تفسیر قرآن: تفاوت میان نسخه‌ها
(اضافه کردن منبعی دیگر) |
جز (پیونددهی) |
||
| خط ۲: | خط ۲: | ||
در یک دسته‌بندی ساده و کلی، مطالعات [[قرآن|قرآنی]] را می‌توان به دو بخش «مطالعهٔ سنتی» و «مطالعهٔ مدرن» دسته‌بندی کرد. مطالعه سنتی حدود هزار سال در [[جهان اسلام]] حاکم بوده که در کتابی چون «الاتقان فی علوم القرآن» از [[جلال الدین سیوطی]] به صورت چکیده و دائرة المعارفی اینگونه تألیفات و نظریات عالمان گزارش شده است. در حالی که توجه به مطالعات روش مند فقط در حدود ۱۰۰ سال قدمت دارد. الگویی سنتی برای تفسیر قرآن وجود دارد که مطابق آن تفاسیر به دو دستهٔ اصلی «تفسیر به مأثور» و «تفسیر به رأی» (یا «تفسیر اجتهادی») تقسیم‌بندی می‌گرد. اغلب تفاسیر در دسته دوم قرار می‌گیرند. تفاسیر دسته دوم نیز به دو گروه «جایز/ممدوح» و «باطل/مذموم» تقسیم‌بندی می‌گردند.{{پنک|عباسی|۱۳۹۶|ص=۴۶}} | در یک دسته‌بندی ساده و کلی، مطالعات [[قرآن|قرآنی]] را می‌توان به دو بخش «مطالعهٔ سنتی» و «مطالعهٔ مدرن» دسته‌بندی کرد. مطالعه سنتی حدود هزار سال در [[جهان اسلام]] حاکم بوده که در کتابی چون «الاتقان فی علوم القرآن» از [[جلال الدین سیوطی]] به صورت چکیده و دائرة المعارفی اینگونه تألیفات و نظریات عالمان گزارش شده است. در حالی که توجه به مطالعات روش مند فقط در حدود ۱۰۰ سال قدمت دارد. الگویی سنتی برای تفسیر قرآن وجود دارد که مطابق آن تفاسیر به دو دستهٔ اصلی «تفسیر به مأثور» و «تفسیر به رأی» (یا «تفسیر اجتهادی») تقسیم‌بندی می‌گرد. اغلب تفاسیر در دسته دوم قرار می‌گیرند. تفاسیر دسته دوم نیز به دو گروه «جایز/ممدوح» و «باطل/مذموم» تقسیم‌بندی می‌گردند.{{پنک|عباسی|۱۳۹۶|ص=۴۶}} | ||
با اینکه بحث طبقه‌بندی تفاسیر و اصطلاحات امروزین مرتبط با آن بیش از سده اخیر سابقه ندارد، اما برخی از قدما نیز در این رابطه مباحث پراکنده‌ای را مطرح کرده‌اند که ظاهراً نخستین فرد ازین افراد [[شیخ طوسی]] است که در مقدمه تفسیرش اقسام تفسیر را برشمرده است. پس از او راغب اصفهانی و طبرسی به این بحث پرداخته‌اند. بجز معدود تفاسیر روایی محض، دیگر تفاسیر شیعه و سنی که صبغه اجتهادی یافتند، براساس استعدادها و توانایی‌های علمی مفسران و علایق و دغدغه‌های فکریشان در دستجات گوناگونی طبقه‌بندی می‌گردند:{{پنک|اسعدی|شاکر|اسعدی|۱۳۹۴|ص=۱۶۴}} | با اینکه بحث طبقه‌بندی تفاسیر و اصطلاحات امروزین مرتبط با آن بیش از سده اخیر سابقه ندارد، اما برخی از قدما نیز در این رابطه مباحث پراکنده‌ای را مطرح کرده‌اند که ظاهراً نخستین فرد ازین افراد [[شیخ طوسی]] است که در مقدمه تفسیرش اقسام تفسیر را برشمرده است. پس از او [[راغب اصفهانی]] و [[طبرسی]] به این بحث پرداخته‌اند. بجز معدود تفاسیر روایی محض، دیگر تفاسیر [[شیعه]] و [[سنی]] که صبغه [[اجتهاد|اجتهادی]] یافتند، براساس استعدادها و توانایی‌های علمی مفسران و علایق و دغدغه‌های فکریشان در دستجات گوناگونی طبقه‌بندی می‌گردند:{{پنک|اسعدی|شاکر|اسعدی|۱۳۹۴|ص=۱۶۴}} | ||
# ادبی | # ادبی | ||
# بلاغی | # بلاغی | ||
نسخهٔ ۲۴ مهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۱۱:۱۹
| قرآن |
|---|
 |
در یک دسته‌بندی ساده و کلی، مطالعات قرآنی را می‌توان به دو بخش «مطالعهٔ سنتی» و «مطالعهٔ مدرن» دسته‌بندی کرد. مطالعه سنتی حدود هزار سال در جهان اسلام حاکم بوده که در کتابی چون «الاتقان فی علوم القرآن» از جلال الدین سیوطی به صورت چکیده و دائرة المعارفی اینگونه تألیفات و نظریات عالمان گزارش شده است. در حالی که توجه به مطالعات روش مند فقط در حدود ۱۰۰ سال قدمت دارد. الگویی سنتی برای تفسیر قرآن وجود دارد که مطابق آن تفاسیر به دو دستهٔ اصلی «تفسیر به مأثور» و «تفسیر به رأی» (یا «تفسیر اجتهادی») تقسیم‌بندی می‌گرد. اغلب تفاسیر در دسته دوم قرار می‌گیرند. تفاسیر دسته دوم نیز به دو گروه «جایز/ممدوح» و «باطل/مذموم» تقسیم‌بندی می‌گردند.[۱]
با اینکه بحث طبقه‌بندی تفاسیر و اصطلاحات امروزین مرتبط با آن بیش از سده اخیر سابقه ندارد، اما برخی از قدما نیز در این رابطه مباحث پراکنده‌ای را مطرح کرده‌اند که ظاهراً نخستین فرد ازین افراد شیخ طوسی است که در مقدمه تفسیرش اقسام تفسیر را برشمرده است. پس از او راغب اصفهانی و طبرسی به این بحث پرداخته‌اند. بجز معدود تفاسیر روایی محض، دیگر تفاسیر شیعه و سنی که صبغه اجتهادی یافتند، براساس استعدادها و توانایی‌های علمی مفسران و علایق و دغدغه‌های فکریشان در دستجات گوناگونی طبقه‌بندی می‌گردند:[۲]
- ادبی
- بلاغی
- اعتقادی
- کلامی
- فلسفی
- عرفانی
- تاریخی
- علمی
- فقهی
ارجاعات
- ↑ عباسی ۱۳۹۶، ص. ۴۶.
- ↑ اسعدی، شاکر و اسعدی ۱۳۹۴، ص. ۱۶۴.
منابع
- عباسی، مهرداد (۱۳۹۶). «روش‌شناسی پژوهشهای قرآنی در دوره جدید». اطلاعات حکمت و معرفت (۱).
- اسعدی، علی؛ شاکر، محمدکاظم؛ اسعدی، محمد (۱۳۹۴). «تحلیل انتقادی طبقه‌بندی تفاسیر و ارائهٔ مدل مطلوب». پژوهشهای قرآنی (۷۶).