آذربایجان
آذربایجان ناحیه‌ای در شمال غربی ایران، منطقه‌ای کوهستانی و آباد است. این منطقه به کشاورزی وسیع و صنعت شناخته می‌شود و از مناطق مسلمان‌نشین بوده است. واژه آذربایجان از واژه آذر به معنی آتش، و بایگان به معنی نگهدارنده تشکیل شده است و از این بابت به این ناحیه آذربایجان گفته می‌شد که در این ناحیه، آتش‌نگهدار یا آتش‌دار یا همان آتشکده‌های فراوانی قرار داشته است. در دوران خلافت عمر بن خطاب، این ناحیه به سیطره مسلمانان درآمد. عمر در نامه‌ای به واسطه مغیرة بن شعبه به حذیفة بن یمان رساند و او را مامور کرد که پس از فتح نهاوند، به ناحیه آذربایجان رفته و آنجا را تصرف کند. با رسیدن سپاه مسلمانان به نزدیکی اردبیل، سپاهیان آذربایجانی با مسلمانان نبرد کردند و پس از چند روز، صلحی بین آذربایجانی‌ها و مسلمانان درگرفت. بر اساس متن صلحنامه، آذربایجانی‌ها باید هشتصد هزار درهم به صورت سالانه به مسلمانان بپردازند و در مقابل کسی از آنان مورد اذیت و آزار مسلمانان قرار نگیرد و آتشکده‌های آنان ویران نگردد. در این صلحنامه شرط شده بود که اهالی آذربایجان در انجام مناسک و فرهنگ خود آزاد باشند و کسی مخل سنت‌های آنان از جمله رقص نباشد. بعدتر، عمر بن خطاب، حذیفه را عزل کرد و به جای او، عتبة بن فرقد را بر آذربایجان منصوب کرد. در منابع حدیثی شیعه، از آذربایجان به عنوان یکی از مناطق آخرالزمانی اشاره شده که در آخرالزمان مورد فتنه‌ها و جنگ‌ها قرار خواهد گرفت.[۱]
پانویس
ارجاعات
منابع
- اختری، عباسعلی (۱۳۹۰). «آذربایجان». دایرةالمعارف جامع اسلامی. تهران: آرایه.
