اسلامیکال:سیاست‌ها و رهنمودها

سیاست‌ها و رهنمودهای اسلامیکال به وسیلهٔ اجتماع اسلامیکال برای توصیف بهترین روش‌ها، روشن‌نمودن اصول، حل اختلافات و در موارد دیگر با هدف پیش بردن اسلامیکال به سمت دانشنامه‌ای آزاد و معتبر گسترش یافته‌اند. لازم نیست برای آغاز ویرایش، هیچ رهنمود یا سیاستی را بخوانید. اصول اساسی اسلامیکال، یک چکیدهٔ پرطرفدار در مورد مرتبط‌ترین اصول است.

با اینکه اسلامیکال قوانین سفت و سختی اعمال نمی‌کند، سیاست‌ها و رهنمودهای اسلامیکال توصیف‌گر اصول و بهترین روش‌های آن هستند. سیاست‌ها استانداردهایی هستند که همهٔ کاربران باید به‌طور معمول آن‌ها را دنبال کنند، در حالی که رهنمودها با این هدف نوشته شده‌اند که دورنمایی از بهترین شیوه‌ها برای عمل کردن به آن استانداردها را در زمینه‌های به‌خصوص ارائه دهند. سیاست‌ها و رهنمودها را همواره باید با دلیل و ضمن به‌کارگیری عقل سلیم اعمال کرد.

این سیاست به ذکر استانداردهای اجتماع اسلامیکال در ارتباط با سازمان‌دهی، چرخهٔ عمر، نگهداری و پیروی از سیاست‌ها، رهنمودها و صفحه‌های مرتبط می‌پردازد.

سیاست‌های اصلی

الزامی برای این‌که شما تمام سیاست‌های اسلامیکال را قبل از شروع به ویرایش خوانده باشید وجود ندارد. اما سیاست‌هایی که در زیر از آن‌ها یاد می‌شود، به قدری برای پروژهٔ اسلامیکال مهم هستند که هرچه زودتر آن‌ها را بخوانید و درک کنید، بهتر است:

• اسلامیکال بر اساس اجماع کار می‌کند. در واقع، اجماع یکی از روندهای ذاتی در ویکی است.
• اسلامیکال یک دانشنامه اسلامیست. هدف اسلامیکال چیزی جز این یا فراتر از این نیست. به این ترتیب، هر مطلبی که با این هدف سازگاری ندارد، باید از اسلامیکال حذف شود.
• به سایر مشارکت‌کنندگان احترام بگذارید. مشارکت‌کنندگان اسلامیکال از فرهنگ‌ها و حتی کشورهای مختلفی هستند، و به همین تناسب، دیدگاه‌های مختلفی هم دارند. رمز موفقیت در یک کار مشارکتی برای این افراد، برخورد آمیخته با احترام با همدیگر است.حتما به اسلامیکال:فرهنگ شهروندی نگاهی بیاندازید.
• از قوانین حق نشر عدول نکنید. اسلامیکال یک دانشنامهٔ آزاد است که محتویات آن تحت مجوز کرییتیو کامانز منتشر می‌گردند. وارد کردن مطالبی در صفحات اسلامیکال که به نحوی قوانین حق نشر را زیر پا بگذارد، امکان ایجاد یک دانشنامهٔ کاملاً آزاد را از اسلامیکال سلب می‌کند، و حتی ممکن است باعث مشکلات قانونی برای اسلامیکال بشود.
• از سوگیری پرهیز کنید. مقالات باید با دیدگاه غیر جانبدارانه نوشته شوند، و دیدگاه‌های مختلف را بی‌طرفانه و به‌طور متناسب مطرح کنند.
• فقط اطلاعاتی که از منابع قابل اعتماد به دست آورده‌اید اضافه کنید. مقالات اسلامیکال باید از منابع استوار و قابل قبولی برخوردار باشند، و به این منابع باید به شیوهٔ درست ارجاع داده شود.

مطالعهٔ بیشتر

برای این که با قوانین اسلامیکال بهتر آشنا شوید، ما به شما پیشنهاد می‌کنیم که به ترتیب زیر صفحات پیشنهادی را بخوانید.

1. پنج اصل اساسی اسلامیکال که برای شروع ویرایش به دانستن آن‌ها نیاز دارید.
2. اسلامیکال:فهرست سیاست‌ها برای این که با تمام سیاست‌های اسلامیکال به‌طور کامل آشنا شوید.

توجه کنید که هر یک از قوانین اسلامیکال در یکی از دو ردهٔ زیر قرار می‌گیرند:

• سیاست‌های اسلامیکال: قوانینی هستند در نتیجهٔ توافق عمومی کاربران تعریف شده‌اند و از تمام افرادی که در اسلامیکال ویرایش می‌کنند انتظار می‌رود از آن‌ها تبعیت کنند.
• رهنمودهای اسلامیکال: قوانینی با سخت‌گیری کمتر هستند که توافق عمومی بر آن است که از آن‌ها در موارد مختلف تبعیت گردد.

روند ایجاد سیاست‌ها و رهنمودها

روند ایجاد سیاست‌ها و رهنمودها در هر زبان، یک پروسه مشخص است. تمام قوانین حال حاضر اسلامیکال، بر اساس اجماع اولیه کاربران و با اقتباس از نسخه انگلیسی سایت ویکی‌پدیا (به عنوان بزرگترین سایت ویکی دنیا) تعریف و به اجماع رسیده‌است. از آنجا که اسلامیکال در ابتدا با زبان فارسی شکل گرفته‌است؛ اسلامیکال فارسی، نسخه کاملی از قوانین را شامل می‌شود که مبنای اولیه قوانین در دیگر زبان‌های این سایت قرار خواهد گرفت. با این وجود، اجباری به این پروسه (اقتباس از اسلامیکال فارسی) وجود ندارد.

تغییراتی که در سیاست‌ها و رهنمودهای اسلامیکال اجرایی می‌شوند به‌طور کلی از یکی از سه منبع زیر منشأ می‌گیرند:

• سیاست‌ها و رهنمودهایی که بر اساس عملی که در حال حاضر بیشتر کاربرهای اسلامیکال (بدون وجود قانون) انجام می‌دهند، تعریف می‌شوند. توجه داشته باشید که این که یک کاربر روشی را استفاده می‌کند دلیل کافی برای این که این روش به یک سیاست یا رهنمود اسلامیکال تبدیل شود نیست. در مقابل، ثبت روشی که تعداد زیادی از کاربرها استفاده می‌کنند، می‌تواند نقطهٔ آغازی برای یک سیاست یا رهنمود جدید در اسلامیکال باشد.
• سیاست‌ها و رهنمودهایی که ابتدا به صورت یک پیش‌نویس در اسلامیکال پیشنهاد می‌شوند و بعد از این که دربارهٔ آن‌ها اجماع حاصل شد، به عنوان یک سیاست یا رهنمود رسمی شناخته می‌شوند. معمولاً این پیشنهادها برای تغییر یک قانون قبلی مطرح می‌شوند.
• سیاست‌هایی که توسط هیئت موسسان یا توسعه‌دهندگان اسلامیکال تعریف می‌شوند. این سیاست‌ها معمولاً محدود به موضوعاتی نظیر حق نشر، موارد حقوقی، یا مسائل فنی مربوط به اسلامیکال هستند.

تفاوت بین سیاست‌ها، رهنمودها، انشاها و غیره

عنوان همهٔ صفحات فضای نام اسلامیکال با اسلامیکال: شروع می‌شود. مخفف این واژه، «پال:» (کامل: پروژه اسلامیکال) در نظر گرفته شده‌است. بسیاری از صفحاتی که در فضای نام اسلامیکال قرار دارند، در یکی از دسته‌های زیر قرار می‌گیرند، اگرچه الزامی ندارد که تمام صفحات این فضای نام، در این دسته‌بندی جای داشته باشند.

• رهنمودها: صفحاتی هستند که محتوای آن‌ها:
  • اجراشدنی (عملکردی) است (یعنی پیشنهاد می‌کند که عملی توسط ویرایشگران اسلامیکال انجام شود، یا از انجامش پرهیز شود)
  • از طریق اجماع تصویب شده‌است. رهنمودها قوانین سخت‌گیرانه‌ای نیستند، و در اجرای آن‌ها باید به عقل سلیم رجوع کرد، و مواردی از استثنا نیز برای هر کدام از رهنمودها متصور است. تغییرات رهنمودها باید ابتدا در صفحهٔ بحث همان رهنمود پیشنهاد شوند و بعد از توافق عمومی، در خود رهنمود اعمال شوند، اگرچه تغییرات جزئی که مفهوم را تغییر نمی‌دهند، می‌توانند مستقیماً در خود رهنمود اعمال شوند. وقتی در مورد لحن یا محتوای یک رهنمود چون و چرا پیش آمد، باید با بحث و مشارکت عمومی به نتیجه رسید، نه این که کل رهنمود را زیر سؤال برد. اینکه برای حذف یک رهنمود رأی‌گیری بشود رویکرد درستی نیست، چراکه رأی‌گیری هیچ وقت جای اجماع و توافق عمومی را نمی‌گیرد.
  • شیوه‌نامه‌ها انواع خاصی از رهنمودها هستند که فقط به نحوهٔ نگارش و نام‌گذاری در مقالات اسلامیکال می‌پردازند.

• سیاست‌ها: مانند رهنمودها هستند، فقط رسمی‌تر هستند و موارد استثنای کمتری برای آن‌ها متصور است. مانند رهنمودها، تغییر سیاست‌ها هم منوط به بحث قبلی در صفحهٔ بحث است. این که فردی بدون مشورت در صفحهٔ بحث یک سیاست، اقدام به تغییرات اساسی در محتوای آن بکند، به‌طور کلی پسندیده نیست.
• روندها: نحوهٔ انجام شدن کارهای مختلف در اسلامیکال هستند. به عنوان مثال، سیاست حذف مقالات روند حذف مقالات در اسلامیکال را توضیح می‌دهد.
• پیشنهادها: شامل رهنمودها، سیاست‌ها و روندهایی می‌شوند که هنوز در مورد این که توافق عمومی برای اجرای آن‌ها وجود دارد، قطعیت حاصل نشده‌است. ویرایش پیشنهادها در راستای بهبود آن‌ها کاری مفید است، اگرچه در موارد کلی بهتر است این ویرایش‌ها قبلاً در صفحهٔ بحث آن پیشنهاد بررسی شده باشند.

• پیشنهادهای قدیمی: پیشنهادهایی که بعد از مدتی، به هر دلیل، بحث در مورد آن‌ها ادامه پیدا نکرده‌است. گاهی این پیشنهادها مربوط به روندهایی می‌شوند که دیگر در اسلامیکال اجرا نمی‌شوند.
• پیشنهادهای رد شده: پیشنهادهایی هستند که نتیجهٔ بحث دربارهٔ آن‌ها به نفع اجرایی نشدن آن‌ها بوده‌است، یا این که توافق عمومی در مورد آن‌ها حاصل نشده است. اگر لزومی به دوباره مطرح کردن آن‌ها باشد، به‌طور کلی بهتر است که موضوع از نو و با دیدگاهی دیگر (بهتر) نوشته شود، تا این که پیشنهاد قدیمی دوباره به بحث گذاشته شود.

• راهنماها: صفحات آموزنده‌ای هستند که به کاربران اسلامیکال می‌آموزند که چه طور کارهای مختلف را انجام بدهند. تفاوت راهنماها با رهنمودها در این است که راهنماها به نحوهٔ انجام دادن یک کار اشاره دارند، اما رهنمودها به این نکته می‌پردازند که چه زمانی و چرا باید یک کار انجام بشود.
• انشاها: عقاید یا توصیه‌های یک یا چند ویرایشگرند که در موردشان اجماع گسترده‌ای وجود ندارد. این که در مورد آن‌ها اتفاق نظر وجود دارد یا ندارد از اهمیت کمی برخوردار است. انشاهای اسلامیکال معمولاً به‌طور گسترده تبلیغ نمی‌شوند (در صورتی که رهنمودها و سیاست‌ها می‌شوند) و لازم نیست که قبلاً پیشنهاد شوند تا در موردشان نظر داده شود. نویسندگان آن‌ها باید همواره این نکته را در نظر داشته باشند که نظرات و راهکارهایی که در انشا پیش می‌کشند خطاب به همهٔ کاربران اسلامیکال نیست. اگر نمی‌خواهید که انشایی که نوشتید، توسط دیگران ویرایش شود، آن را در فضای نام اسلامیکال قرار ندهید، بلکه به زیرصفحه‌ای برای صفحهٔ کاربری خود منتقل کنید. به‌طور خلاصه، این تصور که هر صفحه‌ای در فضای نام اسلامیکال که نه رهنمود است و نه سیاست، لزوماً یک انشا است، تصور اشتباهی است. این گونه صفحات ممکن است در دسته‌بندی‌های دیگری (مثلاً پروژه‌ها) بگنجند.

سیاست‌ها چگونه اجرا می‌شوند؟

شما یک ویرایش‌کنندهٔ اسلامیکال هستید! اسلامیکال سردبیر ندارد و بین ویرایشگرهای آن هم رابطهٔ بالا به پایین وجود ندارد؛ بنابراین، ویرایشگران اسلامیکال با ویرایش و اصلاح ظاهر و محتوای مقالات اسلامیکال سیاست‌های آن را اجرا می‌کنند. مشارکت‌کنندگان اسلامیکال، هم نویسنده و هم ویراستار مقالات هستند.

بنابراین، ویرایشگران اسلامیکال، چه از طریق اصلاح مقالات و چه از طریق مشارکت در بحث‌ها و غیره، باعث اجرایی شدن سیاست‌های اسلامیکال می‌شوند. برخی سیاست‌ها مانند سیاست‌هایی که با اسلامیکال:خرابکاری در ارتباط هستند، توسط مدیران اسلامیکال اجرا می‌شوند. همچنین، برخی از امکانات نرم‌افزار مورد استفاده در اسلامیکال، که سوءاستفاده از آن‌ها می‌تواند اسلامیکال را در معرض خرابکاری‌های جدی قرار دهد، فقط توسط مدیران قابل استفاده است، مانند حذف صفحات یا قفل کردن آن‌ها. (مدیران اسلامیکال، افرادی هستند که تجربهٔ بیشتری در ویرایش در اسلامیکال دارند، و از طریق سایر کاربران اسلامیکال برای برخورداری از اختیارات مدیریتی انتخاب شده‌اند و مورد اعتماد قرار گرفته‌اند.)