هفهاف بن مهند راسبی: تفاوت میان نسخه‌ها

از اسلامیکال
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۶ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
'''هفهاف بن مُهَنَّد راسبی '''از قبیله [[أزد]] و از یاران [[حسین بن علی]] بود که در روز [[عاشورا]] در [[کربلا]] کشته شد.<ref>{{یادکرد وب |url=http://www.imamhossein.net/index.php?option=com_content&view=article&id=43:yaran-emam-hosein&catid=18:yaran-emam-hosein&Itemid=54 |title=تعداد یاران امام حسین علیه السلام |accessdate=۲۵ نوامبر ۲۰۱۲ |archiveurl=https://web.archive.org/web/20131003104748/http://imamhossein.net/index.php?option=com_content&view=article&id=43:yaran-emam-hosein&catid=18:yaran-emam-hosein&Itemid=54 |archivedate=۳ اکتبر ۲۰۱۳ |dead-url=yes }}</ref>
{{جعبه اطلاعات افراد
| نام                = هفهاف بن مهند راسبی
| نام_تصویر          = Moharram(173)-shohada.jpg
| جایگزین تصویر      = نمایی از ضریحی در حرم امام حسین که به محل دفن کشتگان نبرد کربلا اختصاص دارد
| توضیح_تصویر        = ضریح [[کشتگان نبرد کربلا]] نصب شده در [[حرم امام حسین]] که نام کشتگان بر بالای آن حکاکی شده است.
| تاریخ_مرگ          = ۱۰ محرم ۶۱ ه‍.ق
| محل_مرگ            = [[کربلا]]، [[عراق]]
| آرامگاه            = [[حرم امام حسین]]
| دین                = [[اسلام]]
| denomination      = [[شیعه]]
}}
'''هفهاف بن مُهَنَّد راسبی '''از قبیله [[أزد]] و از یاران [[حسین بن علی]] بود که در روز [[عاشورا]] و پس از پایان [[نبرد کربلا]] کشته شد. او اهل بصره بود و پس از کشته شدن حسین بن علی به کربلا رسید و به سپاهیان [[عمر سعد]] حمله برد و کشته شد. در ''[[تنقیح المقال]]'' ادعا شده است که او پیشتر، از اصحاب [[علی بن ابی‌طالب]] و [[حسن مجتبی]] بوده که در [[جنگ صفین]] حضور داشته است.


== زندگی ==
== نام و تبار ==
وی از یاران [[علی بن ابی‌طالب|علی بن ابی طالب]] بود و در [[نبرد صفین|جنگ صفین]] از طرف علی بن ابی طالب بر ازدیان بصره گمارده شده بود.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=تنقیح المقال|نویسندگان سایر بخش‌ها=مامقانی، عبدالله|جلدها=1}}</ref> وی از یاران حسن بن علی بوده‌است.<ref>[http://www.tahoordanesh.com/page.php?pid=13928 شهیدی که بعد از جنگ به کربلا رسید!]</ref> پس از کشته شدن [[حسن مجتبی|حسن بن علی]] ساکن بصره شد.<ref>{{یادکرد |کتاب = با کاروان نور |نویسنده = حسین انصاریان |فصل = |صفحه = ۱۲۸ و ۱۲۹ | ناشر = دارالعرفان| سال = پاییز ۱۳۸۷ |شابک  = 964-94738-3-1}}</ref>
نام او را هفاف بن مُهَنَّد راسبی گزارش کرده‌اند.<ref>{{پک|1=سنگری|2=۱۳۸۶|ک=آینه‌داران آفتاب|ص=۱۳۹۸|ج=۲}}</ref><ref>{{پک|1=بینش|2=مقیمی فرد|3=رحمتی|4=جمشیدی|5=۱۳۸۵|ک=پژوهشی پیرامون شهدای کربلا|ص=۳۸۸}}</ref> [[محمدرضا سنگری|سنگری]] پسوند بصری را نیز برای او گزارش کرده است. وی از قبیله ازد، تیره راسب بود که در [[بصره]] ساکن بودند. تبارنامه راسب را راسب بن جدعان بن مالک بن نصر بن ازد بن الغوث گزارش کرده‌اند.<ref>{{پک|1=سنگری|2=۱۳۸۶|ک=آینه‌داران آفتاب|ص=۱۳۹۸|ج=۲}}</ref>


== در جریان واقعه عاشورا ==
== سرگذشت ==
وی وقتی شنید حسین بن علی از [[مکه]] عازم [[کوفه]] شده‌است؛ در شرایط خفقان حاکم بر محیط [[بصره]] از بصره بیرون آمد و عازم کربلا شد و عصر عاشورا به [[کربلا]] رسید.<ref>{{یادکرد |کتاب = با کاروان نور |نویسنده = حسین انصاریان |فصل = |صفحه = ۱۲۹ | ناشر = دارالعرفان| سال = پاییز ۱۳۸۷ |شابک  = 964-94738-3-1}}</ref>
در کتاب ''[[تنقیح المقال]]''، بدون ذکر هیچگونه سندی، ادعا شده است که هفهاف، از [[شیعه|شیعیان]] [[علی بن ابی‌طالب]] در بصره بود که با وی در [[جنگ صفین]] همکاری داشت. همچنین ادعا شده است که او از اصحاب [[حسن مجتبی|حسن بن علی]] نیز بوده است.<ref>{{پک|1=بینش|2=مقیمی فرد|3=رحمتی|4=جمشیدی|5=۱۳۸۵|ک=پژوهشی پیرامون شهدای کربلا|ص=۳۸۸–۳۸۹}}</ref>


== درگذشت ==
بر اساس گزارش ''[[حدائق الوردیه]]'' و ''[[تسمیة من قتل الحسین]]''، او پس از پایان کشته شدن حسین بن علی به [[کربلا]] رسید و با خواندن [[رجز|رجزی]]، به نبرد با سپاهیان عمر سعد رفت و در همین حمله، کشته شد. در همین منابع از [[سجاد]] — اما چهارم [[شیعه دوازده‌امامی|شیعیان دوازده‌امامی]] — در وصف شجاعت هفهاف، سخنی نقل شده است.<ref>{{پک|1=بینش|2=مقیمی فرد|3=رحمتی|4=جمشیدی|5=۱۳۸۵|ک=پژوهشی پیرامون شهدای کربلا|ص=۳۸۸}}</ref> سن او به هنگام کشته شدن، ۵۲ سال تخمین زده شده است.<ref>{{پک|1=سنگری|2=۱۳۸۶|ک=آینه‌داران آفتاب|ص=۱۳۹۸|ج=۲}}</ref>
وی هنگامی به [[کربلا]] رسید که جنگ پایان یافته بود و لشکریان [[عمر بن سعد|عمر سعد]] به غارت [[خیمه‌]]ها دست زده بودند. وی در چنین شرایطی به دفاع از خیام حسین بن علی برخاست. پس از کشتن نفراتی از دشمن محاصره شد و اسبش از پای درآمد. وی پیاده به جنگ پرداخت تا اینکه بر اثر کثرت جراحات در نزدیکی گودال قتلگاه کشته شد. وی در روز [[عاشورا]] در جنگ کشته شد.<ref>[http://www.erfan.ir/article/article.php?id=2356 پایگاه اطلاع‌رسانی استاد حسین انصاریان]{{پیوند مرده|date=اکتبر ۲۰۱۹ |bot=InternetArchiveBot }}</ref> علی بن الحسین شجاعت هفهاف در روز عاشورا را ستوده است.<ref>صنعانی، حمید بن احمد، الحدائق الوردیة، ج۱، ص۱۰۵.</ref>


== جستارهای وابسته ==
رجز او به هنگام حمله به سپاهیان عمر سعد، چنین گزارش شده است: «یا ایها الجند المجند، انا الهفاف بن المهند أبغی عیالات محمد» ترجمه: «ای سپاه آراسته به جنگ! به هوش باشید من هفاف پسر منهدم، در جستجوی [[اهل بیت|اهل‌بیت]] و خاندان [[محمد|محمدم]]».<ref>{{پک|1=سنگری|2=۱۳۸۶|ک=آینه‌داران آفتاب|ص=۱۳۹۸|ج=۲}}</ref><ref>{{پک|1=بینش|2=مقیمی فرد|3=رحمتی|4=جمشیدی|5=۱۳۸۵|ک=پژوهشی پیرامون شهدای کربلا|ص=۳۸۸}}</ref> از وی در زیارت‌نامه‌های مربوط به [[کشتگان سپاه حسین در نبرد کربلا|کشتگان نبرد کربلا]]، مطلبی گزارش نشده و نامش نیامده است.<ref>{{پک|1=سنگری|2=۱۳۸۶|ک=آینه‌داران آفتاب|ص=۱۳۹۸|ج=۲}}</ref>
[[فهرست کشته‌شدگان واقعه کربلا]]


== پانویس ==
== پانویس ==
{{پانویس}}
=== ارجاعات ===
{{شاگردان برجسته امامان شیعه}}
{{پانویس|۳|اندازه=ریز}}
 
=== منابع ===
{{آغاز پانویس|35em}}
* {{یادکرد کتاب|عنوان=پژوهشی پیرامون شهدای کربلا|سال=۱۳۸۵|مکان=قم|ناشر=زمزم هدایت|پیوند=https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/14773|نام خانوادگی۱=بینش|نام خانوادگی۵=شاکر|نام خانوادگی۴=جمشیدی|نام خانوادگی۳=رحمتی|نام خانوادگی۲=مقیمی فرد|نام۴=سعید|نام۵=ابوالقاسم|نام۳=رضا|نام۲=سیدعلی|نام۱=عبدالحسین}}
* {{یادکرد کتاب|نام خانوادگی=سنگری|نام=محمدرضا|عنوان=آیینه‌داران آفتاب، پژوهش و نگارش نو از زندگانی و شهادت یاران اباعبدالله الحسین علیه السلام|سال=۱۳۸۶|مکان=تهران|ناشر=سازمان تبلیغات اسلامی|پیوند نویسنده=محمدرضا سنگری|پیوند=https://noorlib.ir/book/view/34620/آینه-داران-آفتاب?pageNumber=0&viewType=pdf|شابک=۹۷۸-۹۶۴-۳۰۴-۲۵۱-۶}}
{{پایان پانویس}}
 
{{واقعه کربلا}}
{{واقعه کربلا}}
{{درجه‌بندی|نیازمند پیوند=بله|نیازمند رده=بله|نیازمند جعبه اطلاعات=بله|نیازمند تصویر=بله|نیازمند استانداردسازی=بله|نیازمند ویراستاری=بله|مقابله نشده با دانشنامه‌ها=بله|تاریخ خوبیدگی=|تاریخ برگزیدگی=|توضیحات=}}
{{درجه‌بندی|نیازمند پیوند=خیر|نیازمند رده=خیر|نیازمند جعبه اطلاعات=خیر|نیازمند تصویر=خیر|نیازمند استانداردسازی=خیر|نیازمند ویراستاری=خیر|مقابله نشده با دانشنامه‌ها=خیر|تاریخ خوبیدگی=|تاریخ برگزیدگی=|توضیحات=}}
 
[[رده:آزاردیدگان توسط مسلمانان]]
[[رده:یاران علی بن ابی‌طالب]]
[[رده:افراد مقدس نزد شیعه دوازده‌امامی]]
[[رده:اهالی کوفه]]
[[رده:درگذشتگان ۶۱ (قمری)]]
[[رده:درگذشتگان ۶۱ (قمری)]]
[[رده:درگذشتگان ۶۸۰ (میلادی)]]
[[رده:شیعیان]]
[[رده:علویان]]
[[رده:کشتگان با سلاح برنده]]
[[رده:کشتگان نبرد کربلا]]
[[رده:کشتگان نبرد کربلا]]
[[رده:مدفونان در حرم امام حسین]]
[[رده:یاران حسن مجتبی]]
[[رده:یاران حسین بن علی]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۱ مهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۰۹:۰۱

هفهاف بن مهند راسبی
نمایی از ضریحی در حرم امام حسین که به محل دفن کشتگان نبرد کربلا اختصاص دارد
ضریح کشتگان نبرد کربلا نصب شده در حرم امام حسین که نام کشتگان بر بالای آن حکاکی شده است.
وفات۱۰ محرم ۶۱ ه‍.ق
کربلا، عراق
آرامگاهحرم امام حسین
دیناسلام
مذهبشیعه

هفهاف بن مُهَنَّد راسبی از قبیله أزد و از یاران حسین بن علی بود که در روز عاشورا و پس از پایان نبرد کربلا کشته شد. او اهل بصره بود و پس از کشته شدن حسین بن علی به کربلا رسید و به سپاهیان عمر سعد حمله برد و کشته شد. در تنقیح المقال ادعا شده است که او پیشتر، از اصحاب علی بن ابی‌طالب و حسن مجتبی بوده که در جنگ صفین حضور داشته است.

نام و تبار

نام او را هفاف بن مُهَنَّد راسبی گزارش کرده‌اند.[۱][۲] سنگری پسوند بصری را نیز برای او گزارش کرده است. وی از قبیله ازد، تیره راسب بود که در بصره ساکن بودند. تبارنامه راسب را راسب بن جدعان بن مالک بن نصر بن ازد بن الغوث گزارش کرده‌اند.[۳]

سرگذشت

در کتاب تنقیح المقال، بدون ذکر هیچگونه سندی، ادعا شده است که هفهاف، از شیعیان علی بن ابی‌طالب در بصره بود که با وی در جنگ صفین همکاری داشت. همچنین ادعا شده است که او از اصحاب حسن بن علی نیز بوده است.[۴]

بر اساس گزارش حدائق الوردیه و تسمیة من قتل الحسین، او پس از پایان کشته شدن حسین بن علی به کربلا رسید و با خواندن رجزی، به نبرد با سپاهیان عمر سعد رفت و در همین حمله، کشته شد. در همین منابع از سجاد — اما چهارم شیعیان دوازده‌امامی — در وصف شجاعت هفهاف، سخنی نقل شده است.[۵] سن او به هنگام کشته شدن، ۵۲ سال تخمین زده شده است.[۶]

رجز او به هنگام حمله به سپاهیان عمر سعد، چنین گزارش شده است: «یا ایها الجند المجند، انا الهفاف بن المهند أبغی عیالات محمد» ترجمه: «ای سپاه آراسته به جنگ! به هوش باشید من هفاف پسر منهدم، در جستجوی اهل‌بیت و خاندان محمدم».[۷][۸] از وی در زیارت‌نامه‌های مربوط به کشتگان نبرد کربلا، مطلبی گزارش نشده و نامش نیامده است.[۹]

پانویس

ارجاعات

منابع

  • بینش، عبدالحسین؛ مقیمی فرد، سیدعلی؛ رحمتی، رضا؛ جمشیدی، سعید؛ شاکر، ابوالقاسم (۱۳۸۵). پژوهشی پیرامون شهدای کربلا. قم: زمزم هدایت.
  • سنگری، محمدرضا (۱۳۸۶). آیینه‌داران آفتاب، پژوهش و نگارش نو از زندگانی و شهادت یاران اباعبدالله الحسین علیه السلام. تهران: سازمان تبلیغات اسلامی. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۳۰۴-۲۵۱-۶.