صلوات‌خوانی

صلوات‌خوانی یکی از آیین‌های موسیقایی ایرانیان مسلمان است. این آیین هنگام سحر انجام می‌شده و در آن مسلمانان با ذکر صلوات همسایه‌شان را از خواب بیدار می‌کردند.^[۱]

انواع

در ماه رمضان سحرخوان‌ها علاوه بر آواز، نقاره هم می‌نواختند تا حنجره‌شان دمی بیاساید؛ مناجات‌خوانی، اذان‌گفتن و دعاخواندن بخش‌های دیگری بود که به وقت سحر یکی پس از دیگری اجرا می‌شد و این‌ها همه تمهیداتی بود که ایرانیان در گذشته برای به موقع بیدار کردن مؤمنین از خواب اندیشیده بودند.^[۲]

سحرخوان‌ها تا نزدیک اذان به خواندن ادامه می‌دادند و سپس هنگامی که وقت اذان نزدیک می‌شد، ابیاتی را می‌خواندند که پایان هر بیت آن با یک صلوات همراه بود و همین رمزی بود که مردم تازه‌بیدارشده را آگاه می‌کرد که دیگر وقت کمی برای خوردن سحری دارند؛ به این کار صلوات‌خوانی می‌گفتند. سپس دعاخوان‌ها دعای سحر را می‌خواندند و پس از آن مؤذن اذان می‌گفت.^[۳] «صلوات‌خوانی» تنها به ماه رمضان اختصاص نداشت اما در این ماه زیباتر اجرا می‌شد و در برخی شهرها چون دزفول و شوشتر حتی صلوات‌خوانی شاد هم وجود داشت.^[۴]