سعد (غلام عمرو بن خالد): تفاوت میان نسخه‌ها

از اسلامیکال
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بصریویکی‌متن
(مقاله جدید)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
'''سعد (سعید) غلام عمرو بن خالد صیداوی'''، از جمله افراد سپاه [[حسین بن علی]] بود که در نبرد واقعه کربلا کشته شد.{{infobox person|name=سعد (غلام عمرو بن خالد صیداوی)|birth_place=عراق|death_place=کربلا، عراق|death_cause=|death_date=عاشورای ۶۱ ه‍. ق|spouse=|known_for=حضور در [[نبرد کربلا]]|religion=[[اسلام]]|opponents=[[بنی امیه]]}}
{{جعبه اطلاعات افراد
| نام                = سعد بن عبدالله
| نام_تصویر          = Moharram(173)-shohada.jpg
| جایگزین تصویر      = نمایی از ضریحی در حرم امام حسین که به محل دفن کشتگان نبرد کربلا اختصاص دارد
| توضیح_تصویر        = ضریح [[کشتگان نبرد کربلا]] نصب شده در [[حرم امام حسین]] که نام کشتگان بر بالای آن حکاکی شده است.
| تاریخ_مرگ          = ۱۰ محرم ۶۱ ه‍.ق
| محل_مرگ            = [[کربلا]]، [[عراق]]
| آرامگاه            = [[حرم امام حسین]]
| دین                = [[اسلام]]
| denomination      = [[شیعه]]
}}
'''سعد بن عبدالله''' که با نام '''سعید بن عبدالله''' نیز شناخته می‌شود، غلام [[عمرو بن خالد صیداوی]] بود که در [[نبرد کربلا]] حاضر و توسط جمعی از همراهانش کشته شد۔ او از اهالی [[کوفه]] بود و اطلاعات چندانی از زندگی‌اش وجود ندارد۔


== معرفی ==
از او در زیارت‌های ''[[زیارت رجبیه|رجبیه]]'' و [[زیارت ناحیه مقدسه|ناحیه مقدسه]] یاد شده‌است۔ منابع در نام صاحب او، اختلاف دارند و اسامی چون عمر یا عمرو بن خالد یا خلف را برای او گزارش کرده‌اند۔
سعدیا سعید<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=رجال طوسی، شیخ طوسی، ابوجعفر محمد بن حسن، به کوشش محمد صادق آل بحر العلوم، نجف: 1381 ﻫ ق.، ص74.}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=تاریخ طبری، ج5، ص455.}}</ref>، غلام ابوخالد [[عمرو بن خالد صیداوی]]، نام پدرش مشخص نیست اما به نقل از محسن امین در [[اعیان الشیعه]]،‌ نام پدرش را عبدالله است.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=امین، اعیان الشیعه، ج۷، ص۲۲۵.}}</ref> نام مولای او را عمرو<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=ابن اثیر، الکامل، ج۴، ص۷۴.}}</ref> یا عمر بن خالد<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=طبری، تاریخ، ج۵، ص۴۴۶؛ ابومخنف، وقعه الطف، ص۲۳۹-۲۳۸.}}</ref> گفته‌اند.


== حضور در نبرد کربلا ==
== نام و تبار ==
سعد به همراه مولای خود عمرو بن خالد جز افرادی بودند که از کوفه خارج شده و با راهنمایی [[طرماح بن عدی|طرماح]] در منزلگاه عذیب‌الهجانات به حسین بن علی پیوستند، حر قصد بازگرداندن آنها را داشت که حسین مانع او شد.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=بلاذری، انساب الاشراف، ج۳، ص۱۷۲.}}</ref>{{حسین بن علی}}
نام او را سعد یا سعید گزارش کرده‌اند. در منابع اسلامی، نام او سعد بن عبدالله آمده است.<ref>{{پک|1=بینش|2=مقیمی فرد|3=رحمتی|4=جمشیدی|5=۱۳۸۵|ک=پژوهشی پیرامون شهدای کربلا|ص=۱۸۲}}</ref><ref>{{پک|1=سنگری|2=۱۳۸۶|ک=آینه‌داران آفتاب|ص=۷۸۳|ج=۲}}</ref> در ''[[زیارت ناحیه مقدسه]]'' نیز نامش سعید و نام صاحبش [[عمرو بن خالد|عمر بن خالد]] آمده است. در ''[[زیارت رجبیه]]'' نیز نام او سعید غلام عمرو بن خلف ذکر شده است که احتمالاً تصحیف از نام عمرو بن خالد باشد.<ref>{{پک|1=بینش|2=مقیمی فرد|3=رحمتی|4=جمشیدی|5=۱۳۸۵|ک=پژوهشی پیرامون شهدای کربلا|ص=۱۸۲}}</ref><ref>{{پک|1=سنگری|2=۱۳۸۶|ک=آینه‌داران آفتاب|ص=۷۸۳|ج=۲}}</ref>


=== نحوه مرگ ===
== سرگذشت ==
او در روز [[عاشورا]] به همراه چهار نفر دیگری که همراهش در منزلگاه عذیب به حسین پیوسته بودند، به سپاه عمر سعد حمله کردند. سپاه دشمن آنان را محاصره کرده و راه بازگشت را بر آنها بست. عباس بن علی به کمک آنها آمد و نجات یافتند. در حمله دوم با سپاه دشمن جنگیدند تا همگی کشته شدند<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=ابومخنف، وقعه الطف، ص۲۳۹-۲۳۸}}</ref>،‌ عمرو بن خالد نیز در این حمله همراه سعد کشته شد.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=طبری، تاریخ، ج۵، ص۴۴۶؛ ابن اثیر، الکامل، ج۴، ص۷۴.}}</ref>
او را غلام عمر یا عمرو بن خالد صیداوی دانسته‌اند. [[شیخ طوسی]] به اینکه وی از یاران حسین بن علی بوده است، تصریح می‌کند.<ref>{{پک|1=بینش|2=مقیمی فرد|3=رحمتی|4=جمشیدی|5=۱۳۸۵|ک=پژوهشی پیرامون شهدای کربلا|ص=۱۸۲}}</ref> او در کوفه زندگی می‌کرد و پس از کشته شدن [[مسلم بن عقیل]]، به همراه صاحبش و چند تن دیگر از شیعیان کوفی، به منزل [[عذیب الهجانات]] آمد تا به [[حسین بن علی]] بپیوندد. او به هنگام محاصره سپاه حسین توسط [[حر بن یزید ریاحی|حر بن یزید]] به سپاه حسین رسید و حر در ابتدا قصد ممانعت از پیوستن او و همراهانش به سپاه حسین را داشت اما با حمایت‌های حسین از آنان، از این امر صرف نظر کرد.<ref>{{پک|1=بینش|2=مقیمی فرد|3=رحمتی|4=جمشیدی|5=۱۳۸۵|ک=پژوهشی پیرامون شهدای کربلا|ص=۱۸۲}}</ref> کسانی که به همراهی او به [[کشتگان سپاه حسین در نبرد کربلا|سپاه حسین]] راه یافتند، صاحبش عمرو بن خالد، [[خالد بن عمرو]]، [[حارث بن عبدالله]] و [[مجمع بن عبدالله عائذی]] بودند که به رهبری [[طرماح بن عدی]] از کوفه خارج شدند.<ref>{{پک|1=سنگری|2=۱۳۸۶|ک=آینه‌داران آفتاب|ص=۷۸۳|ج=۲}}</ref>


بعد از کشته شدن سعد، حسین بن علی برای او و کسانی که همراه او بودند چندین مرتبه طلب رحمت کرد<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=برای تفصیل بیشتر ر.ک :تاریخ الطبری، تاریخ الامم و الملوک، طبری، محمد بن جریر، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت: 1382 – 1387 ﻫ ق /1962 –1967 م، ج5، ص446؛ رجال طوسی، شیخ طوسی، ابوجعفر محمد بن حسن، به کوشش محمد صادق آل بحر العلوم، نجف: 1381 ﻫ ق، ص74.}}</ref>. آنچه که در نقل‌ها موجود است سعد همان کسی است که در [[زیارت رجبیه]] با عنوان «سلام بر عمرو بن خلف و مولای او سعید» یاد شده است و خلف ثبت اشتباه خالد است.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=انصار الحسین (ع)، محمد مهدی شمس الدین، ترجمه سید ناصر هاشم زاده، تهران: شرکت چاپ و نشر بین الملل، 1387 ش.، ص101.}}</ref>
''[[تاریخ طبری]]'' گزارش می‌کند که او در [[نبرد کربلا]]، توسط همراهانش به نبرد سپاهیان [[عمر سعد]] شتافت و پس از زخمی و محاصره شدن، با یاری عباس بن علی عقب‌نشینی کردند، اما در میانه راه، مجدد سپاهیان عمر سعد با آنان درگیر شدند و همگی آنان کشته شدند.<ref>{{پک|1=بینش|2=مقیمی فرد|3=رحمتی|4=جمشیدی|5=۱۳۸۵|ک=پژوهشی پیرامون شهدای کربلا|ص=۱۸۲}}</ref> سن او در هنگام کشته شدن، ۲۵ سال تخمین زده شده است.<ref>{{پک|1=سنگری|2=۱۳۸۶|ک=آینه‌داران آفتاب|ص=۷۸۳|ج=۲}}</ref> در ''[[ابصارالعین]]'' از حسین بن علی در خصوص او و همراهانش پس از کشته شدن، دعای خیری گزارش شده است.<ref>{{پک|1=بینش|2=مقیمی فرد|3=رحمتی|4=جمشیدی|5=۱۳۸۵|ک=پژوهشی پیرامون شهدای کربلا|ص=۱۸۲}}</ref> از وی [[رجز|رجزی]] گزارش نشده است.<ref>{{پک|1=سنگری|2=۱۳۸۶|ک=آینه‌داران آفتاب|ص=۷۸۳|ج=۲}}</ref>


== محل دفن ==
در ''ابصارالعین''، او را با صفات شریف و بزرگوار خطاب کرده‌اند.<ref>{{پک|1=بینش|2=مقیمی فرد|3=رحمتی|4=جمشیدی|5=۱۳۸۵|ک=پژوهشی پیرامون شهدای کربلا|ص=۱۸۲}}</ref> از وی در ''زیارت رجبیه'' و ''زیارت ناحیه مقدسه'' یاد شده است.<ref>{{پک|1=بینش|2=مقیمی فرد|3=رحمتی|4=جمشیدی|5=۱۳۸۵|ک=پژوهشی پیرامون شهدای کربلا|ص=۱۸۲}}</ref><ref>{{پک|1=سنگری|2=۱۳۸۶|ک=آینه‌داران آفتاب|ص=۷۸۳|ج=۲}}</ref>
او در مقبره جمعی کشته‌شدگان [[کربلا]] در کشور عراق در کنار محل دفن حسین بن علی، مدفون است.


== منبع ==
== پانویس ==
=== ارجاعات ===
{{پانویس|۳|اندازه=ریز}}


* ابومخنف کوفی، وقعة الطف، جامعه مدرسین، چ: سوم، قم، ۱۴۱۷ق.
=== منابع ===
* ابن اثیر، علی بن محمد، الکامل فی التاریخ، دارصادر، بیروت، ۱۳۸۵ق/۱۹۶۵م.
{{آغاز پانویس|35em}}
* امین، سید محسن، أعیان الشیعة، دارالتعارف للمطبوعات، بیروت، ۱۴۰۶ق.
* {{یادکرد کتاب|عنوان=پژوهشی پیرامون شهدای کربلا|سال=۱۳۸۵|مکان=قم|ناشر=زمزم هدایت|پیوند=https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/14773|نام خانوادگی۱=بینش|نام خانوادگی۵=شاکر|نام خانوادگی۴=جمشیدی|نام خانوادگی۳=رحمتی|نام خانوادگی۲=مقیمی فرد|نام۴=سعید|نام۵=ابوالقاسم|نام۳=رضا|نام۲=سیدعلی|نام۱=عبدالحسین}}
* بلاذری، احمد بن یحیی، انساب‌الأشراف(ج۳)، تحقیق: محمدباقر محمودی، دارالتعارف للمطبوعات، بیروت، ۱۹۷۷ق/۱۳۹۷م.
* {{یادکرد کتاب|نام خانوادگی=سنگری|نام=محمدرضا|عنوان=آیینه‌داران آفتاب، پژوهش و نگارش نو از زندگانی و شهادت یاران اباعبدالله الحسین علیه السلام|سال=۱۳۸۶|مکان=تهران|ناشر=سازمان تبلیغات اسلامی|پیوند نویسنده=محمدرضا سنگری|پیوند=https://noorlib.ir/book/view/34620/آینه-داران-آفتاب?pageNumber=0&viewType=pdf|شابک=۹۷۸-۹۶۴-۳۰۴-۲۵۱-۶}}
* سماوی، محمد بن طاهر، ابصارالعین فی أنصارالحسین، دانشگاه شهید محلاتی، قم، ۱۴۱۹ق.
{{پایان پانویس}}
* طبری، محمد بن جریر، تاریخ الأمم و الملوک، تحقیق: محمدأبوالفضل ابراهیم، دارالتراث، بیروت، ۱۳۸۷ق/۱۹۶۷م.


* مرضیه محمدزاده، شهیدان جاوید، نشر بصیرت، ۳۱۵-۳۱۶.
{{واقعه کربلا}}
{{واقعه کربلا}}
{{درجه‌بندی|نیازمند پیوند=خیر|نیازمند رده=خیر|نیازمند جعبه اطلاعات=خیر|نیازمند تصویر=خیر|نیازمند استانداردسازی=خیر|نیازمند ویراستاری=خیر|مقابله نشده با دانشنامه‌ها=خیر|تاریخ خوبیدگی=|تاریخ برگزیدگی=|توضیحات=}}


== پی‌نوشت ==
[[رده:آزاردیدگان توسط مسلمانان]]
[[en:Sa'd, Slave of Amr ibn Khalid
[[رده:افراد مقدس نزد شیعه دوازده‌امامی]]
]]
[[رده:اهالی کوفه]]
 
[[رده:تاریخ شیعه]]
[[رده:درگذشتگان ۶۱ (قمری)]]
[[رده:درگذشتگان ۶۱ (قمری)]]
[[رده:درگذشتگان ۶۸۰ (میلادی)]]
[[رده:درگذشتگان ۶۸۰ (میلادی)]]
[[رده:شیعیان اهل عراق]]
[[رده:شیعیان]]
[[رده:صحابه]]
[[رده:علویان]]
[[رده:صحابه محبوب شیعه]]
[[رده:کشتگان با سلاح برنده]]
[[رده:عاشورا]]
[[رده:کشتگان نبرد کربلا]]
[[رده:کشتگان نبرد کربلا]]
[[رده:مدفونان در حرم امام حسین]]
[[رده:یاران حسین بن علی]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۱ مهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۰۹:۰۱

سعد بن عبدالله
نمایی از ضریحی در حرم امام حسین که به محل دفن کشتگان نبرد کربلا اختصاص دارد
ضریح کشتگان نبرد کربلا نصب شده در حرم امام حسین که نام کشتگان بر بالای آن حکاکی شده است.
وفات۱۰ محرم ۶۱ ه‍.ق
کربلا، عراق
آرامگاهحرم امام حسین
دیناسلام
مذهبشیعه

سعد بن عبدالله که با نام سعید بن عبدالله نیز شناخته می‌شود، غلام عمرو بن خالد صیداوی بود که در نبرد کربلا حاضر و توسط جمعی از همراهانش کشته شد۔ او از اهالی کوفه بود و اطلاعات چندانی از زندگی‌اش وجود ندارد۔

از او در زیارت‌های رجبیه و ناحیه مقدسه یاد شده‌است۔ منابع در نام صاحب او، اختلاف دارند و اسامی چون عمر یا عمرو بن خالد یا خلف را برای او گزارش کرده‌اند۔

نام و تبار

نام او را سعد یا سعید گزارش کرده‌اند. در منابع اسلامی، نام او سعد بن عبدالله آمده است.[۱][۲] در زیارت ناحیه مقدسه نیز نامش سعید و نام صاحبش عمر بن خالد آمده است. در زیارت رجبیه نیز نام او سعید غلام عمرو بن خلف ذکر شده است که احتمالاً تصحیف از نام عمرو بن خالد باشد.[۳][۴]

سرگذشت

او را غلام عمر یا عمرو بن خالد صیداوی دانسته‌اند. شیخ طوسی به اینکه وی از یاران حسین بن علی بوده است، تصریح می‌کند.[۵] او در کوفه زندگی می‌کرد و پس از کشته شدن مسلم بن عقیل، به همراه صاحبش و چند تن دیگر از شیعیان کوفی، به منزل عذیب الهجانات آمد تا به حسین بن علی بپیوندد. او به هنگام محاصره سپاه حسین توسط حر بن یزید به سپاه حسین رسید و حر در ابتدا قصد ممانعت از پیوستن او و همراهانش به سپاه حسین را داشت اما با حمایت‌های حسین از آنان، از این امر صرف نظر کرد.[۶] کسانی که به همراهی او به سپاه حسین راه یافتند، صاحبش عمرو بن خالد، خالد بن عمرو، حارث بن عبدالله و مجمع بن عبدالله عائذی بودند که به رهبری طرماح بن عدی از کوفه خارج شدند.[۷]

تاریخ طبری گزارش می‌کند که او در نبرد کربلا، توسط همراهانش به نبرد سپاهیان عمر سعد شتافت و پس از زخمی و محاصره شدن، با یاری عباس بن علی عقب‌نشینی کردند، اما در میانه راه، مجدد سپاهیان عمر سعد با آنان درگیر شدند و همگی آنان کشته شدند.[۸] سن او در هنگام کشته شدن، ۲۵ سال تخمین زده شده است.[۹] در ابصارالعین از حسین بن علی در خصوص او و همراهانش پس از کشته شدن، دعای خیری گزارش شده است.[۱۰] از وی رجزی گزارش نشده است.[۱۱]

در ابصارالعین، او را با صفات شریف و بزرگوار خطاب کرده‌اند.[۱۲] از وی در زیارت رجبیه و زیارت ناحیه مقدسه یاد شده است.[۱۳][۱۴]

پانویس

ارجاعات

  1. ↑ بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۸۲.
  2. ↑ سنگری، آینه‌داران آفتاب، ۲:‎ ۷۸۳.
  3. ↑ بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۸۲.
  4. ↑ سنگری، آینه‌داران آفتاب، ۲:‎ ۷۸۳.
  5. ↑ بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۸۲.
  6. ↑ بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۸۲.
  7. ↑ سنگری، آینه‌داران آفتاب، ۲:‎ ۷۸۳.
  8. ↑ بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۸۲.
  9. ↑ سنگری، آینه‌داران آفتاب، ۲:‎ ۷۸۳.
  10. ↑ بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۸۲.
  11. ↑ سنگری، آینه‌داران آفتاب، ۲:‎ ۷۸۳.
  12. ↑ بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۸۲.
  13. ↑ بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۱۸۲.
  14. ↑ سنگری، آینه‌داران آفتاب، ۲:‎ ۷۸۳.

منابع

  • بینش، عبدالحسین؛ مقیمی فرد، سیدعلی؛ رحمتی، رضا؛ جمشیدی، سعید؛ شاکر، ابوالقاسم (۱۳۸۵). پژوهشی پیرامون شهدای کربلا. قم: زمزم هدایت.
  • سنگری، محمدرضا (۱۳۸۶). آیینه‌داران آفتاب، پژوهش و نگارش نو از زندگانی و شهادت یاران اباعبدالله الحسین علیه السلام. تهران: سازمان تبلیغات اسلامی. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۳۰۴-۲۵۱-۶.
برگرفته از «https://www.islamical.org/w/index.php?title=سعد_(غلام_عمرو_بن_خالد)&oldid=27669»