کتاب مهم‌ترین منبع شناخت افکار و اعتقادات بهاء، سرگذشت خانواده‌اش و عوامل اثرگذار بر شکل‌گیری افکار مولوی است. معارف به قصد انتشار نوشته نشده بود، و در واقع تحول و تکامل معنوی مؤلف و نوعی از نگارش «اعتراف‌گونه» را نشان می‌دهد که بیشتر صوفیان به آن می‌پرداختند. برخی از صوفیان گفتار، رفتار، و احساسات روزانهٔ خود را یادداشت می‌کردند و آن‌ها را در پایان هر روز برای ثبت دقیق اعمال و پیشرفت معنوی‌شان مرور می‌کردند. این یادداشت‌ها خصوصی تلقی شده و به قصد انتشار یا اطلاع عموم مردم نوشته نمی‌شد.[۱]
زمان نگارش
فرانکلین لوئیس با توجه به رویدادهای تاریخی مرقوم در کتاب، زمان نگارش بخش‌هایی از آن را در سال‌های ۱۲۰۰ تا ۱۲۱۱ میلادی یا حتی زودتر می‌داند. محبوب سراج معتقد است بخش‌هایی از آن پس از کوچ خانوادهٔ بهاءالدین به غرب نوشته شده است اما فریتس مایر شواهد او را قانع‌کننده نمی‌یابد.[۲]
ارزشمندی و اهمیت
بدیع‌الزمان فروزانفر شیفتهٔ «ظرافت بیان» در معارف بهاء بود و آن را یکی از بهترین نمونه‌های نثر منظوم زبان فارسی می‌دانست. محبوب سراج ظرافت و زیبایی آن را با حافظ و سعدی و مولوی مقایسه کرده است. اما فرانکلین لوئیس این تعریف‌ها را به پای جانبداری مصحح از موضوع قلمداد کرده و مردود شمرده اما منکر ارزش‌های آن نشده است.[۳]
چاپ و نشر
ویراست فارسی این کتاب را بدیع‌الزمان فروزانفر در سال ۱۳۳۳ به چاپ رساند.[۴]
پانویس
ارجاعات
- ↑ لوئیس، مولوی، ۱۱۲—۱۱۰.
- ↑ لوئیس، مولوی، ۱۱۳.
- ↑ لوئیس، مولوی، ۱۱۳.
- ↑ لوئیس، مولوی، ۱۱۱.
منابع
- لوئیس، فرانکلین (۱۳۸۳). مولوی: دیروز و امروز، شرق و غرب. ترجمهٔ فرهاد فرهمندفر. تهران: نشر ثالث. شابک ۹۶۴-۳۸۰-۰۶۶-۰.