فضل‌الله وزیرنظام نوری

فضل‌الله وزیرنظام نوری، پس از مرگ محمدشاه مدتی حاکم قم بود. ریاست قشون آذربایجان و لقب وزیرنظام توسط آقاخان نوری برادر میرزافضل الله به وی داده شد. وی اندکی بعد سمت وزارت و پیشکاری حمزه‌میرزای حشمت‌الدوله را دریافت کرد. بعضی اقدامات وزیرنظام عبارت‌است از: مرمت و تزیین ایوان طلا و سقاخانه، تعمیر مسجد جامع گوهرشاد، برچیدن دکان‌های مزاحم پایین خیابان، ساخت حمام و بازار حضرت از وجوه حق‌التولیه، احداث کاروانسرا و بازاری بزرگ در جنب غربی صحن کهنه و جنوب بست بالا که بعداً به بازار وزیرنظام شهرت یافت، ساخت عمارت اعیان بالای حوض انبار صحن عتیق، موسوم به دارالتولیه، احداث کاروان‌سرایی در جنوب صحن نو برای صنف جواهریان و فیروزه‌تراشان، تعمیر بازارهای آغچه و عباسقلی‌خان و اختصاص آنها به صنف سنگ‌تراشان و سراجان و دیگر کسبه، نصب چهارجفت درِ نقره در حرم، تذهیب و مرمت درِطلای مرصع جواهرنشان ضریح، احداث حوضی بزرگ در صحن نو، تزیین و تعمیر دارالحفاظ، دارالسیاده، توحیدخانه و غرفه‌های صحن، اتمام سنگ قسمتی از پایین دیوارهای صحن نو، مفروش کردن خیابان‌های علیا و سفلی با خشت پخته و سنگ خام، دیوارکشی کناره‌های نهر خیابان، مفروش کردن هر دو صحن مقدس با سنگ مرمر، نصب چراغدان‌های بلور و قندیل‌هایی در حجره‌های دو صحن و مناره‌های حرم و مسجد گوهرشاد. او در بین سال‌های ۱۲۷۰ه‍. ق تا ۱۲۷۲ه‍. ق عهده‌دار این منصب بود.^[۱]

پانویس

ارجاعات

↑ سوهانیان حقیقی و نقدی، آستان قدس رضوی: متولیان و نایب‌التولیه‌ها، ۷۹–۸۱.

منابع

سوهانیان حقیقی، محمد؛ نقدی، رضا (۱۳۹۷). آستان قدس رضوی: متولیان و نایب‌التولیه‌ها. مشهد: بنیاد پژوهشهای اسلامی. شابک ۹۷۸-۶۰۰-۰۶-۰۲۴۴-۴.

ن ب و متولیان آستان قدس رضوی
صفوی	عزیز رضوی (۹۰۶ق-؟) • عتیق‌علی منشی (۹۱۶ق) • امیربیک کججی (۹۴۵-۹۵۸ق) • عنایت‌الله شیرازی (۹۵۸ق-؟) • درویش‌بیگ صفوی (۹۵۹-۹۶۲ق) • اسدالله اصفهانی (۹۶۲–۹۷۰ق) • عبدالوهاب شوشتری (۹۷۰–۹۷۱ق) • علی رضوی قمی (۹۷۱–۹۷۴ق) • ابوالولی انجوی شیرازی و میر عبدالله بدلا (۹۷۴ق–؟) • علی مفضل استرآبادی (۹۷۵-۹۸۱ق) • کمال‌الدین استرآبادی و ابوالقاسم اصفهانی (۹۸۱-۹۸۴ق) • علی شوشتری (۹۸۴ق-؟) • عبدالکریم متولی (۹۸۸-۹۸۸ق) • محمد ترکه اصفهانی (۹۸۹-۹۹۰ق) • علی مفضل استرآبادی (۹۹۰-۹۹۷ق) • قاضی سلطان تربتی (۱۰۰۶-۱۰۲۶ق) • محمدمحسن رضوی (۱۰۲۶–۱۰۳۰ق) • ابوطالب رضوی (۱۰۳۰–۱۰۳۵ق) • میرزا محمدمؤمن موسوی (۱۰۳۶–۱۰۳۸ق) • محمدمحسن رضوی (۱۰۳۸–۱۰۵۵ق) • محمدباقر رضوی (۱۰۵۵-۱۰۷۳ق) • محمدبدیع رضوی (۱۰۷۳–۱۰۷۷) • محمد رضوی (۱۰۷۷–۱۰۹۳) • محمدابراهیم رضوی (۱۰۹۵–۱۱۰۰) • عبدالمؤمن شهرستانی (۱۱۰۱) • محمدداوود حسینی (۱۱۰۸–۱۱۳۳ق) (نائبان تولیت: میرزا عبدالله حسینی • میرزا محمدعلی حسینی) • شمس‌الدین محمد رضوی (۱۱۳۵-۱۱۳۸ق) • محمدتقی رضوی (۱۱۴۱-۱۱۴۳ق) • محمدرضا رضوی (۱۱۴۳-۱۱۴۸ق)
افشار	محمدرضا رضوی (۱۱۴۸-۱۱۵۳ق) • عبدالحی رضوی (۱۱۵۳-۱۱۵۶ق) • سید محمد متولی (۱۱۵۶-۱۱۶۰ق) • محمدابراهیم رضوی (۱۱۶۰-۱۱۶۳ق) • میرزا داوود حسینی (۱۱۶۳-۱۱۶۳ق) • محمدعلی رضوی (۱۱۶۳-۱۱۶۶ق) • محمدشریف متولی (۱۱۶۶-۱۱۷۸ق) • محمدعلی رضوی (۱۱۷۸-۱۱۸۱ق) • ابوطالب حسینی اصفهانی (۱۱۸۱ق-؟)
قاجار	محمدعلی حسینی (۱۲۱۸-۱۲۴۷ق) • میرزا موسی فراهانی (۱۲۴۷ق) • الله‌یار خان آصف‌الدوله (۱۲۶۲ق) • عبدالله خوئی (۱۲۶۲–۱۲۶۴ق) • محمدرحیم بروجردی (۱۲۶۶–۱۲۶۸ق) • میرزا عبدالباقی منجم‌باشی (۱۲۶۸–۱۲۷۰ق) • فضل‌الله وزیرنظام نوری (۱۲۷۰–۱۲۷۲ق) • میرمحمدحسین عضدالملک قزوینی (۱۲۷۲–۱۲۷۷ق) • میرزا جعفر خان مشیرالدوله (۱۲۷۷–۱۲۸۱ق) • علی‌اکبر قوام‌الملک شیرازی (۱۲۸۱–۱۲۸۲ق) • میرمحمدحسین عضدالملک قزوینی (۱۲۸۲–۱۲۸۳ق) • میرزا محمدخان سپهسالار (۱۲۸۳–۱۲۸۴ق) • میرزا محمد مجدالملک (۱۲۸۴–۱۲۸۵ق) • محمدحسین دبیرالملک فراهانی (۱۲۸۵–۱۲۸۷ق) • میرزا ابوالقاسم معین‌الملک (۱۲۸۷–۱۲۸۸ق) • سیف‌الدوله (۱۲۸۸–۱۲۹۰ق) • (میرزا سعیدخان مؤتمن‌الملک و مصطفی مؤتمن‌الدوله) (۱۲۹۰–۱۲۹۷ق) • شاهزاده محمدتقی میرزا (۱۲۹۷ق) • میرزا حسین‌خان سپهسالار (۱۲۹۷ق) • شاهزاده محمدتقی میرزا (۱۲۹۸) • عبدالوهاب آصف‌الدوله (۱۳۰۱–۱۳۰۳ق) • شاهزاده فیروز میرزا (۱۳۰۳ق) • میرزا محمدعلی صدرالممالک (۱۳۰۳–۱۳۰۶ق) • شاهزاده محمدتقی میرزا (۱۳۰۶–۱۳۰۸ق) • فتحعلی‌خان صاحب‌دیوان (۱۳۰۸–۱۳۱۱ق) • ابوالفتح میرزا مؤیدالدوله (۱۳۱۱–۱۳۱۳ق) • میرزا محمدعلی صدرالممالک (۱۳۱۳–۱۳۱۴ق) • محمود مدیرالدوله (۱۳۱۴–۱۳۱۶ق) • محمدرضاخان صدیق‌الدوله (۱۳۱۶–۱۳۱۹ق) • حسین‌میرزا نیرالدوله (۱۳۱۹ق) • ابوالقاسم نصیرالملک شیرازی (۱۳۱۹–۱۳۲۰ق) • مهدی‌قلی میرزا سهام‌الملک (۱۳۲۰–۱۳۲۲ق) • غلامرضاخان آصف‌الدوله (۱۳۲۲–۱۳۲۳ق) • کاظم آقا تبریزی (۱۳۲۳–۱۳۲۵ق) • محمدشفیع صدرالممالک (۱۳۲۶–۱۳۲۹ق) • مرتضی قلی‌خان طباطبایی نایینی (۱۳۲۹–۱۳۳۴ق) • جواد ظهیرالاسلام (۱۳۳۴–۱۳۳۶ق) • مرتضی قلی‌خان طباطبایی نایینی (۱۳۳۶–۱۳۳۸ق) • جواد ظهیرالاسلام (۱۳۳۸–۱۳۴۰ق) • مرتضی قلی‌خان طباطبایی نایینی (۱۳۴۰–۱۳۴۱ق) • محمدعلی رضوی (۱۳۴۱–۱۳۴۲ق) • مرتضی قلی‌خان طباطبایی نایینی (۱۳۴۲-۱۳۴۴ق)
پهلوی	محمدولی اسدی (فروردین ۱۳۰۵–۲ آذر ۱۳۱۴ش) • فتح‌الله پاکروان (۳ آذر ۱۳۱۴ - دی ۱۳۲۰ش) • علی منصور (دی ۱۳۲۰ - بهمن ۱۳۲۴ش) • ناصر اعتمادی (اسفند ۱۳۲۴ - مرداد ۱۳۲۵ش) • غلامحسین اشرفی (مرداد ۱۳۲۵ - بهمن ۱۳۲۶ش) • محمود بدر (اسفند ۱۳۲۶-فروردین ۱۳۳۰ش) • مصطفی‌قلی رام (فروردین ۱۳۳۰-خرداد ۱۳۳۰ش) • جلال‌الدین تهرانی (۱۹ خرداد ۱۳۳۰–۱۷ بهمن ۱۳۳۱ش) • علی معتمدی (فروردین ۱۳۳۲–۱۷ فروردین ۱۳۳۴ش) • فخرالدین شادمان (خرداد ۱۳۳۴ - فروردین ۱۳۳۸ش) • محمد مهران (اردیبهشت ۱۳۳۸ - دی ۱۳۴۰ش) • جلال‌الدین تهرانی (۱۷ دی ۱۳۴۰–۱۴ فروردین ۱۳۴۲ش) • محمدصادق امیرعزیزی (۲۹ اردیبهشت ۱۳۴۲ - مهر ۱۳۴۴ش) • نادر باتمانقلیچ (مهر ۱۳۴۴ - خرداد ۱۳۴۶ش) • باقر پیرنیا (خرداد ۱۳۴۶ - شهریور ۱۳۵۰) • حسن زاهدی (مهر ۱۳۵۰–۲۱ اردیبهشت ۱۳۵۳) • عبدالعظیم ولیان (۱۳۵۳–۱۳۵۷ش) • حسن سراج حجازی (۶ شهریور ۱۳۵۷–۲۱ آبان ۱۳۵۷ش) • محمدصادق امیرعزیزی (۲۱ آبان ۱۳۵۷–۱۴ دی ۱۳۵۷ش)
جمهوری اسلامی	عباس واعظ طبسی (۱۳۵۹–۱۳۹۴ش) • ابراهیم رئیسی (۱۳۹۴–۱۳۹۸ش) • احمد مروی (۱۳۹۸ش-کنون)
مطالعه بیشتر	غیاث‌الدین محمد صدر خراسانی • حسین عرب • مهدی سراجی • آستان قدس رضوی • رئیسان کتابخانه آستان قدس رضوی

فضل‌الله وزیرنظام نوری

پانویس

ارجاعات

منابع

منوی ناوبری

جستجو