نوزدهمین دوره کتاب سال جمهوری اسلامی ایران
| نوزدهمین دوره جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران | |
|---|---|
 نشان جشنواره جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران | |
| اهداء برای | کتاب‌های برگزیده به زبان فارسی |
| پشتیبان مالی | معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی |
| تاریخ | ۱۲ تا ۲۲ بهمن ۱۳۹۰ |
| محل برگزاری | مجموعه سعدآباد، تهران |
| کشور | ایران |
| نام پیشین | جایزه سلطنتی کتاب سال |
| پاداش(ها) | سکه بهار آزادی لوح تقدیر از طرف ریاست جمهوری |
| نخستین دوره | ۱۳۶۳ |
| مجموع جوایز | ۱۹ اثر |
| کل دریافت‌کنندگان | ۲۳ نفر (نویسنده) ۱۲ نفر (مترجم) ۹ نفر (مصحح) ۱۵ مؤسسه (انتشارات) |
| وبگاه | |
مراسم نوزدهمین دوره کتاب سال جمهوری اسلامی ایران در بهمن ۱۳۸۰ در تهران برگزار شد.
جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران
جشنواره جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران، مهم‌ترین رویداد فرهنگی در حوزه فرهنگ مکتوب در دوره جمهوری اسلامی ایران است که نخستین دوره آن در سال ۱۳۶۳ هجری شمسی برگزار شده است.[۱] تا پیش از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران، از سال ۱۳۳۴ هجری شمسی، جایزه‌ای تحت عنوان کتاب سال برگزار می‌شد. این جشنواره تا سال ۱۳۵۶ ادامه داشت اما در آن سال به جهت اتفاقات سیاسی در ایران، به تعویق افتاد و دیگر اجرا نشد.[۲] در اواخر سال ۱۳۶۱ موضوع گزینش بهترین کتاب‌های سال در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مطرح شد و در شهریور سال بعد آیین‌نامه اجرایی آن به تصویب وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی رسید. بر اساس این آیین‌نامه، بهترین کتاب‌های چاپ شد در موضوعات مختلف پس از بررسی استادان و صاحب‌نظران علمی و فرهنگی، انتخاب و طی مراسم به‌خصوصی در ایام مشهور به دهه فجر (۱۲ تا ۲۲ بهمن)، معرفی شوند.[۳] هر سال وزارت ارشاد از ناشران و مؤلفین تقاضا می‌کند تا نسخه‌ای از آثاری که نخستین بار در سال اخیر به چاپ رسانده‌اند را برای این جشنواره ارسال نمایند.[۴] مدیرعامل این جشنواره نیکنام حسینی‌پور، معاون فرهنگی آن سید سعید میرمحمدصادق و مدیر جشنواره، علی علی‌محمدی است.[۵] دبیری این جشنواره در طول ۳۶ دوره ابتدایی آن را آقایان علی اوجبی (سال‌های ۱۳۸۸، ۱۳۸۵–۱۳۸۴)، سید محمود یوسف‌ثانی (۱۳۷۸–۱۳۶۸)، محمدرضا سرشار (۱۳۸۹)، محمدعلی رمضانی فرانی (۱۳۸۷)، منوچهر اکبری (۱۳۸۶)، محمدعلی مهدوی راد (۱۴۰۱–۱۳۹۳)، نجفقلی حبیبی (۱۳۹۲) و مجید حمیدزاده (۱۳۹۱–۱۳۹۰) عهده‌دار بوده‌اند.[۶] هیئت داوران نیز از میان استادان دانشگاه و حوزه علمیه و همین‌طور متخصصان و صاحب‌نظران علمی و فرهنگی، از سوی دبیرخانه جشنواره انتخاب می‌شوند.[۷]
شیوه داوری این جشنواره، در سه مرحله تدوین شده است. در مرحله نخست، تمام آثار ارسالی به جشنواره، مورد ارزیابی اولیه توسط هیئت داوری گروه‌های مربوط قرار می‌گیرد و پس از آن، آثار با رای اکثریت به مرحله دوم مسابقه ارسال خواهند شد. در مرحله دوم، آثار توسط حداقل سه تن از داوران انتخابی از جانب هیئت داوری که در هر موضوع مشخص، معین می‌شوند بررسی می‌گردند و نتایج ارزیابی در کاربرگ‌های ویژه‌ای درج می‌گردد. کتاب‌هایی که موفق به کسب حداقل ۸۰ امتیاز از مجموع ۱۰۰ امتیاز مندرج در کاربرگ بشوند، به مرحله نهایی داوری راه می‌یابند. در مرحله نهایی، کاربرگ‌ها توسط هیئت داوران مورد بررسی قرار خواهند گرفت و در نهایت آثار برگزیده به هیئت علمی جشنواره معرفی می‌گردند. در نهایت آثاری که رای سه نفر از داوران یک اثر از میان آثار در بخش تألیف و تصحیح به شرط اتخاذ ۹۰ امتیاز یا بیشتر و در بخش ترجمه، ۹۵ امتیاز و بیشتر، به عنوان اثر برگزیده معرفی می‌شود. تا پیش از دوره چهاردهم این جشنواره، داوران از جانب هیئت علمی معرفی نمی‌شدند و پس از آن نیز در قالب کاربرگ‌ها نام برخی از داوران مشخص می‌شد.[۸] در این داوری سه نکته اساسی همواره مورد اهتمام قرار خواهد گرفت: ارتقاء بخشیدن به سطح علمی و فرهنگی کشور؛ سلیس بودن زبان اثر و رعایت قواعد دستور زبان فارسی و داشتن کیفیت مطلوب از نظر طبع و نکات فنی چاپ. در پایان جشنواره، برندگان جایزه کتاب سال، در طی مراسمی به میزبانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، موفق به کسب لوح تقدیر از ریاست جمهوری و همین‌طور جوایزی عموماً سکه طلا بهار آزادی می‌شوند.[۹]
کتاب آینه دوران که در چهلمین سال پیروزی جمهوری اسلامی برای جمع‌آوری برندگان، داوران و شایستگان تقدیر این جشنواره تهیه و منتشر شده است. این اثر در بهمن ۱۳۹۷ توسط مؤسسه خانه کتاب تهیه شده است. از مؤلفین این اثر می‌توان به علی علی‌محمدی، سحر برین‌خو، فاطمه مقدس‌زاده، مسعود بهزادی‌راد، معصومه قزلباش، مهدی ملازاده، محمودجواد احمدی‌نیا، الهه رجبی‌فر، حمیده نوروزیان و لیلا اسدیان اشاره کرد.[۱۰]
آثار برگزیده
راهنمای فهرست: ( ? = نامعین ن/م = نداشتن مورد و = وزیری ر = رحلی ق = رقعی خ = خشتی)
| بخش | شاخه | ر | عنوان اثر | نویسنده(ها) | مترجم(ها) | مصحح(ها) | ناشر | سال نشر | مشخصات کتاب | |||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| مکان | انتشارات | ج | ص | ط | ||||||||
| علوم و معارف اسلامی | علوم قرآنی | ۱ | در آسمان | ارسطو | اسماعیل سعادت | هرمس | ۱۳۶۶ه.ش | ۱ | و | |||
| حدیث | ۲ | القرآن الکریم و روایات المدرستین | مرتضی العسکری | الامجمع العلمی الاسلامی، کلیه اصول الدین | ۱ | و | ||||||
| عقاید و کلام | ۳ | المعجم فی فقه لغه القرآن و سربلاغته، اعداد قسم القرآن بمجمع البحوث الاسلامیه | بارشاد و اشرف محمد واعظ زاده | مجمع الابحوث الاسلامیه | ۱ | و | ||||||
| فقه و اصول | ۴ | الموسوعه الفقیه المیسره ویلیها الاملحق الاصولی و ملحق تراجم الفقهاء و الاصولیین | محمد علی انصاری (خلیقه شوشتری) | مجمع الفکر اسلامی | ۱ | و | ||||||
| ریاضی | ۵ | پول و بانکداری اسلامی و مقایسه آن با نظام سرمایه‌داری | ایرج توتونچیان | توانگران | ۱ | و | ||||||
| ۶ | حقوق مدنی: نظریه عمومی تعهدات | ناصر کاتوزیان | دادگستر | ۱ | و | |||||||
| علوم و فنون | ۷ | فرهنگ فارسی عامیانه | ابوالحسن نجفی | نیلوفر | ۱ | و | ||||||
| زمین‌شناسی | ۸ | فرهنگ معاصر عربی-فارسی بر اساس فرهنگ عربی- انگلیسی هانس ور | آذرتاش آذرنوش | نی | ۱ | و | ||||||
| ۹ | جنگل کاری در خشکبوم | محمدحسین جزیره ای | دانشگاه تهران، مؤسسه انتشارات و چاپ | ۱ | و | |||||||
| پزشکی و بهداشت | ۱۰ | پیوند شعر و موسیقی آوازی | حسین دهلوی | مؤسسه فرهنگی- هنری ماهور | ۱ | و | ||||||
| ۱۱ | جنایت و مکافات | فئودور میخائلوویچ داستایوسکی | اصغر رستگار | فردا | ۱ | و | ||||||
| فنی و مهندسی | ۱۲ | آخرین گودال | لوییس سکر | حسین ابراهیمی الوند | قدیانی، کتاب‌های بنفشه | ۱ | و | |||||
| تاریخ ادبیات و نقد ادبی | ۱۳ | شهربانو | سوزان فیشر استیپلز | سوسن ضیاء | چشمه، کتاب ونوشه | ۱ | و | |||||
| ادبیات و هنر | ۱۴ | تاریخ و تمدن بین‌النهرین | یوسف مجیدزاده | مرکز نشر دانشگاهی | ۱ | و | ||||||
| نظم فارسی | ۱۵ | تاریخ نوشته‌های جغرافیایی در جهان اسلام | ایگناتی یولیانوویچ کراچگوفسکی | ابوالقاسم پاینده | علمی و فرهنگی | ۱ | و | |||||
| تاریخ | تاریخ اسلام و سیره معصومان | ۱۶ | مآخذشناسی عللوم عقلی | محسن کدیور، محمد نوری | اطلاعات | ۱ | و | |||||
| تاریخ تمدن اسلام | ۱۷ | اسطوره چارچوب، در دفاع از علم و عقلانیت | کارل ریموند پویر | علی بابا | طرح نو | ۱ | و | |||||
| مباحث اجتماعی و سیاسی | ۱۸ | جهان در اندیشه هیدگر | محمود خاتمی | دانش و اندیشه معاصر | ۱ | و | ||||||
| منطق، فلسفه و عرفان | ۱۹ | روان‌شناسی نابهنجاری: آسیب‌شناسی روانی (بر اساس IV-DSM) | یوید ال. روزنهان، مارتین ای. پی سلیگمن | یحیی سیدمحمدی | ساوالان، نشر ارسباران | ۱ | و | |||||
| ۲۰ | موسوعه الامام علی بن ابی طالب علیه السلام فی الکتاب و السنه و التاریخ | محمد ریشهری با همکاری محمد کاظم طباطبایی و محمود طباطبایی | دارالحدیث | ۱ | و | |||||||
| ۲۱ | مسند الامام علی (ع) | حسن قبانچی | اسوه | ۱ | و | |||||||
| ۲۲ | مبانی اندیشه سیاسی اسلام | عباسعلی عمید زنجانی | دانش و اندیشه معاصر | ۱ | و | |||||||
| فقه العقود؛ دراسه مقارنه بین الفقه الاسلامی و الفقه الوضعی | سید کاظم حسینی حائری | مجمع الفکر الاسلامی | ||||||||||
| مجموعه رسائل و منصفات | کمال الدین عبدالرزاق کاشانی | مجید هادی زاده | مرکز نشر میراث مکتوب | |||||||||
| تجربه مدرنیته؛ هر آنچه سخت و استوار است دود می‌شود و به هوا می‌رود | مارشال برمن | مراد فرهادپور | طرح نو | |||||||||
| اقتصاد توسعه | مالکوم گیلیس و دیگران | غلامرضا آزاد ارمکی | نشر نی | |||||||||
| اقتصاد کلان | تیمور رحمانی، مصطفی شفافی | برادران | ||||||||||
| حقوق بین‌المللی معاهدات | هدایت الله فلسفی | نو | ||||||||||
| فرهنگ آوایی فارسی | گیتی دیهیم | فرهنگ معاصر | ||||||||||
| زبان | لئونارد بلومفیلد | علی محمد حق‌شناس | مرکز نشر دانشگاهی | |||||||||
| آمار ریاضی | جان فروند | علی عمیدی، محمدقاسم وحیدی | مرکز نشر دانشگاهی | |||||||||
| طیف‌سنجی مولکولی (اصول و روش‌های جدید) | جی. مایکل هولاس | مسعود حسن پور، فرامرز طیاری | مرکز نشر دانشگاهی | |||||||||
| پرتولوژی دگرگونی | آکیهو میاشیرو | محمدولی ولی زاده، محمود صادقیان | دانشگاه تهران، مؤسسه انتشارات و چاپ | |||||||||
| حیات وحش ایران (مهره داران) | اسکندر فیروز | مرکز نشر دانشگاهی | ||||||||||
| طب داخلی دام‌های بزرگ: بیماری‌های اسب، گاو، گوسفند و بز | برادفورد پی. اسمیت | مرتضی گرجی دوز و دیگران | شرکت به نشر | |||||||||
| خلاصه روانپزشکی: علوم رفتاری-روان پزشکی بالینی | کایلان سادوک | نصرت‌الله پورافکاری | شهر آب | |||||||||
| مبانی فیزیک و مدار الکترونیک | غلامحسین روئین‌تن | دانشگاه علم و صنعت ایران، مرکز انتشارات | ||||||||||
| هوش محاسباتی | محمدباقر منهاج | دانشگاه صنعتی امیرکبیر، واحد تفرش، مرکز نشر | ||||||||||
| مکانیک کلاسیک (تحیلی) | منصور نیکخواه بهرامی | دانشگاه تهران، مؤسسه چاپ و انتشارات | ||||||||||
| مکانیک سیالات | ایروینک هرمن شیمز | بهرام پوستی | مرکز نشر علوم دانشگاهی | |||||||||
| مهندسی سیال سازی | دایزو کوینی، اوکتاو لونسپیل | مهدی علوی، علی اصغر حمیدی | دانشگاه علم و صنعت، مرکز انتشارات | |||||||||
| اقتصاد مهندسی برای تحلیل سرمایه‌گذاری | تانگ او، توماس او | محمدتقی بانکی | دانشگاه صنعتی امیرکبیر، مرکز نشر | |||||||||
| فرهنگ کشاورزی (فرانسه-فارسی) | شفیع جوادی | سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، نشر آموزش کشاورزی | ||||||||||
| بررسی تحلیلی، یا، استفاده از تجزیه و تحلیل در حسابرسی | فضل‌الله اکبری، مصطفی علی مدد | سازمان حسابرسی، مرکز تحقیقات تخصصی حسابداری و حسابرسی | ||||||||||
| سبک عباسی: قرآن نویسی تا قرن چهارم هجری قمری | گردآوری: ناصر خلیلی، فرانسیس دروش | پیام بهتاش | کارنگ | |||||||||
| دو و میدانی | محمدرضا بیات | محمدرضا بیات | سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها | |||||||||
| نگارش و ویرایش | احمد سمیعی | سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها | ||||||||||
| نقد خیال: بررسی دیدگاه‌های نقد ادبی در سبک هندی | محمود فتوحی | روزگار | ||||||||||
| فرهنگ واژه نمای غزلیات سعدی به انضمام فرهنگ بسامدی (بر اساس متن غزلیات سعدی) | مهین دخت صدیقیان (فراهم آورنده) | حبیب یغمائی | پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی | |||||||||
| شهری که زیر درختان سدر مرد | خسرو حمزوی | روشنگران و مطالعات زنان | ||||||||||
| مشتی نور سرد (شعرهای ۷۸–۱۳۷۰) | ضیاء موحد | اکنون | ||||||||||
| نت‌هایی برای بلبل چوبی | شمس لنگرودی | سالی | ||||||||||
| سال مرگ ریکاردو ریش | ژوزه ساراماگو | عباس پژمان | هاشمی | |||||||||
| آشنایی با قرآن کریم (برای نوجوانان) | فرزانه زنبقی | تاریخ و فرهنگ | ||||||||||
| پر از پرنده‌ام (مجموعه شعر نوجوانان) شعرهای ۷۶–۷۴ | پروانه پارسا | سروش | ||||||||||
| یک تکه بلور | مرجان کشاورزی آزاد | |||||||||||
آثار شایسته تقدیر
راهنمای فهرست: ( ? = نامعین ن/م = نداشتن مورد و = وزیری ر = رحلی ق = رقعی خ = خشتی)
| بخش | شاخه | ر | عنوان اثر | نویسنده(ها) | مترجم(ها) | مصحح(ها) | ناشر | سال نشر | مشخصات کتاب | |||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| مکان | انتشارات | ج | ص | ط | ||||||||
| علوم و معارف اسلامی | علوم قرآنی | ۱ | ۱۳۶۶ه.ش | ۱ | و | |||||||
| حدیث | ۲ | ۱ | و | |||||||||
| عقاید و کلام | ۳ | ۱ | و | |||||||||
| فقه و اصول | ۴ | ۱ | و | |||||||||
| ریاضی | ۵ | ۱ | و | |||||||||
| ۶ | ۱ | و | ||||||||||
| علوم و فنون | ۷ | ۱ | و | |||||||||
| زمین‌شناسی | ۸ | ۱ | و | |||||||||
| ۹ | ۱ | و | ||||||||||
پانویس
ارجاعات
- ↑ جمعی از مولفین، آینه دوران، ۱: ۹.
- ↑ فرهادی، «بیست و پنج دوره کتاب سال»، کتاب ماه.
- ↑ جمعی از مولفین، آینه دوران، ۱: ۶.
- ↑ فرهادی، «بیست و پنج دوره کتاب سال»، کتاب ماه.
- ↑ جمعی از مولفین، آینه دوران، ۱: ۶.
- ↑ جمعی از مولفین، آینه دوران، ۱: ۹.
- ↑ فرهادی، «بیست و پنج دوره کتاب سال»، کتاب ماه.
- ↑ جمعی از مولفین، آینه دوران، ۱: ۸.
- ↑ فرهادی، «بیست و پنج دوره کتاب سال»، کتاب ماه.
- ↑ جمعی از مولفین، آینه دوران، ۱: ۳.
- ↑ جمعی از مولفین، آینه دوران، ۱: ۱۳.
- ↑ جمعی از مولفین، آینه دوران، ۱: ۱۳.
منابع
- جمعی از مولفین (۱۳۹۷). آینه دوران: دفتر اول (دوره یکم تا بیستم). به کوشش علی علی‌محمدی، سحر برین‌خو، فاطمه مقدس‌زاده، مسعود بهزادی‌راد، معصومه قزلباش، مهدی ملازاده، محمودجواد احمدی‌نیا، الهه رجبی‌فر، حمیده نوروزیان و لیلا اسدیان. تهران: موسسه خانه کتاب. شابک ۹۷۸-۶۰۰-۲۲۲-۴۸۸-۰.
- فرهادی، بهارک (۱۳۸۷). «کلیات در بیست و پنج دوره کتاب سال جمهوری اسلامی ایران» (PDF). کتاب ماه (کلیات) (۱۳۴).
| دوره‌های برگزاری | |
|---|---|
| جایزه‌های دیگر خانه کتاب ایران | |
| مرتبط | |
