صفحهٔ اصلی/آمیک/بایگانی

… لغت‌نامه دهخدا علاوه بر علی‌اکبر دهخدا و همکاران اولیه وی، گروهی ۴۸ نفره از پژوهندگان زبان و ادب فارسی را در طی بیش از شصت سال به تهیه مواد، تنظیم و تالیف آنها وا داشته بود؟
… محمد ظاهر شاه آخرین پادشاه افغانستان بود که در سال ۱۹۳۳ میلادی، در ۱۹ سالگی به پادشاهی رسید و به مدت چهل سال فرمانروای این کشور ماند؟
… نبرد عین جالوت اولین نبردی بود که در آن مغول‌ها به شکل ماندگاری شکست خورده و از ادامه پیشروی بازماندند؟
… جنبش وهابیت پیش از پایه‌گذاری حکومت پادشاهی عربستان سعودی به دست ملک عبدالعزیز، یک بار توسط سلطان عثمانی در سال ۱۸۱۸ و بار دیگر به دست خاندان رشیدیه (از شمال عربستان) از تسلط سیاسی و مذهبی بر عربستان باز ماند؟
… منارهٔ مسجد حسن دوم با بلندی ۲۱۰ متر، بلندترین مناره در جهان است و در بالای آن پرتوهای لیزر تابیده می‌شود و مستقیم به سوی مکه اشاره دارد؟

… مغولان در حمله به ایران پس از قتل‌عام مردم نیشابور، شهر را به آتش کشیده، هفت روز بر آن آب بستند و سپس بر ویرانه‌های آن جو کاشتند؟
… یکی از دلایلی که سلطان محمود در زمان فرمانروایی سیده خاتون به ری حمله نکرد این بود که سیده به او گفته بود: «اگر من تو را بشکنم، به همه عالم نویسم که سلطان محمود را بشکستم و اگر تو مرا بشکنی، شکستن زنی بس فخر نباشد؛ گویند که سلطان محمود زنی را بشکست»؟
… در قرن چهارم ه.ق مردآویج زیاری قصد داشت بغداد را بگیرد، خلافت را براندازد، پادشاهی ایرانیان را دوباره برقرار سازد و خود را شاهنشاه بنامد. اما سرانجام در سال ۳۲۳ توسط غلامان خود در گرمابه به قتل رسید؟
… غیاث‌الدین جمشید کاشانی در رساله وتر و جیب sin ۱° را تا ۱۷ رقم اعشار به درستی محاسبه کرده بوده است؟
… اسپهبد خورشید زمانی که شنید خاندان وی توسط منصور عباسی به اسارت گرفته شده‌اند، تاب نیاورده و با نوشیدن زَهر، خودکشی کرد؟
… محمدعلی رجایی دومین رئیس‌جمهور ایران، فقط ۲۸ روز رئیس‌جمهور بود؟
… درپی اولین حضور هیئت مسلمانان در دربار چین، امپراتور وقت چین دستور داد تا به یاد پیامبر اسلام مسجدی بسازند که به نام مسجد هواشنگ شناخته می‌شود و نخستین مسجد چین است؟
… اولین کیمیاگر در اسلام، جابر بن حیان بود؟
… دودمان صفویه در اثر هجوم افغان‌ها به اصفهان، سرنگون شد؟

… مظفرالدین‌شاه قاجار نخستین پادشاه ایران است که نظام مشروطه را تجربه کرده و آخرین پادشاهی می‌باشد که در ایران درگذشته است؟
… نماد هلال ماه و ستاره یکی از نمادهای رسمی اسلام است؟
… نام عمر خیام، شاعر ایرانی را بر دهانه‌ای برخوردی بر روی ماه گذاشته‌اند؟

… ابن سینا، ۴۵۰ کتاب در زمینه‌های گوناگون نوشته‌است که شمار زیادی از آن‌ها در زمینه پزشکی و فلسفه است؟
… ناصرالدین‌شاه قاجار پیش از پادشاهی، «ناصرالدین میرزا» و پس از مرگ، «شاه شهید» خوانده می‌شد؟
… ابومسلم‌نامه حماسه‌ای برگرفته از زندگی ابومسلم خراسانی است که توسط ابوعبدالله مرزبانی نوشته شد؟
… محمد بن لادن کارآفرین ثروتمند عرب و پدر بیش از ۵۰ فرزند از جمله اسامه بن لادن بود؟
… طه حسین نویسنده و سخنور نابینای مصری از پیشگامان جنبش نوگرایی در مصر بود که در ۱۹۵۰ وزیر آموزش و پرورش مصر شد و آموزش همگانی را آزاد و رایگان کرد؟

… مسلمانان چین برای نوشتن زبان ماندارین به خط عربی از شیوه‌ای به نام شیاو جینگ استفاده می‌کرده‌اند؟
… طاهره قرةالعین، از نخستین پیروان علی‌محمد باب، برترین شخصیت زن در بابیه و سومین و شناخته‌شده‌ترین شخصیت زن در آئین بهایی است؟
… آئین به‌آفریدان از نخستین جنبش‌های ایرانی ضد عرب و ضد اسلام بود که به‌آفرید یک ایرانی خراسانی در زمان ابومسلم خراسانی پایه‌گذاری کرد؟
… امیرعباس هویدا با داشتن ۱۳ سال سابقه نخست‌وزیری در دوران محمدرضا پهلوی، طولانی‌ترین زمان خدمت در تاریخ ایران به عنوان رئیس دولت را داراست؟
… دانشنامه اسلام نخستین دایرةالمعارف به سبک مدرن در موضوع اسلام‌شناسی بود که در سال‌های ۱۹۱۳-۱۹۳۸ اولین نسخهٔ آن توسط خاورشناسان غربی به زبان‌های انگلیسی، آلمانی، فرانسوی چاپ شد و شروعی بود برای تالیف و ترجمهٔ دانشنامه‌های اسلامی دیگر؟
… خواجه عبدالله انصاری، جامی، فخر رازی، کمال‌الدین بهزاد و میر علی هروی از اهالی هرات بودند؟
… استفاده از گوشت خوک در خوراک، توسط دین یهودیت همچون اسلام حرام است؟
… میدان نقش جهان، عالی‌قاپو، بخش‌هایی از عمارت چهل‌ستون، چهارباغ و پل‌های سی‌وسه‌پل و خواجو از آثار به‌جای مانده از دوران سلطنت شاه عباس بزرگ هستند؟

… یکی از دلایل رشد و شکوفایی اروپا در قرون وسطی، بهره‌گیری آنان از کتاب‌های دوران طلایی اسلام بود؟
… مسجد شیخ لطف‌الله در دههٔ ۱۹۲۰ میلادی، به پیشنهاد آرتور پوپ و به دستور رضاشاه، بازسازی و مرمت شد؟
… علی بن ابی‌طالب خطبه‌ای دارد که فاقد حرف الف است؟
… در فال یا دعای دفع بلای هوو که در دوره قاجار مرسوم بود، از ارقام، واژه‌های عربی و نقاشی انسان استفاده شده‌است؟
… بر اساس گزارش دانشگاه ساسکس، «نگاهی که اسلام را یک ایدئولوژی سیاسی می‌بیند که برای کسب برتری سیاسی با نظامی بکار می‌آید» یکی از مصادیق اسلام‌هراسی است؟
… شاه‌ عباس اول، قندهار را از حکومت هندوستان، با ترفند عزم «شکار و سیاحت» به تصرف درآورد؟
… خط طُغرا نوعی «خوش‌نویسی پیچیده» است که با آن لقب‌ها و نام پادشاهان و امیران عثمانی را برسر فرمان‌ها می‌نوشتند؟
… حاتم طایی از بزرگان عرب در دورهٔ پیش از اسلام بود؟
… دیوار نُدبه در اورشلیم مقدس‌ترین مکان زیارتی یهودیان است؟

… شاه عباس یکم در جنگ‌های خراسان، محاصره قلعه نیشابور، محاصره قلعه تربت و نبرد تیرپل علیه پدرش شاه محمد خدابنده (شاه وقت) جنگید؟
… اختلاف نظر بر سر حقانیت یا عدم حقانیت علی بن ابی‌طالب برای جانشینی پیامبر اسلام، منجر به تنها انشعاب عمده در اسلام (به دو مذهب شیعه و سنی) شد؟
… از هر هفت نفر در دنیا یک نفر از الفبای عربی برای نوشتن استفاده می‌کند؟
… از ۷ پادشاه آل سعود که تاکنون بر عربستان سعودی حکومت کرده‌اند، ۶ پادشاه پایانی برادر بودند؟
… در خلال دوران طلایی اسلام بیش از ۶۰ بیمارستان در بغداد و ۳۳ بیمارستان در قاهره ساخته شد؟

… آقاخان، لقبی است که فتحعلی‌شاه قاجار به حسن‌علی‌شاه، چهل و ششمین امام اسماعیلی داد و از آن زمان به بعد، امامان اسماعیلی لقب آقاخان گرفتند؟
… عُمر مُختار، رهبر جنبش استقلال‌طلبی لیبی، توسط ایتالیایی‌ها به دار آویخته‌شد؟
… سلیمان‌شاه، پدربزرگ عثمان اول، بنیان‌گذار امپراتوری عثمانی، در رود فرات غرق شد؟
… پریخان خانم، دختر شاه طهماسب صفوی، نقش مهمی در به‌تخت نشاندن برادرش شاه اسماعیل دوم و سپس قتل وی ایفا کرد؟

… الله‌وردی خان، سپهسالار ایران در زمان شاه عباس اول صفوی، از اسرای گرجی بوده است؟
… قلبِ سلیمان قانونی، سلطان نام‌دار امپراتوری عثمانی در مجارستان، و باقی پیکرش در قسطنطنیه دفن شده‌است؟
… شیعیان، آرامگاه‌های امامان خود در عراق را «عَتَبات عالیات» می‌نامند؟

… طاهره قرةالعین اولین زنی بود که به اتهام «فساد فی‌الارض» در ایران اعدام شد؟
… محمد بن سلمان در زمان عهده‌داری منصب وزارت دفاع در عربستان، جوانترین وزیر دفاع در جهان بود؟
… شمس‌الدین ایلدِگُز، بنیان‌گذار دودمان اتابکان آذربایجان بود؟
… مسجد شاه فیصل واقع در اسلام‌آباد پاکستان، یکی از بزرگترین و مشهورترین مسجدهای جهان اسلام است؟
… فردوسی کتاب شاهنامه را به سلطان محمود غزنوی اهدا کرد؟

… مسجد جامع بروجرد با قدمتی ۱۲۰۰ ساله، بر روی یک آتشکده باستانی زرتشتیان بنا شده‌است؟
… احمد قوام، در دوران دودمان‌های قاجار و پهلوی در مجموع پنج‌بار نخست‌وزیر ایران شد؟
… حَلب بزرگ‌ترین شهر سوریه است؟
… عَلم یا جریده از وسیله‌های نمادین به‌کار رفته در سوگواری محرم در میان شیعیان است؟
… بر اساس قانون اساسی ترکیه، توهین به شخصیت آتاتورک جرم محسوب می‌شود؟

… ملک عبدالعزیز، اولین پادشاه و بنیان‌گذار پادشاهی عربستان سعودی ۱۸ فرزند پسر داشت؟
… مسجد رفاعی در قاهره، مدفن محمدرضا پهلوی، آخرین پادشاه ایران و ملک فاروق آخرین پادشاه مصر است؟
… پارلمان هلند کشتن حیوان به شیوهٔ ذبح اسلامی را به خاطر آنچه «درد زیاد به هنگام کشتار» دانسته، ممنوع کرده است؟
… محمد معین، پدیدآورندهٔ فرهنگ معین، پنج سال آخر زندگی‌اش را در حالت اغما گذراند؟
… قاهره، پایتخت مصر، پُر تراکم‌ترین شهر جهان عرب و خاورمیانه است؟

… مسجد شاهِ اصفهان را شاه عباس برای شادی روح جدش، شاه طهماسب بنا نمود؟
… مدفن شاه نعمت‌الله ولی در ماهان، کرمان قرار دارد؟
… مرکز جهانی بهائیان در حیفا واقع شده‌است؟
… عمر شریف برای آن‌که بتواند با فاتن حمامه، که مسلمان بود، ازدواج کند، اسلام آورد؟
… نخستین نسخه‌های قرآن با خط کوفی نوشته شده‌است؟

… یکی از نخستین کارهای طالبان پس از تسلط بر کابل، منفجر کردن قبر احمد ظاهر در گورستان شهدای صالحین بود؟
… نسخهٔ اصلی فرمان مشروطیت که مظفرالدین‌شاه قاجار آن را امضا کرد، به خط و انشای احمد قوام مرقوم شده‌است؟
… شهید اول، کتاب فقهی لمعه دمشقیه را به درخواست سربداران خراسان به نگارش درآورد؟
… خواجه نصیرالدین طوسی رصدخانهٔ مراغه را در سدهٔ ۷ هجری قمری ساخت و زیج ایلخانی را از روی رصدهای انجام‌شده در آن تدوین کرده‌است؟

… مسجد جامع قیروان یکی از کهن‌ترین و تأثیرگذارترین مساجد شمال آفریقا است؟
… خانقاه بهاءالدین ولد، پدر مولانا، در حوالی شهر مزارشریف واقع شده‌است؟
… قائم‌مقام فراهانی را به دستور محمدشاه قاجار، در باغ نگارستان خفه کردند؟
… آزادی ادیان، به‌عنوان حق ذاتی انسان‌ها، در اعلامیه جهانی حقوق بشر گرامی داشته شده‌است؟
… بر آرامگاه خیام بیست رباعی او به خط تعلیق نگاشته شده است؟

… سلطان محمد خدابنده، هشتمین پادشاه مغول از دودمان ایلخانیان، در کودکی مسیحی و در جوانی بودایی شد، در میان‌سالی اسلام آورد و پیرو اهل سنت شد، اما در آخر عمر به مذهب شیعه درآمد؟
… عربستان سعودی تنها کشور جهان است که رانندگی زنان را با ادعای ایجاد فساد و آسیب‌رساندن به عفت عمومی، ممنوع کرده بود؟
… ایرج افشار، پایه‌گذار کتابخانهٔ مرکزی دانشگاه تهران ‌است؟
… مسعود بارزانی، رئیس اقلیم کردستان عراق و رهبر حزب دموکرات کردستان عراق، زاده‌شده در شهر مهاباد در ایران است؟
… روح الله خمینی رهبر وقت جمهوری اسلامی ایران، در واکنش به پیمان کمپ دیوید بین مصر و اسرائیل، دستور به قطع رابطه ایران با مصر را صادر کرد؟

… شیخ طوسی، فقیه شیعهٔ ایرانی سدهٔ پنجم هجری، حوزهٔ علمیهٔ نجف را در سال ۴۴۸ یا ۴۴۹ هجری قمری (حدود ۱۰۰۰ سال پیش) تأسیس کرد؟
… تکیه دولت، که از آن به‌عنوان «بزرگ‌ترین نمایش‌خانهٔ تمام اعصار ایران» یاد می‌شود، در سال ۱۳۲۵ و به منظور ساخت ساختمان بانک ملی شعبهٔ بازار، تخریب شد؟
… احمد کسروی، در کاخ دادگستری تهران به ضرب گلوله و ۲۷ ضربهٔ چاقو، توسط گروه فدائیان اسلام، ترور شد؟
… جُمجُمهٔ سِنان، معمار مشهور امپراتوری عثمانی از سال ۱۹۳۵ گُم شده‌است؟
… شرح اصول اتاقک تاریک و اختراع ذره‌بین از دستاوردهای ابن‌هیثم، فیزیک‌دان سدهٔ چهارم و پنجم هجری قمری است؟
… ابونصر اسماعیل جوهری، از بام مسجدی در نیشابور با دو بالِ خودساخته که بر دستانش بسته بود، پرید؛ با این گمان که پرواز کند، اما سقوط کرد و درگذشت؟
… شهرک صدر در بغداد به مدینة الثوره مشهور بود که صدام نام آن‌را به «مدینة صدام» تغییر داد و پس از سقوط صدام، شهرک صدر نامیده شد؟
… ناصرخسرو، فیلسوف و متکلم سدهٔ پنجم هجری، مبلغ مذهب شیعه اسماعیلیه در خراسان بود و نقشی مهم در گسترش این مذهب در افغانستان ایفا کرد؟
… کوه صهیون، تپه‌ای در جنوبِ غرب اورشلیم و برای یهودیان مکانی مقدس است؟

… ابوعبدالله حاکم نیشابوری، نویسندهٔ کتاب المستدرک علی الصحیحین، در عصر سامانیان، مدتی قاضی و حاکم نسا یا نیشابور بود؟
… خطبهٔ روز عرفه، خطبهٔ اصلی مراسم حج است که هرساله توسط بالاترین مُفتی عربستان سعودی خوانده می‌شود؟
… حجرالاسود هیچگاه، حتی در دوره جاهلیت، پرستیده نشده و در شمار بت‌ها قرار نگرفت، بلکه همواره نشانه توحید بود؟
… حاکم بأمرالله، ششمین خلیفهٔ فاطمی، مقبرهٔ منسوب به عیسی در اورشلیم را ویران کرد؟
… محله‌ی کرخ در شهر بغداد مرکز اصلی تجمع شیعیان بغداد از قرن سوم ه.ق به بعد بود؟

… ابومسلم خراسانی، فرمانده نظامی قیام بنی‌عباس بر علیه امویان بود، اما خود بعداً توسط منصور، خلیفه عباسی، به قتل رسید؟
… طاهریان نخستین حکومت ایرانیان در سرزمین ایران بعد از ورود اسلام بود؟
… دارالفنون نخستین مرکز آموزش عالی برای تدریس علوم و فنون مدرن در ایران بود؟

… قیام زنگیان قیامی در قرن سوم ه.ق توسط بردگان سیاه علیه حکومت وقت بود که منجر به حکومت پانزده ساله آنان بر بخش‌هایی از کشورهای اسلامی شد؟
… ابن‌مقله را اولین مبتکر خوشنویسی اسلامی می‌دانند که در ابتدای سدهٔ چهارم هجری خطوط ششگانه را ابداع و برایشان قواعدی وضع کرد؟
… نبرد دَندانَقان نبردی بود که در سال ۱۰۴۰ میلادی میان سلجوقیان و پادشاهی غزنوی روی داد و با پیروزی قاطع سلجوقیان، چیرگی غزنویان بر خراسان پایان یافت؟
… تیپو سلطان حاکم شیعی در جنوب هند، یکی از بزرگترین باغ‌هایِ گًلِ هند موسوم به لال باغ یا باغ قرمز در بنگلور هند را ساخت؟
… طی عملیات انفال در اواخر دههٔ ۱۹۸۰، ارتش رژیم بعث عراق بین ۵۰٬۰۰۰ تا ۱۸۳٬۰۰۰ نفر از مردمان کردستان عراق را به قتل رساند؟
… ابن‌ندیم نگارنده الفهرست، جامعترین اثر کتابشناسی کتاب‌های عربی تا پایان سده چهارم هجری قمری است؟
… مصطفی چمران در لبنان، به موسی صدر کمک کرد تا سازمان امل، به عنوان شاخهٔ نظامی «حرکةالمحرومین»، را پایه‌گذاری کند؟
… در فاجعه منا مربوط به سال ۱۳۹۴ ه.ش، بیش از ۷ هزار نفر بر اثر ازدحام جمعیت در سرزمین منا جان باختند؟
… اُمت اسلام، تاسیس ۱۹۳۰ میلادی، به عنوان قدیمی‌ترین گروه ملی‌گرای سیاه‌پوستان آمریکا شناخته می‌‌شود؟
… سنایی (۴۷۳–۵۴۵ قمری)، شاعری است که برای نخستین بار عرفان را به صورت جدی وارد شعر فارسی کرد؟
… در جنگ ۳۳ روزه،‌ اسرائیل ۴ میلیون و هشتصد هزار بمب خوشه‌ای استفاده کرد؟

… اویس قرنی از شخصیت های مورد تجلیل در عرفان و تصوف در نبرد صفین کشته‌شد؟
… اَلأزْهَر، نهاد علمی کهن اسلامی که نماینده اندیشه اسلام سنی شناخته می‌شود به دست فاطمیان شیعه در قرن چهارم هجری قمری در قاهره بنا شد؟
… محمد مصدق، نخست‌وزیر ایران و بانی جنبش ملی‌شدن صنعت نفت، پسر نجم‌السلطنه و نتیجهٔ عباس میرزا بود؟
… ملک فیصل، پادشاه عربستان سعودی براثر سوءقصد از سوی یکی از برادرزاده‌هایش کشته‌شد؟
… بغداد به‌دستور منصور عباسی در قرن دوم ه.ق و طی شش سال ساخته شد و با گذر زمان گسترش یافت؟

… برخی فیلسوفان و حکیمان مسلمان از جبرئیل با تعبیر «عقل فعال» یاد کرده‌اند؟
… امیرکبیر دستور اعدام علی‌محمد باب رئیس بابیه را صادر کرد؟
… مدفن شیخ صدوق، معروف به ابن بابویه، فقیه شیعه سده چهارم هجری، پس از چند سده در زمان فتحعلی شاه قاجار پیدا شد؟
… براساس پیمان آماسیه که میان پادشاهان صفوی و عثمانی بود، ایالت‌های آذربایجان، ارمنستان شرقی و گرجستان شرقی در اختیار دولت ایران و گرجستان غربی، ارمنستان غربی و عراق به دولت عثمانی واگذار شد؟
… سازمان مجاهدین خلق در طول جنگ ایران و عراق، از سوی خاک عراق، بیش از یکصد عملیات نظامی علیه مواضع نیروهای ایرانی انجام دادند؟

… از سنگ حجرالاسود تنها چند تکه کوچک به اندازه دانه خرما باقی مانده؟
… شاه طهماسب، مُحقق کَرکی را به‌عنوان نایب امام زمان صاحب حقیقی دولت خواند و تمام اختیارات حکم‌رانی را به او اعطا کرد؟
… برهان‌الدین محقق ترمذی، معروف به سید سِرّدان، استاد مولوی پیش از آشنایی وی با شمس تبریزی بود؟
… شیخ محمود شبستری در مثنوی گلشن راز، در طی حدود هزار بیت به بیان رموز و اشارات عرفان می‌پردازد؟
… محمدحسین مشکین‌قلم تا پیش از بهائی‌شدن، معلم خط مظفرالدین میرزا، ولیعهد ناصرالدین‌شاه بود؟
… درپی عهدنامه ترکمانچای در سال ۱۲۰۶، نسخ خطی کتابخانه آرامگاه شیخ صفی‌الدین اردبیلی، به عنوان بخشی از غرامت‌های روسیه، ضبط و به آن کشور منتقل شدند؟
… جسد جلال آل‌احمد در مسجد فیروزآبادی در شهر ری به امانت گذاشته شد تا بعدها آرامگاهی برای او ساخته شود و هیچگاه این اتفاق نیافتاد؟
… بغداد به مدت پنج قرن، پایتخت خلافت عباسی بود؟
… امیرکبیر، همسر عزت‌الدوله، خواهر ناصرالدین‌شاه، پدر تاج‌الملوک همسر مظفرالدین‌شاه و پدربزرگ محمدعلی‌شاه، ششمین پادشاه از دودمان قاجار است؟

… چهار ماه قمری، ذی‌القعده، ذی‌الحجه، محرم، و رجب، در اسلام ماه‌های حرام هستند؟
… جعفر مرتضی عاملی، شرح زندگانی محمد، پیامبر اسلام، را در کتابی ۳۵ جلدی با عنوان الصحیح من سیره النبی الاعظم تألیف کرده است؟
… جمال عبدالناصر با ملی کردن کانال سوئز در سال ۱۹۵۶ محبوبیت گسترده‌ای را در جهان عرب به دست آورد؟
… ابواسحاق شیرازی اولین مدرس رسمی مدرسه نظامیه بغداد بود؟

… تجوید، فن و هنر تلاوت قرآن بر اساس تلفظ صحیح حروف و اصوات، با لهجه فصیح عربی است؟
… خطبه فدکیه توسط یک زن در مسجد النبی ایراد شده است؟
… عبدالله بن زبیر، پس از مرگ یزید بن معاویه، خود را خلیفه نامید و برای مدتی بر حجاز و عراق حکومت کرد؟
… صاحب بن عباد، وزیر آل‌بویه، کتابخانه های بزرگی را در ری و اصفهان احداث و آن را وقف عام کرد؟
… مریم میرزاخانی، نخستین ایرانی و زن مسلمان است که به عضویت در آکادمی ملی علوم آمریکا انتخاب شده‌است؟
… جنگ زاب منجر به انقراض خلافت امویان و استقرار خلافت عباسیان شد؟
… محمد بن بعیث، فرماندار عرب‌تبار مرند، در سده دوم هجری را نخستین پارسی‌سرای آذربایجان دانسته‌اند؟
… ربّنا، از آثار برجستهٔ محمدرضا شجریان، در دستگاه سه‌گاه خوانده‌شده و شامل ۴ دُعا از آیات قرآن می‌باشد؟
… عملیات بغداد، در گرماگرم جنگ ۸ ساله ایران و عراق، مانع از برگزاری اجلاس سران جنبش عدم تعهد در عراق و منجر به شکست بزرگ دیپلماتیک برای آن کشور شد؟
… فتنه خلق قرآن، فرایند تفتیش عقایدی بود که برای قبولاندن دیدگاه مخلوق بودن قرآن توسط سه خلیفه عباسی از ۲۱۸ تا ۲۳۴ قمری اعمال شد؟
… تاج‌السلطنه، دختر ناصرالدین شاه، عضو انجمن حریت زنان و مدافع انقلاب مشروطه بود؟
… منظور از «صوفی» در نمایشنامهٔ شب دوازدهم اثر ویلیام شکسپیر، شاه عباس یکم است؟

… قرائت قرآن به روایت حفص از عاصم کوفی مقبول‌ترین شیوه قرائت در میان مسلمانان است؟
… در قیام صاحب فخ، عده‌ای از علویان به دست سپاهیان هادی، خلیفه عباسی کشته شدند؟
… آل‌مأمون‌ واپسین خاندان ایرانی‌نژاد حاکم خوارزم بودند؟
… خیرالنساء بیگم، همسر شاه محمد خدابنده، برای مدتی امور مملکتی صفویان را از داخل حرم‌سرا اداره می‌کرد؟
… کمیته اعمال حقوق تخطی‌ناپذیر مردم فلسطین توسط مجمع عمومی سازمان ملل متحد در سال ۱۹۷۵ تاسیس شد؟

… جسد زید بن علی، فرزند سجاد، را چند سال پس از کشته‌شدن، به دستور خلیفه اموی سوزاندند و خاکسترش را در فرات ریختند؟
… خاتول محمدزی اولین زن در تاریخ افغانستان است که به درجهٔ ژنرالی رسید؟
… از قوم ثمود نخستین بار در کتیبه سارگون دوم، پادشاه آشور، نام برده شده است؟
… عبدالله حسن عسیری برای ترور شاهزاده محمد بن نایف سعودی، نیم کیلوگرم مواد منفجره را داخل مقعد و راست‌روده خود جاسازی کرده بود؟

… استانبول تنها شهری در دنیا است که در دو قاره قرار دارد؟
… منجمه نیشابوری با تسلط بر احکام نجومی برای پیشگویی حوادث، منجم مورد اعتماد جلال‌الدین خوارزمشاه و علاءالدین کیقباد بود؟
… جنگ داخلی در سامرا، به کشته شدن چهار خلیفه عباسی و تکه‌تکه شدن قلمرو عباسیان توسط امیران نسبتاً مستقل محلی انجامید؟
… در سریه مؤته هر سه فرمانده منصوب محمد، پیامبر اسلام، در روز نخست جنگ با امپراتوری بیزانس و متحدانش کشته شدند؟

… فتنه دوم، دومین دوره جنگ‌های داخلی میان مسلمانان است که با نبرد کربلا آغاز شد و با شکست عبدالله بن زبیر به دست لشکریان عبدالملک بن مروان پایان یافت؟
… منیره گرجی فرد تنها عضو زن در مجلس خبرگان قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران بوده است؟
… ملا حسین بشرویه‌ای، نخستین پیرو علی‌محمد باب و اولین از حروف حی است؟
… عملیات کربلای ۴ پیش از اجرا لو رفته بود و منجر به ۱۲ هزار کشته و زخمی برای ایران شد؟

… هرچند تاریخ بیهقی در اصل سی جلد بوده، اما آنچه از آن باقی مانده عمدتاً بخش مربوط به دوره زمانی مرگ سلطان محمود غزنوی (۴۲۱ ه.ق) تا فرار سلطان مسعود غزنوی (۴۳۲ ه.ق) است؟
… در خلال جنگ ایران و عثمانی در سال ۱۰۳۹ ه.ق سپاه عثمانی وارد همدان شد و طی شش روز، مردمی که در شهر مانده بودند، را قتل‌عام کرد؟
… عبدالله میرزا، پس از مرگ فتحعلی‌شاه، به‌جانب زنجان تاخت تا آن‌شهر را از حکومت برادرش فتح‌الله میرزا شعاع‌السلطنه بیرون آورد؟

… شبکهٔ وکلا از زمان جعفر صادق تا پایان غیبت صغری مسئول گردآوری خمس، زکات و سایر وجوهات شرعی شیعیان برای امامان بود؟
… در نبرد دیرالعاقول معتمد، خلیفه عباسی، با گشودن آب رود دجله میان سپاه یعقوب لیث صفاری، وی را شکست داد؟
… ابوعلی محتاج، بزرگترین امیر چغانیان بود که با غلبه بر وشمگیر زیاری، عراق عجم را به قلمرو سامانیان افزود؟
… مسلمانان نماز شب دفن را عرفاً «نماز وحشت» می‌نامند، زیرا معتقدند، این نماز با فضل الهی وحشت شب اول قبر را از فرد تازه دفن شده دور می‌کند؟

… طاهره صفارزاده نخستین کسی است که ترجمه‌ای دوزبانه از قرآن به زبان انگلیسی و فارسی را انجام داد؟
… اتابکان لر کوچک بین سال‌های ۵۸۰ تا ۱۰۰۶ قمری در ناحیه لر کوچک (بخش‌های شمالی و باختری لرستان) فرمانروایی می‌کرده‌اند و توسط شاه عباس یکم منقرض شدند؟
… علی میرزا خان، فرزند کوچک نادرشاه، نزد ماریا ترزا، ملکه اتریش، بزرگ شد؟
… شاهنامه با حدود ۶۰ هزار بیت، با حجمی کمابیش دو برابر چکامه‌های ایلیاد و ادیسه اثر هومر، از بزرگ‌ترین آثار حماسی جهان به‌شمار می‌رود؟

… ابن‌تومرت، از علمای اهل سنت و بنیانگذار حکومت موحدون، در مغرب اقصی ادعای مهدویت کرد؟
… برهمنان حسینی گروهی از هندوهای برهمین هستند که هر ساله مراسم سوگواری محرم را برگزار می‌کنند؟
… صفویان توانستند یک حکومت مستقل یکپارچه را در ایران پس از چند سده حاکمیت بیگانگان و تفرق سیاسی مستقر سازند؟
… معاودین تعداد ۳۵۰ تا ۶۵۰ هزار تن از ایرانی تباران ساکن در عراق بودند که در زمان حکومت حزب بعث از عراق اخراج شدند؟
… علاءالدوله سمنانی، پس از گرویدن به عرفان از امور دیوانی و سیاسی در دربار ایلخانیان دست شست و پنهانی به بغداد رفت؟
… ناصرالدین‌شاه قاجار، طولانی‌ترین دوره پادشاهی را در بین شاهان قاجار داشت؟
… ابن‌خردادبه، جغرافی‌دان و مورخ ایرانی سده ۳ق، نخستین کتاب جغرافیای اقتصادی جهان اسلام با نام المسالک و الممالک را نگاشته‌است؟
… در دوره حکمرانی سلجوقیان کرمان در سده پنجم و ششم هجری، ایالت کرمان تبدیل به مرکز تجاری و علمی در جنوب شرقی فلات ایران شد؟

… شورش صاحب‌الزنج، شورش زنگیان در بصره در زمان معتمد عباسی بود، که مدت ۱۵ سال طول کشید؟
… اقدامات ترکان خاتون، همسر علاءالدین تکش و مادر علاءالدین محمد خوارزمشاه، زمینه‌ساز تضعیف خوارزمشاهیان و حمله مغول به ایران شد؟
… من لایحضره الفقیه توسط شیخ صدوق، با الهام از من لا یحضره الطبیب نوشته محمد بن زکریا رازی، برای شیعیانی که به فقیه دسترسی ندارند، نگاشته شد؟
… شاه طهماسب یکم ۵۲ سال از عمر ۶۲ ساله‌اش را پادشاه ایران بود؟
… زنی به نام طاهره دباغ، یکی از بنیانگذاران سپاه پاسداران و اولین فرمانده سپاه غرب کشور در بعد از انقلاب ۱۳۵۷ بود؟
… کمال‌الملک وصیت کرده بود که در باغ خودش به خاک سپرده شود تا آرامگاه وی محل استراحت دوستان و دوستدارانش باشد اما بنا به دلایلی او را در نیشابور مجاور مزار عطار نیشابوری به خاک سپردند؟
… امیر عالم‌خان، امیر بخارا، آخرین نوادهٔ مستقیم چنگیز خان بود که به سلطنت رسید؟
… پادشاه بیگم لقبی در دربار گورکانیان هند بود که به همسر اصلی یا محبوب و مادران ولیعهد، خواهر، مادر و دختر مورد علاقه شاه اعطا می‌شد؟
… طاهره دباغ نخستین و تنها محافظ زن روح‌الله خمینی بوده است؟

… طولانی‌ترین آیه قرآن، آیه تداین و راجع به لزوم کتابت سند برای وام است؟
… مبلغ مهریه‌ای که محمد، پیامبر اسلام، برای همسرانش و فاطمه زهرا تعیین کرد، بین چهارصد تا پانصد درهم نقرهٔ مسکوک است معادل پنجاه دینار طلای مسکوک بود؟
… با ازدواج مادر صدرالدین قونوی با ابن‌عربی، وی از کودکی تحت سرپرستی و شاگردی ابن‌عربی تربیت و سپس شارح برجسته آثار عرفانی وی شد؟
… سید مرتضی، دانشمند شیعه، لقب علم الهدی (پرچم هدایت)، را به اصرار القادر بالله خلیفه عباسی پذیرفت؟
… طلحه بن طاهر، امیر طاهری، با پرداخت رشوه‌ای هنگفت به احمد بن ابی‌خالد، وزیر مأمون عباسی، توانست به جانشینی طاهر برسد؟
… مدفن علی بن ابی‌طالب در نجف، برای حدود ۱۴۰ سال، تا زمان خلافت هارون الرشید مخفی بوده است؟

… رساله حقوق عنوان حدیثی طولانی از علی بن حسین در سده نخست هجری است، که شامل حقوق خداوند، اعمال عبادی، اعضای بدن، اموال، خویشان و دیگر افراد جامعه نسبت به یک فرد می شود؟
… مسجد وزیر خان، نخستین بنا در لاهور است که در آن مقرنس به کار رفته است؟
… آنا خانم، مادر شاه عباس دوم، در سال‌های آغازین حکومت پسرش با کمک سارو تقی عملاً قدرت را دست داشت؟
… اسپهبدان گیلان از زمان فروپاشی شاهنشاهی ساسانی تا پیش از روی کار آمدن صفویان، بر سرزمین‌های تالش و مغان حکومت می‌کردند؟

… مسجد ماری، اولین مسجد در استرالیا است که توسط ساربانان افغان در قرن نوزدهم ساخته شده‌است؟
… در نبرد کافر قلعه هنگامی که نادرشاه افشار همراه سوارانش به سپاه افغان‌های ابدالی یورش برد، بوسیله‌ی نیزه‌ای از ناحیه پای راستش زخمی شد؟
… خروج سفیانی بنا بر روایات اسلامی از علامت‌های پیش از قیام مهدی است، که طی آن سفیانی بر شام مسلط می‌شود و به سوی عراق و حجاز لشکرکشی می‌کند؟
… به گفته برخی منابع، گنبد سلطانیه بزرگ‌ترین گنبد آجری جهان است؟

… ابوالحسن اشعری، متکلم اهل سنت، تا چهل سالگی معتزلی بود و سپس مذهب کلامی جدیدی را بنیان نهاد که به نام وی، مذهب اشعری، مشهور شد؟
… بیشتر مورخان شیخ صفی‌الدین اردبیلی نیای بزرگ دودمان صفویان را سنی شافعی مذهب می‌دانند؟
… شکست عمرو لیث صفاری از اسماعیل سامانی در نبرد علی‌آباد منجر به انقراض صفاریان توسط سامانیان شد؟
… خاندان بنی‌منجم که تأثیرات ماندگاری بر علم و ادب در دورهٔ خلفای عباسی گذاشتند، تبارشان به یزدگرد سوم می‌رسید؟
… طی جنگ ایران و عثمانی در ۱۸۲۳–۱۸۲۱ سپاه ایران به فرماندهی محمدعلی دولتشاه، بغداد را محاصره کردند؟
… مصطفی موسوی، پدر روح‌الله خمینی، در اسفند ۱۲۸۱ هجری شمسی توسط خوانین محلی خمین با اصابت چند گلوله کشته شد؟
… فاطمه سیاح، نخستین بانوی ایرانی است که در سال ۱۳۱۷ خورشیدی به مقام استادی دانشگاه تهران رسید؟
… گروهی موسوم به سازمان جهاد اسلامی در طی جنگ داخلی لبنان مسوولیت چندین عملیات بمبگذاری و آدم ربایی، از جمله انفجار مقر تفنگداران دریایی آمریکا در بیروت را برعهده گرفته‌بود؟
… باوندیان خاندانی ایرانی تبار بودند که از سده نخست هجری برای حدود ۷۰۰ سال بر نواحی کوهستانی طبرستان حکومت کردند؟
… مریم خاتون ملک‌آرا اولین تراجنسی در ایران است که با فتوای روح‌الله خمینی تغییر جنسیت داد؟
… رشیده طلیب و ایلهان عمر اولین زنان مسلمان در تاریخ آمریکا هستند که برای کنگرهٔ این کشور انتخاب شدند؟

… پیروزی حامیان مروان بن حکم بر حامیان عبدالله بن زبیر در نبرد مرج راهط منجر به خلافت مروان شد؟
… زیارت عاشورا توسط ابن‌قولویه قمی و شیخ طوسی از سه طریق از محمد باقر نقل شده است؟

… شهر اورشلیم مقدس‌ترین شهر در بین مسیحیان، سومین شهر مقدس بین مسلمانان و دارای مکان‌هایی مقدس برای یهودیان است و از این حیث اهمیت مذهبی بسیاری دارد؟
… شهر گنبد کاووس در دوران حکمرانی سلسله آل‌زیار پایتخت ایران بوده‌است؟
… آمنه بیگم مجلسی از زنان مجتهد عصر صفوی بود که به دعاوی مردم می‌رسید و پرسش‌ها و مشکلات دینی و اجتماعی آنان را پاسخ می‌گفت؟
… امپراتوری عثمانی با پایان جنگ جهانی اول و طی معاهده سور تجزیه و کشورهای فاتح با امضای قراردادی مخفیانه و موازی، تجارت آن را نیز میان خود تقسیم کردند؟
… علی شریعتی (۱۳۵۶–۱۳۱۲) در سال ۱۳۵۵، محمدرضا حکیمی را به جهت هرگونه تجدید نظر، غنی کردن و غلط‌گیریِ آثار خود برای پس از درگذشتش انتخاب کرده‌است؟

… از آنجا که ورود غیرمسلمانان به مسجدالحرام ممنوع است، کماندوهای فرانسوی درگیر در تصرف مسجدالحرام در مراسمی تشریفاتی به دین اسلام گرویدند؟
… بنابر منابع تاریخی، علی‌اکبر اولین کشته از بنی‌هاشم در نبرد کربلا بود؟
… علی‌محمد باب، بنیان‌گذار آیین بابی، نخستین‌بار در خانه باب در شیراز دعوت خود را آشکار کرد؟
… چار منار در بخارای ازبکستان مناره‌ای ندارد و برج‌های آن تزئینی بوده‌اند؟

… قرآن دست‌نویس دانشگاه بیرمنگام بر پایه بررسی‌های امروزی و به کمک تاریخ‌گذاری رادیوکربن جزو قدیمی‌ترین نسخه‌های خطی اولیه قرآنی است؟
… رضاقلی میرزا فرزند ارشد نادرشاه افشار به فرمان پدرش نابینا شد و سپس به فرمان عادل‌شاه که جانشین پدرش شد، جانش را نیز از دست داد؟
… صنیع‌الملک بنیان‌گذارِ اولین مدرسهٔ نقاشی در ایران است؟
… مرزبان‌نامه در اصل به زبان طبری نوشته شد، اما هیچ نسخه‌ای از آن به زبان اصلی‌اش یافت نشده‌است؟
… طوبی آزموده در شرایطی یکی از اولین مدرسه‌های دخترانه در ایران را در خانه خود دایر کرد که شیخ فضل‌الله نوری تأسیس مدارس دخترانه را حرام اعلام کرده بود؟
… کتابخانهٔ مرکزی دانشگاه تهران بزرگ‌ترین کتابخانهٔ دانشگاهیِ ایران و مشمول طرح واسپاری است؟
… در هنگام براندازی اسماعیلیان و انهدام قلعه الموت توسط هولاکو خان، وزیر وی عطاملک جوینی توانست قسمتی از آثار کتابخانه را از نابودی نجات دهد؟
… کیکاووس زیاری کتاب قابوس‌نامه را برای نصیحت کردن پسرش، گیلانشاه، نوشت؛ ولی در مقدمهٔ کتاب می‌گوید که خود می‌داند جوانان معمولاً به پندهای پیران گوش نمی‌دهند؟
… علی شوشتری پس از این که بی‌بی‌خانم استرآبادی نخستین مدرسهٔ دخترانهٔ در ایران را تأسیس کرد، وی را تکفیر نمود؟
… القاس میرزا برادر شاه تهماسب یکم پس از شورش، به عثمانی پناهنده شد و به اتفاق سلیمان یکم به ایران حمله کرد اما شکست خورد و در قلعه قهقهه محبوس و سپس کشته‌شد؟
… محمد ادریس سنوسی اولین و آخرین پادشاه در تاریخ کشور لیبی بود؟
… مسعود اظهر بنیان‌گذار گروه جیش محمد و عامل حملاتی در هند و انگلستان، پس از بازداشت، در دسامبر ۱۹۹۹ با گروگان‌های پرواز شماره ۸۱۴ ایندین ایرلاینز معاوضه و آزاد شد؟
… برخی منابع، از یعقوب لیث بنیانگذار صفاریان به عنوان خوارج یاد کرده‌اند در حالی که ابن‌خلکان وی را مسیحی‌مذهب و خواجه نظام‌الملک طوسی نیز او را پیرو اسماعیلیه می‌دانستند؟
… برخی از مردم در دوره صفوی، برای تبرک، پس‌مانده غذای شاهان صفوی را به قیمت گزافی می‌خریدند، چون طبق بینش و ایدئولوژی صفویان، آنها تجلی‌گاه و مظهر زنده خداوند بودند؟

… میان خانواده‌های حیدری نعمتی، ازدواج هرگز منعقد نمی‌شد و برخی از حیدری‌ها اعتقاد به نجس‌بودن نعمتی‌ها داشتنند و به حمام محلهٔ یکدیگر نمی‌رفتند؟
… عدم پرداخت مواجب و حقوق سپاهیان توسط شاه تهماسب یکم در چهارده سال آخر سلطنتش، شورش پیشه‌وران تبریز و شورش‌هایی در گیلان را در پی داشت؟
… معایب الرجال، نوشتهٔ بی‌بی‌خانم استرآبادی، نخستین دفاعیهٔ مکتوب از زنان ایرانی بود و در پاسخ به کتاب زن‌ستیرانهٔ تأدیب النسوان نوشته شد؟
… در جریان تخریب بناهای تاریخی توسط ظل‌السلطان، بیش از پنجاه اثر و بنای تاریخی و باغ ایرانی در شهر اصفهان ویران شد؟

… در غزوه تبوک هیچ جنگی درنگرفت؛ چون هیچ ارتشی از امپراتوری بیزانس در آن منطقه مستقر نبود؟
… نیت انیس‌الدوله برای کشف حجاب در اروپا، باعث شد ناصرالدین شاه او و ندیمه‌هایش را از نیمه راه به تهران بازگرداند؟
… در اوج منازعات مسلمانان و مسیحیان در خلال جنگ‌های صلیبی، یک اسقف اعظم به نام ویلیام صوری کتابی راجع به تاریخ دولت‌های اسلامی نوشت که امروز اثری از آن بر جای نمانده‌است؟

… صدام حسین برای سپاس‌گذاری از خدا، دستور داد با خونش کل قرآن را بنویسند؟
… وادی‌السلام با ۶ کیلومتر مربع و بیش از ۶ میلیون مقبره، بزرگ‌ترین گورستان جهان است؟

صفحهٔ اصلی/آمیک/بایگانی

منوی ناوبری

جستجو