بدون جعبه اطلاعات
بدون تصویر

زنگیان

از اسلامیکال
پرش به ناوبری پرش به جستجو
دودمان زنگی
(خراجگزار امپراتوری سلجوقی)

۱۱۲۷–۱۲۵۹
پرچم زنگیان
Zengid black banner
دودمان زنگی در بزرگ‌ترین حد خود
دودمان زنگی در بزرگ‌ترین حد خود
پایتختحلب
زبان(های) رایجترکی
عربی
دین(ها)
سنی تصوف
حکومتامیرنشین
دودمان زنگیان 
• ۱۱۲۷–۱۱۴۶
عمادالدین زنگی (نخستین)
• ۱۲۴۱_۱۲۵۹
محمود ملک ظهیر (واپسین)
تاریخ 
• بنیان‌گذاری
۱۱۲۷
• فروپاشی
۱۲۵۹
واحد پولدینار
پیشین
پسین
امپراتوری سلجوقی
کنت‌نشین ادسا
ایلخانان
ایوبیان

اتابکان الجزیر و شام که به دودمان یا امرای زنگی یا زنگیان نیز شناخته می‌شوند، از سال ۵۲۱ تا ۶۴۸ ه‍.ق به حکومت بر نواحی‌ای از شام و الجزیره مشغول بودند. این دودمان توسط اتابک عمادالدین زنگی پسر آق سنقر بنیان گذاشته شد. او از سال ۴۷۸ تا ۴۸۷ ه‍.ق در حلب از جانب تنش نیابت می‌کرد و در آخر کار بر او قیام کرد و اسیر شد. زنگی در سال ۵۲۱ ه‍.ق به حکومت عراق و بغداد منصوب گردید و در همین سال موصل و سنجار و الجزیره و حران نیز ضمیمه حکومت او شد و سال بعد حلب و سایر بلاد شام هم بر آنها افزوده شد. بعد از مرگ زنگی، ممالک او به دو پسرش نورالدین محمود و سیف‌الدین غازی رسید. نورالدین در شام مثل برادر به جلوگیری از عیسویان می‌پرداخت و سیف‌الدین در موصل و الجزیره حکومت می‌کرد. بعد از این دو برادر، شعبه شامی خاندان زنگی به تدریج از میان رفت ولی شاخه جدیدی از آن در سنجار پیدا شد و یک شعبه نیز در الجزیره به ظهور رسید. شاخه سنجار را در سال ۶۱۸ ه‍.ق ایوبیان از میان برداشتند. شعب دیگر این خاندان به‌دست لؤلؤ غلام و وزیر آخرین اتابک زنگی موصل، منقرض شد و چون مغول بر الجزیره و شام دست یافتند، جمیع شاخه‌های خاندان زنگی را قلع کردند.[۱]

پانویس

ارجاعات

منابع

  • اختری، عباسعلی (۱۳۹۰). «اتابک». دایرةالمعارف جامع اسلامی. تهران: آرایه.