عبدالله بن عمیر کلبی: تفاوت میان نسخه‌ها

از اسلامیکال
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(مقاله جدید)
 
(اصلاح نویسه‌های عربی، اصلاح فاصلهٔ مجازی، اصلاح ارقام، اصلاح سجاوندی، ابرابزار، اصلاح نشانی وب)
 
(۶ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{infobox person
{{جعبه اطلاعات افراد
|name=عبدالله بن عمیر بن حباب الکلبی
| نام                = عبدالله بن عمیر بن حباب الکلبی
|birth_place=کوفه، عراق
| نام_تصویر          = Moharram(173)-shohada.jpg
|death_place=کربلا، عراق
| جایگزین تصویر      = نمایی از ضریحی در حرم امام حسین که به محل دفن کشتگان نبرد کربلا اختصاص دارد
|death_cause=
| توضیح_تصویر        = ضریح [[کشتگان نبرد کربلا]] نصب شده در [[حرم امام حسین]] که نام کشتگان بر بالای آن حکاکی شده است.
|death_date=عاشورای ۶۱ ه‍. ق
| نام‌های دیگر      = ابووهب، وهب بن عبدالله یا وهب بن وهب
|spouse=
| تاریخ_مرگ          = ۱۰ محرم ۶۱ ه‍.ق
|known_for=حضور در [[نبرد کربلا]]
| محل_مرگ            = [[کربلا]]، [[عراق]]
|religion=[[اسلام]]
| آرامگاه            = [[حرم امام حسین]]
|opponents=[[بنی امیه]]
| پدر                = عمیر بن عباس
| دین                = [[اسلام]]
| denomination      = [[شیعه]]
}}
}}
'''عبدالله بن عمیر بن حباب الکلبی '''از یاران [[حسین بن علی]] بود که در روز [[عاشورا]] در [[کربلا]] کشته شد.<ref>{{یادکرد وب |url=http://www.imamhossein.net/index.php?option=com_content&view=article&id=43:yaran-emam-hosein&catid=18:yaran-emam-hosein&Itemid=54 |title=تعداد یاران امام حسین علیه السلام  |accessdate=۲۵ نوامبر ۲۰۱۲ |archiveurl=https://web.archive.org/web/20131003104748/http://imamhossein.net/index.php?option=com_content&view=article&id=43:yaran-emam-hosein&catid=18:yaran-emam-hosein&Itemid=54 |archivedate=۳ اکتبر ۲۰۱۳ |dead-url=yes }}</ref><ref>[http://www.hawzah.net/FA/articleview.html?ArticleID=3968 یاران امام حسین(ع)]</ref>
{{حسین بن علی}}


== زندگی ==
'''ابووهب، عبدالله بن عمیر بن عباس الکلبی '''و در برخی '''منابع عبدالله بن عمرو '''از یاران [[علی بن ابی‌طالب]] و [[حسین بن علی]] برشمرده شده است که در [[کوفه]] زندگانی می‌کرد. او پس از شنیدن تدارک حمله کوفیان به حسین بن علی، خود را به [[کشتگان سپاه حسین در نبرد کربلا|سپاه او]] رسانید و در روز [[عاشورا]] در [[نبرد کربلا]]، کشته شد. برخی او را همان [[وهب بن عبدالله]] یا [[وهب بن وهب]] می‌دانند.
وی در کوفه نزدیک بئرالجعده که در قبیله هَمدان است منزل داشت و همسرش از قبیله بنی نمرین قاسط بود.<ref name="ReferenceA">{{یادکرد |کتاب = با کاروان نور |نویسنده = حسین انصاریان |فصل = |صفحه = ۱۲۴ | ناشر = دارالعرفان| سال = پاییز ۱۳۸۷ |شابک  = 964-94738-3-1}}</ref>


== در جریان واقعه عاشورا ==
== نام و تبار ==
وی با مشاهده لشکر [[عمر سعد]] و آگاهی از قصد آنها برای نبرد با حسین بن علی، تصمیم به یاری وی گرفت. وقتی این تصمیم را با همسرش در میان گذاشت؛ همسرش نیز با وی همراه شد. آن دو شبانه [[کوفه]] را ترک کردند و شب هشتم محرم به [[کربلا]] رسیدند.<ref name="ReferenceA" />
نام او در کتاب ''[[تسمیه من قتل الحسین]]'' و ''[[حدائق الوردیه]]'' را عبدالله بن عمیر گزارش کرده‌اند. در برخی منابع نام او، عبدالله بن عمرو آمده است.<ref>{{پک|1=بینش|2=مقیمی فرد|3=رحمتی|4=جمشیدی|5=۱۳۸۵|ک=پژوهشی پیرامون شهدای کربلا|ص=۲۴۴}}</ref> برخی او را همان [[وهب بن عبدالله کلبی|وهب بن عبدالله]] دانسته‌اند. و برخی او را همان [[وهب بن وهب]] می‌دانند.<ref>{{پک|1=سنگری|2=۱۳۸۶|ک=آینه‌داران آفتاب|ص=۶۱۵–۶۱۶|ج=۱}}</ref> کنیه او ابووهب بود. نام کاملش را عبدالله بن عمیر بن عباس بن عبدقیس بن علیم بن جناب کلبی عُلیمی آورده‌اند. او را از تیره [[نمر بن قاسط]] گزارش کرده‌اند که در محله بنی‌همدان [[کوفه]] زندگانی می‌کردند.<ref>{{پک|1=سنگری|2=۱۳۸۶|ک=آینه‌داران آفتاب|ص=۶۱۵–۶۱۶|ج=۱}}</ref><ref>{{پک|1=بینش|2=مقیمی فرد|3=رحمتی|4=جمشیدی|5=۱۳۸۵|ک=پژوهشی پیرامون شهدای کربلا|ص=۲۴۴}}</ref> همسر او، [[ام‌وهب]] هانیه بنت عبد، از همان تیره خودش بود.<ref>{{پک|1=سنگری|2=۱۳۸۶|ک=آینه‌داران آفتاب|ص=۶۱۵–۶۱۶|ج=۱}}</ref>


روز عاشورا عمر سعد اولین کسی بود که به طرف خیمه حسین بن علی تیر انداخت و یسار آزاد کرده پدر ابن زیاد؛ اولین کسی بود که پا به میدان گذاشت و حریف طلبید. عبدالله عازم نبرد با یسار شد و یسار را کشت.
== سرگذشت ==
او را از اصحاب [[علی بن ابی‌طالب]] و [[حسین بن علی]] گزارش کرده‌اند.<ref>{{پک|1=بینش|2=مقیمی فرد|3=رحمتی|4=جمشیدی|5=۱۳۸۵|ک=پژوهشی پیرامون شهدای کربلا|ص=۲۴۴}}</ref> آنان که او را همان [[وهب بن وهب]] دانسته‌اند، وی را [[مسیحی]] تازه [[مسلمان]] می‌دانند.<ref>{{پک|1=سنگری|2=۱۳۸۶|ک=آینه‌داران آفتاب|ص=۶۱۵–۶۱۶|ج=۱}}</ref> در ''[[تاریخ طبری]]'' آمده است که پس از آماده‌سازی سپاهی در اردوی نخیله توسط [[ابن‌زیاد]] برای مقابله با حسین بن علی، قصد کمک به حسین کرد و همسرش را از نیتش با خبر نمود و خود را در شب هشتم [[محرم]] به سپاه حسین بن علی رسانید.<ref>{{پک|1=بینش|2=مقیمی فرد|3=رحمتی|4=جمشیدی|5=۱۳۸۵|ک=پژوهشی پیرامون شهدای کربلا|ص=۲۴۴}}</ref> او همسر و به نقلی مادرش را نیز با خود همراه کرده بود.<ref>{{پک|1=سنگری|2=۱۳۸۶|ک=آینه‌داران آفتاب|ص=۶۱۵–۶۱۶|ج=۱}}</ref>


در این هنگام همسرش ستون خیمه را به دست گرفت و به طرف عبدالله آمد. عبدالله وقتی دید که توانایی متقاعد کردن همسرش برای بازگشت به خیام حرم را ندارد از حسین بن علی کمک خواست.
[[ابن شهرآشوب]] او را از کشتگان نبرد نخست گزارش می‌کند، اما [[محمد بن جریر طبری|طبری]] او را از کشتگان نبرد تن به تن دانسته است. طبری گزارش می‌کند که او برای مقابله با دو تن از سپاهیان [[عمر بن سعد]] به نام‌های یسار غلام زیاد بن ابوسفیان و سالم غلام عبدالله بن زیاد به میدان رفت و آنان را از پای دراورد و انگشتان دست چپش قطع شد. گزارش شده است که همسرش ام‌وهب که همراه او در نبرد کربلا بود، عمود خیمه را به دست گرفت و به کمک همسرش رفت که با درخواست حسین بن علی به نزد زنان بازگشت. او در جناح چپ سپاه حسین جنگاوری می‌کرد که در نهایت به دست [[هانی بن ثبیت حضرمی]] و [[بکیر بن حی تمیمی]] کشته شد. در ''تاریخ طبری'' آمده است که پس از زمین‌گیر شدنش، همسرش به بالین او رفت و [[غلام شمر]]، او را به قتل رسانید.<ref>{{پک|1=بینش|2=مقیمی فرد|3=رحمتی|4=جمشیدی|5=۱۳۸۵|ک=پژوهشی پیرامون شهدای کربلا|ص=۲۴۶–۲۴۷}}</ref> سن او به هنگام کشته شدن را ۳۰ سال تخمین زده‌اند.<ref>{{پک|1=سنگری|2=۱۳۸۶|ک=آینه‌داران آفتاب|ص=۶۱۵–۶۱۶|ج=۱}}</ref>


زن وقتی از حسین بن علی شنید که جهاد بر زنان واجب نیست امر وی را اطاعت کرد و به خیمه‌ها بازگشت.<ref>{{یادکرد |کتاب = با کاروان نور |نویسنده = حسین انصاریان |فصل = |صفحه = ۱۲۵ | ناشر = دارالعرفان| سال = پاییز ۱۳۸۷ |شابک  = 964-94738-3-1}}</ref>
گفته‌اند که پس از کشته شدن، سر از تنش جدا کردند و به سمت سپاه حسین پرتاب کردند، مادرش سر او را بوسید و به سمت سپاه عمر بن سعد پرتاب کرد و گفت: «ما چیزی که در راه [[خدا]] داده‌ایم، پس نمی‌گیریم».<ref>{{پک|1=سنگری|2=۱۳۸۶|ک=آینه‌داران آفتاب|ص=۶۱۵–۶۱۶|ج=۱}}</ref> از برای او [[رجز|رجزی]] گزارش کرده‌اند که به هنگام کشتن دو تن از سپاهیان عمر بن سعد خوانده است:<ref>{{پک|1=بینش|2=مقیمی فرد|3=رحمتی|4=جمشیدی|5=۱۳۸۵|ک=پژوهشی پیرامون شهدای کربلا|ص=۲۴۶}}</ref>


== درگذشت ==
{{شعر}}
عبدالله در روز [[عاشورا]] در جنگ کشته شد. همسرش به بالین وی شتافت. شمر با مشاهده این صحنه به غلام خود دستور داد زن را بکشد. غلام با عمودی که به سر زن زد؛ او را از پا درآورد.<ref>[http://www.erfan.ir/article/article.php?id=2356 پایگاه اطلاع‌رسانی استاد حسین انصاریان]{{پیوند مرده|date=اکتبر ۲۰۱۹ |bot=InternetArchiveBot }}</ref>
{{ب|إن تَنکُرونِی فَاَنَا اِبنُ کَلبٍ|حَسبَی بَبیتی فِی عُلَیمٍ حَسبِی}}
کتاب نامیرا برداشتی آزاد از زندگی وی است.<ref>[http://farsi.khamenei.ir/book-content?id=21586 حق نمیراست]</ref><ref>[http://farsi.khamenei.ir/others-page?id=21590 بخشی از کتاب نامیرا به انتخاب نویسنده]</ref><ref>[http://iusnews.ir/?pageid=124364 نامیرا کتابی که خواننده می‌خواهد هیچ وقت به انتهایش کتاب نرسد....]</ref>
{{ب|إنّی امُروءُ ذو مِرّةٍ وَ عصَبِ|وَلَستُ بِالخَوّارِ عِندَ النَّکبِ}}
{{ب|إنّی زَعِیمُ لَکِ اُمَّ وَهَبِ|بالطَّفنِ فِیهم مُقدِماً و الضَّربِ}}
{{م|ضَربِ غُلامٍ مُؤمِنٍ بِالرَّبِّ}}{{پایان شعر}}این رجز با کمی تفاوت در منابع دیگر نیز آمده است.<ref>{{پک|1=سنگری|2=۱۳۸۶|ک=آینه‌داران آفتاب|ص=۶۱۵–۶۱۶|ج=۱}}</ref>


== جستارهای وابسته ==
== پانویس ==
=== ارجاعات ===
{{پانویس|۳|اندازه=ریز}}


* [[فهرست کشته‌شدگان واقعه کربلا]]
=== منابع ===
{{آغاز پانویس|35em}}
* {{یادکرد کتاب|عنوان=پژوهشی پیرامون شهدای کربلا|سال=۱۳۸۵|مکان=قم|ناشر=زمزم هدایت|پیوند=https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/14773|نام خانوادگی۱=بینش|نام خانوادگی۵=شاکر|نام خانوادگی۴=جمشیدی|نام خانوادگی۳=رحمتی|نام خانوادگی۲=مقیمی فرد|نام۴=سعید|نام۵=ابوالقاسم|نام۳=رضا|نام۲=سیدعلی|نام۱=عبدالحسین}}
* {{یادکرد کتاب|نام خانوادگی=سنگری|نام=محمدرضا|عنوان=آیینه‌داران آفتاب، پژوهش و نگارش نو از زندگانی و شهادت یاران اباعبدالله الحسین علیه السلام|سال=۱۳۸۶|مکان=تهران|ناشر=سازمان تبلیغات اسلامی|پیوند نویسنده=محمدرضا سنگری|پیوند=https://noorlib.ir/book/view/34620/آینه-داران-آفتاب?pageNumber=0&viewType=pdf|شابک=۹۷۸-۹۶۴-۳۰۴-۲۵۱-۶}}
{{پایان پانویس}}


== پانویس ==
{{واقعه کربلا}}
{{پانویس|۲}}
{{درجه‌بندی|نیازمند پیوند=خیر|نیازمند رده=خیر|نیازمند جعبه اطلاعات=خیر|نیازمند تصویر=خیر|نیازمند استانداردسازی=خیر|نیازمند ویراستاری=خیر|مقابله نشده با دانشنامه‌ها=خیر|تاریخ خوبیدگی=|تاریخ برگزیدگی=|توضیحات=}}
{{شاگردان برجسته امامان شیعه}}{{واقعه کربلا}}
 
[[رده:آزاردیدگان توسط مسلمانان]]
[[رده:افراد مقدس نزد شیعه دوازده‌امامی]]
[[رده:اهالی کوفه]]
[[رده:درگذشتگان ۶۱ (قمری)]]
[[رده:درگذشتگان ۶۱ (قمری)]]
[[رده:درگذشتگان ۶۸۰ (میلادی)]]
[[رده:کشتگان با سلاح برنده]]
[[رده:کشتگان نبرد کربلا]]
[[رده:کشتگان نبرد کربلا]]
[[رده:درگذشتگان ۶۸۰ (میلادی)]]
[[رده:مدفونان در حرم امام حسین]]
[[رده:مسلمانان سده ۷ (میلادی)]]
[[رده:یاران حسین بن علی]]
[[رده:نوکیشان مسلمان]]
[[رده:یاران علی بن ابی‌طالب]]
[[رده:حسین بن علی]]
[[رده:شیعیان اهل عراق]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۳۱ مهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۰۳:۱۱

عبدالله بن عمیر بن حباب الکلبی
نمایی از ضریحی در حرم امام حسین که به محل دفن کشتگان نبرد کربلا اختصاص دارد
ضریح کشتگان نبرد کربلا نصب شده در حرم امام حسین که نام کشتگان بر بالای آن حکاکی شده است.
وفات۱۰ محرم ۶۱ ه‍.ق
کربلا، عراق
آرامگاهحرم امام حسین
دیگر نام‌هاابووهب، وهب بن عبدالله یا وهب بن وهب
دیناسلام
مذهبشیعه
والدین
  • عمیر بن عباس (پدر)

ابووهب، عبدالله بن عمیر بن عباس الکلبی و در برخی منابع عبدالله بن عمرو از یاران علی بن ابی‌طالب و حسین بن علی برشمرده شده است که در کوفه زندگانی می‌کرد. او پس از شنیدن تدارک حمله کوفیان به حسین بن علی، خود را به سپاه او رسانید و در روز عاشورا در نبرد کربلا، کشته شد. برخی او را همان وهب بن عبدالله یا وهب بن وهب می‌دانند.

نام و تبار

نام او در کتاب تسمیه من قتل الحسین و حدائق الوردیه را عبدالله بن عمیر گزارش کرده‌اند. در برخی منابع نام او، عبدالله بن عمرو آمده است.[۱] برخی او را همان وهب بن عبدالله دانسته‌اند. و برخی او را همان وهب بن وهب می‌دانند.[۲] کنیه او ابووهب بود. نام کاملش را عبدالله بن عمیر بن عباس بن عبدقیس بن علیم بن جناب کلبی عُلیمی آورده‌اند. او را از تیره نمر بن قاسط گزارش کرده‌اند که در محله بنی‌همدان کوفه زندگانی می‌کردند.[۳][۴] همسر او، ام‌وهب هانیه بنت عبد، از همان تیره خودش بود.[۵]

سرگذشت

او را از اصحاب علی بن ابی‌طالب و حسین بن علی گزارش کرده‌اند.[۶] آنان که او را همان وهب بن وهب دانسته‌اند، وی را مسیحی تازه مسلمان می‌دانند.[۷] در تاریخ طبری آمده است که پس از آماده‌سازی سپاهی در اردوی نخیله توسط ابن‌زیاد برای مقابله با حسین بن علی، قصد کمک به حسین کرد و همسرش را از نیتش با خبر نمود و خود را در شب هشتم محرم به سپاه حسین بن علی رسانید.[۸] او همسر و به نقلی مادرش را نیز با خود همراه کرده بود.[۹]

ابن شهرآشوب او را از کشتگان نبرد نخست گزارش می‌کند، اما طبری او را از کشتگان نبرد تن به تن دانسته است. طبری گزارش می‌کند که او برای مقابله با دو تن از سپاهیان عمر بن سعد به نام‌های یسار غلام زیاد بن ابوسفیان و سالم غلام عبدالله بن زیاد به میدان رفت و آنان را از پای دراورد و انگشتان دست چپش قطع شد. گزارش شده است که همسرش ام‌وهب که همراه او در نبرد کربلا بود، عمود خیمه را به دست گرفت و به کمک همسرش رفت که با درخواست حسین بن علی به نزد زنان بازگشت. او در جناح چپ سپاه حسین جنگاوری می‌کرد که در نهایت به دست هانی بن ثبیت حضرمی و بکیر بن حی تمیمی کشته شد. در تاریخ طبری آمده است که پس از زمین‌گیر شدنش، همسرش به بالین او رفت و غلام شمر، او را به قتل رسانید.[۱۰] سن او به هنگام کشته شدن را ۳۰ سال تخمین زده‌اند.[۱۱]

گفته‌اند که پس از کشته شدن، سر از تنش جدا کردند و به سمت سپاه حسین پرتاب کردند، مادرش سر او را بوسید و به سمت سپاه عمر بن سعد پرتاب کرد و گفت: «ما چیزی که در راه خدا داده‌ایم، پس نمی‌گیریم».[۱۲] از برای او رجزی گزارش کرده‌اند که به هنگام کشتن دو تن از سپاهیان عمر بن سعد خوانده است:[۱۳]

إن تَنکُرونِی فَاَنَا اِبنُ کَلبٍحَسبَی بَبیتی فِی عُلَیمٍ حَسبِی
إنّی امُروءُ ذو مِرّةٍ وَ عصَبِوَلَستُ بِالخَوّارِ عِندَ النَّکبِ
إنّی زَعِیمُ لَکِ اُمَّ وَهَبِبالطَّفنِ فِیهم مُقدِماً و الضَّربِ
ضَربِ غُلامٍ مُؤمِنٍ بِالرَّبِّ

این رجز با کمی تفاوت در منابع دیگر نیز آمده است.[۱۴]

پانویس

ارجاعات

منابع

  • بینش، عبدالحسین؛ مقیمی فرد، سیدعلی؛ رحمتی، رضا؛ جمشیدی، سعید؛ شاکر، ابوالقاسم (۱۳۸۵). پژوهشی پیرامون شهدای کربلا. قم: زمزم هدایت.
  • سنگری، محمدرضا (۱۳۸۶). آیینه‌داران آفتاب، پژوهش و نگارش نو از زندگانی و شهادت یاران اباعبدالله الحسین علیه السلام. تهران: سازمان تبلیغات اسلامی. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۳۰۴-۲۵۱-۶.