بدون جعبه اطلاعات
بدون تصویر
مقابله‌نشده با دانشنامه‌ها

حنفی

از اسلامیکال
(تغییرمسیر از مذهب حنفی)
پرش به ناوبری پرش به جستجو

مذهب حنفی که براساس نام ابوحنیفه نعمان بن ثابت نامگذاری شده، از دل مکتب کوفه رشد یافته و همچنین مکتب فکری قدیمی بصره را نیز جذب خود کرد.[۱] از آنجا که مکتب حنفی از عراق سر برآورد، مورد حمایت اولین خلیفه عباسی بود و به سمت شرق گسترش یافت[۲] و اکنون حدود یک سوم مسلمانان جهان حنفی مذهبند.[۳]

ابوحنیفه جز رسائل کوچکی که یکی از آنها موسوم به «الفقه الاکبر» است کتابی در فقه تألیف نکرده است، بلکه شاگردانش فتاوی و سخنانش را بعد از او مکتوب کرده‌اند. اساس فقه ابوحنیفه مبتنی بر هفت منبع است:[۴]

  1. قرآن
  2. سنت
  3. اقوال صحابه
  4. قیاس
  5. استحسان
  6. اجماع
  7. عرف

ابوحنیفه با وجود شکنجه و زندان در اواخر دورهٔ اموی و عباسیان حاضر به قبول منصب قضا نشد. ابوحنیفه قائل به رأی و اجتهاد شد و از اهل حدیث بیزاری جست، فقه ابداعی او را فقه حنفی می‌نامند. نوبختی و ابوالحسن اشعری و برخی از علمای کلامی او را از اهل ارجاء (مرجئه) شمرده و برای اثبات آن به جمله‌ای از فقه الاکبر او استناد می‌کنند، با این وجود اکثر فقها و متکلمین این نسبت را صحیح ندانسته‌اند.[۳]

ابن‌خلدون می‌نویسد که او هفده حدیث از احادیث نبوی را بیشتر قبول نداشته و در رأی و قیاس افراط می‌نمود. مذهب او توسط دو تن از یارانش به نام‌های حسن شیبانی و ابویوسف قاضی رواج یافت.[۳]

پانویس

ارجاعات

منابع

  • مشکور، محمدجواد (۱۳۷۹). تاریخ شیعه و فرقه‌های اسلام تا قرن چهارم. انتشارات اشراقی. شابک ۹۶۴-۵۹۶۶-۴۸-۵.
  • Lewis, B.; Menage, V. L.; Pellat, Ch., eds. (1986). The Encyclopedia of Islam. Vol. 3. Brill & Luzac. ISBN 90-04-08118-6.