زریاب

ابوالحسن زِریاب
متولد	موصل
وفات	۸۵۷م یا ۲۴۶ق قرطبه
محل زندگی	عراق، شام و اندلس
حرفه	موسیقی‌دان

ابوالحسن علی بن نافع مشهور به زِریاب (۷۸۹م - ۸۵۷م) موسیقی‌دان، خواننده بربطنواز و مروج سبک زندگی بود که در عراق، آفریقا و اندلس زیست.

زندگی

«ابن خلدون»، می‌گوید زریاب در سال ۷۸۹ میلادی در موصل در خانوادهٔ کرد به دنیا آمد. او شاگرد اسحاق موصلی موسیقی‌دان مشهور دربار هارون الرشید بود. او هشت پسر به نام‌های عبدالرحمان، عبیدالله، یحیی، جعفر، محمد، قاسم، احمد و حسن، و دو دختر به نام علیه و حمدونه داشت که کمی با موسیقی آشنا بودند. حمدونه از این میان در موسیقی از بقیه تواناتر بود.

درگذشت

زریاب در سال ۸۵۷ میلادی درگذشت.

نوآوری‌ها

همچنین زریاب برای اولین بار، آموزش موسیقی را ساختارمند کرد. تا پیش از او موسیقی از راه تکرار قطعه‌هایی که استاد می‌نواخت آموزش داده می‌شد اما زریاب آموزش موسیقی را به سه بخش تقسیم کرد: ضرب‌آهنگ و متر آهنگ‌ها به همراه شعر در ابتدا آموزش داده می‌شد، سپس به ملودی پرداخته می‌شد و نهایتاً به موضوعات جانبی (زائده) پرداخته می‌شد. تئوری موسیقی که زریاب به کار می‌برد مبتنی بر آثار یونس الکاتب و اسحاق موصلی بود.

پانویس

منابع

• ستایشگر، مهدی (۱۳۷۶)، نام نامهٔ موسیقی ایران زمین، ج. سوم، تهران: اطلاعات، شابک ۹۶۴-۴۲۳-۳۷۷-۸
• نصیری فر، حبیب اله (۱۳۷۹)، گشت و گذاری در موسیقی سنتی ایران، تهران: نگاه، شابک ۹۶۴-۶۷۳۶-۰۳-۳
• خضرایی، بهروز (۱۳۹۴). «نگاهی به احوال زریاب» (PDF) (۱۸). فصلنامه داخلی خانه موسیقی ایرانی: ۱۴–۱۵. دریافت‌شده در ۲۲ مه ۲۰۱۷.
• صفوت، داریوش (۱۳۵۰). پژوهشی کوتاه دربارهٔ استادان موسیقی ایران و الحان موسیقی ایرانی. تهران: وزارت فرهنگ و هنر. صص. ۱۰۱ صفحه. (شماره کتابشناسی ملی: ۴۶۰۱۹)

• Farmer, Henry George (1929). A History of Arabian Music to the XIIIth Century. London: Luzac & Co. ISBN 978-81-87570-63-9.{{cite book}}: نگهداری CS1: پیش‌فرض تکرار ref (link)
• Farmer, Henry George (1988). Historical Facts for the Arabian Musical Influence. Ayer Publishing. ISBN 0-405-08496-X. OCLC 220811631.{{cite book}}: نگهداری CS1: پیش‌فرض تکرار ref (link)