سعید بن عبدالله حنفی: تفاوت میان نسخه‌ها

از اسلامیکال
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بصریویکی‌متن
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط یک کاربر دیگر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{infobox person
{{جعبه اطلاعات افراد
|name=سعید بن عبدالله حنفی
| نام                = سعید بن عبدالله حنفی
|birth_place=عراق
| نام_تصویر          = Moharram(173)-shohada.jpg
|death_place=کربلا، عراق
| جایگزین تصویر      = نمایی از ضریحی در حرم امام حسین که به محل دفن کشتگان نبرد کربلا اختصاص دارد
|death_cause=
| توضیح_تصویر        = ضریح [[کشتگان نبرد کربلا]] نصب شده در [[حرم امام حسین]] که نام کشتگان بر بالای آن حکاکی شده است.
|death_date=عاشورای ۶۱ ه.ق
| تاریخ_مرگ          = ۱۰ محرم ۶۱ ه‍.ق
|spouse=
| محل_مرگ            = [[کربلا]]، [[عراق]]
|known_for=حضور در [[نبرد کربلا]]
| آرامگاه            = [[حرم امام حسین]]
|religion=[[اسلام]]
| دین                = [[اسلام]]
|opponents=[[بنی امیه]]
| denomination      = [[شیعه]]
}}
}}
'''سعید بن عبدالله حنفی''' یکی از یاران [[حسین بن علی]] بود و در روز عاشورا و هنگام [[نماز ظهر]] به همراه [[زهیر بن قین]] از حسین بن علی حفاظت کردند تا نماز بخواند و پس از اتمام نماز بر اثر جراحات ناشی از تیر باران کشته شد.
 
'''سعید بن عبدالله حنفی''' یکی از یاران [[حسین بن علی]] بود و در روز [[عاشورا]] و هنگام [[نماز ظهر]] به همراه [[زهیر بن قین]] از حسین بن علی حفاظت کردند تا [[نماز]] بخواند و پس از اتمام نماز بر اثر جراحات ناشی از تیر باران کشته شد. برخی کشته شدن او را در نبرد تن به تن گزارش کرده‌اند.
 
او پیش از همراهی حسین بن علی در [[نبرد کربلا]]، از اهالی [[کوفه]] بود که نامه کوفیان را برای حسین در [[مکه]] حمل می‌کرد. او همچنین از منتقدان [[صلح حسن و معاویه]] بود که با گفتگو با حسین بن علی، با صلح موافقت کرد. از او در ''[[زیارت ناحیه مقدسه]]'' یاد شده است.


== نام و تبار ==
== نام و تبار ==
نام او را سعید بن عبدالله حنفی گزارش کرده‌اند۔ در منابع دیگر از جمله زیارت ناحیه مقدسه، از نام سعد نیز برای اشاره به او استفاده شده است۔<ref>{{پک|1=بینش|2=مقیمی فرد|3=رحمتی|4=جمشیدی|5=۱۳۸۵|ک=پژوهشی پیرامون شهدای کربلا|ص=۱۸۳}}</ref><ref>{{پک|1=سنگری|2=۱۳۸۶|ک=آینه‌داران آفتاب|ص=۹۳۰|ج=۲}}</ref> در خصوص نسبتش، او را به حنیفة بن لجیم، شاخه‌ای از بکر بن وائل که قبیله‌ای عدنانی بودند، نسبت داده‌اند۔ او اهل کوفه بود۔<ref>{{پک|1=سنگری|2=۱۳۸۶|ک=آینه‌داران آفتاب|ص=۹۳۰|ج=۲}}</ref>
نام او را سعید بن عبدالله حنفی گزارش کرده‌اند. در منابع دیگر از جمله ''زیارت ناحیه مقدسه''، از نام سعد نیز برای اشاره به او استفاده شده است.<ref>{{پک|1=بینش|2=مقیمی فرد|3=رحمتی|4=جمشیدی|5=۱۳۸۵|ک=پژوهشی پیرامون شهدای کربلا|ص=۱۸۳}}</ref><ref>{{پک|1=سنگری|2=۱۳۸۶|ک=آینه‌داران آفتاب|ص=۹۳۰|ج=۲}}</ref> در خصوص نسبتش، او را به حنیفة بن لجیم، شاخه‌ای از بکر بن وائل که قبیله‌ای عدنانی بودند، نسبت داده‌اند. او اهل کوفه بود.<ref>{{پک|1=سنگری|2=۱۳۸۶|ک=آینه‌داران آفتاب|ص=۹۳۰|ج=۲}}</ref>


== سرگذشت ==
== سرگذشت ==
در منابع تاریخی، از وی به عنوان یکی از مخالفان صلح حسن مجتبی با معاویه یاد شده است۔ او پس از گفتگویی که با حسین بن علی در خصوص صلح داشت، پذیرفت تا حسن با معاویه صلح کند۔<ref>{{پک|1=بینش|2=مقیمی فرد|3=رحمتی|4=جمشیدی|5=۱۳۸۵|ک=پژوهشی پیرامون شهدای کربلا|ص=۱۸۳}}</ref><ref>{{پک|1=سنگری|2=۱۳۸۶|ک=آینه‌داران آفتاب|ص=۹۳۱|ج=۲}}</ref>
در منابع تاریخی، از وی به عنوان یکی از مخالفان صلح [[حسن مجتبی]] با [[معاویه]] یاد شده است. او پس از گفتگویی که با حسین بن علی در خصوص صلح داشت، با صلح موافقت کرد.<ref>{{پک|1=بینش|2=مقیمی فرد|3=رحمتی|4=جمشیدی|5=۱۳۸۵|ک=پژوهشی پیرامون شهدای کربلا|ص=۱۸۳}}</ref><ref>{{پک|1=سنگری|2=۱۳۸۶|ک=آینه‌داران آفتاب|ص=۹۳۱|ج=۲}}</ref>


به گزارش طبری، در ماجرای دعوت حسین بن علی توسط کوفیان، سعید بن عبدالله، یکی از فرستادگان کوفیان بود۔ او همچنین پیام‌هایی از حسین بن علی به کوفه مخابره می‌کرد۔ طبری همچنین نقل می‌کند که او، از حمایت‌گران مسلم بن عقیل در کوفه بود۔ وی در جلسه اعلام حمایت عابس و حبیب از مسلم، شرکت کرد و اظهار حمایت خود را علنی نمود۔ کمی پس از دستگیری مسلم نیز، حامل پیغامی از جانب مسلم به حسین بن علی بود و پس از آن با کاروان حسین بن علی، به سمت کوفه در حرکت شد۔<ref>{{پک|1=بینش|2=مقیمی فرد|3=رحمتی|4=جمشیدی|5=۱۳۸۵|ک=پژوهشی پیرامون شهدای کربلا|ص=۱۸۴}}</ref> او را جزء گروه سوم از نامه‌رسانان کوفی به حسین بن علی دانسته‌اند که نامه هفت تن از سران کوفه را در مکه به حسین رسانید۔<ref>{{پک|1=سنگری|2=۱۳۸۶|ک=آینه‌داران آفتاب|ص=۹۳۰|ج=۲}}</ref>
به گزارش [[محمد بن جریر طبری|طبری]]، در ماجرای دعوت حسین بن علی توسط کوفیان، سعید بن عبدالله، یکی از فرستادگان کوفیان بود. او همچنین پیام‌هایی از حسین بن علی به کوفه مخابره می‌کرد. طبری همچنین نقل می‌کند که او، از حمایت‌گران [[مسلم بن عقیل]] در کوفه بود. وی در جلسه اعلام حمایت [[عابس بن ابی‌شبیب|عابس]] و [[حبیب بن مظاهر|حبیب]] از مسلم، شرکت کرد و اظهار حمایت خود را علنی نمود. کمی پس از دستگیری مسلم نیز، حامل پیغامی از جانب مسلم به حسین بن علی بود و پس از آن با کاروان حسین بن علی، به سمت کوفه در حرکت شد.<ref>{{پک|1=بینش|2=مقیمی فرد|3=رحمتی|4=جمشیدی|5=۱۳۸۵|ک=پژوهشی پیرامون شهدای کربلا|ص=۱۸۴}}</ref> او را جزء گروه سوم از نامه‌رسانان کوفی به حسین بن علی دانسته‌اند که نامه هفت تن از سران کوفه را در مکه به حسین رسانید.<ref>{{پک|1=سنگری|2=۱۳۸۶|ک=آینه‌داران آفتاب|ص=۹۳۰|ج=۲}}</ref>


در نبرد کربلا، وی از محافظان نمازگزاران در برابر مهاجمان سپاه عمر سعد بود۔ تاریخ طبری و انساب الاشراف، شیوه کشته شدنش در نبرد را به جهت اصابت تیرهای متعدد دانسته‌اند که احتمالا به خاطر محافظت از جان حسین بن علی به وی اصابت کرده است۔<ref>{{پک|1=بینش|2=مقیمی فرد|3=رحمتی|4=جمشیدی|5=۱۳۸۵|ک=پژوهشی پیرامون شهدای کربلا|ص=۱۸۵-۱۸۶}}</ref> سنگسری او را از کشته‌شدگان نماز گزارش می‌کند۔<ref>{{پک|1=سنگری|2=۱۳۸۶|ک=آینه‌داران آفتاب|ص=۹۳۰|ج=۲}}</ref> با این وجود، رجزی به او منسوب است که نشانه مشارکت او در نبرد تن به تن دارد۔ در همین خصوص گزارشی از نبرد او با سپاه عمر سعد توسط ابن‌شهر در کتاب مقتل الحسین خوارزمی، تعداد تیرهای اصابت کرده به بدن او، سیزده عدد گزارش شده است۔<ref>{{پک|1=بینش|2=مقیمی فرد|3=رحمتی|4=جمشیدی|5=۱۳۸۵|ک=پژوهشی پیرامون شهدای کربلا|ص=۱۸۵-۱۸۶}}</ref> سن او به هنگام کشته شدن، ۵۰ سال تخمین زده شده‌است۔<ref>{{پک|1=سنگری|2=۱۳۸۶|ک=آینه‌داران آفتاب|ص=۹۳۰|ج=۲}}</ref>
در نبرد کربلا، وی از محافظان نمازگزاران در برابر مهاجمان سپاه [[عمر سعد]] بود. ''[[تاریخ طبری]]'' و ''[[انساب الاشراف]]''، شیوه کشته شدنش در نبرد را به جهت اصابت تیرهای متعدد دانسته‌اند که احتمالاً به خاطر محافظت از جان حسین بن علی به وی اصابت کرده است.<ref>{{پک|1=بینش|2=مقیمی فرد|3=رحمتی|4=جمشیدی|5=۱۳۸۵|ک=پژوهشی پیرامون شهدای کربلا|ص=۱۸۵–۱۸۶}}</ref> سنگسری او را از کشته‌شدگان نماز روز عاشورا گزارش می‌کند.<ref>{{پک|1=سنگری|2=۱۳۸۶|ک=آینه‌داران آفتاب|ص=۹۳۰|ج=۲}}</ref> با این وجود، [[رجز|رجزی]] به او منسوب است که نشانه مشارکت او در نبرد تن به تن دارد. در همین خصوص گزارشی از نبرد او با سپاه عمر سعد توسط [[ابن‌شهر آشوب]] وجود دارد.<ref>{{پک|1=سنگری|2=۱۳۸۶|ک=آینه‌داران آفتاب|ص=۹۳۰|ج=۲}}</ref> در کتاب ''[[مقتل الحسین خوارزمی]]''، تعداد تیرهای اصابت کرده به بدن او، سیزده عدد گزارش شده است.<ref>{{پک|1=بینش|2=مقیمی فرد|3=رحمتی|4=جمشیدی|5=۱۳۸۵|ک=پژوهشی پیرامون شهدای کربلا|ص=۱۸۵–۱۸۶}}</ref> سن او به هنگام کشته شدن، ۵۰ سال تخمین زده شده است.<ref>{{پک|1=سنگری|2=۱۳۸۶|ک=آینه‌داران آفتاب|ص=۹۳۰|ج=۲}}</ref>


== در منابع ==
== در منابع ==
این سخن که «اگر کشته شوم، دوباره زنده شوم و آنگاه سوزانده شده و خاکستر شوم، و هفتاد بار چنین شوم، باز از تو (حسین بن علی) جدا نخواهم شد تا مرگ را دیدار کنم۔» به وی منسوب است که در شب عاشورا در حمایت از حسین بن علی و پس از رخصت حسین به سپاهیانش برای ترک کربلا، گفته است۔<ref>{{پک|1=بینش|2=مقیمی فرد|3=رحمتی|4=جمشیدی|5=۱۳۸۵|ک=پژوهشی پیرامون شهدای کربلا|ص=۱۸۴}}</ref> این عبارت در زیارت ناحیه مقدسه به او نسبت داده شده است۔ در این زیارت در خصوص او آمده است: «السَّلامُ عَلى‌ سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ الْحَنَفِيِّ، الْقائِلِ لِلْحُسَيْنِ وَ قَدْ أَذِنَ لَهُ فِي الانْصِرافِ: لا وَ اللَّهِ لا نُخَلّيكَ حَتّى‌ يَعْلَمَ اللَّهُ أَنّا قَدْ حَفِظْنا غَيْبَةَ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ فِيكَ، وَ اللَّهِ لَوْ أَعْلَمُ أَنِّي أُقْتَلُ ثُمَّ أُحْيا ثُمَّ احْرَقُ ثُمَّ أُذْرى‌، وَ يُفْعَلُ بِي ذلِكَ سَبْعِينَ مَرَّةً ما فارَقْتُكَ، حَتّى أَلْقى حِمامِي‌[4] دُونَكَ، وَ كَيْفَ لا افْعَلُ ذلِكَ وَ إِنَّما هِيَ مَوْتَةٌ اوْ قَتْلَةٌ واحِدَةٌ، ثُمَّ هِيَ بَعْدَها الْكَرامَةُ الَّتِي لَا انْقِضاءَ لَها ابَداً، فَقَدْ لَقِيتَ حِمامَكَ، وَ واسَيْتَ إِمامَكَ، وَ لَقِيتَ مِنَ اللَّهِ الْكَرامَةَ فِي دارِ الْمَقامَةِ، حَشَرَنَا اللَّهُ مَعَكُمْ فِي الْمُسْتَشْهَدِينَ، وَ رَزَقَنا مُرافَقَتَكُمْ فِي أَعْلى عِلِّيِّينَ.»<ref>{{پک|1=سید بن طاووس|2=۱۳۷۶|ک=الاقبال|ص=۷۷|ج=۳}}</ref> همچنین عبیدالله بن عمرو کندی در وصف او چنین سروده‌است:<ref>{{پک|1=سنگری|2=۱۳۸۶|ک=آینه‌داران آفتاب|ص=۹۳۱|ج=۲}}</ref>
این سخن که «اگر کشته شوم، دوباره زنده شوم و آنگاه سوزانده شده و خاکستر شوم، و هفتاد بار چنین شوم، باز از تو (حسین بن علی) جدا نخواهم شد تا مرگ را دیدار کنم.» به وی منسوب است که در شب عاشورا در حمایت از حسین بن علی و پس از رخصت حسین به سپاهیانش برای ترک [[کربلا]]، گفته است.<ref>{{پک|1=بینش|2=مقیمی فرد|3=رحمتی|4=جمشیدی|5=۱۳۸۵|ک=پژوهشی پیرامون شهدای کربلا|ص=۱۸۴}}</ref> این عبارت در ''زیارت ناحیه مقدسه'' به او نسبت داده شده است. در این زیارت در خصوص او آمده است: «السَّلامُ عَلی سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ الْحَنَفِیِّ، الْقائِلِ لِلْحُسَیْنِ وَ قَدْ أَذِنَ لَهُ فِی الانْصِرافِ: لا وَ اللَّهِ لا نُخَلّیکَ حَتّی یَعْلَمَ اللَّهُ أَنّا قَدْ حَفِظْنا غَیْبَةَ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ فِیکَ، وَ اللَّهِ لَوْ أَعْلَمُ أَنِّی أُقْتَلُ ثُمَّ أُحْیا ثُمَّ احْرَقُ ثُمَّ أُذْری، وَ یُفْعَلُ بِی ذلِکَ سَبْعِینَ مَرَّةً ما فارَقْتُکَ، حَتّی أَلْقی حِمامِی[۴] دُونَکَ، وَ کَیْفَ لا افْعَلُ ذلِکَ وَ إِنَّما هِیَ مَوْتَةٌ اوْ قَتْلَةٌ واحِدَةٌ، ثُمَّ هِیَ بَعْدَها الْکَرامَةُ الَّتِی لَا انْقِضاءَ لَها ابَداً، فَقَدْ لَقِیتَ حِمامَکَ، وَ واسَیْتَ إِمامَکَ، وَ لَقِیتَ مِنَ اللَّهِ الْکَرامَةَ فِی دارِ الْمَقامَةِ، حَشَرَنَا اللَّهُ مَعَکُمْ فِی الْمُسْتَشْهَدِینَ، وَ رَزَقَنا مُرافَقَتَکُمْ فِی أَعْلی عِلِّیِّینَ.»<ref>{{پک|1=سید بن طاووس|2=۱۳۷۶|ک=الاقبال|ص=۷۷|ج=۳}}</ref> همچنین [[عبیدالله بن عمرو کندی]] در وصف او چنین سروده است:<ref>{{پک|1=سنگری|2=۱۳۸۶|ک=آینه‌داران آفتاب|ص=۹۳۱|ج=۲}}</ref>


{{شعر}}
{{شعر}}
{{ب|سَعيدَ بْنَ عَبْدِاللّهِ لا تَنْسِيَنَّهُ|ولاَ الْحُرَّ اِذْ اَّسى زُهَيْرًا عَلى قَسْرٍ}}
{{ب|سَعیدَ بْنَ عَبْدِاللّهِ لا تَنْسِیَنَّهُ|ولاَ الْحُرَّ اِذْ اَّسی زُهَیْرًا عَلی قَسْرٍ}}
{{ب|فَلَوْ وَقَفَتْ صَمُّ الْجِبالِ مَكانَهُمْ|لَمارَتْ عَلى سَهْلٍ وَ دَكَّتْ عَلى وَ عْرا}}
{{ب|فَلَوْ وَقَفَتْ صَمُّ الْجِبالِ مَکانَهُمْ|لَمارَتْ عَلی سَهْلٍ وَ دَکَّتْ عَلی وَ عْرا}}
{{ب|فَمِنْ قائم يَسْتَعْرِضُ النَّبْلَ وَجْهُهُ|وَ مِنْ مُقْدِم يَلْقَى الاَْ سِنَّةَ بِالصَدْرِ}}
{{ب|فَمِنْ قائم یَسْتَعْرِضُ النَّبْلَ وَجْهُهُ|وَ مِنْ مُقْدِم یَلْقَی الاْ سِنَّةَ بِالصَدْرِ}}
{{پایان شعر}}
{{پایان شعر}}


از برای او رجزی گزارش کرده‌اند که به سوید بن عمرو نیز نسبت داده شده‌است۔<ref>{{پک|1=سنگری|2=۱۳۸۶|ک=آینه‌داران آفتاب|ص=۹۳۱|ج=۲}}</ref> رجزی که به او نسبت داده شده است، چنین است:<ref>{{پک|1=بینش|2=مقیمی فرد|3=رحمتی|4=جمشیدی|5=۱۳۸۵|ک=پژوهشی پیرامون شهدای کربلا|ص=۱۸۵}}</ref><ref>{{پک|1=سنگری|2=۱۳۸۶|ک=آینه‌داران آفتاب|ص=۹۳۱|ج=۲}}</ref>
از برای او رجزی گزارش کرده‌اند که به [[سوید بن عمرو]] نیز نسبت داده شده است.<ref>{{پک|1=سنگری|2=۱۳۸۶|ک=آینه‌داران آفتاب|ص=۹۳۱|ج=۲}}</ref> رجزی که به او نسبت داده شده است، چنین است:<ref>{{پک|1=بینش|2=مقیمی فرد|3=رحمتی|4=جمشیدی|5=۱۳۸۵|ک=پژوهشی پیرامون شهدای کربلا|ص=۱۸۵}}</ref><ref>{{پک|1=سنگری|2=۱۳۸۶|ک=آینه‌داران آفتاب|ص=۹۳۱|ج=۲}}</ref>


{{شعر}}
{{شعر}}
{{ب|اقْدِمْ حُسَیْنُ الیَوْمَ تَلْقَ أحْمَدا|وَشَیْخَکَ الْخَیْر عَلِیّاً ذَا النَّدی}}
{{ب|اقْدِمْ حُسَیْنُ الیَوْمَ تَلْقَ أحْمَدا|وَشَیْخَکَ الْخَیْر عَلِیّاً ذَا النَّدی}}
{{م|وَحَسَناً کَالْبَدْرِ وَافَی الأسْعُدا}}{{پایان شعر}}ترجمه: ای حسین، پیش آی که امروز احمد را دیدار می‌کنی، و علی آن پدر و راهبر بزرگوار و بخشنده‌ات را، و نیز حسن را که مانند بدر درخشان و از ستارگان برتر بود۔<ref>{{پک|1=بینش|2=مقیمی فرد|3=رحمتی|4=جمشیدی|5=۱۳۸۵|ک=پژوهشی پیرامون شهدای کربلا|ص=۱۸۶}}</ref>
{{م|وَحَسَناً کَالْبَدْرِ وَافَی الأسْعُدا}}
{{پایان شعر}}
{{وسط‌چین}}
ترجمه: ای حسین، پیش آی که امروز احمد را دیدار می‌کنی، و علی آن پدر و راهبر بزرگوار و بخشنده‌ات را، و نیز حسن را که مانند بدر درخشان و از ستارگان برتر بود.<ref>{{پک|1=بینش|2=مقیمی فرد|3=رحمتی|4=جمشیدی|5=۱۳۸۵|ک=پژوهشی پیرامون شهدای کربلا|ص=۱۸۶}}</ref>
{{پایان}}


== پانویس ==
== پانویس ==
=== ارجاعات ===
=== ارجاعات ===
{{پانویس}}
{{پانویس|۳|اندازه=ریز}}


=== منابع ===
=== منابع ===
{{آغاز پانویس|35em}}
'''منابع فارسی'''
* {{یادکرد کتاب|عنوان=پژوهشی پیرامون شهدای کربلا|سال=۱۳۸۵|مکان=قم|ناشر=زمزم هدایت|پیوند=https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/14773|نام خانوادگی۱=بینش|نام خانوادگی۵=شاکر|نام خانوادگی۴=جمشیدی|نام خانوادگی۳=رحمتی|نام خانوادگی۲=مقیمی فرد|نام۴=سعید|نام۵=ابوالقاسم|نام۳=رضا|نام۲=سیدعلی|نام۱=عبدالحسین}}
{{یادکرد کتاب|نام خانوادگی=سنگری|نام=محمدرضا|عنوان=آیینه‌داران آفتاب، پژوهش و نگارش نو از زندگانی و شهادت یاران اباعبدالله الحسین علیه السلام|سال=۱۳۸۶|مکان=تهران|ناشر=سازمان تبلیغات اسلامی|پیوند نویسنده=محمدرضا سنگری|پیوند=https://noorlib.ir/book/view/34620/آینه-داران-آفتاب?pageNumber=0&viewType=pdf|شابک=۹۷۸-۹۶۴-۳۰۴-۲۵۱-۶}}
* {{یادکرد کتاب|نام خانوادگی=سید بن طاووس|نام=علی بن موسی|عنوان=الاقبال بالاعمال الحسنه|سال=۱۳۷۶|مکان=قم|ناشر=دفتر تبلیغات اسلامی|پیوند نویسنده=سید بن طاووس|پیوند=http://lib.eshia.ir/71423/3/6|کوشش=جواد قیومی اصفهانی|زبان=عربی}}
{{پایان پانویس}}


* {{یادکرد کتاب|نام خانوادگی=سید بن طاووس|نام=علی بن موسی|عنوان=الاقبال بالاعمال الحسنه|سال=۱۳۷۶|مکان=قم|ناشر=دفتر تبلیغات اسلامی|پیوند نویسنده=سید بن طاووس|پیوند=http://lib.eshia.ir/71423/3/6|کوشش=جواد قیومی اصفهانی|زبان=عربی}}
{{واقعه کربلا}}
{{واقعه کربلا}}
{{درجه‌بندی|نیازمند پیوند=بله|نیازمند رده=بله|نیازمند جعبه اطلاعات=خیر|نیازمند تصویر=بله|نیازمند استانداردسازی=بله|نیازمند ویراستاری=بله|مقابله نشده با دانشنامه‌ها=بله|تاریخ خوبیدگی=|تاریخ برگزیدگی=|توضیحات=}}
{{درجه‌بندی|نیازمند پیوند=خیر|نیازمند رده=خیر|نیازمند جعبه اطلاعات=خیر|نیازمند تصویر=خیر|نیازمند استانداردسازی=خیر|نیازمند ویراستاری=خیر|مقابله نشده با دانشنامه‌ها=خیر|تاریخ خوبیدگی=|تاریخ برگزیدگی=|توضیحات=}}
 
[[رده:آزاردیدگان توسط مسلمانان]]
[[رده:افراد مقدس نزد شیعه دوازده‌امامی]]
[[رده:امامزاده‌های مدفون در عراق]]
[[رده:اهالی کوفه]]
[[رده:درگذشتگان ۶۱ (قمری)]]
[[رده:درگذشتگان ۶۱ (قمری)]]
[[رده:درگذشتگان ۶۸۰ (میلادی)]]
[[رده:درگذشتگان ۶۸۰ (میلادی)]]
[[رده:شیعیان]]
[[رده:علویان]]
[[رده:کشتگان با سلاح برنده]]
[[رده:کشتگان نبرد کربلا]]
[[رده:کشتگان نبرد کربلا]]
[[رده:مدفونان در حرم امام حسین]]
[[رده:یاران حسن مجتبی]]
[[رده:یاران حسین بن علی]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۶ دسامبر ۲۰۲۳، ساعت ۰۵:۱۷

سعید بن عبدالله حنفی
نمایی از ضریحی در حرم امام حسین که به محل دفن کشتگان نبرد کربلا اختصاص دارد
ضریح کشتگان نبرد کربلا نصب شده در حرم امام حسین که نام کشتگان بر بالای آن حکاکی شده است.
وفات۱۰ محرم ۶۱ ه‍.ق
کربلا، عراق
آرامگاهحرم امام حسین
دیناسلام
مذهبشیعه

سعید بن عبدالله حنفی یکی از یاران حسین بن علی بود و در روز عاشورا و هنگام نماز ظهر به همراه زهیر بن قین از حسین بن علی حفاظت کردند تا نماز بخواند و پس از اتمام نماز بر اثر جراحات ناشی از تیر باران کشته شد. برخی کشته شدن او را در نبرد تن به تن گزارش کرده‌اند.

او پیش از همراهی حسین بن علی در نبرد کربلا، از اهالی کوفه بود که نامه کوفیان را برای حسین در مکه حمل می‌کرد. او همچنین از منتقدان صلح حسن و معاویه بود که با گفتگو با حسین بن علی، با صلح موافقت کرد. از او در زیارت ناحیه مقدسه یاد شده است.

نام و تبار

نام او را سعید بن عبدالله حنفی گزارش کرده‌اند. در منابع دیگر از جمله زیارت ناحیه مقدسه، از نام سعد نیز برای اشاره به او استفاده شده است.[۱][۲] در خصوص نسبتش، او را به حنیفة بن لجیم، شاخه‌ای از بکر بن وائل که قبیله‌ای عدنانی بودند، نسبت داده‌اند. او اهل کوفه بود.[۳]

سرگذشت

در منابع تاریخی، از وی به عنوان یکی از مخالفان صلح حسن مجتبی با معاویه یاد شده است. او پس از گفتگویی که با حسین بن علی در خصوص صلح داشت، با صلح موافقت کرد.[۴][۵]

به گزارش طبری، در ماجرای دعوت حسین بن علی توسط کوفیان، سعید بن عبدالله، یکی از فرستادگان کوفیان بود. او همچنین پیام‌هایی از حسین بن علی به کوفه مخابره می‌کرد. طبری همچنین نقل می‌کند که او، از حمایت‌گران مسلم بن عقیل در کوفه بود. وی در جلسه اعلام حمایت عابس و حبیب از مسلم، شرکت کرد و اظهار حمایت خود را علنی نمود. کمی پس از دستگیری مسلم نیز، حامل پیغامی از جانب مسلم به حسین بن علی بود و پس از آن با کاروان حسین بن علی، به سمت کوفه در حرکت شد.[۶] او را جزء گروه سوم از نامه‌رسانان کوفی به حسین بن علی دانسته‌اند که نامه هفت تن از سران کوفه را در مکه به حسین رسانید.[۷]

در نبرد کربلا، وی از محافظان نمازگزاران در برابر مهاجمان سپاه عمر سعد بود. تاریخ طبری و انساب الاشراف، شیوه کشته شدنش در نبرد را به جهت اصابت تیرهای متعدد دانسته‌اند که احتمالاً به خاطر محافظت از جان حسین بن علی به وی اصابت کرده است.[۸] سنگسری او را از کشته‌شدگان نماز روز عاشورا گزارش می‌کند.[۹] با این وجود، رجزی به او منسوب است که نشانه مشارکت او در نبرد تن به تن دارد. در همین خصوص گزارشی از نبرد او با سپاه عمر سعد توسط ابن‌شهر آشوب وجود دارد.[۱۰] در کتاب مقتل الحسین خوارزمی، تعداد تیرهای اصابت کرده به بدن او، سیزده عدد گزارش شده است.[۱۱] سن او به هنگام کشته شدن، ۵۰ سال تخمین زده شده است.[۱۲]

در منابع

این سخن که «اگر کشته شوم، دوباره زنده شوم و آنگاه سوزانده شده و خاکستر شوم، و هفتاد بار چنین شوم، باز از تو (حسین بن علی) جدا نخواهم شد تا مرگ را دیدار کنم.» به وی منسوب است که در شب عاشورا در حمایت از حسین بن علی و پس از رخصت حسین به سپاهیانش برای ترک کربلا، گفته است.[۱۳] این عبارت در زیارت ناحیه مقدسه به او نسبت داده شده است. در این زیارت در خصوص او آمده است: «السَّلامُ عَلی سَعْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ الْحَنَفِیِّ، الْقائِلِ لِلْحُسَیْنِ وَ قَدْ أَذِنَ لَهُ فِی الانْصِرافِ: لا وَ اللَّهِ لا نُخَلّیکَ حَتّی یَعْلَمَ اللَّهُ أَنّا قَدْ حَفِظْنا غَیْبَةَ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّی اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ فِیکَ، وَ اللَّهِ لَوْ أَعْلَمُ أَنِّی أُقْتَلُ ثُمَّ أُحْیا ثُمَّ احْرَقُ ثُمَّ أُذْری، وَ یُفْعَلُ بِی ذلِکَ سَبْعِینَ مَرَّةً ما فارَقْتُکَ، حَتّی أَلْقی حِمامِی[۴] دُونَکَ، وَ کَیْفَ لا افْعَلُ ذلِکَ وَ إِنَّما هِیَ مَوْتَةٌ اوْ قَتْلَةٌ واحِدَةٌ، ثُمَّ هِیَ بَعْدَها الْکَرامَةُ الَّتِی لَا انْقِضاءَ لَها ابَداً، فَقَدْ لَقِیتَ حِمامَکَ، وَ واسَیْتَ إِمامَکَ، وَ لَقِیتَ مِنَ اللَّهِ الْکَرامَةَ فِی دارِ الْمَقامَةِ، حَشَرَنَا اللَّهُ مَعَکُمْ فِی الْمُسْتَشْهَدِینَ، وَ رَزَقَنا مُرافَقَتَکُمْ فِی أَعْلی عِلِّیِّینَ.»[۱۴] همچنین عبیدالله بن عمرو کندی در وصف او چنین سروده است:[۱۵]

سَعیدَ بْنَ عَبْدِاللّهِ لا تَنْسِیَنَّهُولاَ الْحُرَّ اِذْ اَّسی زُهَیْرًا عَلی قَسْرٍ
فَلَوْ وَقَفَتْ صَمُّ الْجِبالِ مَکانَهُمْلَمارَتْ عَلی سَهْلٍ وَ دَکَّتْ عَلی وَ عْرا
فَمِنْ قائم یَسْتَعْرِضُ النَّبْلَ وَجْهُهُوَ مِنْ مُقْدِم یَلْقَی الاْ سِنَّةَ بِالصَدْرِ

از برای او رجزی گزارش کرده‌اند که به سوید بن عمرو نیز نسبت داده شده است.[۱۶] رجزی که به او نسبت داده شده است، چنین است:[۱۷][۱۸]

اقْدِمْ حُسَیْنُ الیَوْمَ تَلْقَ أحْمَداوَشَیْخَکَ الْخَیْر عَلِیّاً ذَا النَّدی
وَحَسَناً کَالْبَدْرِ وَافَی الأسْعُدا

ترجمه: ای حسین، پیش آی که امروز احمد را دیدار می‌کنی، و علی آن پدر و راهبر بزرگوار و بخشنده‌ات را، و نیز حسن را که مانند بدر درخشان و از ستارگان برتر بود.[۱۹]

پانویس

ارجاعات

  1. ↑ بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۸۳.
  2. ↑ سنگری، آینه‌داران آفتاب، ۲:‎ ۹۳۰.
  3. ↑ سنگری، آینه‌داران آفتاب، ۲:‎ ۹۳۰.
  4. ↑ بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۸۳.
  5. ↑ سنگری، آینه‌داران آفتاب، ۲:‎ ۹۳۱.
  6. ↑ بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۸۴.
  7. ↑ سنگری، آینه‌داران آفتاب، ۲:‎ ۹۳۰.
  8. ↑ بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۸۵–۱۸۶.
  9. ↑ سنگری، آینه‌داران آفتاب، ۲:‎ ۹۳۰.
  10. ↑ سنگری، آینه‌داران آفتاب، ۲:‎ ۹۳۰.
  11. ↑ بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۸۵–۱۸۶.
  12. ↑ سنگری، آینه‌داران آفتاب، ۲:‎ ۹۳۰.
  13. ↑ بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۸۴.
  14. ↑ سید بن طاووس، الاقبال، ۳:‎ ۷۷.
  15. ↑ سنگری، آینه‌داران آفتاب، ۲:‎ ۹۳۱.
  16. ↑ سنگری، آینه‌داران آفتاب، ۲:‎ ۹۳۱.
  17. ↑ بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۸۵.
  18. ↑ سنگری، آینه‌داران آفتاب، ۲:‎ ۹۳۱.
  19. ↑ بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۸۶.

منابع

منابع فارسی

  • بینش، عبدالحسین؛ مقیمی فرد، سیدعلی؛ رحمتی، رضا؛ جمشیدی، سعید؛ شاکر، ابوالقاسم (۱۳۸۵). پژوهشی پیرامون شهدای کربلا. قم: زمزم هدایت.

سنگری، محمدرضا (۱۳۸۶). آیینه‌داران آفتاب، پژوهش و نگارش نو از زندگانی و شهادت یاران اباعبدالله الحسین علیه السلام. تهران: سازمان تبلیغات اسلامی. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۳۰۴-۲۵۱-۶.

برگرفته از «https://www.islamical.org/w/index.php?title=سعید_بن_عبدالله_حنفی&oldid=68164»