ابوبکر بن حسین: تفاوت میان نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
(مقاله جدید) |
جز (انتقال از رده:امامزاده‌ها در عراق به رده:امامزاده‌های مدفون در عراق ردهانبوه) |
||
| (۱۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط یک کاربر دیگر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{ | {{جعبه اطلاعات افراد | ||
| | | نام = ابوبکر بن حسین | ||
| | | نام_تصویر = Moharram(173)-shohada.jpg | ||
| | | جایگزین تصویر = نمایی از ضریحی در حرم امام حسین که به محل دفن کشتگان نبرد کربلا اختصاص دارد | ||
| | | توضیح_تصویر = ضریح [[کشتگان نبرد کربلا]] نصب شده در [[حرم امام حسین]] که نام کشتگان بر بالای آن حکاکی شده است. | ||
| | | تاریخ_مرگ = ۱۰ محرم ۶۱ ه.ق | ||
| | | محل_مرگ = [[کربلا]]، [[عراق]] | ||
| | | آرامگاه = [[حرم امام حسین]] | ||
| | | مادر = ام‌ولد | ||
| | | پدر = [[حسین بن علی]] | ||
| دین = [[اسلام]] | |||
| denomination = [[شیعه]] | |||
}} | }} | ||
'''ابوبکر بن حسین''' فرزند حسین بن علی و مادرش اُمِّ ولد گزارش شده است که در روز [[عاشورا]] و [[نبرد کربلا]] با تیر [[عبداللّه بن عقبه غنوی]] یا [[حرمله بن کاهل اسدی|حرمله کاهلی]] کشته شد. منابع در خصوص یکی بودن او با [[ابوبکر بن حسن مجتبی|ابوبکر بن حسن]] به جهت شباهت نام قاتل و شعر در وصف او، دچار تردید و اختلاف‌اند. | |||
== نام و تبار == | |||
منابع نام او را ابوبکر بن حسین بن علی گزارش کرده‌اند. پدر او [[حسین بن علی]] است.<ref>{{پک|1=بینش|2=مقیمی فرد|3=رحمتی|4=جمشیدی|5=۱۳۸۵|ک=پژوهشی پیرامون شهدای کربلا|ص=۷۹}}</ref> پدرش، فرزند [[فاطمه زهرا]] دختر [[محمد]] و [[علی بن ابیطالب]] — خلیفه چهارم از [[خلفای راشدین]] — است. حسین امام سوم [[شیعه دوازده‌امامی|شیعیان دوازده‌امامی]] است که به سال ۶۱ ه.ق در [[نبرد کربلا]]، به دست سپاهیان [[عمر بن سعد|عمر سعد]] و به فرمان [[یزید]]، کشته شد.<ref name="ReferenceB">{{پک|1=بلوکباشی|2=بهرامیان|3=پاکتچی|4=حاج‌منوچهری|5=مسعودی آرانی|6=۱۳۹۲|ف=حسین (ع)، امام|ک=دائرةالمعارف بزرگ اسلامی|ص=۶۷۸|رف=دائرةالمعارف}}</ref> به‌نوشتهٔ [[ویلفرد مادلونگ]]، حسین بن علی در ضمن خاندان محمد که با عنوان [[اهل بیت|اهل‌بیت]] شناخته می‌شوند، مکرراً از سوی محمّد ستایش می‌شد. محمّد در واقعه‌هایی مانند رویداد [[مباهله|مُباهِله]] و [[حدیث کسا|حدیث آل‌عبا]] از این خانواده یاد کرده است. در [[قرآن]] نیز در موارد متعددی مانند [[آیه تطهیر|آیهٔ تَطهیر]]، از [[اهل بیت|اهل‌بیت]] به بزرگی یاد شده است.<ref dir=ltr>{{پک|Madelung|1997|ک=Succession to Muhammad|زبان=en|ص=14–15}}</ref> [[حسن مجتبی|حسن]] و حسین تنها نوادگان مرد پیامبر اسلام بودند که نسل‌های بعدی از آن‌ها به‌وجود آمدند. ازاین‌رو، هر شخصی که می‌گوید نسب او به پیامبر می‌رسد، یا با حسن نسبت دارد یا با حسین. حسن و حسین از این نظر با برادرخوانده‌های خود، نظیر [[محمد حنفیه|محمدِ حَنَفیّه]]، هم تفاوت دارند.<ref dir=ltr>{{پک|Haider|2016|ف=al-Ḥusayn b. ʿAlī b. Abī Ṭālib|ک=EI3|زبان=en}}</ref> افزون بر [[دوازده امام|امامان شیعهٔ دوازده‌امامی]]، همهٔ [[فهرست امامان اسماعیلیه|امامان اسماعیلیه]] نیز به‌واسطهٔ [[جعفر صادق]]، از نسل حسین بن علی هستند.<ref>{{پک|دفتری|۱۳۷۷|ف=اسماعیلیه|ک=دائرةالمعارف بزرگ اسلامی|ص=۶۸۱–۶۸۶}}</ref> مادر ابوبکر را [[ام‌ولد]] گزارش کرده‌اند و نامش در منابع ذکر نشده است.<ref>{{پک|1=بینش|2=مقیمی فرد|3=رحمتی|4=جمشیدی|5=۱۳۸۵|ک=پژوهشی پیرامون شهدای کربلا|ص=۷۹}}</ref>{{شجره‌نامه حسین بن علی}} | |||
== | == سرگذشت == | ||
از وی اطلاعات چندانی در منابع وجود ندارد تا جایی که برخی همچون صاحب کتاب ''[[ریاض الشهاده]]''، او را همان [[ابوبکر بن حسن]] دانسته‌اند که به اشتباه، ابوبکر بن حسین نوشته شده است. منابع از حضور او در [[نبرد کربلا|کربلا]] و کشته شدنش با تیر [[عبدالله بن عقبه غنوی]] یا [[حرمله کاهلی]] گزارش داده‌اند؛ بنابراین سال درگذشت او، ۶۱ ه.ق است. منابعی که از حضور او در نبرد کربلا یاد کرده‌اند، عبارتند از ''[[مقاتل الطالبین]]'' اثر [[ابوالفرج اصفهانی]]، ''[[المعجم الکبیر]]'' اثر [[حمدی بن عبدالمجید طبرانی|طبرانی]] و [[شرح الاخبار فی فضائل ائمه الاطهار|''شرح الاخبار'']] اثر [[قاضی نعمان مغربی]]۔<ref>{{پک|1=بینش|2=مقیمی فرد|3=رحمتی|4=جمشیدی|5=۱۳۸۵|ک=پژوهشی پیرامون شهدای کربلا|ص=۷۹}}</ref> | |||
برخی | |||
شاعری که در ''[[تاریخ طبری]]''، به نام [[سلیمان بن قته]] نام برده شده است، در وصف او یا ابوبکر بن حسن چنین سرده است:<ref>{{پک|1=بینش|2=مقیمی فرد|3=رحمتی|4=جمشیدی|5=۱۳۸۵|ک=پژوهشی پیرامون شهدای کربلا|ص=۷۹}}</ref> | |||
{{شعر}} | |||
{{ب|وَ عِنْدَ غَنیٍّ قَطْرَةٌ مِنْ دِمائنا|وَفِی اسدٍ اُخْری تُعَدُّ وَ تُذْکَرُ}} | |||
{{ب|قطره‌ای از خون ما در قبیله غنّی است |و در قبیله اسد نیز خون دیگری از ما است که فراموشش نمی‌کنیم}} | |||
{{پایان شعر}} | |||
{{پانویس}} | == پانویس == | ||
=== ارجاعات === | |||
{{پانویس|۳|اندازه=ریز}} | |||
* {{یادکرد | === منابع === | ||
{{آغاز پانویس|35em}} | |||
'''منابع فارسی''' | |||
* {{یادکرد دانشنامه|نام خانوادگی=بلوکباشی|نام=علی|نام خانوادگی۲=بهرامیان|نام۲=علی|نام خانوادگی۳=پاکتچی|نام۳=احمد|نام خانوادگی۴=حاج‌منوچهری|نام۴=فرامرز|نام خانوادگی۵=مسعودی آرانی|نام۵=عبدالله|نام خانوادگی۶=بخش فقه، علوم قرآنی و حدیث|نام خانوادگی ویراستار=موسوی بجنوردی|نام ویراستار=کاظم|مدخل=حسین (ع)، امام |پیوند مدخل=https://www.cgie.org.ir/fa/publication/entryview/6365|دانشنامه=[[دائرةالمعارف بزرگ اسلامی]]|رف=دائرةالمعارف|جلد=۲۰|صفحات=۶۶۴–۷۱۵|سال=۱۳۹۲|ناشر=[[مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی]]|مکان=تهران|شابک=978-600-6326-19-1}} | |||
* {{یادکرد کتاب|عنوان=پژوهشی پیرامون شهدای کربلا|سال=۱۳۸۵|مکان=قم|ناشر=زمزم هدایت|پیوند=https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/14773|نام خانوادگی۱=بینش|نام خانوادگی۵=شاکر|نام خانوادگی۴=جمشیدی|نام خانوادگی۳=رحمتی|نام خانوادگی۲=مقیمی فرد|نام۴=سعید|نام۵=ابوالقاسم|نام۳=رضا|نام۲=سیدعلی|نام۱=عبدالحسین}} | |||
* {{یادکرد دانشنامه|نام خانوادگی=دفتری|نام=فرهاد|نام خانوادگی ویراستار=موسوی بجنوردی|نام ویراستار=کاظم|مدخل=اسماعیلیه|پیوند مدخل=https://www.cgie.org.ir/fa/publication/entryview/9490|دانشنامه=[[دائرةالمعارف بزرگ اسلامی]]|جلد=۸|صفحات=۶۸۱–۷۰۲|سال=۱۳۷۷|ناشر=[[مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی]]|مکان=تهران|شابک=964-7025-41-6}} | |||
== پیوند | '''منابع انگلیسی''' | ||
{{چپ‌چین}} | |||
* {{یادکرد دانشنامه|نام خانوادگی=Haider|نام=Najam I.|entry-url-access=subscription|پیوند مدخل=https://referenceworks.brillonline.com/entries/encyclopaedia-of-islam-3/al-husayn-b-ali-b-abi-talib-COM_30572|مدخل=al-Ḥusayn b. ʿAlī b. Abī Ṭālib|نام خانوادگی ویراستار۱=Fleet|نام ویراستار۱=K.|نام خانوادگی ویراستار۲=Krämer|نام ویراستار۲=G.|پیوند ویراستار۲=:en:Gudrun Krämer|نام خانوادگی ویراستار۳=Matringe|نام ویراستار۳=D.|نام خانوادگی ویراستار۴=Nawas|نام ویراستار۴=J.|نام خانوادگی ویراستار۵=Rowson|نام ویراستار۵=E.|دانشنامه=[[دانشنامه اسلام|Encyclopaedia of Islam]]|ویرایش=3nd|جلد=34|سال=2016|ناشر=[[انتشارات بریل|Brill]]|مکان=|زبان=en}} | |||
* {{یادکرد کتاب|نام خانوادگی=Madelung|نام=Wilferd|پیوند نویسنده=ویلفرد مادلونگ|عنوان=[[جانشینی محمد (کتاب)|The Succession to Muhammad: A Study of the Early Caliphate]]|ناشر=[[انتشارات دانشگاه کمبریج|Cambridge University Press]]|مکان=Cambridge|سال=1997|شابک=0-521-64696-0|زبان=en}} | |||
{{پایان چپ‌چین}} | |||
{{پایان پانویس}} | |||
{{حسین بن علی-افقی}} | |||
{{واقعه کربلا}} | |||
{{درجه‌بندی|نیازمند پیوند=خیر|نیازمند رده=خیر|نیازمند جعبه اطلاعات=خیر|نیازمند تصویر=خیر|نیازمند استانداردسازی=خیر|نیازمند ویراستاری=خیر|مقابله نشده با دانشنامه‌ها=خیر|تاریخ خوبیدگی=|تاریخ برگزیدگی=|توضیحات=بیش از این اطلاعاتی وجود ندارد}} | |||
[[رده:آزاردیدگان توسط مسلمانان]] | [[رده:آزاردیدگان توسط مسلمانان]] | ||
[[رده:افراد مقدس نزد شیعه دوازده‌امامی]] | |||
[[رده:امامزاده‌های مدفون در عراق]] | |||
[[رده:درگذشتگان ۶۱ (قمری)]] | |||
[[رده:درگذشتگان ۶۸۰ (میلادی)]] | |||
[[رده:زادگان دهه ۶۰۰ (میلادی)]] | |||
[[رده:شیعیان]] | |||
[[رده:علویان]] | |||
[[رده:فرزندان حسین بن علی]] | [[رده:فرزندان حسین بن علی]] | ||
[[رده: | [[رده:کشتگان با سلاح برنده]] | ||
[[رده:کشتگان نبرد کربلا]] | |||
[[رده:کشتگان نبرد کربلا]] | |||
[[رده:مدفونان در حرم امام حسین]] | |||
[[رده:یاران حسین بن علی]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۶ دسامبر ۲۰۲۳، ساعت ۰۵:۱۷
| ابوبکر بن حسین | |
|---|---|
-shohada.jpg) ضریح کشتگان نبرد کربلا نصب شده در حرم امام حسین که نام کشتگان بر بالای آن حکاکی شده است. | |
| وفات | ۱۰ محرم ۶۱ ه.ق کربلا، عراق |
| آرامگاه | حرم امام حسین |
| دین | اسلام |
| مذهب | شیعه |
| والدین |
|
ابوبکر بن حسین فرزند حسین بن علی و مادرش اُمِّ ولد گزارش شده است که در روز عاشورا و نبرد کربلا با تیر عبداللّه بن عقبه غنوی یا حرمله کاهلی کشته شد. منابع در خصوص یکی بودن او با ابوبکر بن حسن به جهت شباهت نام قاتل و شعر در وصف او، دچار تردید و اختلاف‌اند.
نام و تبار
منابع نام او را ابوبکر بن حسین بن علی گزارش کرده‌اند. پدر او حسین بن علی است.[۱] پدرش، فرزند فاطمه زهرا دختر محمد و علی بن ابیطالب — خلیفه چهارم از خلفای راشدین — است. حسین امام سوم شیعیان دوازده‌امامی است که به سال ۶۱ ه.ق در نبرد کربلا، به دست سپاهیان عمر سعد و به فرمان یزید، کشته شد.[۲] به‌نوشتهٔ ویلفرد مادلونگ، حسین بن علی در ضمن خاندان محمد که با عنوان اهل‌بیت شناخته می‌شوند، مکرراً از سوی محمّد ستایش می‌شد. محمّد در واقعه‌هایی مانند رویداد مُباهِله و حدیث آل‌عبا از این خانواده یاد کرده است. در قرآن نیز در موارد متعددی مانند آیهٔ تَطهیر، از اهل‌بیت به بزرگی یاد شده است.[۳] حسن و حسین تنها نوادگان مرد پیامبر اسلام بودند که نسل‌های بعدی از آن‌ها به‌وجود آمدند. ازاین‌رو، هر شخصی که می‌گوید نسب او به پیامبر می‌رسد، یا با حسن نسبت دارد یا با حسین. حسن و حسین از این نظر با برادرخوانده‌های خود، نظیر محمدِ حَنَفیّه، هم تفاوت دارند.[۴] افزون بر امامان شیعهٔ دوازده‌امامی، همهٔ امامان اسماعیلیه نیز به‌واسطهٔ جعفر صادق، از نسل حسین بن علی هستند.[۵] مادر ابوبکر را ام‌ولد گزارش کرده‌اند و نامش در منابع ذکر نشده است.[۶]
سرگذشت
از وی اطلاعات چندانی در منابع وجود ندارد تا جایی که برخی همچون صاحب کتاب ریاض الشهاده، او را همان ابوبکر بن حسن دانسته‌اند که به اشتباه، ابوبکر بن حسین نوشته شده است. منابع از حضور او در کربلا و کشته شدنش با تیر عبدالله بن عقبه غنوی یا حرمله کاهلی گزارش داده‌اند؛ بنابراین سال درگذشت او، ۶۱ ه.ق است. منابعی که از حضور او در نبرد کربلا یاد کرده‌اند، عبارتند از مقاتل الطالبین اثر ابوالفرج اصفهانی، المعجم الکبیر اثر طبرانی و شرح الاخبار اثر قاضی نعمان مغربی۔[۷]
شاعری که در تاریخ طبری، به نام سلیمان بن قته نام برده شده است، در وصف او یا ابوبکر بن حسن چنین سرده است:[۸]
| وَ عِنْدَ غَنیٍّ قَطْرَةٌ مِنْ دِمائنا | وَفِی اسدٍ اُخْری تُعَدُّ وَ تُذْکَرُ | |
| قطره‌ای از خون ما در قبیله غنّی است | و در قبیله اسد نیز خون دیگری از ما است که فراموشش نمی‌کنیم |
پانویس
ارجاعات
- ↑ بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۷۹.
- ↑ بلوکباشی و دیگران، «حسین (ع)، امام»، دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، ۶۷۸.
- ↑ Madelung, Succession to Muhammad, 14–15.
- ↑ Haider, “al-Ḥusayn b. ʿAlī b. Abī Ṭālib”, EI3.
- ↑ دفتری، «اسماعیلیه»، دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، ۶۸۱–۶۸۶.
- ↑ بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۷۹.
- ↑ بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۷۹.
- ↑ بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۷۹.
منابع
منابع فارسی
- بلوکباشی، علی؛ بهرامیان، علی؛ پاکتچی، احمد؛ حاج‌منوچهری، فرامرز؛ مسعودی آرانی، عبدالله؛ بخش فقه، علوم قرآنی و حدیث (۱۳۹۲). «حسین (ع)، امام». در موسوی بجنوردی، کاظم. دائرةالمعارف بزرگ اسلامی. ج. ۲۰. تهران: مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی. صص. ۶۶۴–۷۱۵. شابک ۹۷۸-۶۰۰-۶۳۲۶-۱۹-۱.
- بینش، عبدالحسین؛ مقیمی فرد، سیدعلی؛ رحمتی، رضا؛ جمشیدی، سعید؛ شاکر، ابوالقاسم (۱۳۸۵). پژوهشی پیرامون شهدای کربلا. قم: زمزم هدایت.
- دفتری، فرهاد (۱۳۷۷). «اسماعیلیه». در موسوی بجنوردی، کاظم. دائرةالمعارف بزرگ اسلامی. ج. ۸. تهران: مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی. صص. ۶۸۱–۷۰۲. شابک ۹۶۴-۷۰۲۵-۴۱-۶.
منابع انگلیسی
- Haider, Najam I. (2016). "al-Ḥusayn b. ʿAlī b. Abī Ṭālib". In Fleet, K.; Krämer, G.; Matringe, D.; Nawas, J.; Rowson, E. (eds.). Encyclopaedia of Islam (به انگلیسی). Vol. 34 (3nd ed.). Brill.
- Madelung, Wilferd (1997). The Succession to Muhammad: A Study of the Early Caliphate (به انگلیسی). Cambridge: Cambridge University Press.