ابوالحتوف بن حارث انصاری: تفاوت میان نسخه‌ها

از اسلامیکال
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(اصلاح نویسه‌های عربی، اصلاح فاصلهٔ مجازی، اصلاح ارقام، اصلاح سجاوندی، اصلاح املا، ابرابزار، اصلاح نشانی وب)
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(یک نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۱۱: خط ۱۱:
}}
}}


'''ابوالحتوف بن حارث بن سلمه انصاری عجلانی،''' به همراه سپاه [[عمر بن سعد|عمر سعد]] برای مشارکت در [[نبرد کربلا]] به ناحیه [[کربلا]] آمد اما پس از رویارویی با [[حسین بن علی]]، پشیمان شد و به همراه [[سعد بن حارث انصاری|برادرش]] از سپاه عمر سعد جدا و به [[کشتگان سپاه حسین در نبرد کربلا|سپاه حسین بن علی]] پیوست. او در این نبرد توسط سپاهیان عمر سعد کشته شد. با توجه به اینکه او را از [[خوارج]] دانسته‌اند، [[محقق شوشتری|شوشتری]] در حضور وی در سپاه عمر سعد و پس از آن ورود به سپاه حسین بن علی، تردید کرده‌اند.
'''ابوالحتوف بن حارث بن سلمه انصاری عجلانی،''' که برخی منابع نام '''ابوالحتوف بن حارث انصاری عجمان''' را برای او گزارش کرده‌اند، به همراه سپاه [[عمر بن سعد|عمر سعد]] برای مشارکت در [[نبرد کربلا]] به ناحیه [[کربلا]] آمد اما پس از رویارویی با [[حسین بن علی]]، پشیمان شد و به همراه [[سعد بن حارث انصاری|برادرش]] از سپاه عمر سعد جدا و به [[کشتگان سپاه حسین در نبرد کربلا|سپاه حسین بن علی]] پیوست. او در این نبرد توسط سپاهیان عمر سعد کشته شد. با توجه به اینکه او را از [[خوارج]] دانسته‌اند، [[محقق شوشتری|شوشتری]] در حضور وی در سپاه عمر سعد و پس از آن ورود به سپاه حسین بن علی، تردید کرده‌اند.


== نام و تبار ==
== نام و تبار ==
نام وی را ابوالحتوف بن حارث گزارش کرده‌اند. پدر او را حارث یا حرث بن سلمه انصاری عجلانی ضبط کرده‌اند.<ref>{{پک|1=بینش|2=مقیمی فرد|3=رحمتی|4=جمشیدی|5=۱۳۸۵|ک=پژوهشی پیرامون شهدای کربلا|ص=۸۵–۸۶}}</ref><ref>{{پک|1=سنگری|2=۱۳۸۶|ک=آینه‌داران آفتاب|ص=۱۰۰۴|ج=۲}}</ref> ابوالحتوف از تیره [[بنی‌عجلان]] و قبیله [[خزرج]] بودند که از [[انصار|انصاریان]] [[مدینه]] ریشه می‌گیرند. این تیره در [[کوفه]] زندگانی می‌کردند.<ref>{{پک|1=سنگری|2=۱۳۸۶|ک=آینه‌داران آفتاب|ص=۱۰۰۴|ج=۲}}</ref>
نام وی را ابوالحتوف بن حارث گزارش کرده‌اند. پدر او را حارث یا حرث بن سلمه انصاری عجلانی ضبط کرده‌اند.<ref>{{پک|1=بینش|2=مقیمی فرد|3=رحمتی|4=جمشیدی|5=۱۳۸۵|ک=پژوهشی پیرامون شهدای کربلا|ص=۸۵–۸۶}}</ref><ref>{{پک|1=سنگری|2=۱۳۸۶|ک=آینه‌داران آفتاب|ص=۱۰۰۴|ج=۲}}</ref> برخی منابع نام او را ابوالحتوف بن حارث انصاری عجمان گزارش کرده‌اند.<ref>{{پک|بینش|مقیمی فرد|رحمتی|جمشیدی|۱۳۸۵|ک=پژوهشی پیرامون شهدای کربلا|ص=۸۴}}</ref><ref>{{پک|1=سنگری|2=۱۳۸۶|ک=آینه‌داران آفتاب|ص=۱۰۰۳|ج=۲}}</ref> برخی منابع به اختصار نام او را ابوالحتوف انصاری کوفی گزارش کرده‌اند.<ref>{{پک|1=اختری|2=۱۳۹۰|ک=دایره‌المعارف جامع اسلامی|ف=ابوالحتوف انصاری قمی}}</ref>
 
ابوالحتوف از تیره [[بنی‌عجلان]] و قبیله [[خزرج]] بودند که از [[انصار|انصاریان]] [[مدینه]] ریشه می‌گیرند. این تیره در [[کوفه]] زندگانی می‌کردند.<ref>{{پک|1=سنگری|2=۱۳۸۶|ک=آینه‌داران آفتاب|ص=۱۰۰۴|ج=۲}}</ref> پدر او با عنوان حارث انصاری عجلانی کوفی گزارش شده است.<ref>{{پک|1=اختری|2=۱۳۹۰|ک=دایره‌المعارف جامع اسلامی|ف=ابوالحتوف انصاری قمی}}</ref>


== سرگذشت ==
== سرگذشت ==
ابوالحتوف به همراه برادرش، در محله محکمه از محلات خوارج نشین کوفه زندگی می‌کردند.<ref>{{پک|1=سنگری|2=۱۳۸۶|ک=آینه‌داران آفتاب|ص=۱۰۰۴|ج=۲}}</ref>
ابوالحتوف به همراه برادرش، در محله محکمه از محلات خوارج نشین کوفه زندگی می‌کردند.<ref>{{پک|1=سنگری|2=۱۳۸۶|ک=آینه‌داران آفتاب|ص=۱۰۰۴|ج=۲}}</ref>


او به همراه برادرش سعد در سپاهیان [[عمر بن سعد]] به [[کربلا]] آمدند؛ اما پس از شنیدن صدای کمک‌خواهی زنان سپاه حسین، از لشکریان عمر بن سعد جدا شدند و به سپاه حسین پیوستند. مذهب آن دو را [[خوارج]] گزارش کرده‌اند و در زمان جدایی از سپاهیان عمر نیز شعار خوارج را سر می‌دادند. او به همراه برادرش به نبرد با سپاهیان عمر سعد اقدام کردند و پس از کشتن سه تن از سپاهیان، کشته شدند.<ref>{{پک|1=بینش|2=مقیمی فرد|3=رحمتی|4=جمشیدی|5=۱۳۸۵|ک=پژوهشی پیرامون شهدای کربلا|ص=۸۵–۸۶}}</ref> سن او به هنگام کشته شدن، ۵۵ سال تخمین زده شده است.<ref>{{پک|1=سنگری|2=۱۳۸۶|ک=آینه‌داران آفتاب|ص=۱۰۰۴|ج=۲}}</ref> سرگذشت این دو برادر در کتاب ''[[حداثق الوردیه]]''، ''[[تنقیح المقال]]'' و ''[[تسمیه من قتل الحسین]]'' آمده است.<ref>{{پک|1=بینش|2=مقیمی فرد|3=رحمتی|4=جمشیدی|5=۱۳۸۵|ک=پژوهشی پیرامون شهدای کربلا|ص=۱۷۹}}</ref>
او به همراه برادرش سعد در سپاهیان [[عمر بن سعد]] به [[کربلا]] آمدند؛ اما پس از شنیدن صدای کمک‌خواهی زنان سپاه حسین، از لشکریان عمر بن سعد جدا شدند و به سپاه حسین پیوستند. مذهب آن دو را [[خوارج]] گزارش کرده‌اند و در زمان جدایی از سپاهیان عمر نیز شعار خوارج را سر می‌دادند. او به همراه برادرش به نبرد با سپاهیان عمر سعد اقدام کردند و پس از کشتن سه تن از سپاهیان، کشته شدند.<ref>{{پک|1=بینش|2=مقیمی فرد|3=رحمتی|4=جمشیدی|5=۱۳۸۵|ک=پژوهشی پیرامون شهدای کربلا|ص=۸۵–۸۶}}</ref><ref>{{پک|1=اختری|2=۱۳۹۰|ک=دایره‌المعارف جامع اسلامی|ف=ابوالحتوف انصاری قمی}}</ref> زمان کشته شدن او و برادرش را بعدازظهر روز عاشورا دانسته‌اند<ref>{{پک|1=اختری|2=۱۳۹۰|ک=دایره‌المعارف جامع اسلامی|ف=ابوالحتوف انصاری قمی}}</ref> و سن او به هنگام کشته شدن، ۵۵ سال تخمین زده شده است.<ref>{{پک|1=سنگری|2=۱۳۸۶|ک=آینه‌داران آفتاب|ص=۱۰۰۴|ج=۲}}</ref> سرگذشت این دو برادر در کتاب ''[[حداثق الوردیه]]''، ''[[تنقیح المقال]]'' و ''[[تسمیه من قتل الحسین]]'' آمده است.<ref>{{پک|1=بینش|2=مقیمی فرد|3=رحمتی|4=جمشیدی|5=۱۳۸۵|ک=پژوهشی پیرامون شهدای کربلا|ص=۱۷۹}}</ref><ref>{{پک|1=اختری|2=۱۳۹۰|ک=دایره‌المعارف جامع اسلامی|ف=ابوالحتوف انصاری قمی}}</ref> گفته شده است که جسد او را در «مقبره شهدای کربلا» در [[حرم امام حسین]] دفن کرده‌اند.<ref>{{پک|1=اختری|2=۱۳۹۰|ک=دایره‌المعارف جامع اسلامی|ف=ابوالحتوف انصاری قمی}}</ref>


از وی در منابع زیارتی مربوط به [[کشتگان سپاه حسین در نبرد کربلا|کشتگان کربلا]]، نام برده نشده است.<ref>{{پک|1=سنگری|2=۱۳۸۶|ک=آینه‌داران آفتاب|ص=۱۰۰۴|ج=۲}}</ref> شعار آنان به هنگام پیوستن به سپاه حسین، عبارت «[[لا حکم الا لله|لا حکم الا لله و لا طاعة لمن عصاه]]» بود.<ref>{{پک|1=بینش|2=مقیمی فرد|3=رحمتی|4=جمشیدی|5=۱۳۸۵|ک=پژوهشی پیرامون شهدای کربلا|ص=۸۵–۸۶}}</ref> [[رجز|رجزی]] نیز به او نسبت داده نشده است.<ref>{{پک|1=سنگری|2=۱۳۸۶|ک=آینه‌داران آفتاب|ص=۱۰۰۴|ج=۲}}</ref> [[محقق شوشتری]] بر این باور است که وجود چنین اصحابی برای حسین بن علی به جهت تنافی عقیدتی میان عقاید حسین بن علی و خوارج، و همین‌طور مخالفت خوارج با شرکت در جنگ‌های ظالمانه، محل اشکال است. با این وجود، نویسنده کتاب ''[[پژوهشی پیرامون شهدای کربلا]]'' احتمال حضور اجباری آنان در سپاه عمر سعد و تحت تأثیر قرار گرفتنشان در صحنه نبرد کربلا، دور از انتظار نمی‌داند.<ref>{{پک|1=بینش|2=مقیمی فرد|3=رحمتی|4=جمشیدی|5=۱۳۸۵|ک=پژوهشی پیرامون شهدای کربلا|ص=۱۸۰}}</ref>
از وی در منابع زیارتی مربوط به [[کشتگان سپاه حسین در نبرد کربلا|کشتگان کربلا]]، نام برده نشده است.<ref>{{پک|1=سنگری|2=۱۳۸۶|ک=آینه‌داران آفتاب|ص=۱۰۰۴|ج=۲}}</ref> شعار آنان به هنگام پیوستن به سپاه حسین، عبارت «[[لا حکم الا لله|لا حکم الا لله و لا طاعة لمن عصاه]]» بود.<ref>{{پک|1=بینش|2=مقیمی فرد|3=رحمتی|4=جمشیدی|5=۱۳۸۵|ک=پژوهشی پیرامون شهدای کربلا|ص=۸۵–۸۶}}</ref><ref>{{پک|1=اختری|2=۱۳۹۰|ک=دایره‌المعارف جامع اسلامی|ف=ابوالحتوف انصاری قمی}}</ref> [[رجز|رجزی]] نیز به او نسبت داده نشده است.<ref>{{پک|1=سنگری|2=۱۳۸۶|ک=آینه‌داران آفتاب|ص=۱۰۰۴|ج=۲}}</ref> [[محقق شوشتری]] بر این باور است که وجود چنین اصحابی برای حسین بن علی به جهت تنافی عقیدتی میان عقاید حسین بن علی و خوارج، و همین‌طور مخالفت خوارج با شرکت در جنگ‌های ظالمانه، محل اشکال است. با این وجود، نویسنده کتاب ''[[پژوهشی پیرامون شهدای کربلا]]'' احتمال حضور اجباری آنان در سپاه عمر سعد و تحت تأثیر قرار گرفتنشان در صحنه نبرد کربلا، دور از انتظار نمی‌داند.<ref>{{پک|1=بینش|2=مقیمی فرد|3=رحمتی|4=جمشیدی|5=۱۳۸۵|ک=پژوهشی پیرامون شهدای کربلا|ص=۱۸۰}}</ref>


== پانویس ==
== پانویس ==
خط ۳۰: خط ۳۲:
* {{یادکرد کتاب|عنوان=پژوهشی پیرامون شهدای کربلا|سال=۱۳۸۵|مکان=قم|ناشر=زمزم هدایت|پیوند=https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/14773|نام خانوادگی۱=بینش|نام خانوادگی۵=شاکر|نام خانوادگی۴=جمشیدی|نام خانوادگی۳=رحمتی|نام خانوادگی۲=مقیمی فرد|نام۴=سعید|نام۵=ابوالقاسم|نام۳=رضا|نام۲=سیدعلی|نام۱=عبدالحسین}}
* {{یادکرد کتاب|عنوان=پژوهشی پیرامون شهدای کربلا|سال=۱۳۸۵|مکان=قم|ناشر=زمزم هدایت|پیوند=https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/14773|نام خانوادگی۱=بینش|نام خانوادگی۵=شاکر|نام خانوادگی۴=جمشیدی|نام خانوادگی۳=رحمتی|نام خانوادگی۲=مقیمی فرد|نام۴=سعید|نام۵=ابوالقاسم|نام۳=رضا|نام۲=سیدعلی|نام۱=عبدالحسین}}
* {{یادکرد کتاب|نام خانوادگی=سنگری|نام=محمدرضا|عنوان=آیینه‌داران آفتاب، پژوهش و نگارش نو از زندگانی و شهادت یاران اباعبدالله الحسین علیه السلام|سال=۱۳۸۶|مکان=تهران|ناشر=سازمان تبلیغات اسلامی|پیوند نویسنده=محمدرضا سنگری|پیوند=https://noorlib.ir/book/view/34620/آینه-داران-آفتاب?pageNumber=0&viewType=pdf|شابک=۹۷۸-۹۶۴-۳۰۴-۲۵۱-۶}}
* {{یادکرد کتاب|نام خانوادگی=سنگری|نام=محمدرضا|عنوان=آیینه‌داران آفتاب، پژوهش و نگارش نو از زندگانی و شهادت یاران اباعبدالله الحسین علیه السلام|سال=۱۳۸۶|مکان=تهران|ناشر=سازمان تبلیغات اسلامی|پیوند نویسنده=محمدرضا سنگری|پیوند=https://noorlib.ir/book/view/34620/آینه-داران-آفتاب?pageNumber=0&viewType=pdf|شابک=۹۷۸-۹۶۴-۳۰۴-۲۵۱-۶}}
* {{یادکرد دانشنامه|نام خانوادگی=اختری|نام=عباسعلی|پیوند نویسنده=|ویراستار=|مقاله=ابن‌فرات|دانشنامه=[[دایره‌المعارف جامع اسلامی]]|عنوان جلد=دایره‌المعارف جامع اسلامی|سال=۱۳۹۰|ناشر=آرایه|مکان=تهران}}
{{پایان پانویس}}
{{پایان پانویس}}



نسخهٔ کنونی تا ‏۶ فوریهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۵:۴۴

ابوالحتوف بن حارث انصاری
نمایی از ضریحی در حرم امام حسین که به محل دفن کشتگان نبرد کربلا اختصاص دارد
ضریح کشتگان نبرد کربلا نصب شده در حرم امام حسین که نام کشتگان بر بالای آن حکاکی شده است.
وفات۱۰ محرم ۶۱ ه‍.ق
کربلا، عراق
آرامگاهحرم امام حسین
دیناسلام
مذهبخوارج

ابوالحتوف بن حارث بن سلمه انصاری عجلانی، که برخی منابع نام ابوالحتوف بن حارث انصاری عجمان را برای او گزارش کرده‌اند، به همراه سپاه عمر سعد برای مشارکت در نبرد کربلا به ناحیه کربلا آمد اما پس از رویارویی با حسین بن علی، پشیمان شد و به همراه برادرش از سپاه عمر سعد جدا و به سپاه حسین بن علی پیوست. او در این نبرد توسط سپاهیان عمر سعد کشته شد. با توجه به اینکه او را از خوارج دانسته‌اند، شوشتری در حضور وی در سپاه عمر سعد و پس از آن ورود به سپاه حسین بن علی، تردید کرده‌اند.

نام و تبار

نام وی را ابوالحتوف بن حارث گزارش کرده‌اند. پدر او را حارث یا حرث بن سلمه انصاری عجلانی ضبط کرده‌اند.[۱][۲] برخی منابع نام او را ابوالحتوف بن حارث انصاری عجمان گزارش کرده‌اند.[۳][۴] برخی منابع به اختصار نام او را ابوالحتوف انصاری کوفی گزارش کرده‌اند.[۵]

ابوالحتوف از تیره بنی‌عجلان و قبیله خزرج بودند که از انصاریان مدینه ریشه می‌گیرند. این تیره در کوفه زندگانی می‌کردند.[۶] پدر او با عنوان حارث انصاری عجلانی کوفی گزارش شده است.[۷]

سرگذشت

ابوالحتوف به همراه برادرش، در محله محکمه از محلات خوارج نشین کوفه زندگی می‌کردند.[۸]

او به همراه برادرش سعد در سپاهیان عمر بن سعد به کربلا آمدند؛ اما پس از شنیدن صدای کمک‌خواهی زنان سپاه حسین، از لشکریان عمر بن سعد جدا شدند و به سپاه حسین پیوستند. مذهب آن دو را خوارج گزارش کرده‌اند و در زمان جدایی از سپاهیان عمر نیز شعار خوارج را سر می‌دادند. او به همراه برادرش به نبرد با سپاهیان عمر سعد اقدام کردند و پس از کشتن سه تن از سپاهیان، کشته شدند.[۹][۱۰] زمان کشته شدن او و برادرش را بعدازظهر روز عاشورا دانسته‌اند[۱۱] و سن او به هنگام کشته شدن، ۵۵ سال تخمین زده شده است.[۱۲] سرگذشت این دو برادر در کتاب حداثق الوردیه، تنقیح المقال و تسمیه من قتل الحسین آمده است.[۱۳][۱۴] گفته شده است که جسد او را در «مقبره شهدای کربلا» در حرم امام حسین دفن کرده‌اند.[۱۵]

از وی در منابع زیارتی مربوط به کشتگان کربلا، نام برده نشده است.[۱۶] شعار آنان به هنگام پیوستن به سپاه حسین، عبارت «لا حکم الا لله و لا طاعة لمن عصاه» بود.[۱۷][۱۸] رجزی نیز به او نسبت داده نشده است.[۱۹] محقق شوشتری بر این باور است که وجود چنین اصحابی برای حسین بن علی به جهت تنافی عقیدتی میان عقاید حسین بن علی و خوارج، و همین‌طور مخالفت خوارج با شرکت در جنگ‌های ظالمانه، محل اشکال است. با این وجود، نویسنده کتاب پژوهشی پیرامون شهدای کربلا احتمال حضور اجباری آنان در سپاه عمر سعد و تحت تأثیر قرار گرفتنشان در صحنه نبرد کربلا، دور از انتظار نمی‌داند.[۲۰]

پانویس

  1. بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۸۵–۸۶.
  2. سنگری، آینه‌داران آفتاب، ۲:‎ ۱۰۰۴.
  3. بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۸۴.
  4. سنگری، آینه‌داران آفتاب، ۲:‎ ۱۰۰۳.
  5. اختری، «ابوالحتوف انصاری قمی»، دایره‌المعارف جامع اسلامی.
  6. سنگری، آینه‌داران آفتاب، ۲:‎ ۱۰۰۴.
  7. اختری، «ابوالحتوف انصاری قمی»، دایره‌المعارف جامع اسلامی.
  8. سنگری، آینه‌داران آفتاب، ۲:‎ ۱۰۰۴.
  9. بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۸۵–۸۶.
  10. اختری، «ابوالحتوف انصاری قمی»، دایره‌المعارف جامع اسلامی.
  11. اختری، «ابوالحتوف انصاری قمی»، دایره‌المعارف جامع اسلامی.
  12. سنگری، آینه‌داران آفتاب، ۲:‎ ۱۰۰۴.
  13. بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۷۹.
  14. اختری، «ابوالحتوف انصاری قمی»، دایره‌المعارف جامع اسلامی.
  15. اختری، «ابوالحتوف انصاری قمی»، دایره‌المعارف جامع اسلامی.
  16. سنگری، آینه‌داران آفتاب، ۲:‎ ۱۰۰۴.
  17. بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۸۵–۸۶.
  18. اختری، «ابوالحتوف انصاری قمی»، دایره‌المعارف جامع اسلامی.
  19. سنگری، آینه‌داران آفتاب، ۲:‎ ۱۰۰۴.
  20. بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۸۰.

منابع

  • بینش، عبدالحسین؛ مقیمی فرد، سیدعلی؛ رحمتی، رضا؛ جمشیدی، سعید؛ شاکر، ابوالقاسم (۱۳۸۵). پژوهشی پیرامون شهدای کربلا. قم: زمزم هدایت.
  • سنگری، محمدرضا (۱۳۸۶). آیینه‌داران آفتاب، پژوهش و نگارش نو از زندگانی و شهادت یاران اباعبدالله الحسین علیه السلام. تهران: سازمان تبلیغات اسلامی. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۳۰۴-۲۵۱-۶.
  • اختری، عباسعلی (۱۳۹۰). «ابن‌فرات». دایره‌المعارف جامع اسلامی. تهران: آرایه.