عملیات نظامی جنگ ایران و عراق
عملیات‌های نظامی در طول جنگ ایران و عراق، شامل عملیات‌هایی است که ایران بر علیه عراق یا عراق بر علیه ایران آغاز کرده است. آغاز این جنگ از فروردین ۱۳۶۱ شمسی است بود.
جنگ در ۳۱ شهریور ۱۳۵۹ (۲۲ سپتامبر ۱۹۸۰) با حمله هوایی عراق به ده فرودگاه و حمله نیروی زمینی عراق در تمام مرزها به یک جنگ تمام عیار تبدیل شد. سه هفته پس از شکست سازمان مجاهدین خلق در عملیات مرصاد و تلاش برای تسخیر تهران، در ۲۹ مرداد ۱۳۶۷ با حضور نیروهای بین‌المللی آتش‌بس در سراسر مرزهای ایران و عراق برقرار شد.
عملیات‌های سال ۱۳۵۹
| تاریخ | نام عملیات | منطقه عملیات | رویداد | نتیجه |
|---|---|---|---|---|
| ۳۱ شهریور | آغاز جنگ با تهاجم نظامی رژیم بعث عراق به جمهوری اسلامی ایران | |||
| ۱۸ آذر | کشته شدن سرگرد خلبان احمد کشوری | |||
| ۸ آبان | کشته شدن محمدحسین فهمیده | |||
| ۱۲ آبان | مناطق عملیاتی جنوب | اسارت محمد جوادتندگویان | ||
| ۲۵ آبان | سوسنگرد | کشته شدن جمعی پاسداران | ||
| ۱۶ دی | هویزه | کشته شدن جمعی از نیروهای ایرانی به فرماندهی حسین علم‌الهدی | ||
| ۲۶ اسفند | عملیات امام مهدی | منطقهٔ عملیاتی غرب سوسنگرد |
عملیات‌های سال ۱۳۶۰
| تاریخ | نام عملیات | منطقه عملیات | رویداد | نتیجه |
|---|---|---|---|---|
| ۱۵ فروردین | محور کرخه-دزفول | |||
| ۲۵ فروردین | محور شوش | |||
| ۸ا ردیبهشت | کشته شدن سروان خلبان علی‌اکبر شیرودی | |||
| ۲۵ اردیبهشت | شهید فضل‌الله نوری | تپه‌های مودنی-مدن در شمال آبادان | ||
| ۳۱ اردیبهشت | عملیات امام علی | |||
| ۳۱ اردیبهشت | محور شوش | |||
| ۳۱ اردیبهشت | عملیات حضرت مهدی | ارتفاعات الله اکبر در شمال سوسنگرد | ||
| ۲۱ خرداد | فرمانده کل قوا خمینی روح خدا | شرق کارون و جنوب دارخوین | ||
| ۳۱ خرداد | کشته شدن مصطفی چمران | |||
| ۱۱ تیر | روح الله | آزادسازی منطقه مرزی نوسود | ||
| ۵ مرداد | رمضان | محور حمیدیه، کرخه نور | ||
| ۱۱ شهریور | محورشحیطیه، غرب ارتفاعات الله اکبر | |||
| ۲۷ شهریور | شهید مدنی | منطقهٔ عملیاتی سوسنگرد | ||
| ۲۸ شهریور | آزادی سوسنگرد | |||
| ۵ مهر | ثامن الائمه | شکسته شدن حصرآبادان | ||
| ۸ آذر | طریق القدس | منطقهٔ عملیاتی عمومی غرب شهرستان سوسنگرد و منطقه عمومی بستان | ||
| ۲۰ آذر | مطلع الفجر | منطقه گیلان غرب و سرپل ذهاب | ||
| ۱۲ دی | محمد رسول الله | صدر منطقهٔ عملیاتی غرب نوسود | ||
| ۱ اسفند | مولای متقیان | منطقهٔ چزابه | ||
| ۲۴ اسفند | ام الحسنین | منطقه کرخه نور |
عملیات‌های سال ۱۳۶۱
۱ فروردین عملیات فتح المبین -غرب رودخانهٔ کرخه، غرب دزفول وشوش و منطقهٔ عمومی غرب رودخانهٔ کرخه
/۷فروردین۶۱/ آغازمرحله یپایانی عملیات فتح المبین
/۸فروردین۶۱/ پایان پیروزی مرحله چهارم عملیات فتح المبین-انهدام سپاه چهارم عراق در جبهه شمال خوزستان ورسیدن به مرز فکه - العماره
/۱۰اردیبهشت۶۱/ آغازعملیات بیت‌المقدس - غرب کارون، جنوب غربی اهوازوشمال خرمشهر
/۳۱اردیبهشت۶۱/ شهادت سردار سرتیپ پاسدار محمدمهدی خادم الشریعه، اولین فرماندهی تیپ امام رضاع
/۳خرداد۶۱/ فتح خرمشهر درعملیات بیت‌المقدس - روزمقاومت وپیروزی
/۱۴تیر۶۱/ ربوده شدن حاج احمدمتوسلیان وهمراهانش توسط عناصروابسته به رژیم صهیونستی درلبنان
/۲۳تیر۶۱/ عملیات رمضان شرق بصره
/۲۵تیر۶۱/ آغازمرحلهٔ دوم عملیات رمضان درمنطقهٔ شرق کانال پرورش ماهی
/۳۰تیر۶۱/ آغازمرحلهٔ سوم عملیات رمضان
/۶مرداد۶۱/ آغازمرحله پنجم عملیات رمضان درمحور شمال پاسگاه زید
/۱۵مرداد۶۱/ عملیات ثارالله، درمنطقهٔ قصرشیرین
/۲۶شهریور۶۱/ عملیات حسین بن علی (ع)، در منطقهٔ عملیاتی میمک
/۹مهر۶۱/ عملیات مسلم بن عقیل غرب سومار -ارتفاعات مسلط برمندلی
/۱۰آبان۶۱/ عملیات محرم، درمناطق عملیاتی شرهانی، زبیدات، بیات، غرب عین خوش و جنوب شرقی دهلران
/۲۸آذر۶۱/ اولین حمله موشکی رژیم صدام به شهرقهرمان پروردزفول
/۹بهمن۶۱/ شهادت حسن غلامحسین افشردی جانشین فرماندهی نیروی زمینی سپاه ودکتر مجیدبقائی فرمانده قرارگاه کربلا درمنطقه فکه
/۱۸بهمن۶۱/ عملیات والفجرمقدماتی -منطقه فکه وچزابه
عملیات‌های سال ۱۳۶۲
/۲۰ فروردین۶۲/ عملیات والفجر ۱ درشمال غرب فکه
/۲۹تیر۶۲/ عملیات والفجر ۲ درمنطقهٔ حاج عمران
/۷مرداد۶۲/ عملیات والفجر ،۳منطقه عملیاتی مهران
/۲۷مهر۶۲/ والفجر-۴ شمال مریوان ومنطقه عمومی پنجوین دردره شیلر درداخل خاک عراق
/۲۱بهمن۶۲/ عملیات تحریر القدس در منطقهٔ دربندی خان /۲۱بهمن۶۵/ عملیات نامنظم فتح ۴، در منطقه یعمومی رواندوز- دیانا- در عمق هفتادکیلومتری داخل خاک عراق
/۲۷بهمن۶۲/ عملیات والفجر ۵ حدفاصل مهران ودهلران، چنگوله
/۲اسفند۶۲/ عملیات والفجر ۶ درجنوب دهلران
/۳اسفند۶۲/ آغازعملیات خیبربا رمز «یارسول الله» درهورالهویزه وجزایرمجنون - روز تجلیل از اسرا ومفقودان
/۱۷اسفند۶۲/ شهادت سرلشکر پاسدارحاج محمدابراهیم همت فرمانده دلیر لشکر ۲۷محمد رسول ا… ص
/۱۷اسفند۶۲/ حملات موشکی عراق به شهرها ی دزفول، خرم‌آباد ومسجدسلیمان
عملیات‌های سال ۱۳۶۳
/۲۵مهر۶۳/ عملیات میمک -ارتفاعات منطقه مرزی
/۱۷آذر۶۳/ شهادت مهدی زین الدین فرماندهٔ لشکر ۱۷علی ابن ابیطالب ع
/۱۹اسفند۶۳/ عملیات بدر، شرق رودخانهٔ دجلهٔ عراق
عملیات‌های سال ۱۳۶۴
/۱۸ فروردین۶۴/ شهادت سردار ولی ا… چراغچی جانشین لشکر ۵ نصر درعملیات بدرمنطقهٔ جزیرهٔ مجنون
/۱۷خرداد۶۴/ عملیات ایذائی ظفر ۱، جزیرهٔ مینو
/۲۴خرداد۶۴/ عملیات قدس -۱ منطقه هور الهویزه وشرق رودخانه دجله عراق
/۴تیر۶۴/ عملیات قدس ۲، منطقه هورالهویزه عراق
/۵تیر۶۴/ عملیات (ایذائی) ظفر ۲، منطقهٔ پنجوین عراق
/۷تیر۶۴/ عملیات (ایذائی) ظفر۳ -شمال غرب کشور
/۱۰تیر۶۴/ عملیات (ایذائی) ظفر ۴ منطقه فکه
/۱۹تیر۶۴/ عملیات قدس ،۳ جنوب دهلران
/۲۳تیر۶۴/ آغازمرحلهٔ یکم عملیات قادردر جبههٔ شمال غرب-محور سیدکان
/۱۶مرداد۶۴/ عملیات قدس ۵، درمنطقه عملیاتی غرب هورالهویزه
/۲۴مرداد۶۴/ عملیات عاشورای -۲ منطقه چنگوله جنوب مهران
/۲۵مرداد۶۴/ عملیات عاشورای ۳ درمنطقهٔ عملیاتی شمال فکه
/۱۸شهریور۶۴/ عملیات قادر، غرب اشنویه وارتفاعات کلاشین در داخل خاک عراق
/۳۰مهر۶۴/ عملیات عاشورای -۴غرب دریاچه امالنعاج درهور الهویزه
/۲۰بهمن۶۴/ آغازعملیات والفجر -۸ مصب اروند
/۱اسفند۶۴/ حمله ۲جنگنده عراقی به هواپیمای مسافربری و شهادت ۴۰تن ازنمایندگان مجلس ومسئولان از جمله حجه الاسلام محلاتی
/۵اسفند۶۴/ عملیات والفجر ۹ درمنطقهٔ عملیاتی شرق چوارتهٔ عراق
عملیات‌های سال ۱۳۶۵
/۲۶اردیبهشت۶۵/ حملهٔ ارتش عراق به مهران واشغال این شهر
/۲۷اردیبهشت۶۵/ عملیات بیت‌المقدس ۶ _منطقهٔ عمومی سلیمانیه عراق
/۱۰تیر۶۵/ عملیات کربلای ۱ - مهران
/۱مرداد۶۵/ عملیات قدس -۴ منطقهٔ جنوب شرق عماره عراق هورالهویزه
/۱۰شهریور۶۵/ عملیات کربلای -۲ منطقه حاج عمران عراق
/۱۱شهریور۶۵/ شهادت سرلشگرمحمود کاوه فرمانده لشکر ویژه شهدا
/۱۱شهریور۶۵/ عملیات کربلای ،۳شمال غربی خلیج فارس ترمینال نفتی الامیه والبکر
/۱۹مهر۶۵/ عملیات نامنظم فتح ۱، منطقهٔ کرکوک واقع در عمق ۱۵۰کیلومتری داخل خاک عراق
/۸آبان۶۵/ عملیات نامنظم فتح ۲ -منطقه دوکان در شمال شرقی عراق
/۲۴آبان۶۵/ عملیات نامنظم فتح ۳، منطقه زاخو ودهوک در عمق ۳۰۰کیلومتری شمال عراق
/۳دی۶۵/ عملیات کربلای ،۴ درمنطقهٔ غرب اروند رود جنوب خرمشهردر غرب جزیرهٔ مینو
/۱۹دی۶۵/ آغازعملیات عظیم کربلای ۵ درمنطقه عمومی شلمچه وشرق بصره
/۲۳دی۶۵/ عملیات کربلای ۶، شمال سومار
/۸اسفند۶۵/ شهادت حاج حسین خرازی فرماندهٔ لشکر امام حسین ع
/۱۲اسفند۶۵/ عملیات کربلای ۷ درمنطقهٔ عملیاتی حاج عمران عراق
عملیات‌های سال ۱۳۶۶
/۶فروردین۶۶/ پایان عملیات کربلای ۵
/۱۸ فروردین۶۶/ سالروزعملیات کربلای ۸ درمنطقهٔ شرق بصره
/۲۰ فروردین۶۶/ عملیات کربلای ۹ درمنطقهٔ قصرشیرین
/۲۵ فروردین۶۶/ عملیات نصر ۱ در غرب بانهدر داخل خاک عراق
/۲۵ فروردین۶۶/ عملیات فتح ۵ در منطقهٔ چوارته وماووت از استان سلیمانیه عراق
/۳۰ فروردین۶۶/ عملیات کربلای ۱۰ درمنطقهٔ عمومی ماووت عراق
/۱۳خرداد۶۶/ عملیات نصر ۲، منطقهٔ میمک
/۲۷خرداد۶۶/ عملیات فتح ۶ - منطقه عمومی شمال اربیل عراق
/۲۷خرداد۶۶/ عملیات نصر ۳ - جنوب دهلران
/۳۱خرداد۶۶/ عملیات نصر -۴ استان سلیمانیه عراق
/۳تیر۶۶/ عملیات نصر ۵، جنوب غربی سردشت در منطقه مرزی شمال عراق
/۷تیر۶۶/ عملیات فتح ۷، منطقه حلبچه، شانه دری، اربت درشمال عراق
/۸تیر۶۶/ بمباران شیمیائی سردشت - روزملی مبارزه با سلاحهای شیمیائی ومیکروبی
/۲۴تیر۶۶/ حملهٔ هوائی جنگنده‌های عراقی به سکوی نفتی ومیدان نفتی رشادت
/۲۶تیر۶۶/ قطع رابطهٔ سیاسی فرانسه باایران در پی سالها حمایت مالی ونظامی ازرژیم متجاوزعراق
/۲۸تیر۶۶/ عملیات فتح ۸ - شهراتروش درشمال استان موصل عراق
/۲۹تیر۶۶/ تصویب قطعنامه ۵۹۸ درشورای امنیت ملل متحد
/۱۰مرداد۶۶/ عملیات نصر۶، درمنطقهٔ میمک
/۱۴مرداد۶۶/ عملیات نصر ۷ - غرب سردشت
/۱۵مرداد۶۶/ شهادت سرلشگرخلبان عباس بابائی فرمانده نیروی هوائی ارتش ج.ا. ایران
/۱۸مرداد۶۶/ عملیات فتح ۹ در منطقه عملیاتی خرمال ازاستان سلیمانیه عراق -شمال کردستان
/۱۳شهریور۶۶/ عملیات نامنظم فتح۱۰، شمال شرق استان اربیل عراق
/۲۷شهریور۶۶/ عملیات نامنظم ظفر ،۱عمق ۲۰۰کیلومتری استان دهوک واستان سلیمانیه عراق
/۳۰شهریور۶۶/ تهاجم هلی کوپترهای آمریکائی به کشتی تجاری ایران درخلیج فارس
/۱۲مهر۶۶/ عملیات نامنظم ظفر ۲شهر کوی ازتوابع استان کرکوک عراق
/۱۶مهر۶۶/ بمباران شیمیائی شهرسومار توسط رژیم جنایکارصدام
/۱۶مهر۶۶/ حمله هلی کوپترهای آمریکائی به قایق‌های گشتی سپاه پاسدارن درخلیج فارس
/۲۵آبان۶۶/ عملیات نامنظم ظفر ۳، در منطقه دربندی خان عراق در جنوب استان سلیمانیه عراق وبخش سنگاوا ازاستان کرکوک
/۲۸آبان۶۶/ عملیات نامنظم ظفر ۴، درعمق ۲۵۰ کیلومتری استان دهوک عراق
/۲۹آبان۶۶/ عملیات نصر ۸، منطقه عملیات ی ماووت ازاستان سلیمانیه عراق
/۱آذر۶۶/ عملیات نصر ۹ - منطقه حاج عمران عراق
/۲۲دی۶۶/ عملیات نامنظم ظفر ۵، عمق ۲۰۰ کیلومتری استانهای کرکوک، دهوک ودیالهٔ عراق
/۲۶دی۶۶/ آغازعملیات دلیرانهٔ بیت‌المقدس ۲در منطقهٔ سلیمانیه وماووت عراق
/۵اسفند۶۶/ عملیات نامنظم ظفر ۶منطقهٔ عمومی سنگاودر شرق استان کرکوک عراق
/۱۰اسفند۶۶/ آغازحملات وحشیانهٔ موشکی متجاوزان بعثی عراق
/۲۳اسفند۶۶/ عملیات نامنظم ظفر۷، شرق استان سلیمانیه عراق
/۲۴اسفند۶۶/ عملیات بیت‌المقدس ۳، منطقهٔ عمومی سلیمانیهٔ عراق
/۲۵اسفند۶۶/ عملیات والفجر ۱۰، منطقه عمومی حلبچهٔ عراق
/۲۸اسفند۶۶/ بمباران شیمیائی شهرحلبچه عراق توسط رژیم بعث عراق
عملیات‌های سال ۱۳۶۷
/۶فروردین۶۷/ عملیات بیت‌المقدس ۴ - منطقه عمومی دربندیخان واقع در سلیمانیه عراق
/۱۹ فروردین۶۷/ انتخابات سومین دوره مجلس شورای اسلامی
/۲۲ فروردین۶۷/ عملیات بیت‌المقدس ۵ منطقه عمومی پنجوین عراق
/۲۳خرداد۶۷/ عملیات بیت‌المقدس -۷منطقه عمومی شلمچه عراق
/۴تیر۶۷/ حمله گستردهٔ ارتش عراق درجبهه جنوب وبازپس‌گیری جزایر مجنون و منطقهٔ شمالی کوشک
/۱۲تیر۶۷/ سرنگونی هواپیمای مسافربری ایران توسط ناو آمریکائی در خلیج فارس وشهادت۲۹۸ سرنشین غیر نظامی آن
/۲۷تیر۶۷/ پذیرش قطعنامه ۵۹۸ شورای امنیت سازمان ملل متحد از سوی جمهوری اسلامی ایران
/۱مرداد۶۷/ اشغال شهرگیلان غرب توسط ارتش متجاوز عراق
/۲مرداد۶۷/ عملیات غدیر در جبههٔ غرب خرمشهروشلمچه ایران
/۲مرداد۶۷/ عملیات دفع مجدد متجاوزازمرزهای جنوبی پس ازپذیرش قطعنامه ۵۹۸، منطقه خرمشهر، پادگان حمیدوایستگاه حسینیه
/۳مرداد۶۷/ تهاجم وپیشروی مشترک منافقین وارتش عراق از محور سرپل ذهاب
/۵مرداد۶۷/ عملیات پیروزمندانهٔ مرصاد درمنطقه غرب کشور، کرند، اسلام‌آباد علیه منافقین متجاوز
/۱۰مرداد۶۷/ فرارمفتضحانهٔ ارتش عراق به پشت مرزهای بین‌الملل در جنوب
/۲۴مرداد۶۷/ پذیرش قرارداد ۱۹۷۵الجزایر ازسوی عراق
/۲۹مرداد۶۷/ آغازآتش بس رسمی ایران وعراق