ابوحنیفه دینوری: تفاوت میان نسخه‌ها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
(ابرابزار) |
(ابرابزار) |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{Infobox Muslim scholar | {{Infobox Muslim scholar | ||
|notability= | |notability= دانشمند مسلمان | ||
|era=[[دوران طلایی اسلام]] | |era=[[دوران طلایی اسلام]] | ||
|color=#cef2e0 | |color=#cef2e0 | ||
| خط ۱۱: | خط ۱۱: | ||
|death_date= ۸۹۶ میلادی (۲۸۲–۲۸۳ هجری قمری) | |death_date= ۸۹۶ میلادی (۲۸۲–۲۸۳ هجری قمری) | ||
|ethnicity= | |ethnicity= | ||
|main_interests= | |main_interests=گیاه‌شناسی، تاریخ‌نگار، جغرافی‌دان، متالورژی، ستاره‌شناس و ریاضی‌دان | ||
}} | }} | ||
احمد بن داود بن ونند دینوری. از مردم دینور از شهرهای جبال (نزدیک کرمانشاه) وی | '''احمد بن داود بن ونند دینوری''' مشهور به '''ابوحنیفه دینوری'''، از ادیبان، جغرافی‌دان، همه‌چیزدان، گیاهشناس، تاریخ‌نگار، ستاره‌شناس و ریاضی‌دان [[ایران|ایرانی]] و [[مسلمان]] بود. | ||
== زندگی == | |||
ابوحنیفه دینوری، از مردم دینور از شهرهای جبال (نزدیک [[کرمانشاه]]) بود. وی ادبیات را از بصریین و کوفیین آموخت و نزد [[سکیت]] و [[ابن‌سکیت]] شاگردی کرد. او در بسیاری از علوم چون [[نحو]]، لغت، هندسه و علوم هند متخصص بود و در علم روایت، صادق و ثقه دانسته می‌شد. [[ابن‌ندیم]]، صاحب ''[[الفهرست (ابن‌ندیم)|الفهرست]]'' سال درگذشت او را ذکر نکرده است اما در کتاب ''روضات'' به نقل از بغیه گفته شده است که او به سال ۲۸۲ یا ۲۹۰ ه.ق درگذشته است و [[حاجی خلیفه]] سال ۲۸۱ ه.ق را نیز بر این اختلاف افزوده است.<ref>{{پک|1=اختری|2=۱۳۹۰|ک=دایره‌المعارف جامع اسلامی|ف=ابوحنیفه}}</ref> | |||
لکلرک دربارهٔ ابوحنیفه گفته است که وی بزرگ‌ترین گیاهشناس مشرق بود و از اینکه ابن ابی‌اصیبعه از زندگی او غفلت کرده است، تعجب می‌کند. او می‌گوید [[ابن‌بیطار]] حدود پنجاه گیاه را که گذشتگان بر آن اطلاع نداشتند از ابوحنیفه نقل می‌کند و در همه جا مشهود و هویداست که دینوری به نقل اکتفا نکرده و خودش انواع گیاهان مشروحه کتاب خود را دیده و فحص و تتبع کرده است.<ref>{{پک|1=اختری|2=۱۳۹۰|ک=دایره‌المعارف جامع اسلامی|ف=ابوحنیفه}}</ref> | |||
== آثار == | |||
از جمله آثار او می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: کتاب ''تفسیر القرآن''، ''کتاب الانواء''، ''اصلاح المنطق''، ''لحن العامه''، ''حساب الدور و الوصایا''، ''الوصایا''، ''کتاب الزیج''، ''کتاب النبات''، ''کتاب الجبر و المقابله''، ''جواهر العلم''، ''الرد علی رصد الأصبهانی''، ''کتاب الشعر و الشعراء''، ''کتاب التاریخ''، ''الاخبار الطوال''، ''کتاب فی حساب الخطائین''، ''القبلهٔ و الزوال''، ''البحث فی حساب الهند''، ''کتاب الجمع و التفریق'' و ''نوادر الجبر''. حاجی خلیفه کتاب ''تفسیر اصلاح المنطق'' را نیز از آثار منسوب به دینوری نام برده است و صاحب ''روضات'' به نقل از بغیه ''کتاب الباه'' را بر آن افزوده است.<ref>{{پک|1=اختری|2=۱۳۹۰|ک=دایره‌المعارف جامع اسلامی|ف=ابوحنیفه}}</ref> | |||
== پانویس == | |||
=== ارجاعات === | |||
{{پانویس|۳|اندازه=ریز}} | |||
=== منابع === | |||
* {{یادکرد دانشنامه|نام خانوادگی=اختری|نام=عباسعلی|پیوند نویسنده=|ویراستار=|مقاله=ابوحنیفه|دانشنامه=[[دایره‌المعارف جامع اسلامی]]|عنوان جلد=دایره‌المعارف جامع اسلامی|سال=۱۳۹۰|ناشر=آرایه|مکان=تهران}} | |||
{{جغرافی‌دانان مسلمان}} | {{جغرافی‌دانان مسلمان}} | ||
{{تاریخ‌نگاران دوره اسلامی}} | {{تاریخ‌نگاران دوره اسلامی}} | ||
{{درجه‌بندی|نیازمند پیوند=خیر|نیازمند رده=خیر|نیازمند جعبه اطلاعات=بله|نیازمند تصویر=بله|نیازمند استانداردسازی=خیر|نیازمند ویراستاری=خیر|مقابله نشده با دانشنامه‌ها=تاحدودی|تاریخ خوبیدگی=|تاریخ برگزیدگی=|توضیحات=}} | |||
{{ترتیب‌پیش‌فرض:دینوری، ابوحنیفه}} | {{ترتیب‌پیش‌فرض:دینوری، ابوحنیفه}} | ||
نسخهٔ ۱۹ فوریهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۰۴:۱۳
| دانشمند مسلمان ابوحنیفه دینوری | |
|---|---|
| عنوان | ابوحنیفه دینوری |
| متولد | ۸۱۵ میلادی (۲۱۲–۲۱۳ هجری قمری) |
| درگذشته | ۸۹۶ میلادی (۲۸۲–۲۸۳ هجری قمری) |
| دوران | دوران طلایی اسلام |
| علاقه اصلی | گیاه‌شناسی، تاریخ‌نگار، جغرافی‌دان، متالورژی، ستاره‌شناس و ریاضی‌دان |
احمد بن داود بن ونند دینوری مشهور به ابوحنیفه دینوری، از ادیبان، جغرافی‌دان، همه‌چیزدان، گیاهشناس، تاریخ‌نگار، ستاره‌شناس و ریاضی‌دان ایرانی و مسلمان بود.
زندگی
ابوحنیفه دینوری، از مردم دینور از شهرهای جبال (نزدیک کرمانشاه) بود. وی ادبیات را از بصریین و کوفیین آموخت و نزد سکیت و ابن‌سکیت شاگردی کرد. او در بسیاری از علوم چون نحو، لغت، هندسه و علوم هند متخصص بود و در علم روایت، صادق و ثقه دانسته می‌شد. ابن‌ندیم، صاحب الفهرست سال درگذشت او را ذکر نکرده است اما در کتاب روضات به نقل از بغیه گفته شده است که او به سال ۲۸۲ یا ۲۹۰ ه.ق درگذشته است و حاجی خلیفه سال ۲۸۱ ه.ق را نیز بر این اختلاف افزوده است.[۱]
لکلرک دربارهٔ ابوحنیفه گفته است که وی بزرگ‌ترین گیاهشناس مشرق بود و از اینکه ابن ابی‌اصیبعه از زندگی او غفلت کرده است، تعجب می‌کند. او می‌گوید ابن‌بیطار حدود پنجاه گیاه را که گذشتگان بر آن اطلاع نداشتند از ابوحنیفه نقل می‌کند و در همه جا مشهود و هویداست که دینوری به نقل اکتفا نکرده و خودش انواع گیاهان مشروحه کتاب خود را دیده و فحص و تتبع کرده است.[۲]
آثار
از جمله آثار او می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: کتاب تفسیر القرآن، کتاب الانواء، اصلاح المنطق، لحن العامه، حساب الدور و الوصایا، الوصایا، کتاب الزیج، کتاب النبات، کتاب الجبر و المقابله، جواهر العلم، الرد علی رصد الأصبهانی، کتاب الشعر و الشعراء، کتاب التاریخ، الاخبار الطوال، کتاب فی حساب الخطائین، القبلهٔ و الزوال، البحث فی حساب الهند، کتاب الجمع و التفریق و نوادر الجبر. حاجی خلیفه کتاب تفسیر اصلاح المنطق را نیز از آثار منسوب به دینوری نام برده است و صاحب روضات به نقل از بغیه کتاب الباه را بر آن افزوده است.[۳]
پانویس
ارجاعات
منابع
- اختری، عباسعلی (۱۳۹۰). «ابوحنیفه». دایره‌المعارف جامع اسلامی. تهران: آرایه.
ردهها:
- اخترشناسان اسلام قرون وسطی
- اخترشناسان اهل ایران
- اخترشناسان فارسیزبان قرون وسطی
- اهالی ایران در سده ۹ (میلادی)
- اهالی دینور
- اهالی کرمانشاه
- تاریخ‌نگاران اهل ایران
- تاریخ‌نگاران سده ۹ (میلادی)
- تاریخ‌نگاران مسلمان
- جغرافی‌دانان اسلام در قرون وسطی
- جغرافی‌دانان اهل ایران
- جغرافی‌دانان سده ۹ (میلادی)
- جغرافی‌دانان فارسیزبان دوران قرون وسطی
- دانشمندان کرد
- درگذشتگان ۸۹۶ (میلادی)
- دستورنویسان اهل ایران
- دستورنویسان زبان عربی
- ریاضیدانان اسلام قرون وسطی
- ریاضیدانان اهل ایران در قرون وسطی
- ریاضیدانان اهل ایران
- ریاضیدانان سده ۹ (میلادی)
- زادگان ۸۱۵ (میلادی)
- زادگان ۸۲۰ (میلادی)
- زادگان ۸۲۸ (میلادی)
- زادگان سده ۹ (میلادی)
- زبانشناسان اهل ایران
- زبانشناسان زبان عربی قرون وسطی
- زیستشناسان اهل ایران
- ستارهشناسان سده ۹ (میلادی)
- ستارهشناسان کرد
- شاعران دوره عباسیان
- عالمان مسلمان
- فیلسوفان فارسیزبان قرون وسطی
- فیلسوفان کرد
- گیاهشناسان اسلام قرون وسطی
- گیاهشناسان اهل ایران
- گیاهشناسان پیشالینه
- لغتشناسان سده ۹ (میلادی)
- محققان عباسیان
- مسلمانان سده ۹ (میلادی)
- نویسندگان عربی سده ۹ (میلادی)