قاسم انوار

قاسم انوار
نام اصلی	سید معین‌الدین علی
زاده	۷۵۷ هجری قمری سراب، آذربایجان
محل زندگی	سراب، هرات، سمرقند
درگذشته	۸۳۷ هجری قمری تربت جام، خراسان
آرامگاه	باغ خانقاه قاسم انوار - لنگر، تربت جام
لقب	شاه قاسم انوار
پیشه	شاعر
زمینه کاری	ادبیات فارسی، شعر
ملیت	ایرانی
مذهب	مسلمان، تسنن
در زمان حکومت	فرمانروایی امیران محلی و تیموریان
سبک نوشتاری	سبک
کتاب‌ها	دیوان شاه قاسم انوار
تأثیرگذاشته بر	ادب فارسی و ادبیات جهان

سید معین‌الدین علی پسر نصیر پسر هارون پسر ابوالقاسم حسینی قاسمی انواری تبریزی معروف به قاسم انوار، از شاعران ایرانی است.

زندگی‌نامه

وی در سال ۷۵۷ هجری قمری در سراب (از شهرهای استان آذربایجان شرقی) به دنیا آمد. او از پیروان خاندان صفی‌الدین اردبیلی بود. معین‌الدین در شعر قاسمی یا قاسم تخلص میِکرد و یکی از پسران شیخ صفی‌الدین به اسم صدرالدین موسی به او لقب قاسم‌الأنوار را بخشید.

دربارهٔ نحوه ورود او به حلقه اهل طریقت ابهامهایی وجود دارد. گزارش جامی در ترجمه حال او از آن حکایت می‌کند که وی در اوایل به صدرالدین فرزند صفی الدین اردبیلی ارادت داشته و بعد از آن به صحبت صدرالدین علی یمنی - که وی از اصحاب اوحدالدین کرمانی بوده- رسیده است.

قاسم بعدها شاگردی سید محمد میرمخدوم را که از مدینه به نیشابور آمده بود، نمود. سید قاسم بعد از آن‌که مدتی در آذربایجان بود، به اشارت صدرالدین به گیلان رفت و بعد از چندی اقامت در گیلان و قزوین عازم خراسان شد و در نیشابور با اعتراض علما و اهل ظاهر روبرو شد و به هرات رفت و در آن شهر اقامت گزید.

پانویس

منابع

• ذبیح‌الله صفا (۱۳۴۲)، تاریخ ادبیات در ایران، تهران: ابن‌سینا، ص. ۴۴۸
• کلیات قاسم انوار، به کوشش سعید نفیسی.، تهران: انتشارات کتابخانه سنایی، ۱۳۳۷
• مجموعه آثار شاه قاسم انوار، به کوشش دکتر حسن نصیری جامی.، تهران: انتشارات مولی، ۱۳۹۳
• جامی، عبدالرحمان (۱۳۷۰). نفحات الانس. تهران: اطلاعات.
• زرین کوب، عبدالحسین (۱۳۸۷). دنباله جستجو در تصوف ایران. تهران: امیرکبیر.