عمرو بن قرظه انصاری
| عمرو بن قرظه انصاری | |
|---|---|
| متولد | عراق |
| وفات | عاشورای ۶۱ ه. ق کربلا، عراق |
| شناخته‌شده برای | حضور در نبرد کربلا |
| مخالف(ها) | بنی امیه |
| دین | اسلام |
عمر یا عمرو بن قرظه انصاری، از افراد حاضر در سپاه حسین بن علی در روز عاشورا و از کشتگان نبرد کربلا در سال 61 ه.ق است. پدرش از صحابه به نام پیامبر اسلام بود که فتوحاتی به او نسبت داده شده است. عمرو که اصالتی مدنی داشت، در کوفه زندگانی می‌کرد و در نبرد کربلا، حال پیغام حسین بن علی به عمر بن سعد و تدارک جلسه حسین بن علی و عمر بن سعد بود.
نام و تبار
نام او را عمرو بن قرضه بن کعب انصاری گزارش کرده‌اند. نام او در کتاب الاقبال، عمیر و در روضةالشهدا عمر گزارش شده است.[۱] نام کاملش، عمرو بن قرضه بن کعب بن عمرو بن عائذ بن زید بن مناة بن ثعلبة بن کعب بن خزرج الانصاری خزرجی مدنی کوفی نوشته‌اند.[۲]
پدر او، قرضة بن کعب انصاری خزرجی بود که یکی از صحابه پیامبر به شمار رفته است. او در جنگ احد و چند غزوه دیگر شرکت داشته و در شمار یاران علی بن ابیطالب یاد شده است. بنابر گزارشی در ابصار العین، او در حکومت علی بن ابیطالب به حکومت فارس منصوب شده بود.[۳] فتح ری در سال 24 ه.ق نیز به قرظه انصاری نسبت داده شده است.[۴]
سرگذشت
او اصالتا اهل مدینه بود ولی در کوقه زندگانی می‌کرد.[۵] در انساب الاشراف، وی از یاران حسین بن علی برشمرده شده است. از جزئیات زندگی او اطلاعات بیشتری گزارش نشده و منابع تنها به کشته شدن او در نبرد کربلا اشاره دارند.[۶] سن او به هنگام کشته شدن، 60 سال تخمین زده شده است.[۷] تاریخ طبری می‌نویسد که برادرش علی که در سپاه عمر بن سعد بود، پس از کشته شدن برادرش، فریاد زد که «ای حسین، برادرم را گمراه کردی و فریفتی و سرانجام به کشتنش دادی». سپس به حسین بن علی حمله برد تا او را بکشد که حمله‌اش توسط نافع بن هلال دفع شد.[۸][۹]
در تنقیح المقال آمده است که وی در روز ششم به سپاه حسین بن علی پیوست. عمرو در نبرد کربلا، به عنوان حامل پیام حسین بن علی به عمر بن سعد بود و سبب ملاقات بین حسین و عمر را فراهم کرد.[۱۰][۱۱] در کتاب لهوف از جنگاوری او گزارشی آمده و به کشتن تعداد زیادی از سپاهیان عمر بن سعد توسط او اشاره شده است.[۱۲]
در زیارت ناحیه مقدسه به او با عبارت «السلام علی عمرو بن قرظه الانصاری» اشاره شده است. در تاریخ طبری، رجزی به او نسبت داده شده است:[۱۳][۱۴]
| قَدْ عَلِمَت‌ْ کتیبَة‌ُ الانصارِ | ضَرْب‌َ غُلام‌ٍ غَیرَ نُکس‌ٍ شاری | |
| اِنّی سَأحْمی حَوْزَة‌َ الذَّمارِ | دوُن‌َ حُسَین‌ٍ مُهجَتی وَ داری |
پانویس
ارجاعات
- ↑ بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۸۸-۲۸۹.
- ↑ سنگری، آینه‌داران آفتاب، ۲: ۹۳۸-۹۳۹.
- ↑ بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۸۸-۲۸۹.
- ↑ سنگری، آینه‌داران آفتاب، ۲: ۹۳۸-۹۳۹.
- ↑ سنگری، آینه‌داران آفتاب، ۲: ۹۳۸-۹۳۹.
- ↑ بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۸۸-۲۸۹.
- ↑ سنگری، آینه‌داران آفتاب، ۲: ۹۳۸-۹۳۹.
- ↑ بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۸۸-۲۸۹.
- ↑ سنگری، آینه‌داران آفتاب، ۲: ۹۳۸-۹۳۹.
- ↑ بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۸۸-۲۸۹.
- ↑ سنگری، آینه‌داران آفتاب، ۲: ۹۳۸-۹۳۹.
- ↑ بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۸۸-۲۸۹.
- ↑ بینش و دیگران، پژوهشی پیرامون شهدای کربلا، ۲۸۸-۲۸۹.
- ↑ سنگری، آینه‌داران آفتاب، ۲: ۹۳۸-۹۳۹.
منابع
- بینش، عبدالحسین؛ مقیمی فرد، سیدعلی؛ رحمتی، رضا؛ جمشیدی، سعید؛ شاکر، ابوالقاسم (۱۳۸۵). پژوهشی پیرامون شهدای کربلا. قم: زمزم هدایت.
- سنگری، محمدرضا (۱۳۸۶). آیینه‌داران آفتاب، پژوهش و نگارش نو از زندگانی و شهادت یاران اباعبدالله الحسین علیه السلام. تهران: سازمان تبلیغات اسلامی. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۳۰۴-۲۵۱-۶.