عبدالرحمان بن عبدالله ارحبی: تفاوت میان نسخه‌ها

از اسلامیکال
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(مقاله جدید)
 
(اصلاح نویسه‌های عربی، اصلاح فاصلهٔ مجازی، اصلاح ارقام، اصلاح املا، اصلاح سجاوندی، ابرابزار، اصلاح نشانی وب)
 
(۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
{{infobox person|name=عبدالرحمن‌ بن‌ عبدالله ارحبی|birth_place=عراق|death_place=کربلا، عراق|death_cause=|death_date=عاشورای ۶۱ ه‍. ق|spouse=|known_for=حضور در [[نبرد کربلا]]|religion=[[اسلام]]|opponents=[[بنی امیه]]}}'''عبدالرحمن‌ بن‌ عبدالله ارحبی،''' از اصحاب [[حسین بن علی]] که در [[کربلا]] و در روز [[عاشورا]] کشته شد.
{{جعبه اطلاعات افراد
| نام                = عبدالرحمان بن عبدالله ارحبی
| نام_تصویر          = Moharram(173)-shohada.jpg
| جایگزین تصویر      = نمایی از ضریحی در حرم امام حسین که به محل دفن کشتگان نبرد کربلا اختصاص دارد
| توضیح_تصویر        = ضریح [[کشتگان نبرد کربلا]] نصب شده در [[حرم امام حسین]] که نام کشتگان بر بالای آن حکاکی شده است.
| نام‌های دیگر      = عبدالرحمان بن عبید
| تاریخ_مرگ          = ۱۰ محرم ۶۱ ه‍.ق
| محل_مرگ            = [[کربلا]]، [[عراق]]
| آرامگاه            = [[حرم امام حسین]]
| پدر                = عبدالله بن کدن ارحبی
| دین                = [[اسلام]]
| denomination      = [[شیعه]]
}}


==تبارشناسی==
'''عبدالرحمان بن عبدالله ارحبی''' که با عنوان '''عبدالرحمان بن عبید''' نیز یاد شده است، از اصحاب [[حسین بن علی]] بود که در [[نبرد کربلا]] و در روز [[عاشورا]] کشته شد. او از نامه‌رسانان اهالی [[کوفه]] به حسین بود که پس از آن، [[مسلم بن عقیل]] را از [[مدینه]] تا [[کوفه]] همراهی کرد و پس از کشته شدن مسلم، مجدد به حسین پیوست.
{{حسین بن علی}}
عبدالرحمن‌ بن‌ عبدالله بن کدن بن ارحب بن دعام بن مالک بن معاویه بن صعب بن رومان بن بکیر ارحبی همدانی، از تیره بنی‌ ارحب از قبیله [[همدان]] و از اهالی [[کوفه]] بود. پدرش عبدالله از اصحاب [[پیامبر]] اسلام بود.
==همراهی حسین بن علی==
عبدالرحمن‌ به‌ همراه‌ قیس‌ بن‌ مسهّر صیداوی و عمارة بن عبدالله سلولی که اعضای دومین دسته از فرستادگان کوفیان به همراه نامه هایی از ایشان به سوی حسین بن علی بودند و در [[مکه|مکه‌]] به‌ او پیوستند.
==نقش در واقعه کربلا==
عبدالرحمان از مکه تا کربلا همراه ‌حسین بن علی بود. در روز عاشورا به‌ میدان‌ رفت و مبارزه‌ کرد و چنین رجز خواند: <ref>ابصار العین فی انصار الحسین (ع)، محمد مهدی شمس الدین، ترجمه سید ناصر هاشم زاده، تهران: شرکت چاپ و نشر بین الملل، ۱۳۸۷ش، محمد مهدی شمس الدین، ترجمه سید ناصر هاشم زاده، تهران: شرکت چاپ و نشر بین الملل، ۱۳۸۷ ش.، سماوی، محمد بن طاهر، تحقیق محمد جعفر طبنسی، مرکز الدراسات الاسلامیه لحرس الثوره.، ص۷۷.</ref>
{|
|صَبْراً عَلَی‌ الاَسیاف‌ِ و الاَسِنَّه‌
|-
|صَبراً عَلَیها لِدُخُول‌ِ الجَنَّه‌
|}
بر شمشیرها و نیزه‌ها صبر می‌کنیم‌ و این‌ تحمل‌ و شکیبایی‌ به‌ جهت‌ وارد شدن‌ به‌ [[بهشت|بهشت‌]] است‌.


عبدالرحمن پس از نبردی سخت در سن ۵۰ سالگی به کشته شد.<ref>برای تفصیل بیشتر رک : الاخبار الطول، دینوری، ابو حنیفه احمد بن داود، چاپ عبدالمنعم عامر، قاهره : ۱۹۶۰ م. الطوال، ص۲۲۹؛ انساب الاشراف، بلاذری، احمد بن یحیی، احمد بن محمد، چاپ محمود فردوس العظم، دمشق: ۱۹۹۶ – ۲۰۰۰ مج۳، ص۱۵۹؛ تاریخ الطبری، تاریخ الامم و الملوک، طبری، محمد بن جریر، چاپ محمد ابوالفضل ابراهیم، بیروت: ۱۳۸۲ – ۱۳۸۷ ﻫ ق / ۱۹۶۲ – ۱۹۶۷ م.، ج۵، ص۳۵۲.</ref>
== نام و تبار ==
نام او را عبدالرحمان بن عبدالله ارحبی گزارش کرده‌اند. برخی منابع نام او را عبدالرحمان بن عبدالله بن کدر آورده‌اند. عبدالرحمان بن عبید دیگر نامی است که برای او گزارش شده است.<ref>{{پک|1=بینش|2=مقیمی فرد|3=رحمتی|4=جمشیدی|5=۱۳۸۵|ک=پژوهشی پیرامون شهدای کربلا|ص=۲۱۳}}</ref> در ''[[معجم الرجال الحدیث]]''، او را همان عبدالرحمان بن عبدالله ازدی دانسته‌اند.<ref>{{پک|1=سنگری|2=۱۳۸۶|ک=آینه‌داران آفتاب|ص=۸۱۲|ج=۲}}</ref> نام کامل او را عبدالرحمن بن عبدالله بن کدن بن ارحب بن دعام بن مالک بن معاویه بن صعب بن رومان بن بکیر ارحبی همدانی، گزارش کرده‌اند. او از تیره بنی‌ارحب از قبیله [[همدانیان|همدان]] بود که در کوفه سکونت داشتند. پدرش عبدالله را از [[صحابه|صحابه پیامبر اسلام]] برشمرده‌اند.<ref>{{پک|1=سنگری|2=۱۳۸۶|ک=آینه‌داران آفتاب|ص=۸۱۲|ج=۲}}</ref>
 
== سرگذشت ==
او را از [[تابعین]] برشمرده‌اند که نامه‌های اهالی کوفه را به [[حسین بن علی]] می‌رساند. او در سال ۶۰ ه‍. ق، با جمعی دیگر از اهالی کوفه به نزد حسین بن علی در مدینه رفت تا از حسین برای آمدن به کوفه دعوت کند. او به دستور حسین و به همراه [[قیس بن مسهر صیداوی]] و [[عماره بن عبدسلولی]]، مسلم بن عقیل را تا کوفه همراهی کردند. بعد از [[کشته شدن مسلم بن عقیل]] در کوفه، او خود را به حسین بن علی رسانید و سرآخر در نبرد کربلا کشته شد. در ''[[مناقب ابن شهرآشوب]]''، او به عنوان کشته نبرد نخستین نام برده شده است، اما در ''[[وسیلة الدارین]]'' از نبرد تن به تن او سخن گفته شده است.<ref>{{پک|1=بینش|2=مقیمی فرد|3=رحمتی|4=جمشیدی|5=۱۳۸۵|ک=پژوهشی پیرامون شهدای کربلا|ص=۲۱۴}}</ref> سن او به هنگام کشته‌شدن، ۵۰ سال تخمین زده شده است.<ref>{{پک|1=سنگری|2=۱۳۸۶|ک=آینه‌داران آفتاب|ص=۸۱۲|ج=۲}}</ref>
 
در ''[[زیارت ناحیه مقدسه]]'' از او با عبارت «السَّلامُ عَلَی عَبدالرَّحمنِ بنِ عَبدِاللهِ بنِ الکِدِر الاَرحَبی» یاد شده است. در ''[[انساب الاشراف]]''، [[رجز|رجزی]] به او نسبت داده شده است:<ref>{{پک|1=بینش|2=مقیمی فرد|3=رحمتی|4=جمشیدی|5=۱۳۸۵|ک=پژوهشی پیرامون شهدای کربلا|ص=۲۱۴}}</ref>
 
{{شعر}}
{{ب|انی لمن ینکرنی ابن کدن|انی علی الدین حسین و حسن}}
{{پایان شعر}}
 
دو رجز دیگر بدون استناد به منابع و به عقیده بینش، احتمالاً به صورت اشتباه به او نسبت داده شده است:<ref>{{پک|1=بینش|2=مقیمی فرد|3=رحمتی|4=جمشیدی|5=۱۳۸۵|ک=پژوهشی پیرامون شهدای کربلا|ص=۲۱۴}}</ref><ref>{{پک|1=سنگری|2=۱۳۸۶|ک=آینه‌داران آفتاب|ص=۸۱۲|ج=۲}}</ref>
 
{{شعر}}
{{ب|صَبْراً عَلَی الاَسیافِ و الاَسِنَّه|صَبراً عَلَیها لِدُخُولِ الجَنَّه‌}}
{{پایان شعر}}و{{شعر}}
{{ب|و حور عین ناعمات هله|یا نفس للراحة فاجهدنه}}{{م|و فی طلاب الخیر فارغبنه}}
{{پایان شعر}}
 
== پانویس ==
=== ارجاعات ===
{{پانویس|۳|اندازه=ریز}}
 
=== منابع ===
{{آغاز پانویس|35em}}
* {{یادکرد کتاب|عنوان=پژوهشی پیرامون شهدای کربلا|سال=۱۳۸۵|مکان=قم|ناشر=زمزم هدایت|پیوند=https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/14773|نام خانوادگی۱=بینش|نام خانوادگی۵=شاکر|نام خانوادگی۴=جمشیدی|نام خانوادگی۳=رحمتی|نام خانوادگی۲=مقیمی فرد|نام۴=سعید|نام۵=ابوالقاسم|نام۳=رضا|نام۲=سیدعلی|نام۱=عبدالحسین}}
* {{یادکرد کتاب|نام خانوادگی=سنگری|نام=محمدرضا|عنوان=آیینه‌داران آفتاب، پژوهش و نگارش نو از زندگانی و شهادت یاران اباعبدالله الحسین علیه السلام|سال=۱۳۸۶|مکان=تهران|ناشر=سازمان تبلیغات اسلامی|پیوند نویسنده=محمدرضا سنگری|پیوند=https://noorlib.ir/book/view/34620/آینه-داران-آفتاب?pageNumber=0&viewType=pdf|شابک=۹۷۸-۹۶۴-۳۰۴-۲۵۱-۶}}
{{پایان پانویس}}


در [[زیارت رجبیه]] و [[زیارت ناحیه مقدسه]] به وی سلام چنین داده شده است: «السَّلامُ عَلَی عَبدالرَّحمنِ بنِ عَبدِ اللهِ بنِ الکدن الارحبی»
==منبع==
*[http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=2588126&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author مرضیه محمدزاده، شهیدان جاوید، نشر بصیرت، ص ۳۶۵-۳۶۶.] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20211120032142/http://opac.nlai.ir/opac-prod/search/briefListSearch.do?command=FULL_VIEW&id=2588126&pageStatus=1&sortKeyValue1=sortkey_title&sortKeyValue2=sortkey_author |date=۲۰ نوامبر ۲۰۲۱ }}
{{واقعه کربلا}}
{{واقعه کربلا}}
[[رده:تاریخ شیعه]]
{{درجه‌بندی|نیازمند پیوند=خیر|نیازمند رده=خیر|نیازمند جعبه اطلاعات=خیر|نیازمند تصویر=خیر|نیازمند استانداردسازی=خیر|نیازمند ویراستاری=خیر|مقابله نشده با دانشنامه‌ها=خیر|تاریخ خوبیدگی=|تاریخ برگزیدگی=|توضیحات=}}
 
[[رده:آزاردیدگان توسط مسلمانان]]
[[رده:افراد مقدس نزد شیعه دوازده‌امامی]]
[[رده:اهالی کوفه]]
[[رده:تابعین]]
[[رده:درگذشتگان ۶۱ (قمری)]]
[[رده:درگذشتگان ۶۱ (قمری)]]
[[رده:درگذشتگان ۶۸۰ (میلادی)]]
[[رده:درگذشتگان ۶۸۰ (میلادی)]]
[[رده:کشتگان با سلاح برنده]]
[[رده:کشتگان نبرد کربلا]]
[[رده:کشتگان نبرد کربلا]]
[[رده:شیعیان اهل عراق]]
[[رده:مدفونان در حرم امام حسین]]
[[رده:صحابه]]
[[رده:یاران حسین بن علی]]
[[رده:عاشورا]]
 
[[رده:حسینیه]]
[[رده:زادگان دهه ۶۰۰ (میلادی)]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۳۱ مهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۰۳:۴۸

عبدالرحمان بن عبدالله ارحبی
نمایی از ضریحی در حرم امام حسین که به محل دفن کشتگان نبرد کربلا اختصاص دارد
ضریح کشتگان نبرد کربلا نصب شده در حرم امام حسین که نام کشتگان بر بالای آن حکاکی شده است.
وفات۱۰ محرم ۶۱ ه‍.ق
کربلا، عراق
آرامگاهحرم امام حسین
دیگر نام‌هاعبدالرحمان بن عبید
دیناسلام
مذهبشیعه
والدین
  • عبدالله بن کدن ارحبی (پدر)

عبدالرحمان بن عبدالله ارحبی که با عنوان عبدالرحمان بن عبید نیز یاد شده است، از اصحاب حسین بن علی بود که در نبرد کربلا و در روز عاشورا کشته شد. او از نامه‌رسانان اهالی کوفه به حسین بود که پس از آن، مسلم بن عقیل را از مدینه تا کوفه همراهی کرد و پس از کشته شدن مسلم، مجدد به حسین پیوست.

نام و تبار

نام او را عبدالرحمان بن عبدالله ارحبی گزارش کرده‌اند. برخی منابع نام او را عبدالرحمان بن عبدالله بن کدر آورده‌اند. عبدالرحمان بن عبید دیگر نامی است که برای او گزارش شده است.[۱] در معجم الرجال الحدیث، او را همان عبدالرحمان بن عبدالله ازدی دانسته‌اند.[۲] نام کامل او را عبدالرحمن بن عبدالله بن کدن بن ارحب بن دعام بن مالک بن معاویه بن صعب بن رومان بن بکیر ارحبی همدانی، گزارش کرده‌اند. او از تیره بنی‌ارحب از قبیله همدان بود که در کوفه سکونت داشتند. پدرش عبدالله را از صحابه پیامبر اسلام برشمرده‌اند.[۳]

سرگذشت

او را از تابعین برشمرده‌اند که نامه‌های اهالی کوفه را به حسین بن علی می‌رساند. او در سال ۶۰ ه‍. ق، با جمعی دیگر از اهالی کوفه به نزد حسین بن علی در مدینه رفت تا از حسین برای آمدن به کوفه دعوت کند. او به دستور حسین و به همراه قیس بن مسهر صیداوی و عماره بن عبدسلولی، مسلم بن عقیل را تا کوفه همراهی کردند. بعد از کشته شدن مسلم بن عقیل در کوفه، او خود را به حسین بن علی رسانید و سرآخر در نبرد کربلا کشته شد. در مناقب ابن شهرآشوب، او به عنوان کشته نبرد نخستین نام برده شده است، اما در وسیلة الدارین از نبرد تن به تن او سخن گفته شده است.[۴] سن او به هنگام کشته‌شدن، ۵۰ سال تخمین زده شده است.[۵]

در زیارت ناحیه مقدسه از او با عبارت «السَّلامُ عَلَی عَبدالرَّحمنِ بنِ عَبدِاللهِ بنِ الکِدِر الاَرحَبی» یاد شده است. در انساب الاشراف، رجزی به او نسبت داده شده است:[۶]

انی لمن ینکرنی ابن کدنانی علی الدین حسین و حسن

دو رجز دیگر بدون استناد به منابع و به عقیده بینش، احتمالاً به صورت اشتباه به او نسبت داده شده است:[۷][۸]

صَبْراً عَلَی الاَسیافِ و الاَسِنَّهصَبراً عَلَیها لِدُخُولِ الجَنَّه‌

و

و حور عین ناعمات هلهیا نفس للراحة فاجهدنه
و فی طلاب الخیر فارغبنه

پانویس

ارجاعات

منابع

  • بینش، عبدالحسین؛ مقیمی فرد، سیدعلی؛ رحمتی، رضا؛ جمشیدی، سعید؛ شاکر، ابوالقاسم (۱۳۸۵). پژوهشی پیرامون شهدای کربلا. قم: زمزم هدایت.
  • سنگری، محمدرضا (۱۳۸۶). آیینه‌داران آفتاب، پژوهش و نگارش نو از زندگانی و شهادت یاران اباعبدالله الحسین علیه السلام. تهران: سازمان تبلیغات اسلامی. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۳۰۴-۲۵۱-۶.