فهرست حکومتهای اسلامی: تفاوت میان نسخهها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱۰: | خط ۱۰: | ||
|- | |- | ||
|[[طاهریان]]||۸۲۱–۸۷۳||۲۰۵–۲۵۹ ه. ق||[[طاهر بن حسین]] (ذوالیمینین)||[[مرو]]، [[نیشابور]] و [[بلخ]]||[[پرونده:Tahirid Dynasty 821 - 873 (AD).png]] | |[[طاهریان]]||۸۲۱–۸۷۳||۲۰۵–۲۵۹ ه. ق||[[طاهر بن حسین]] (ذوالیمینین)||[[مرو]]، [[نیشابور]] و [[بلخ]]||[[پرونده:Tahirid Dynasty 821 - 873 (AD).png|500x500پیکسل]] | ||
|- | |- | ||
|[[صفاریان]]||۸۶۷–۱۰۰۲||۲۴۷–۲۸۷ ه. ق||[[یعقوب لیث صفاری|یعقوب لیث]]||[[زرنج]]||[[پرونده:Saffarid dynasty 861-1003.png]] | |[[صفاریان]]||۸۶۷–۱۰۰۲||۲۴۷–۲۸۷ ه. ق||[[یعقوب لیث صفاری|یعقوب لیث]]||[[زرنج]]||[[پرونده:Saffarid dynasty 861-1003.png|500x500پیکسل]] | ||
|- | |- | ||
|[[سامانیان]]||۸۷۵–۹۹۹||۲۶۱–۳۸۹ ه. ق||[[نصر بن احمد]]||[[بلخ]] و [[بخارا]]||[[پرونده:Samanid dynasty (819–999).GIF]] | |[[سامانیان]]||۸۷۵–۹۹۹||۲۶۱–۳۸۹ ه. ق||[[نصر بن احمد]]||[[بلخ]] و [[بخارا]]||[[پرونده:Samanid dynasty (819–999).GIF|500x500پیکسل]] | ||
|- | |- | ||
|[[علویان طبرستان]]||۸۶۴–۹۲۸||۲۵۰–۳۱۶ ه. ق||حسن بن زید علوی||[[آمل]]، [[ساری]] و [[استرآباد]]||[[پرونده:Alavian-persian.svg]] | |[[علویان طبرستان]]||۸۶۴–۹۲۸||۲۵۰–۳۱۶ ه. ق||حسن بن زید علوی||[[آمل]]، [[ساری]] و [[استرآباد]]||[[پرونده:Alavian-persian.svg|500x500پیکسل]] | ||
|- | |- | ||
|[[زیاریان]]||۹۲۸–۱۰۴۳||۳۱۵–۴۳۴ ه. ق||[[مرداویج بن زیار]]||[[اصفهان]]، [[شیراز]]، [[گرگان]]، [[رودسر]]، [[ری]] و [[آمل]]||[[پرونده:Ziyardi Dynasty 928 - 1043 (AD).PNG]] | |[[زیاریان]]||۹۲۸–۱۰۴۳||۳۱۵–۴۳۴ ه. ق||[[مرداویج بن زیار]]||[[اصفهان]]، [[شیراز]]، [[گرگان]]، [[رودسر]]، [[ری]] و [[آمل]]||[[پرونده:Ziyardi Dynasty 928 - 1043 (AD).PNG|500x500پیکسل]] | ||
|- | |- | ||
|[[آل بویه]]||۹۳۴–۱۰۵۵||۳۲۰–۴۴۰ ه. ق||[[علی بن بویه]] (عمادالدوله)||[[بغداد]]، [[اصفهان]]، [[ری]]، [[شیراز]] و [[همدان]]||[[پرونده:Buyid Dynasty 934 1055 (AD).PNG]] | |[[آل بویه]]||۹۳۴–۱۰۵۵||۳۲۰–۴۴۰ ه. ق||[[علی بن بویه]] (عمادالدوله)||[[بغداد]]، [[اصفهان]]، [[ری]]، [[شیراز]] و [[همدان]]||[[پرونده:Buyid Dynasty 934 1055 (AD).PNG|500x500پیکسل]] | ||
|- | |- | ||
|آل حسنویه||۹۳۴–۱۰۵۵||۳۴۸–۴۰۵ ه. ق||حسنویه پسر حسین برزکانی||قلعه سرماح||[[پرونده:Hasanwayhids map.png]] | |آل حسنویه||۹۳۴–۱۰۵۵||۳۴۸–۴۰۵ ه. ق||حسنویه پسر حسین برزکانی||قلعه سرماح||[[پرونده:Hasanwayhids map.png|501x501پیکسل]] | ||
|- | |- | ||
|[[غزنویان]]||۹۶۳–۱۱۸۶||۳۵۱–۵۸۱ ه. ق||سبکتکین (ناصرالدین)||[[غزنین]] و [[لاهور]]||[[پرونده:Ghaznavid Empire 975 - 1187 (AD).PNG]] | |[[غزنویان]]||۹۶۳–۱۱۸۶||۳۵۱–۵۸۱ ه. ق||سبکتکین (ناصرالدین)||[[غزنین]] و [[لاهور]]||[[پرونده:Ghaznavid Empire 975 - 1187 (AD).PNG|500x500پیکسل]] | ||
|- | |- | ||
|[[سلجوقیان]]||۱۰۳۷–۱۱۹۴||۴۲۸–۵۹۰ ه. ق||[[طغرل بیگ]]||[[نیشابور]]، [[اصفهان]]، [[ری]]، [[مرو]] و [[همدان]]||[[پرونده:Achaemenid Empire 559 - 330 (BC).png]] | |[[سلجوقیان]]||۱۰۳۷–۱۱۹۴||۴۲۸–۵۹۰ ه. ق||[[طغرل بیگ]]||[[نیشابور]]، [[اصفهان]]، [[ری]]، [[مرو]] و [[همدان]]||[[پرونده:Achaemenid Empire 559 - 330 (BC).png|500x500پیکسل]] | ||
|- | |- | ||
|[[غوریان]]||۱۱۴۸–۱۲۱۵||۵۴۲–۶۱۱ ه. ق||قطب الدین محمد||[[هرات]] و [[غزنین]]||[[پرونده:Ghurids1200.png]] | |[[غوریان]]||۱۱۴۸–۱۲۱۵||۵۴۲–۶۱۱ ه. ق||قطب الدین محمد||[[هرات]] و [[غزنین]]||[[پرونده:Ghurids1200.png|500x500پیکسل]] | ||
|- | |- | ||
|[[اتابکان]]||ــ||ــ||ــ||ــ||ــ | |[[اتابکان]]||ــ||ــ||ــ||ــ||ــ | ||
|- | |- | ||
|[[خوارزمشاهیان]]||۱۰۷۷–۱۲۳۱||۴۷۰–۶۲۸ ه. ق||انوشتکین غرجه||گرگانچ، غزنی، [[سمرقند]] و [[تبریز]]||[[پرونده:Khwarezmian Empire 1190 - 1220 (AD).PNG]] | |[[خوارزمشاهیان]]||۱۰۷۷–۱۲۳۱||۴۷۰–۶۲۸ ه. ق||انوشتکین غرجه||گرگانچ، غزنی، [[سمرقند]] و [[تبریز]]||[[پرونده:Khwarezmian Empire 1190 - 1220 (AD).PNG|500x500پیکسل]] | ||
|- | |- | ||
|[[ایلخانیان]]||۱۲۵۶–۱۳۳۵||۶۵۴–۷۳۶ ه. ق||[[هلاکوخان]]||[[تبریز]]، [[مراغه]] و سلطانیه||[[پرونده:Ilkhanate in 1256–1353.PNG]] | |[[ایلخانیان]]||۱۲۵۶–۱۳۳۵||۶۵۴–۷۳۶ ه. ق||[[هلاکوخان]]||[[تبریز]]، [[مراغه]] و سلطانیه||[[پرونده:Ilkhanate in 1256–1353.PNG|500x500پیکسل]] | ||
|- | |- | ||
|چوپانیان||۱۳۳۵–۱۳۵۷||۷۳۶–۷۵۹ ه. ق||شیخ حسن چوپانی||[[تبریز]]||[[پرونده:Chupanid - Jalayerid dynasty 1337–1432 ad.png]] | |چوپانیان||۱۳۳۵–۱۳۵۷||۷۳۶–۷۵۹ ه. ق||شیخ حسن چوپانی||[[تبریز]]||[[پرونده:Chupanid - Jalayerid dynasty 1337–1432 ad.png|500x500پیکسل]] | ||
|- | |- | ||
|مظفریان||۱۳۳۵–۱۳۹۳||۷۳۶–۷۹۶ ه. ق||مبارزدالدین محمد||[[کرمان]]، [[شیراز]] و [[یزد]]||[[پرونده:MuzaffaridDynastyofIranMapHistoryofIran.png]] | |مظفریان||۱۳۳۵–۱۳۹۳||۷۳۶–۷۹۶ ه. ق||مبارزدالدین محمد||[[کرمان]]، [[شیراز]] و [[یزد]]||[[پرونده:MuzaffaridDynastyofIranMapHistoryofIran.png|500x500پیکسل]] | ||
|- | |- | ||
|جلایریان||۱۳۳۶–۱۴۳۲||۷۳۷–۸۳۵ ه. ق||شیخ حسن بزرگ||[[بغداد]]، [[تبریز]] و [[بصره]]||[[پرونده:Chupanid - Jalayerid dynasty 1337–1432 ad.png]] | |جلایریان||۱۳۳۶–۱۴۳۲||۷۳۷–۸۳۵ ه. ق||شیخ حسن بزرگ||[[بغداد]]، [[تبریز]] و [[بصره]]||[[پرونده:Chupanid - Jalayerid dynasty 1337–1432 ad.png|500x500پیکسل]] | ||
|- | |- | ||
|[[سربداران]]||۱۳۳۷–۱۳۷۶||۷۳۸–۷۷۸ ه. ق||عبدالرزاق باشتینی||[[سبزوار]]||[[پرونده:Iran-anarchy era.svg]] | |[[سربداران]]||۱۳۳۷–۱۳۷۶||۷۳۸–۷۷۸ ه. ق||عبدالرزاق باشتینی||[[سبزوار]]||[[پرونده:Iran-anarchy era.svg|500x500پیکسل]] | ||
|- | |- | ||
|آل کرت||۱۲۴۴–۱۳۸۳||۶۴۳–۷۸۳ ه. ق||شمس الدین محمد بن ابی بکر||[[هرات]]||[[پرونده:Iran-anarchy era.svg]] | |آل کرت||۱۲۴۴–۱۳۸۳||۶۴۳–۷۸۳ ه. ق||شمس الدین محمد بن ابی بکر||[[هرات]]||[[پرونده:Iran-anarchy era.svg|500x500پیکسل]] | ||
|- | |- | ||
|[[تیموریان]]||۱۳۷۰–۱۵۰۷||۷۷۲–۹۱۲ ه. ق||تیمور لنگ||[[هرات]] و [[سمرقند]]||[[پرونده:Timurid Dynasty 821 - 873 (AH).png]] | |[[تیموریان]]||۱۳۷۰–۱۵۰۷||۷۷۲–۹۱۲ ه. ق||تیمور لنگ||[[هرات]] و [[سمرقند]]||[[پرونده:Timurid Dynasty 821 - 873 (AH).png|500x500پیکسل]] | ||
|- | |- | ||
|[[قراقویونلو]]||۱۴۰۶–۱۴۶۸||۸۰۹–۸۷۳ ه. ق||قرامحمد||[[تبریز]]||[[پرونده:Qara Qoyunlu Turcomans 1407–1468.png]] | |[[قراقویونلو]]||۱۴۰۶–۱۴۶۸||۸۰۹–۸۷۳ ه. ق||قرامحمد||[[تبریز]]||[[پرونده:Qara Qoyunlu Turcomans 1407–1468.png|500x500پیکسل]] | ||
|- | |- | ||
|[[آق قویونلو]]||۱۴۶۸–۱۵۸۲||۸۷۳–۹۹۰ ه. ق||قره عثمان||[[تبریز]] و دیاربکر||[[پرونده:Map Aq Qoyunlu 1478-en.png]] | |[[آق قویونلو]]||۱۴۶۸–۱۵۸۲||۸۷۳–۹۹۰ ه. ق||قره عثمان||[[تبریز]] و دیاربکر||[[پرونده:Map Aq Qoyunlu 1478-en.png|500x500پیکسل]] | ||
|- | |- | ||
|مرعشیان||۱۳۵۹–۱۵۸۲||۷۹۸–۹۹۰ ه. ق||قوام الدین بن عبدالله||[[ساری]] و [[آمل]]||[[پرونده:Marashiyan government 1359-1582 AD.png]] | |مرعشیان||۱۳۵۹–۱۵۸۲||۷۹۸–۹۹۰ ه. ق||قوام الدین بن عبدالله||[[ساری]] و [[آمل]]||[[پرونده:Marashiyan government 1359-1582 AD.png|500x500پیکسل]] | ||
|- | |- | ||
|مشعشعیان||۱۴۱۱–۱۵۳۸||۸۱۴–۹۴۵ ه. ق||سید محمد فلاح||هویزه||[[پرونده:مشعشعية.png]] | |مشعشعیان||۱۴۱۱–۱۵۳۸||۸۱۴–۹۴۵ ه. ق||سید محمد فلاح||هویزه||[[پرونده:مشعشعية.png|500x500پیکسل]] | ||
|- | |- | ||
|[[صفویان]]||۱۵۰۱–۱۷۲۱||۹۰۷–۱۱۳۴ ه. ق||[[شاه اسماعیل]] اول||[[تبریز]]، [[قزوین]] و [[اصفهان]]||[[پرونده:Safavid Empire 1501 1722 AD-ar.png]] | |[[صفویان]]||۱۵۰۱–۱۷۲۱||۹۰۷–۱۱۳۴ ه. ق||[[شاه اسماعیل]] اول||[[تبریز]]، [[قزوین]] و [[اصفهان]]||[[پرونده:Safavid Empire 1501 1722 AD-ar.png|500x500پیکسل]] | ||
|- | |- | ||
|هوتکیان||۱۷۰۹–۱۷۳۸||۱۱۱۹–۱۱۵۰ ه. ق||مرویس خان هوتک||اصفهان و قندهار||[[پرونده:Map of The Hotakids.png]] | |هوتکیان||۱۷۰۹–۱۷۳۸||۱۱۱۹–۱۱۵۰ ه. ق||مرویس خان هوتک||اصفهان و قندهار||[[پرونده:Map of The Hotakids.png|500x500پیکسل]] | ||
|- | |- | ||
|[[افشاریان]]||۱۷۳۸–۱۷۹۶||۱۱۵۰–۱۲۱۰ ه. ق||[[نادرشاه]]||[[مشهد]]||[[پرونده:Afsharid Dynasty 1736 - 1802 (AD).PNG]] | |[[افشاریان]]||۱۷۳۸–۱۷۹۶||۱۱۵۰–۱۲۱۰ ه. ق||[[نادرشاه]]||[[مشهد]]||[[پرونده:Afsharid Dynasty 1736 - 1802 (AD).PNG|500x500پیکسل]] | ||
|- | |- | ||
|[[زندیان]]||۱۷۵۰–۱۷۹۴||۱۱۶۴–۱۱۹۸ ه. ق||[[کریم خان زند]]||[[شیراز]]||[[پرونده:ZanddynastyTrial.png]] | |[[زندیان]]||۱۷۵۰–۱۷۹۴||۱۱۶۴–۱۱۹۸ ه. ق||[[کریم خان زند]]||[[شیراز]]||[[پرونده:ZanddynastyTrial.png|500x500پیکسل]] | ||
|- | |- | ||
|[[قاجار]]||۱۷۹۶–۱۹۲۵||۱۱۵۰–۱۳۴۳ ه. ق||[[آقا محمد خان]]||[[تهران]]||[[پرونده:Greatest extent of the Qajar empire2.png]] | |[[قاجار]]||۱۷۹۶–۱۹۲۵||۱۱۵۰–۱۳۴۳ ه. ق||[[آقا محمد خان]]||[[تهران]]||[[پرونده:Greatest extent of the Qajar empire2.png]] | ||
خط ۸۰: | خط ۸۰: | ||
|آل فریغون||۸۹۲–۱۰۱۰||۲۷۹–۴۰۱ ه. ق||ــ||جوزجان||ــ | |آل فریغون||۸۹۲–۱۰۱۰||۲۷۹–۴۰۱ ه. ق||ــ||جوزجان||ــ | ||
|- | |- | ||
|قراختاییان||۱۱۲۴–۱۲۱۸||۵۱۷–۶۱۴ ه. ق||ــ||بلاسغون||[[پرونده:KaraKhitaiAD1200.png]] | |قراختاییان||۱۱۲۴–۱۲۱۸||۵۱۷–۶۱۴ ه. ق||ــ||بلاسغون||[[پرونده:KaraKhitaiAD1200.png|514x514پیکسل]] | ||
|- | |- | ||
|شیبانیان||۱۵۰۰–۱۵۹۹||۹۰۶–۱۰۰۵ ه. ق||شیبک خان ازبک||[[سمرقند]]||[[پرونده:GökturksAD551-572.png]] | |شیبانیان||۱۵۰۰–۱۵۹۹||۹۰۶–۱۰۰۵ ه. ق||شیبک خان ازبک||[[سمرقند]]||[[پرونده:GökturksAD551-572.png]] | ||
خط ۱۲۸: | خط ۱۲۸: | ||
|شاه میریان||۱۳۳۹–۱۵۶۱||۷۴۰–۹۶۹ ه. ق||شمس الدین شاه||کشمیر (سرینگر)||ــ | |شاه میریان||۱۳۳۹–۱۵۶۱||۷۴۰–۹۶۹ ه. ق||شمس الدین شاه||کشمیر (سرینگر)||ــ | ||
|- | |- | ||
|بابریان یا گورکانیان||۱۵۲۶–۱۸۵۸||۷۴۶–۱۲۷۵ ه. ق||بابر||دهلی و آگرا||[[پرونده:Mughal1700.png]]| | |بابریان یا گورکانیان||۱۵۲۶–۱۸۵۸||۷۴۶–۱۲۷۵ ه. ق||بابر||دهلی و آگرا||[[پرونده:Mughal1700.png|514x514پیکسل]]| | ||
|} | |} | ||
خط ۱۴۶: | خط ۱۴۶: | ||
|اخشیدیان||۹۳۵–۹۶۹||۳۲۴–۳۵۸ ه. ق||محمد بن طغج اخشید||فسطاط||[[پرونده:Ikhshidid Dynasty 935 - 969 (AD).PNG]] | |اخشیدیان||۹۳۵–۹۶۹||۳۲۴–۳۵۸ ه. ق||محمد بن طغج اخشید||فسطاط||[[پرونده:Ikhshidid Dynasty 935 - 969 (AD).PNG]] | ||
|- | |- | ||
|[[فاطمیان]]||۹۰۹–۱۱۷۱||۲۹۷–۵۶۷ ه. ق||عبیدالله مهدی||مهدیه و [[قاهره]]||[[پرونده:Fatimid Caliphate.PNG]] | |[[فاطمیان]]||۹۰۹–۱۱۷۱||۲۹۷–۵۶۷ ه. ق||عبیدالله مهدی||مهدیه و [[قاهره]]||[[پرونده:Fatimid Caliphate.PNG|500x500پیکسل]] | ||
|- | |- | ||
|نمیریان||۹۹۰–۱۰۸۱||۳۸۰–۴۷۳ ه. ق||ــ||حرّان||ــ | |نمیریان||۹۹۰–۱۰۸۱||۳۸۰–۴۷۳ ه. ق||ــ||حرّان||ــ |
نسخهٔ ۳۰ ژوئیهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۰۱:۳۷
حکومتهای اسلامی، آن دسته از حکومتهایی هستند که توسط مسلمانان در مناطق مختلف جهان، به وجود آمده و اقدام به حکومترانی بر مسلمانان و غیرمسلمانان آن مناطق مینمودهاند. این مناطق اغلباً مکانهایی بودهاند که در قرون اولیه اسلامی توسط جنگجویان مسلمان فتح میشده و مردمان آنجا به مرور مسلمان میگشتند. اما مردمان برخی از این مناطق نیز، پیش از آنکه سرزمینهای آنان توسط جنگجویان مسلمان فتح شوند، توسط بازرگانان و مبلغان و روحانیون، به دین اسلام درمیآمدند. این مناطق و حکومتهای آنان را میتوان به چند ناحیه تقسیم کرد: ایران، میانه و ماوراءالنهر، شبه قاره هند، شامات، مصر و آناتولی، شمال آفریقا و آندلس.
فهرست حکومتهای اسلامی در ایران
نام حکومت | مدت زمان حکومت (میلادی) | مدت زمان حکومت (قمری) | بنیانگذار | پایتخت | محدوده حکومت |
طاهریان | ۸۲۱–۸۷۳ | ۲۰۵–۲۵۹ ه. ق | طاهر بن حسین (ذوالیمینین) | مرو، نیشابور و بلخ | |
صفاریان | ۸۶۷–۱۰۰۲ | ۲۴۷–۲۸۷ ه. ق | یعقوب لیث | زرنج | |
سامانیان | ۸۷۵–۹۹۹ | ۲۶۱–۳۸۹ ه. ق | نصر بن احمد | بلخ و بخارا | |
علویان طبرستان | ۸۶۴–۹۲۸ | ۲۵۰–۳۱۶ ه. ق | حسن بن زید علوی | آمل، ساری و استرآباد | |
زیاریان | ۹۲۸–۱۰۴۳ | ۳۱۵–۴۳۴ ه. ق | مرداویج بن زیار | اصفهان، شیراز، گرگان، رودسر، ری و آمل | |
آل بویه | ۹۳۴–۱۰۵۵ | ۳۲۰–۴۴۰ ه. ق | علی بن بویه (عمادالدوله) | بغداد، اصفهان، ری، شیراز و همدان | |
آل حسنویه | ۹۳۴–۱۰۵۵ | ۳۴۸–۴۰۵ ه. ق | حسنویه پسر حسین برزکانی | قلعه سرماح | |
غزنویان | ۹۶۳–۱۱۸۶ | ۳۵۱–۵۸۱ ه. ق | سبکتکین (ناصرالدین) | غزنین و لاهور | |
سلجوقیان | ۱۰۳۷–۱۱۹۴ | ۴۲۸–۵۹۰ ه. ق | طغرل بیگ | نیشابور، اصفهان، ری، مرو و همدان | |
غوریان | ۱۱۴۸–۱۲۱۵ | ۵۴۲–۶۱۱ ه. ق | قطب الدین محمد | هرات و غزنین | |
اتابکان | ــ | ــ | ــ | ــ | ــ |
خوارزمشاهیان | ۱۰۷۷–۱۲۳۱ | ۴۷۰–۶۲۸ ه. ق | انوشتکین غرجه | گرگانچ، غزنی، سمرقند و تبریز | |
ایلخانیان | ۱۲۵۶–۱۳۳۵ | ۶۵۴–۷۳۶ ه. ق | هلاکوخان | تبریز، مراغه و سلطانیه | |
چوپانیان | ۱۳۳۵–۱۳۵۷ | ۷۳۶–۷۵۹ ه. ق | شیخ حسن چوپانی | تبریز | |
مظفریان | ۱۳۳۵–۱۳۹۳ | ۷۳۶–۷۹۶ ه. ق | مبارزدالدین محمد | کرمان، شیراز و یزد | |
جلایریان | ۱۳۳۶–۱۴۳۲ | ۷۳۷–۸۳۵ ه. ق | شیخ حسن بزرگ | بغداد، تبریز و بصره | |
سربداران | ۱۳۳۷–۱۳۷۶ | ۷۳۸–۷۷۸ ه. ق | عبدالرزاق باشتینی | سبزوار | |
آل کرت | ۱۲۴۴–۱۳۸۳ | ۶۴۳–۷۸۳ ه. ق | شمس الدین محمد بن ابی بکر | هرات | |
تیموریان | ۱۳۷۰–۱۵۰۷ | ۷۷۲–۹۱۲ ه. ق | تیمور لنگ | هرات و سمرقند | |
قراقویونلو | ۱۴۰۶–۱۴۶۸ | ۸۰۹–۸۷۳ ه. ق | قرامحمد | تبریز | |
آق قویونلو | ۱۴۶۸–۱۵۸۲ | ۸۷۳–۹۹۰ ه. ق | قره عثمان | تبریز و دیاربکر | |
مرعشیان | ۱۳۵۹–۱۵۸۲ | ۷۹۸–۹۹۰ ه. ق | قوام الدین بن عبدالله | ساری و آمل | |
مشعشعیان | ۱۴۱۱–۱۵۳۸ | ۸۱۴–۹۴۵ ه. ق | سید محمد فلاح | هویزه | |
صفویان | ۱۵۰۱–۱۷۲۱ | ۹۰۷–۱۱۳۴ ه. ق | شاه اسماعیل اول | تبریز، قزوین و اصفهان | |
هوتکیان | ۱۷۰۹–۱۷۳۸ | ۱۱۱۹–۱۱۵۰ ه. ق | مرویس خان هوتک | اصفهان و قندهار | |
افشاریان | ۱۷۳۸–۱۷۹۶ | ۱۱۵۰–۱۲۱۰ ه. ق | نادرشاه | مشهد | |
زندیان | ۱۷۵۰–۱۷۹۴ | ۱۱۶۴–۱۱۹۸ ه. ق | کریم خان زند | شیراز | |
قاجار | ۱۷۹۶–۱۹۲۵ | ۱۱۵۰–۱۳۴۳ ه. ق | آقا محمد خان | تهران |
فهرست حکومتهای اسلامی در آسیای میانه و ماوراءالنهر
نام حکومت | مدت زمان حکومت (میلادی) | مدت زمان حکومت (قمری) | بنیانگذار | پایتخت | محدوده حکومت |
آل افراسیاب یا قراخانیان | ۸۴۰–۱۲۱۱ | ۲۲۵–۶۰۷ ه. ق | ــ | کاشغر | |
آل فریغون | ۸۹۲–۱۰۱۰ | ۲۷۹–۴۰۱ ه. ق | ــ | جوزجان | ــ |
قراختاییان | ۱۱۲۴–۱۲۱۸ | ۵۱۷–۶۱۴ ه. ق | ــ | بلاسغون | |
شیبانیان | ۱۵۰۰–۱۵۹۹ | ۹۰۶–۱۰۰۵ ه. ق | شیبک خان ازبک | سمرقند | |
خانات خیوه | ۱۵۱۵–۱۹۲۰ | ۹۲۱–۱۳۳۸ ه. ق | ایلبارس اول | شهر خیوه (در ازبکستان) | |
پادشاهی مستقل دروازه | ۱۵۲۶–۱۸۷۸ | ۹۳۲–۱۲۹۵ ه. ق | اسکندر بیگ فرزند میرزا سبحان قلی خان | قلعه خمب | ــ |
جانیان یا اشترخانیان | ۱۵۹۸–۱۷۵۸ | ۱۰۰۷–۱۱۹۹ ه. ق | باقی محمدخان | بخارا | ــ |
خانات خوقند | ۱۷۰۹–۱۸۷۶ | ۱۱۲۰–۱۲۹۳ ه. ق | شاهرخ بای | خوقند | |
خانات بخارا | ۱۷۸۵–۱۹۲۴ | ۱۱۹۹–۱۳۴۲ ه. ق | باقی محمدخان | بخارا |
فهرست حکومتهای اسلامی در شبه قاره هند
نام حکومت | مدت زمان حکومت (میلادی) | مدت زمان حکومت (قمری) | بنیانگذار | پایتخت | محدوده حکومت |
ممالیک دهلی یا غلامشاهیان | ۱۲۰۶–۱۲۹۰ | ۶۰۲–۶۸۶ ه. ق | قطب الدین آیبک | دهلی | |
خلجیان | ۱۲۹۰–۱۳۲۰ | ۶۸۶–۷۲۰ ه. ق | جلال الدین فیروز خلجی | دهلی | |
تغلقیان | ۱۳۲۰–۱۴۱۴ | ۷۲۰–۸۱۴ ه. ق | غیاث الدین تغلق | دهلی | پرونده:Tughlaq dynasty farsi (1).PNG |
سادات | ۱۴۱۴–۱۴۵۱ | ۸۱۷–۸۵۲ ه. ق | خضرخان | دهلی | پرونده:Sayyid-Dynasty.jpg |
لودیان | ۱۴۵۱–۱۵۲۶ | ۸۵۲–۹۳۲ ه. ق | بهلول لودی | دهلی | پرونده:Lodi-dynasty-map.jpg |
بهمنیان دکن | ۱۳۴۷–۱۵۲۷ | ۷۴۷–۹۳۳ ه. ق | علاءالدین حسن بهمن شاه | گلبرگه و بیدر | پرونده:Bahamani-sultanate-map.svg.png |
نظام شاهیان | ۱۴۹۰–۱۶۳۶ | ۸۹۶–۱۰۰۷ ه. ق | احمد نظام شاه | احمدنگر | |
عادل شاهیان | ۱۴۹۰–۱۶۸۶ | ۸۹۶–۱۰۹۶ ه. ق | یوسف عادل شاه ساوی | بیجاپور | ــ |
قطب شاهیان | ۱۵۱۸–۱۶۸۷ | ۹۱۸–۱۰۹۸ ه. ق | سلطان قلی قطب شاه | گلکنده و حیدرآباد | |
بریدشاهیان | ۱۴۹۱–۱۶۱۹ | ۸۹۷–۱۰۲۸ ه. ق | برید | بیدر | ــ |
سلاطین بنگال | ۱۳۵۲–۱۵۷۶ | ۷۵۲–۹۸۳ ه. ق | ــ | لکهنوتی، پاندوا | پرونده:Bengal Sultanate.png |
شاه میریان | ۱۳۳۹–۱۵۶۱ | ۷۴۰–۹۶۹ ه. ق | شمس الدین شاه | کشمیر (سرینگر) | ــ |
بابریان یا گورکانیان | ۱۵۲۶–۱۸۵۸ | ۷۴۶–۱۲۷۵ ه. ق | بابر | دهلی و آگرا | | |
حکومتهای اسلامی در جزیره، شامات، مصر و آناتولی
نام حکومت | مدت زمان حکومت (میلادی) | مدت زمان حکومت (قمری) | بنیانگذار | پایتخت | محدوده حکومت |
طولونیان | ۸۶۸–۹۰۵ | ۲۵۵–۲۹۳ ه. ق | احمد بن طولون | فسطاط | |
حمدانیان | ۹۰۵–۱۰۰۲ | ۲۹۳–۳۹۴ ه. ق | عبدالله بن حمدان | موصل و حلب | |
اخشیدیان | ۹۳۵–۹۶۹ | ۳۲۴–۳۵۸ ه. ق | محمد بن طغج اخشید | فسطاط | |
فاطمیان | ۹۰۹–۱۱۷۱ | ۲۹۷–۵۶۷ ه. ق | عبیدالله مهدی | مهدیه و قاهره | |
نمیریان | ۹۹۰–۱۰۸۱ | ۳۸۰–۴۷۳ ه. ق | ــ | حرّان | ــ |
مروانیان | ۹۹۰–۱۰۸۵ | ۳۸۰–۴۶۹ ه. ق | باذکرد | دیاربرکر | |
عقیلیان | ــ | سده چهارم | ــ | موصل | |
مرداسیان | ۱۰۲۴–۱۰۸۰ | ۴۱۴–۴۷۲ ه. ق | صلیح بن مرداس | حران | |
سلجوقیان روم | ۱۰۷۷–۱۳۰۸ | ۴۷۰–۷۰۷ ه. ق | قتلمش | ایزنیک، قونیه و سواس | پرونده:250px-Seljuk Sultanate of Rum 1190 Locator Map.svg.png |
آل ارتق | ۱۱۰۱–۱۴۰۹ | ۴۹۴–۸۱۱ ه. ق | سعید بن ارتق | حصن کیفا و دیاربکر | پرونده:250px-Anatolia1200.png |
زنگیان | ۱۱۲۷–۱۲۵۰ | ۵۲۱–۶۴۷ ه. ق | عمادالدین زنگی | موصل و حلب | |
ایوبیان | ۱۱۷۱–۱۲۶۰ | ۵۶۶–۶۵۸ ه. ق | صلاح الدین ایوبی | قاهره | | |
ممالیک بحری | ۱۲۵۰–۱۳۸۰ | ۶۴۸–۷۸۳ ه. ق | شجرالدر | قاهره | پرونده:Bahri Dynasty 1250 - 1382 (AD) (1).PNG| |
ممالیک برجی | ۱۳۸۲–۱۵۱۷ | ۷۸۹–۹۲۲ ه. ق | ظاهر سیفالدین برقوق | قاهره | | |
عثمانیان | ۱۲۹۹–۱۹۲۳ | ۶۹۸–۱۳۴۱ ه. ق | عثمان بن أرطغل | سوگوت، بورسا، ادرنه و استانبول | | |
حکومتهای اسلامی در شمال آفریقا و جنوب اسپانیا
نام حکومت | مدت زمان حکومت (میلادی) | مدت زمان حکومت (قمری) | بنیانگذار | پایتخت | محدوده حکومت |
امویان اندلس | ۷۵۶–۹۲۹ | ۱۳۸–۳۱۶ ه. ق | عبدالرحمن داخل | قرطبه | ــ |
رستمیان | ۷۶۷–۹۰۹ | ۱۴۹–۲۹۶ ه. ق | عبدالرحمن بن رستم | تیارت (شهری در الجزایر) | |
ادریسیان | ۷۸۸–۹۸۵ | ۱۷۱–۳۷۴ ه. ق | ادریس بن عبدالله | ولیلی، فاس و هجرالناصر | |
اغلبیان | ۸۰۰–۹۰۹ | ۱۸۳–۳۵۸ ه. ق | ابراهیم بن اغلب | قیروان (شهری در تونس) | |
خلافت قرطبه | ۹۲۹–۱۰۳۱ | ۳۱۶–۴۲۲ ه. ق | عبدالرحمن سوم | قرطبه | پرونده:Califato de Córdoba - 1000.svg.png |
مرابطون | ۱۰۴۰–۱۱۴۷ | ۴۳۱–۵۴۱ ه. ق | ابوبکر بن عمر | اغمات، فاس و مراکش | |
موحدون | ۱۱۲۱–۱۲۶۹ | ۵۱۴–۶۶۷ه. ق | عبدالمؤمن بن علی الکومی | تینمل و مراکش | |
حفصیان | ۱۲۲۹–۱۵۷۴ | ۶۲۶–۹۸۱ه. ق | ابوزکریا یحیی | بجایه و قسنطینه | |
مرینیان | ۱۲۴۴–۱۴۶۵ | ۵۹۲–۸۶۹ه. ق | ابومحمد عبدالحق اول | فاس | |
بنی نصر | ۱۲۳۸–۱۴۹۲ | ۶۳۵–۸۹۷ه. ق | محمد بن نصر اول | گرانادا | پرونده:Reino de Granada.svg (1).png |
وطاسیان | ۱۴۷۲–۱۵۵۴ | ۸۳۱–۹۵۶ه. ق | محمداول وطاسی (الشیخ) | فاس | |
علویان مراکش | ۱۶۳۱- تا به امروز | ۱۰۴۰ - تا به امروز | رشید بن علی شریف | رباط | پرونده:Morocco in its region (all claimed).svg.png |
منابع
- تاریخ جوامع اسلامی از آغاز تا قرن هجدهم، ایرا ام لاپیدوس، ترجمه محمود رمضان زاده، انتشارات آستان قدس رضوی، ۱۳۷۶.