اسلامیکال:اسلامیکال چه چیزی نیست
این صفحه یکی از سیاستهای اسلامیکال فارسی است. این سیاست در نزد عدهٔ زیادی از ویرایشگران مقبولیت دارد و تفاهم بر آن است که همهٔ کاربران ملزم به پیروی از آناند. قبل از انجام هر گونه تغییری در این صفحه، بایستی بر روی آن اجماع شده باشد. |
این صفحه در یک نگاه:
|
سیاستهای اصلی محتوایی |
---|
سایر سیاستهای محتوایی |
اسلامیکال یک دانشنامه آزاد با موضوع اسلام است که به صورت آنلاین اداره میشود. با توجه به قوانین در نظر گرفته شده در این دانشنامه، اسلامیکال نمیتواند چیزی غیر از خودش باشد؛ پس باید بدانید که اسلامیکال جای چه چیزی نیست...
سبک و قالب
اسلامیکال دانشنامه روی کاغذ نیست
اسلامیکال، دانشنامه روی کاغذ نیست، بلکه پروژهٔ دانشنامهای دیجیتال است. بهجز اثباتپذیری و نکات دیگری که در این صفحه ذکر شده، عملاً هیچ محدودیتی در تعداد موضوعاتی که میتوان در این دانشنامه نوشت یا کل حجم مطالب وجود ندارد. با این وجود تفاوت مهمیست میان آنچه میتوان کرد و آنچه باید کرد، که این پایین در بخش محتوای دانشنامهای راجع به آن بحث شده. در نتیجه نامحدود بودن اسلامیکال مجوزی برای جادادن هر چیزی در آن نیست: نوشتارها باید به سیاستهای محتوایی، علیالخصوص اصول اساسی اسلامیکال، پایبند باشند.
به منظور دسترسی بهتر به محتوای اسلامیکال، خصوصاً از طریق اینترنت دایلآپ یا مرورگر همراه، نگه داشتن نوشتارها در حجمی معقول اهمیت دارد؛ بنابراین استاندارد اندازه مقاله تعریف شدهاست. شکستن نوشتارهای طولانی و جایگزینی آن با چکیدهای مناسب بخشی طبیعی از رشد یک موضوع است. توصیه میشود شیوههای خلاصهنویسی را ببینید.
محتوای دانشنامهای
اطلاعات نباید به صرف اینکه حقیقت دارند یا مفید هستند، در دانشنامه قرار گیرند. یک مقالهٔ اسلامیکال نباید نمایشگاهی کامل از تمامی جزئیات موجود باشد؛ بلکه باید خلاصهای از دانش مورد تأیید در مورد موضوع ارائه کند. عبارات تأییدپذیر و دارای منبع باید با توجه به وزنشان مورد استفاده قرار گیرند. با وجود اینکه بحثهایی دربارهٔ ارزش دانشنامهای انواع مختلفی از مداخل وجود دارد، اجماع بر این است که آنچه در پی میآید نمونههایی از آن چیزهاییست که اسلامیکال نیست. مثالهایی که در هر بخش آمده لزوماً در بر گیرندهٔ همهٔ موارد ممکن نیست.
اسلامیکال فرهنگ لغت نیست
اسلامیکال یک فرهنگ لغت یا راهنمای اصطلاحات فنی نیست. مقالههای اسلامیکال نباید شامل موارد زیر باشند:
- تعریف واژهها. مقالهها باید با تعریفی خوب آغاز شوند، اما مقالههایی که چیزی بیش از تعریف معنای یک واژه نیستند، باید با افزودن محتوای دانشنامهای گسترش یابند. اگر نمیشود آنها را به بیش از یک تعریف واژهنامهای گسترش داد نشانهای از این است که اسلامیکال جایشان نیست. گاه اما تعریف یک کلمه خود میتواند نوشتاری باشد.
- مداخل لغتنامهای. نوشتارهای دانشنامه دربارهٔ افراد، گروهها، مکانها، اشیاء، رویدادها،... باشد. گاه یک کلمه یا عبارت خود میتواند موضوع یک نوشتار باشد، مانند [نیازمند نمونه]. با این وجود نوشتارها ندرتاً (و یا هرگز) حاوی بیش از یک تعریف مجزا یا کاربرد عنوان نوشتار است. مقالههایی دربارهٔ اهمیت فرهنگی یک عدد قابل قبول هستند.
اسلامیکال جای انتشار تحقیقات دست اول نیست
اسلامیکال جای نشر افکار و تحلیلهای شخصی یا انتشار اطلاعات جدید نیست. طبق سیاستهای ما در مورد تحقیق دست اول، لطفاً از اسلامیکال برای هیچکدام از موارد زیر استفاده نکنید:
- نتیجهٔ تحقیقات مانند ارائهٔ نظریات یا راهحلهای جدید، نظریات ابتکاری، اصطلاحات جدید، ساخت واژهٔ جدید و از این دست. اگر به تحقیقاتی جدید دست زدهاید نتایج آن باید در جاهای دیگر، از قبیل نشریات دارای امکان ارزیابی علمی، دیگر رسانههای چاپی یا وبگاههای مرتبط منتشر شود. کار شما پس از انتشار و تبدیل شدن به بخشی از دانشِ پذیرفته شده میتواند در اسلامیکال انتشار یابد، با این وجود ارجاع به منابع معتبر برای نشان دادن اینکه محتوی تأییدپذیر است و نظر شخصی ویرایشگر نیست لازم است.
- تألیفات شخصی که بیان کننده نظرات شخصی شما (و نه متخصصان) راجع به موضوعی خاص هستند. گرچه وظیفهٔ اسلامیکال گردآوری دانش بشری است، ابزاری برای تبدیل نظرات شخصی به دانش بشری نیست. در شرایط خاصی که نظرات یک شخص به حدی مهم باشند که قابل بحث به نظر برسند، بهتر است دیگران چیزی دربارهٔ آن بنویسند. (یادداشتهای شخصی مرتبط با اسلامیکال را میتوانید در فضای نام کاربری خود بگذارید.)
- تالار گفتگو. لطفاً تلاش کنید تا در مسیر دانشنامهنویسی باقی بمانید. میتوانید در مورد موضوعات مرتبط با اسلامیکال با کاربران دیگر در صفحهٔ بحثشان گفتگو کنید، نیز باید مشکلات مربوط به یک مقاله را هم در صفحهٔ بحث همان مقاله پیگیری کنید، ولی لطفاً بحثها را به داخل صفحهٔ اصلی مقالهها نکشانید. علاوه بر این در خاطر داشته باشید که صفحهٔ بحث نوشتارها، تنها برای بحث در مورد بهبود محتوای همان نوشتار است، نه برای بحثهای عمومی دربارهٔ موضوع نوشتار، و نه صفحهٔ کمکخواهی برای دریافت دستورالعملها یا کمکهای فنی. مطالب نامرتبط با صفحههای بحث ممکن است بر اساس رهنمودهای صفحه بحث حذف شود. اگر پرسشی خاص در موضوعی دارید آن را در درخواست راهنمایی مطرح کنید، نه صفحههای بحث نوشتارها.
اسلامیکال منبر یا محل تبلیغات نیست
اسلامیکال تریبون سخنرانی، میدان نبرد یا ابزاری برای پروپاگاندا، تبلیغات یا بهاشتراکگذاری نیست. این قاعده شامل نام کاربری، مقالهها، صفحههای تمرین، ردهها، پروندهها، صفحههای بحث، الگوها و صفحههای کاربری میشود. از این رو، مطالب قراردادهشده در اسلامیکال برای مقاصد زیر نیست:
- هواداری، پروپاگاندا یا استخدام از هر نوع: تجاری، سیاسی، علمی، دینی، ملی و قومیتی یا هر چیز دیگر. ولی یک مقاله میتواند بهطور بیطرفانه راجع به این موضوعات نوشته شود. برای متقاعد کردن خلایق به درستیِ عقاید خود از وبلاگها یا تالار گفتگوها استفاده کنید.
- نقطهنظرها اگرچه برخی از موضوعات، به ویژه آنهایی که مربوط به امور جاری و سیاست هستند، ممکن است احساسات را تحریک کرده و مردم را بر آن داشته باشند که بالای تریبون بروند، اسلامیکال وسیلهای برای این کار نیست. محتوای نوشتار باید بهطور متعادل، با دیدگاهی بیطرف و با چشماندازی موجه نوشته شود، به خصوص برای رویدادهای فعلی.
- شایعهسازی، ترویج موضوعاتی که از طریق شایعات کوچه و بازار شنیده میشوند. مطالب و محتوای موجود در مورد زندگی افراد بهطور خاص باید استاندارد بالایی داشته باشند، چرا که در غیر این صورت میتوانند تهمتآلود یا تهدید کنندهٔ حریم خصوصی باشند. نوشتارها نباید صرفاً برای حمله به اعتبار یک شخص نوشته شوند.
- تبلیغ برای خود. نوشتن دربارهٔ خود یا در مورد کارهایی که در آن فعالیت جدی دارید، میتواند وسوسهبرانگیز باشد اما به یاد داشته باشید که استانداردهای اسلامیکال روی مقالهٔ شما اعمال میشوند، همچنانکه در مورد هر مقالهٔ دیگری. از جملهٔ این استانداردها باقی ماندن بر دیدگاه بیطرفانه است وقتی در مورد خود یا مسایل مربوط به خود مینویسید رعایتش میتواند دشوار باشد. پیوند و ارجاع دادن افراطی به خودزیستنامهها (اتوبیوگرافیها) قابل قبول نیست. قواعد مربوط به خودزندگینامه، تعارض منافع و انتشارپذیری را حتما ببینید.
- تبلیغات، بازاریابی یا روابط عمومی. مقالههایی که دربارهٔ شرکتها، رسانهها و محصولات هستند باید از دیدگاه بیطرفانه و به دور از تعصب نوشته شوند و بدور از تکلف باشند. نام این گونه مقالهها باید با منابع مستقل قابل اثبات باشند، در نتیجه مقالهای دربارهٔ موسسه کوچک شما یا شرکتی محلی معمولاً قابل قبول نیست. نوشتارهای اسلامیکال دربارهٔ یک شرکت یا سازمان بسط یافتهٔ وبگاه آنها یا دیگر تلاشها برای بازاریابی با رسانههای اجتماعی نیست. پیوند بیرونی به سازمانهای تجاری در صورتی قابل قبول است که سازمان قاعده انتشارپذیری را داشته باشد. اسلامیکال در پی تأیید هیچ سازمانی نیست و وابستگیای به آنها ندارد. (توضیح بیشتر: انتشارپذیری (سازمانها و شرکتها)). اطلاعرسانیهایی چنان یا اعلان خدمات عمومی حتی در صورت غیرتجاری بودن باید از فرومهای دیگری بجز اسلامیکال استفاده کنند. ویرایشگران باید هر گونه دریافت دستمزد در قبال مشارکت در اسلامیکال را فاشسازی کنند. اسلامیکال:تعارض منافع را ببینید.
اسلامیکال یک وبگاه آینه یا انباری برای پیوندها، تصاویر و پروندههای صوتی-تصویری نیست
اسلامیکال یک وبگاه آینهای یا انباری برای پیوندها، تصاویر و پروندههای صوتی-تصویری نیست. مقالههای اسلامیکال نباید صرفاً شامل موارد زیر باشند:
- پیوندهای بیرونی یا فهرست وب. اضافه کردن یک یا چند پیوند بیرونی مفید و مرتبط با مطلب مقاله به بخش پیوندهای بیرونی یک نوشتار هیچ ایرادی ندارد، اما ایجاد فهرستهای طولانی از این گونه پیوندها باعث میشود که مقالهها کوتاه شده و از هدف اصلی اسلامیکال دور بیفتند. هنگام ویرایش مقالههایی دربارهٔ موضوعاتی که وبگاههای هواداری زیادی دارند، تنها به ذکر وبگاه اصلی هواداران اکتفا کنید. (اسلامیکال:پیوند به بیرون را ببینید.)
- پیوندهای داخلی، بجز صفحههای ابهامزدایی برای یک عنوان دارای ابهام و فهرستهای ساختیافته که برای سازماندهی مقالهها یا موضوعات به کار میروند.
- مطالبی که از مالکیتهای عمومی و دیگر منابع گردآوری شدهاند، شامل: متن کامل یک کتاب، اسناد تاریخی اصل، نامهها، قوانین، اعلامیهها و دیگر مطالب منبع که تنها در صورتی مفید هستند که در شکل اصلی و جملهبندی بدون تغییر ارائه شده باشند. استفاده از مطالب منابعی که در قلمروی عمومی قرار دارند و اضافه کردن آنها به مقاله هیچ ایرادی ندارند. با این وجود قانون کپی مکنید اسلامیکال را ببینید.
- تصاویر یا پروندههای صوتی و تصویری که مقالهای برای آنها وجود ندارد. اگر میخواهید تصویری را به اسلامیکال اضافه کنید، لطفاً ابتدا مطالب دانشنامهای آن را فراهم کنید سپس تصویر را در آن بگنجانید.
اسلامیکال وبلاگ، میزبان وب، شبکهٔ اجتماعی یا وبگاه خاطرهنویسی نیست
اسلامیکال، خدمات شبکههای اجتماعی مانند فیسبوک یا توییتر را ارائه نمیدهد. نباید وبگاه، وبنوشت، ویکی، رزومه یا فایل شخصیتان را بر روی اسلامیکال میزبانی کنید. صفحههای اسلامیکال، حتی زیرصفحههای کاربری، نباید شامل موارد زیر باشند:
- صفحههای شخصی. هر اسلامیکالنویس دارای صفحهٔ کاربری مخصوص به خود است، اما از این صفحهها تنها برای نمایش اطلاعات مربوط به کار در دانشنامه باید استفاده شود. اندکی اطلاعات خودزندگینامهای مجاز است، منتها صفحههای کاربری نباید به عنوان وبگاه شخصی، وبلاگ، یا انباری حجم بزرگی از محتوای نامرتبط با مشارکت در اسلامیکال استفاده شوند. اگر قصد ساخت یک وبگاه شخصی یا ثبت رزومهٔ خود را دارید، از یکی از فراهمکنندههای رایگانی که در اینترنت وجود دارند، استفاده کنید. تمرکز صفحههای کاربری نباید برقراری ارتباط اجتماعی یا سرگرمی باشد؛ بلکه باید بنیانی برای همکاری علمی مؤثر با دیگران در جهت گسترش اسلامیکال باشد. صفحههای شخصی اغلب به سرعت حذف میشوند. نوشتارهای اسلامیکال به زبان فارسی رسمی (کتابی) نوشته میشوند؛ نه به روشهای مرسوم در شبکههای اجتماعی. به طور مشخص، صفحهٔ کاربری شما، در ملکیت شما نیست. بخشی از اسلامیکال است و برای این وجود دارد که همکاری بین ویکینویسها را تسهیل کند.
- سرویس میزبانی فایل. لطفاً تنها پروندههایی را به اسلامیکال بار کنید که در مقالهها یا پروژههای یک دانشنامهی اسلامی، مورد استفاده قرار میگیرند (یا خواهند گرفت)؛ در غیر این صورت این پروندهها حذف خواهند شد. تصاویر بارگزاری شده باید قوانین مربوط به اسلامیکال:تصویر را رعایت کنند.
- تشکیلات دوستیابی. اسلامیکال محل مناسبی برای برقراری دوستی یا قرارمدار نیست. صفحههای کاربریای که بهطور افراطی جهتگیری جنسی، سیاسی یا مذهبی داشته باشند غیرقابل قبول هستند. با این حال در پروسهٔ بهبود اسلامیکال میتوانید به خوبی روابط دوستانه برقرار کنید.
- یادبودها. موضوع مقالهها حتماً باید معیارهای انتشارپذیری اسلامیکال را داشته باشند. اسلامیکال جایی برای ثبت یادبود برای دوستان، فامیل و آشنایان درگذشته و افراد دیگری که معیارهای گفتهشده را نداشته باشند، نیست.
- محتوای پروژههای نامرتبط با اسلامیکال. محتوای نامرتبط با اسلامیکال را بارگذاری نکنید، حتی در صفحههای کاربری. اسلامیکال:کاربر نیست را ببینید.
اسلامیکال کاتالوگ نیست
اسلامیکال فهرستهای زیادی شامل پیوند به نوشتارهای اسلامیکال را در بر میگیرد که برای مصارف داخلی یا به منظور توصیف یک موضوع دانشنامهای مورد استفاده قرار میگیرد. از این رو اسلامیکال نقش فهرستی از مطالب داخلی خود را بازی میکند. با این حال اسلامیکال فهرستی از هر چیزی در خلقت وجود دارد یا داشته نیست. نوشتارهای اسلامیکال شامل موارد زیر نیست:
- فهرست یا انبار موضوعات نامربوط به هم مانند نقل قولها، کلمات قصار یا اشخاص (حقیقی یا خیالی). با اینحال داشتن فهرست برای مدخلهای مرتبط بلااشکال است، چرا که آنها با موضوع فهرست مرتبط و در آن اثرگذار هستند. همچنین در اسلامیکال جدولها و اطلاعات جدولبندیشده برای ارجاع سریع وجود دارند. گروه ادغامشدهای از نوشتارهای کوچک بر مبنای موضوعی محوری مجازند. (توضیح بیشتر در فهرستهای مستقل)
- شجرهنامه. تاریخچهٔ خانوادگی تنها در صورتی مورد قبول است که به درک خواننده از یک موضوع سرشناس بینجامد. بنابراین شجرهنامهها باید ارزش دانشنامهای داشته باشند.
- دفتر تلفن. اطلاعات تماس شامل شمارهٔ تلفن، فکس یا ایمیل جایش در دانشنامه نیست. نیز صفحههای نام یا ابهامزدایی مانند حسن (نام کوچک) جایی برای فهرست کردن تمام افراد با این نام نیست، بلکه تنها آنهایی را لیست میکنند که بر اساس منابع معتبر، به این نام مشهور شدهاند.
- کتاب راهنما، راهنمای برنامههای رادیو و تلویزیون یا محلی برای ادارهٔ کارهای تجاری. برای مثال مقالهای دربارهٔ یک شبکه تلویزیونی نباید شامل فهرست برنامهها یا رویدادهای آتی باشد، گرچه ذکر وقایع برجسته یا فهرست برنامههای به لحاظ تاریخی اثرگذار ممکن است قابل قبول باشد. به همین ترتیب نوشتاری دربارهٔ یک شرکت تجاری نباید شامل تمامی تولیدات آن شرکت باشد. وانگهی، صفحههای بحث مقالهها برای گفتگو دربارهٔ مقاله میباشد، نه برای بحث تجاری راجع به عنوان مقاله. به طور کلی، در نوشتن مدخلها، ارتباط موضوعی با دانشنامه را لحاظ کنید.
- کاتالوگ فروش. یک نوشتار نباید شامل قیمت محصولات یا لیست موجودی باشد، مگر اینکه منبع مستقلی برای آن و دلیلی موجه برای افزودنش به اسلامیکال وجود داشته باشد. اگر منابع رسانهای مهم (و نه کامنت روی محصولات) بهجای تنها اشاره به آنها به این جزئیات پرداخته باشند، اهمیت دانشنامهای این موضوعات قابل ذکر میشود. اسلامیکال سرویسی برای مقایسهٔ قیمتهای محصولات رقیب یا مقایسهٔ قیمت یک کالا ارائه شده توسط فروشندههای مختلف نیست.
- ردههای ترکیبی غیردانشنامهای، مانند «افراد دارای نژاد/قومیت/زبان فلان استخدام شده توسط سازمان بهمان» یا «رستورانهای متخصص در پخت غذای فلان در شهر بهمان». ردههای ترکیبی اینچنینی مبنایی برای ساخت یک نوشتار بهشمار نمیآیند، مگر اینکه نقطهٔ برخورد این دو رده پدیدهای برجسته باشد. (همچنین اسلامیکال:بیشردهبندی را ببینید.)
اسلامیکال راهنمای استفاده، راهنمای سفر، کتاب درسی یا مجلهٔ علمی نیست
اسلامیکال یک منبع دانشنامهایست، نه راهنمای استفاده، نه راهنمای سفر یا کتاب درسی. نوشتارهای اسلامیکال شامل موارد زیر نمیشود:
- کتاب خودآموز یا راهنمای استفاده. در حالی که اسلامیکال مجموعهای از نوشتههای راجع به توصیف افراد، اصطلاحات و مکانها و چیزهای دیگر است، مقالههای آن نباید از نوع راهنمای استفاده از وسیلهای، یا کتابهای خودآموز، یا ستون پرسش و پاسخ یا صندوق پیشنهادها و انتقادات باشد. این منع شامل آموختارها (tutorial)، آموزشهای گامبهگام و کتابچههای دستورالعمل میشود.
- راهنمای سفر. مقالهای دربارهٔ دمشق باید شامل موارد برجستهٔ این شهر در حوزه اسلام باشد. مواردی نظیر تاریخچه دمشق، مساجد آن و وضعیت اسلام در آنجا. بنابراین جای شماره تلفن یا نشانی هتل مورد علاقهٔ شما یا تعداد خیابانهای اصلی آن شهر در مقاله در اسلامیکال نیست.
- راهنمای اینترنت. مقالههای اسلامیکال نباید صرفاً برای توضیح ماهیت، ظاهر و خدمات یک وبگاه بهوجود آمده باشند، بلکه باید آن وبگاه را به شکلی دانشنامهای توضیح دهند، موفقیتهای آن را ذکر کنند و تأثیرات یا برجستگی تاریخی آن را شرح دهند، که این موارد میتواند بیش از اغلب منابع بروز نگه داشته شوند، چرا که ویرایشگران میتوانند تغییرات جدید را به محض بروز اعمال کنند.
- پرسشگان. مقالههای اسلامیکال نباید فهرستی از پرسشهای رایج باشند. به جای آن میتوان مطالب مربوط به پرسشها را به صورت جملههای خبری رایج در مقالهها و به صورت بیطرف نوشت.
- کتاب درسی و متن توضیحی. اسلامیکال دانشنامه است، نه کتاب درسی. وظیفهٔ اسلامیکال توضیح واقعیتهاست، نه آموزش موضوعات. نوشتن یا ویرایش یک نوشتار بهصورت کتاب درسی و به دنبالش پرسش و پاسخ به عنوان مثال مناسب نیست.
- ژورنال علمی. نوشتار اسلامیکال نباید با این فرض نگاشته شود که خواننده کاملاً به زمینهٔ مورد نظر آگاه است. بخش آغازین (و گاه چند بخش اول) باید با کلمات و مفاهیمی ساده نگاشته شود تا برای هر خوانندهٔ دارای سواد و بدون دانش در آن زمینهٔ خاص قابل فهم باشد، و پس از آن میشود به جزئیات دقیقتری پرداخت. گرچه برای کلمات و مفاهیم دشوار در یک حیطهٔ خاص باید از پیوند داخلی استفاده کرد، متن نوشتار باید با این فرض نوشته شود که خواننده نخواهد یا نتواند این پیوندها را باز کند و بجایش تلاش کند تا معنیشان را از متن دریابد. (اسلامیکال:شیوهنامه/پیونددهی را ببینید.)
- زبان آکادمیک. نوشتار باید برای عامهٔ مردم – و نه فقط دانشگاهیان – نوشته شود. عنوان نوشتارها تا حد ممکن باید منعکس کنندهٔ کاربرد رایج آنها باشد، نه نام دانشگاهی و تخصصی آن.
- موردپژوهی. بسیاری موضوعات مبنایشان رابطهٔ فاکتور الف با فاکتور ب است که به یک یا چند نوشتار منجر میشود. هنگامی که دو متغیر در کنار هم پدیدهٔ فرهنگی قابل توجهی ارائه کنند یا موضوع انتشارپذیری را بسازند. اغلب به دلیل تفاوتهای عمده در دو سوی مرزهای بینالمللی، نوشتارهای مختلفی برای یک موضوع در کشورهای مختلف مورد نیاز است [نیازمند نمونه].
اسلامیکال گوی بلورین نیست
اسلامیکال مجموعهای از گفتهها و تفکرات غیرقابل اثبات نیست. اسلامیکال آینده را پیشبینی نمیکند، اما پیشبینیهای معتبر را میتواند با استناد به قواعد اثباتپذیری و منابع معتبر، در مقالات منعکس کند. آوردن بحثها دربارهٔ چشمانداز موفقیت طرحها و پروژهها در آینده و اینکه آیا برخی پیشرفتها رخ خواهند داد در صورتی که بهخوبی منبعدهی شوند مناسب است. کاربران نباید باور یا تحلیل شخصی خود را وارد نوشتارها کنند. برای نوشتارهایی در مورد محصولات منتشر نشده مانند فیلمها، سیاست فیلم آینده را ببینید. بهطور مشخص:
- رویدادهای برنامهریزی شده یا مورد انتظار تنها در صورتی میتوانند در اسلامیکال ثبت شوند که انتشارپذیر باشند و وقوعشان تقریباً قطعی باشد. تاریخها باید تا زمان وقوع غیرقطعی نگه داشته شوند. اگر تمهیدات واقعه هنوز در جریان نیستند، گمانهزنی در مورد آن باید به خوبی مکتوب شود. نمونههایی از این گونه موارد میتواند شامل جشنواره جایزه المصطفی (۲۰۲۴) باشد، اما جشنواره جایزه المصطفی سال ۲۰۵۲ مقالههای مناسبی به نظر نمیرسند، زیرا هیچ مطلب قابل ذکری دربارهٔ آنها نمیشود بیان کرد که اثباتپذیر باشد و تحقیق دست اول نباشد. نتایج مسابقات ورزشی را پیشبینی نکنید، چون ذاتاً غیرقابل تأیید است. زمانبندی رویدادهای آینده – اگر اثباتپذیر باشد – مناسب است. به عنوان استثناء، حتی نوشتارهای با گمانهزنی زیاد در مورد رویدادهای محتملالوقوع در آیندهٔ دور در صورتی که در منابع معتبر پوشش داده شده باشند مورد قبولاند، مثلاً وضعیت جهان در آخرالزمان از منظر اسلام.
- مواردی از فهرستی از قبل پیشبینی شده یا یک الگوی سیستماتیک از نامها که از پیش به رخدادها یا اکتشافات آینده اختصاص داده شدهاند، اگر تنها اطلاعات کلی در مورد موضوع در دسترس باشد، مقالههای خوبی بهشمار نمیروند. نامگذاری توفند دانشنامهای است اما «توفان گرمسیری آنا در سال ۲۰۲۵» نه، با اینکه به احتمال قریب به یقین شاهد روی دادن آن خواهیم بود. همچنین مقالههایی در مورد واژههای پیشبینی شده برای نظام اعداد دانشنامهای تلقی نمیشوند، مگر اینکه توسط یک مقام قابل اعتماد ذکر شوند یا به شکل واقعی مورد استفاده قرار گرفته باشند.
- مقالههایی که به برونیابی، پیشبینی و تاریخ آینده میپردازند قابل قبول نیستند. گرچه هنجارهای علمی و فرهنگی در حال تکاملاند، باید منتظر این تکامل ماند، نه اینکه برای سعی در پیشبینیاش کرد. البته دربارهٔ آثار هنری، تألیفات یا تحقیقات سرشناسی که به پیشبینی آینده مربوطند نوشتار داریم و باید هم داشته باشیم.
- گرچه پارادایمهای پذیرفته شدهٔ کنونی ممکن است در آینده به چالش کشیده شوند و فرضیههای پیشینی که در زمان خود مورد اختلاف یا نادرست فرض میشدند بعدها توسط جامعهٔ علمی مورد قبول واقع شدند، جایگاه اسلامیکال چنین خطر کردنی نیست.
- اسلامیکال مجموعهای از اعلان محصولات یا شایعات نیست. گرچه اسلامیکال شامل دانش عمومی دربارهٔ محصولات جدید است، مقالات کوتاه که تنها شامل اطلاعات اعلان محصول باشند قابل قبول نیستند. تا زمانی که اطلاعات دانشنامهای بیشتری دربارهٔ محصول تأیید شود، اعلان محصولات باید در موضوعات بزرگتری ادغام شوند.
اسلامیکال روزنامه نیست
ویرایشگران به افزودن اطلاعات جاری و بروز و نیز بسط نوشتارهای مستقل در مورد وقایع جاری مهم ترغیب میشوند. با این وجود تمامی رویدادهای اثباتپذیر برای قرار گرفتن در اسلامیکال مناسب نیستند. اطمینان حاصل کنید موارد زیر در نوشتارهای اسلامیکال نیستند:
- گزارش دست اول: اسلامیکال جای گزارشهای دست اول در مورد حوادث روز نیست. اسلامیکال جزو منابع دست اول نیست. اسلامیکال نوشتارهای دانشنامهای بسیاری در مورد موضوعات بااهمیت تاریخی دارد که خبرهای روز مربوط به آنها وجود دارد و میتوانند با اطلاعات تأییدشدهٔ جدید بروز شوند.
- گزارش خبری. موقتی نبودن انتشارپذیری افراد و رویدادها برای اسلامیکال مهم است. گرچه مطالب خبری میتواند منبع مفیدی برای موضوعات دانشنامهای باشد، اغلب رویدادهای کانون توجه اخبار ارزش افزودن به دانشنامه را ندارند. همچنین اسلامیکال به شیوه خبرنویسی نوشته نمیشود.
- ناسرشناسی افراد. حتی وقتی رویدادی انتشارپذیر است، افراد دخیل در آن لزوماً انتشارپذیر نیستند. بهجز مواردی که پوشش خبری یک فرد از محدودهٔ یک تکرویداد فراتر میرود، پوشش دربارهٔ آن فرد باید محدود به نوشتار آن رویداد و متناسب با میزان اهمیت آن در قیاس با کل موضوع باشد.
- دفتر خاطرات. حتی وقتی فردی سرشناس است، تمامی وقایع زندگیاش چنین نیست؛ مثلاً اخبار مربوط به افراد مشهور میتواند پربسامد و حاوی بسیاری مسایل بیاهمیت باشد، اما استفاده از تمامی این منابع منجر به نوشتاری پرجزئیات میشود که به دفتر خاطرات شباهت پیدا میکند. هر فیلمی که یک کارگردان میسازد یا هر کتابی که یک نویسنده مینویسد، دارای اهمیت کافی برای برای افزودن به زندگینامهٔ فرد را باید به طور مجزا احراز کند.
اسلامیکال مجموعهای از اطلاعات درهم و برهم نیست
برای احراز ارزش دانشنامهای، دادهها باید در متنی با توضیحات ارجاعدهنده به منابع معتبر قرار گیرند. همچنانکه در ابتدای بخش محتوای دانشنامهای توضیح داده شد، صرف حقیقت داشتن یا حتی اثباتپذیر بودن به خودی خود مطلبی را در خور دانشنامه نمیکند. مقالههای اسلامیکال نباید شامل موارد زیر باشند:
- خلاصهٔ صرف آثار. رویکرد اسلامیکال نسبت به آثار خلاقانه (شامل مثلاً آثار هنری یا داستانی، مستندها، تحقیقات، کتابها و مقالات، و متون دینی) رویکردی دانشنامهایست، شامل بحث دربارهٔ شکلگیری، طراحی، واکنش جامعه، اهمیت، و تأثیر اثر، بهعلاوهٔ خلاصهٔ فشردهای از اثر.
- متن شعر. نوشتاری دربارهٔ یک شعر باید اطلاعاتی در مورد شاعر، تاریخ انتشار، تأثیر اجتماعی، معانی استفاده شده در شعر و ارتباطش با اسلام باشد. نقل بخشهایی از شعر باید در حجمی متناسب با باقی نوشتار باشد و برای تسهیل بحث یا نشان دادن سبک استفاده شود.
- فهرستی بلندبالا از آمار توصیفنشده. آمار فاقد متن یا توضیح میتواند به خوانش مخاطب لطمه بزند و گیجکننده باشد. به همین سبب برای آسانخوانی آمار باید در جدول نمایش یابند، و نوشتارهای دارای آمار باید متنی توضیحی دربارهٔ زمینهٔ موضوع داشته باشند. هر جا که آمار به حدی مفصل باشد که مانع آسانخوانی مقاله شود، میشود آن را به نوشتاری جداگانه شکست و خلاصهاش را در نوشتار حاضر قرار داد.
اسلامیکال جای سانسور نیست
” | «دانشگاه بر آن نیست که اندیشهها را برای دانشجویان ایمن کند؛ بر آن است که دانشجویان را در برابر اندیشهها ایمن کند. از این رو دانشگاه با اعتماد به قوهٔ تشخیص و قضاوت دانشجویان، آزادترین فضای بیان نظرات را برای ایشان فراهم میکند.» | “ |
—رئیس دانشگاه کالیفرنیا Clark Kerr (1961) |
ممکن است اسلامیکال دارای مطالبی باشد که برخی از خوانندگان آنها را – حتی گاه تا حدود زیادی – قابلاعتراض و توهینآمیز بدانند. تلاش برای قابل پذیرش کردن مقالات و تصاویر برای همهٔ خوانندگان، یا التزام به هنجارهای کلی اجتماعی یا دینی، با مقاصد یک دانشنامه سازگار نیست.
اگر محتوایی بر خلاف سیاستها و رهنمودهای اسلامیکال تشخیص داده شود حذف خواهد شد، منتها چون اغلب تغییرات اعمال شده به سرعت نمایش داده میشوند، محتواهای نامناسب ممکن است تا پیش از حذف و پاک شدن مدتی در معرض دید خوانندگان باشد.
برخی نوشتارها ممکن است حاوی تصویر، متن یا لینکی مرتبط با نوشتار باشد که مورد اعتراض برخی مردم قرار گیرد. بحث دربارهٔ قابلاعتراض بودن این محتوا معمولاً نباید بر رنجاننده بودن بالقوهٔ آن متمرکز باشد، بلکه بر اینکه آیا این متن، پیوند یا تصویری مناسب هست یا نه. از این گذشته، قابلاعتراض بودن عموماً مبنایی برای حذف محتوا نیست. رهنمود محتوای رنجاننده میتواند راهنمای مناسبی برای اقدام در مورد محتوای رنجاننده باشد.
اجتماع اسلامیکال
اسلامیکال میدان مبارزه نیست
اسلامیکال جایی برای خصومتورزی، وارد کردن منازعات شخصی، به پیش بردن نبردهای ایدئولوژیک، تبلیغ فرقهای یا پروراندن تعصب، نفرت یا ترس نیست. تبدیل کردن بحثهای اسلامیکال به نبردهای شخصی مستقیماً در تعارض با سیاستها و اهداف اسلامیکال است. علاوه بر دوری جستن از نبرد در بحثها، سعی نکنید با تغییرات یکطرفه در سیاستها موضع خود را به پیش ببرید. برای بیان دیدگاه خود اخلالگری نکنید.
از هر کاربری انتظار میرود که با دیگران مؤدبانه، با آرامش و همراه با روح همکاری رفتار کند. به کسانی که نظرات ناموافقی با شما دارند توهین نکنید، آنها را اذیت نکنید و نترسانید. به جای این کار با هوشمندی به قضیه نگاه کنید و گفتگویی مؤدبانه را آغاز کنید. صرف اینکه رفتار یک کاربر نسبت به شما همراه با بیادبی، عدم حفظ آرامش، عدم همکاری، توهینآمیز، اذیتکننده یا ترسبرانگیز است، عذر موجهی برای انتقام شما از او و به روش او تلقی نمیشود. تنها به واقعیات مطرحشده پاسخ دهید و مطالب توهینآمیز آن را ندیده بگیرید، یا کلاً کاربر را نادیده بگیرید. در صورت لزوم با ملایمت به این نکته اشاره کنید که فکر میکنید پیام مورد بحث ممکن است خارج از نزاکت باشد و تصریح کنید که میخواهید آن را پشت سر بگذارید و بر روی محتوا تمرکز کنید. اگر از ادامهٔ یک درگیری به ستوه آمدهاید، به مراحل حل اختلاف متمسک شوید. همیشه کاربرانی هستند که به میانجیگری و حل اختلافات بین دیگران علاقه دارند.
در اختلافات بزرگ، در برابر وسوسه تبدیل کردن اسلامیکال به یک میدان نبرد بین جناحهای مختلف مقاومت کنید. فرض را بر حسن نیت بگذارید که همهٔ ویرایشگران و گروهها اینجا هستند تا اسلامیکال را بهتر کنند، مخصوصاً اگر دیدگاهی دارند که شما با آن موافق نیستید. با هر کسی دوست دارید همکاری کنید، ولی جناحی تشکیل ندهید تا در فرایند بنیادین تصمیمسازی اسلامیکال، که مبتنی بر اجماعسازی است، اخلال کند یا هدف آن اخلال باشد. کاربران درگیر اختلافات بزرگ باید با حسن نیت برای یافتن اصول جامع توافق بین دیدگاههای متفاوت تلاش کنند.
از اسلامیکال برای اعمال تهدیدهای قانونی یا غیره بر علیه خود اسلامیکال، اسلامیکالنویسان یا بنیاد اداره کننده آن، استفاده نکنید؛ ابزارهای دیگری برای گفتگو دربارهٔ مسائل حقوقی وجود دارند. تهدیدها تحمل نمیشوند و ممکن است به تحریم بینجامند.
اسلامیکال تمرین آنارشیسم نیست
محیط اسلامیکال باز و آزاد است اما در شرایطی که این آزادیها در جهت مخالف هدف اسلامیکال قرار گیرند، محدود میشوند. به همین دلیل اسلامیکال تالاری برای گفتگوی آزاد نیست. این واقعیت که اسلامیکال پروژهای باز و خودمختار است به معنای آن نیست که هدف آن کشف قابلیت زیست جوامع آنارشیست (اقتدارگریزی) است. هدف عالی ما، ساخت یک دانشنامه اسلامیست.
اسلامیکال دموکراسی نیست
اسلامیکال تمرین دموکراسی یا هرگونه نظام سیاسی دیگر نیست. روش اصلی، تصمیمگیری در آن ویرایش و بحث برای رسیدن به اجماع است، نه رأیگیری. البته در برخی موارد مثل انتخاب مدیران و هیئت نظارت و... از رایگیری استفاده میشود. گاهی برای سنجش اجماع از رأیشماری استفاده میشود. با این حال رأیگیریها و نظرسنجیها میتوانند به جای کمک به پیشبرد بحث، مانع از تحقق آن شوند. در نتیجه باید در استفاده از آنها احتیاط کرد.
اسلامیکال تمرین ساخت قانون نیست
اسلامیکال جایی برای مباحثهٔ حقوقی نیست. قوانین تنها برای آسانتر کردن کارها هستند و به عنوان هدف اجتماع اسلامیکال تلقی نمیشوند. ما باید بهطور کلی از انبوهیِ دستورالعملها خودداری کنیم. خطای متناوب در ارسال هرچیزی مانند یک نظر یا نامزد ساختن دلیلی برای ابطال آن پست نیست. بکوشید تا روح قانونها، سیاستها و راهبردها را درک کنید، نه اینکه به متن آنها اکتفا کنید. اختلافات باید از طریق گفتگو برای رسیدن به اجماع حل شوند، نه با محکم چسبیدن به متن قوانین و سیاستها.
برای هنگامی که سرگردان شدید
هنگامی که نمیدانید چه مطالبی را باید و چه مطالبی را نباید در یک مقاله بنویسید، خود را به جای دیگر خوانندگان اسلامیکال قرار دهید و ببینید اگر جای آنها بودید انتظار داشتید چه مطالبی را تحت عنوان مقالهٔ مورد نظر در یک دانشنامه ببینید. اگر فکر میکنید که در یک مورد خاص، یکی از قوانین بالا نقض شدهاست، یکی از کارهای زیر را انجام دهید:
- تغییر مطالب مقاله (ویرایش عادی)
- بازگرداندن ویرایش مشکلدار (با حفظ تاریخچه)
- نامزد کردن صفحه برای حذف به شرطی که طبق مفاد صفحهٔ سیاست حذف شرایط لازم برای این کار را داشته باشد.
- تغییر قوانین این صفحه پس از اینکه اسلامیکالنویسان بعد از گفتگوهای لازم در صفحهٔ بحث همین مقاله به اجماع برسند.
- مورد مناقشه را به یکی از مدیران، ویکیبانان یا دیوانسالاران گزارش کنید.
صفحهٔ کاربری چه چیزی نیست
بسیاری از سیاستهایی که در بالا گفته شد دربارهٔ صفحهٔ کاربری شما هم صدق میکنند. صفحهٔ کاربری، صفحهٔ خانگی یا وبنوشت نیست. از همه مهمتر اینکه صفحهٔ کاربری شما برای شما نیست. بلکه بخشی از اسلامیکال حساب میشود و تنها به این منظور ساخته شده تا همکاری اسلامیکالنویسان بالا برود، نه اینکه ابزاری برای تبلیغ شخصی باشد. جزئیات بیشتر را در راهنمای صفحههای کاربری بخوانید.