ابوبکر بن حسین: تفاوت میان نسخه‌ها

از اسلامیکال
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۲: خط ۱۲:
'''ابوبکر بن حسین ''' فرزند امام حسین و مادرش اُمِّ ولد (کنیز) است؛ که در روز [[عاشورا]] با تیر ''عبداللّه بن عقبه غنوی'' یا ''[[حرمله بن كاهل اسدي|حرمله کاهلی]]'' کشته شد.
'''ابوبکر بن حسین ''' فرزند امام حسین و مادرش اُمِّ ولد (کنیز) است؛ که در روز [[عاشورا]] با تیر ''عبداللّه بن عقبه غنوی'' یا ''[[حرمله بن كاهل اسدي|حرمله کاهلی]]'' کشته شد.


== سخنان بزرگان ==
== نام و تبار ==
منابع نام او را ابوبکر بن حسین بن علی گزارش کرده‌اند. پدر او [[حسین بن علی]] است.<ref>{{پک|1=بینش|2=مقیمی فرد|3=رحمتی|4=جمشیدی|5=۱۳۸۵|ک=پژوهشی پیرامون شهدای کربلا|ص=۷۹}}</ref> پدرش، فرزند [[فاطمه زهرا]] دختر [[محمد]] و [[علی بن ابی‌طالب]] — خلیفه چهارم از [[خلفای راشدین]] — است. حسین امام سوم [[شیعه دوازده‌امامی|شیعیان دوازده‌امامی]] است که به سال ۶۱ ه‍.ق در [[نبرد کربلا]]، به دست سپاهیان [[عمر بن سعد|عمر سعد]] و به فرمان [[یزید]]، کشته شد.<ref name="ReferenceB">{{پک|بلوکباشی|بهرامیان|ف=حسین (ع)، امام|ک=دائرةالمعارف بزرگ اسلامی|ص=۶۷۸|پاکتچی|حاج‌منوچهری|مسعودی آرانی|۱۳۹۲}}</ref> به‌نوشتهٔ [[ویلفرد مادلونگ]]، حسین بن علی در ضمن خاندان محمد که با عنوان اهل‌بیت شناخته می‌شوند، مکرراً از سوی محمّد ستایش می‌شد. محمّد در واقعه‌هایی مانند رویداد [[مباهله|مُباهِله]] و [[حدیث کسا|حدیث آل عبا]] از این خانواده یاد کرده‌است. در [[قرآن]] نیز در موارد متعددی مانند [[آیه تطهیر|آیهٔ تَطهیر]]، از [[اهل بیت|اهل‌بیت]] به بزرگی یاد شده‌است.<ref>{{پک|Madelung|2004|ک=Succession to Muhammad|زبان=en|ص=14–15}}</ref> حسن و حسین تنها نوادگان مرد پیامبر بودند که نسل‌های بعدی از آن‌ها به‌وجود آمدند. ازاین‌رو، هر شخصی که می‌گوید نسب او به پیامبر می‌رسد، یا با حسن نسبت دارد یا با حسین. حسن و حسین از این نظر با برادرخوانده‌های خود، نظیر [[محمد حنفیه|محمدِ حَنَفیّه]]، هم تفاوت دارند.<ref>{{پک|Haider|2016|ف=al-Ḥusayn b. ʿAlī b. Abī Ṭālib|ک=EI3|زبان=en}}</ref> افزون بر امامان [[شیعه دوازده‌امامی|شیعهٔ دوازده‌امامی]]، همهٔ [[فهرست امامان اسماعیلیه|امامان اسماعیلیه]] نیز به‌واسطهٔ [[جعفر صادق]]، از نسل حسین بن علی هستند.<ref>{{پک|دفتری|۱۳۷۷|ف=اسماعیلیه|ک=دائرةالمعارف بزرگ اسلامی|ص=۶۸۱–۶۸۶|رف=دائرةالمعارف}}</ref> مادر او را نیز [[ام‌ولد]] گزارش کرده‌اند.<ref>{{پک|1=بینش|2=مقیمی فرد|3=رحمتی|4=جمشیدی|5=۱۳۸۵|ک=پژوهشی پیرامون شهدای کربلا|ص=۷۹}}</ref>{{شجره‌نامه حسین بن علی}}


شاعر درباره او گوید: {{وسط‌چین}}{{آغاز عربی}}وَ عِنْدَ غَنیٍّ قَطْرَةٌ مِنْ دِمائنا وَفِی اسدٍ اُخْری تُعَدُّ وَ تُذْکَرُ{{پایان عربی}}{{پایان وسط‌چین}} {{وسط‌چین}}قطره‌ای از خون ما در قبیله غنّی است و در قبیله اسد نیز خون دیگری از ما است که فراموش نمی‌کنیم آن را{{پایان وسط‌چین}}
== سرگذشت ==
از وی اطلاعات چندانی در منابع وجود ندارد تا جایی که برخی همچون صاحب کتاب ''[[ریاض الشهاده]]''، او را همان ابوبکر بن حسن دانسته‌اند که به اشتباه، ابوبکر بن حسین نوشته شده است. منابع از حضور او در کربلا و کشته شدنش با تیر عبدالله بن عقبه غنوی یا حرمله کاهلی گزارش داده‌اند.<ref>{{پک|1=بینش|2=مقیمی فرد|3=رحمتی|4=جمشیدی|5=۱۳۸۵|ک=پژوهشی پیرامون شهدای کربلا|ص=۷۹}}</ref>


== تشابه نام ==
شاعری که در ''تاریخ طبری''، به نام سلیمان بن قته نام برده شده‌است، در وصف او یا ابوبکر بن حسن چنین سرده است:<ref>{{پک|1=بینش|2=مقیمی فرد|3=رحمتی|4=جمشیدی|5=۱۳۸۵|ک=پژوهشی پیرامون شهدای کربلا|ص=۷۹}}</ref>
{{حسین بن علی}}
برخی شعر مذکور و نام [[قاتل]] و رویدادهای هنگام [[مرگ]] او را به [[ابوبکر بن حسن|ابوبکر بن الحسن]] نسبت داده‌اند و برخی دیگر بر این باورند که ابوبکر بن الحسن به اشتباه نسّاخ، ابوبکر بن الحسین ثبت شده است.


ولی برخی معتقدند که در [[کربلا]] سه نفر به نام ابوبکر بوده است: [[ابوبکر بن علی]]، ابوبکر بن الحسن و ابوبکر بن الحسین.
{{شعر}}
{{ب|وَ عِنْدَ غَنیٍّ قَطْرَةٌ مِنْ دِمائنا|وَفِی اسدٍ اُخْری تُعَدُّ وَ تُذْکَرُ}}
{{ب|قطره‌ای از خون ما در قبیله غنّی است |و در قبیله اسد نیز خون دیگری از ما است که فراموشش نمی‌کنیم}}
{{پایان شعر}}


== منابع ==
== پانویس ==


{{پانویس}}
=== ارجاعات ===


* {{یادکرد کتاب|نام=گروه محققین| کتاب=|سال=۱۳۸۸|ناشر=معاونت پژوهشی و آموزشی سازمان تبلیغات اسلامی|شهر=تهران|عنوان=دانشنامه اعتقادی}}
=== منابع ===


== پیوند به بیرون ==
* {{یادکرد دانشنامه|نام خانوادگی=بلوکباشی|نام=علی|نام خانوادگی۲=بهرامیان|نام۲=علی|نام خانوادگی۳=پاکتچی|نام۳=احمد|نام خانوادگی۴=حاج‌منوچهری|نام۴=فرامرز|نام خانوادگی۵=مسعودی آرانی|نام۵=عبدالله|نام خانوادگی۶=بخش فقه، علوم قرآنی و حدیث|نام خانوادگی ویراستار=موسوی بجنوردی|نام ویراستار=کاظم|مدخل=حسین (ع)، امام |پیوند مدخل=https://www.cgie.org.ir/fa/publication/entryview/6365|دانشنامه=[[دائرةالمعارف بزرگ اسلامی]]|رف=دائرةالمعارف|جلد=۲۰|صفحات=۶۶۴–۷۱۵|سال=۱۳۹۲|ناشر=[[مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی]]|مکان=تهران|شابک=978-600-6326-19-1}}
 
* {{یادکرد کتاب|عنوان=پژوهشی پیرامون شهدای کربلا|سال=۱۳۸۵|مکان=قم|ناشر=زمزم هدایت|پیوند=https://www.noorlib.ir/view/fa/book/bookview/text/14773|نام خانوادگی۱=بینش|نام خانوادگی۵=شاکر|نام خانوادگی۴=جمشیدی|نام خانوادگی۳=رحمتی|نام خانوادگی۲=مقیمی فرد|نام۴=سعید|نام۵=ابوالقاسم|نام۳=رضا|نام۲=سیدعلی|نام۱=عبدالحسین}}
* [http://www.pajohe.ir/ معاونت پژوهشی و آموزشی سازمان تبلیغات اسلامی]
* {{یادکرد دانشنامه|نام خانوادگی=دفتری|نام=فرهاد|نام خانوادگی ویراستار=موسوی بجنوردی|نام ویراستار=کاظم|مدخل=اسماعیلیه|پیوند مدخل=https://www.cgie.org.ir/fa/publication/entryview/9490|دانشنامه=[[دائرةالمعارف بزرگ اسلامی]]|جلد=۸|صفحات=۶۸۱–۷۰۲|سال=۱۳۷۷|ناشر=[[مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی]]|مکان=تهران|شابک=964-7025-41-6}}
{{درجه‌بندی|نیازمند پیوند=بله|نیازمند رده=بله|نیازمند جعبه اطلاعات=خیر|نیازمند تصویر=بله|نیازمند استانداردسازی=بله|نیازمند ویراستاری=بله|مقابله نشده با دانشنامه‌ها=بله|تاریخ خوبیدگی=|تاریخ برگزیدگی=|توضیحات=}}
* {{یادکرد دانشنامه|نام خانوادگی=Haider|نام=Najam I.|entry-url-access=subscription|پیوند مدخل=https://referenceworks.brillonline.com/entries/encyclopaedia-of-islam-3/al-husayn-b-ali-b-abi-talib-COM_30572|مدخل=al-Ḥusayn b. ʿAlī b. Abī Ṭālib|نام خانوادگی ویراستار۱=Fleet|نام ویراستار۱=K.|نام خانوادگی ویراستار۲=Krämer|نام ویراستار۲=G.|پیوند ویراستار۲=:en:Gudrun Krämer|نام خانوادگی ویراستار۳=Matringe|نام ویراستار۳=D.|نام خانوادگی ویراستار۴=Nawas|نام ویراستار۴=J.|نام خانوادگی ویراستار۵=Rowson|نام ویراستار۵=E.|دانشنامه=[[دانشنامه اسلام|Encyclopaedia of Islam]]|ویرایش=3nd|جلد=34|سال=2016|ناشر=[[انتشارات بریل|Brill]]|مکان=|زبان=en}}
* {{یادکرد کتاب|نام خانوادگی=Madelung|نام=Wilferd|پیوند نویسنده=ویلفرد مادلونگ|عنوان=[[جانشینی محمد (کتاب)|The Succession to Muhammad: A Study of the Early Caliphate]]|ناشر=[[انتشارات دانشگاه کمبریج|Cambridge University Press]]|مکان=Cambridge|سال=1997|شابک=0-521-64696-0|زبان=en}}
{{حسین بن علی-افقی}}{{واقعه کربلا}}
[[رده:کشتگان نبرد کربلا]]
[[رده:کشتگان نبرد کربلا]]
[[رده:آزاردیدگان توسط مسلمانان]]
[[رده:آزاردیدگان توسط مسلمانان]]
[[رده:فرزندان حسین بن علی]]
[[رده:فرزندان حسین بن علی]]
[[رده:امامزاده‌ها در عراق]]
[[رده:امامزاده‌ها در عراق]]

نسخهٔ ‏۲۰ مهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۰۲:۲۰

ابوبکر بن حسین
متولدعراق
وفاتعاشورای ۶۱ ه.ق
کربلا، عراق
شناخته‌شده برایحضور در نبرد کربلا
مخالف(ها)بنی امیه
دیناسلام

ابوبکر بن حسین فرزند امام حسین و مادرش اُمِّ ولد (کنیز) است؛ که در روز عاشورا با تیر عبداللّه بن عقبه غنوی یا حرمله کاهلی کشته شد.

نام و تبار

منابع نام او را ابوبکر بن حسین بن علی گزارش کرده‌اند. پدر او حسین بن علی است.[۱] پدرش، فرزند فاطمه زهرا دختر محمد و علی بن ابی‌طالب — خلیفه چهارم از خلفای راشدین — است. حسین امام سوم شیعیان دوازده‌امامی است که به سال ۶۱ ه‍.ق در نبرد کربلا، به دست سپاهیان عمر سعد و به فرمان یزید، کشته شد.[۲] به‌نوشتهٔ ویلفرد مادلونگ، حسین بن علی در ضمن خاندان محمد که با عنوان اهل‌بیت شناخته می‌شوند، مکرراً از سوی محمّد ستایش می‌شد. محمّد در واقعه‌هایی مانند رویداد مُباهِله و حدیث آل عبا از این خانواده یاد کرده‌است. در قرآن نیز در موارد متعددی مانند آیهٔ تَطهیر، از اهل‌بیت به بزرگی یاد شده‌است.[۳] حسن و حسین تنها نوادگان مرد پیامبر بودند که نسل‌های بعدی از آن‌ها به‌وجود آمدند. ازاین‌رو، هر شخصی که می‌گوید نسب او به پیامبر می‌رسد، یا با حسن نسبت دارد یا با حسین. حسن و حسین از این نظر با برادرخوانده‌های خود، نظیر محمدِ حَنَفیّه، هم تفاوت دارند.[۴] افزون بر امامان شیعهٔ دوازده‌امامی، همهٔ امامان اسماعیلیه نیز به‌واسطهٔ جعفر صادق، از نسل حسین بن علی هستند.[۵] مادر او را نیز ام‌ولد گزارش کرده‌اند.[۶]

سرگذشت

از وی اطلاعات چندانی در منابع وجود ندارد تا جایی که برخی همچون صاحب کتاب ریاض الشهاده، او را همان ابوبکر بن حسن دانسته‌اند که به اشتباه، ابوبکر بن حسین نوشته شده است. منابع از حضور او در کربلا و کشته شدنش با تیر عبدالله بن عقبه غنوی یا حرمله کاهلی گزارش داده‌اند.[۷]

شاعری که در تاریخ طبری، به نام سلیمان بن قته نام برده شده‌است، در وصف او یا ابوبکر بن حسن چنین سرده است:[۸]

وَ عِنْدَ غَنیٍّ قَطْرَةٌ مِنْ دِمائناوَفِی اسدٍ اُخْری تُعَدُّ وَ تُذْکَرُ
قطره‌ای از خون ما در قبیله غنّی است و در قبیله اسد نیز خون دیگری از ما است که فراموشش نمی‌کنیم

پانویس

ارجاعات

منابع

  • بلوکباشی، علی؛ بهرامیان، علی؛ پاکتچی، احمد؛ حاج‌منوچهری، فرامرز؛ مسعودی آرانی، عبدالله؛ بخش فقه، علوم قرآنی و حدیث (۱۳۹۲). «حسین (ع)، امام». در موسوی بجنوردی، کاظم. دائرةالمعارف بزرگ اسلامی. ج. ۲۰. تهران: مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی. صص. ۶۶۴–۷۱۵. شابک ۹۷۸-۶۰۰-۶۳۲۶-۱۹-۱.
  • بینش، عبدالحسین؛ مقیمی فرد، سیدعلی؛ رحمتی، رضا؛ جمشیدی، سعید؛ شاکر، ابوالقاسم (۱۳۸۵). پژوهشی پیرامون شهدای کربلا. قم: زمزم هدایت.
  • دفتری، فرهاد (۱۳۷۷). «اسماعیلیه». در موسوی بجنوردی، کاظم. دائرةالمعارف بزرگ اسلامی. ج. ۸. تهران: مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی. صص. ۶۸۱–۷۰۲. شابک ۹۶۴-۷۰۲۵-۴۱-۶.
  • Haider, Najam I. (2016). "al-Ḥusayn b. ʿAlī b. Abī Ṭālib". In Fleet, K.; Krämer, G.; Matringe, D.; Nawas, J.; Rowson, E. (eds.). Encyclopaedia of Islam (به انگلیسی). Vol. 34 (3nd ed.). Brill.
  • Madelung, Wilferd (1997). The Succession to Muhammad: A Study of the Early Caliphate (به انگلیسی). Cambridge: Cambridge University Press.