هجدهمین دوره کتاب سال جمهوری اسلامی ایران

از اسلامیکال
پرش به ناوبری پرش به جستجو
هجدهمین دوره جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران
نشان جشنواره جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران
اهداء برایکتاب‌های برگزیده به زبان فارسی
پشتیبان مالیمعاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی
تاریخبهمن ۱۳۷۹
محل برگزاریتالار وحدت، تهران
کشورایران
نام پیشینجایزه سلطنتی کتاب سال
پاداش(ها)سکه بهار آزادی
لوح تقدیر از طرف ریاست جمهوری
نخستین دوره۱۳۶۳
مجموع جوایز۱۴ اثر
کل دریافت‌کنندگان۲۱ نفر (نویسنده)
۶ نفر (مترجم)
۰ نفر (مصحح)
۱۳ مؤسسه (انتشارات)
وبگاه

مراسم هجدهمین دوره کتاب سال جمهوری اسلامی ایران در بهمن ۱۳۷۹ در تالار وحدت تهران برگزار شد. در این دوره از جشنواره، ۱۳۸ اثر در شاخه کلیات، ۵۰۱ اثر در شاخه فلسفه و روان‌شناسی، ۶۹۷ اثر در شاخه دین، ۷۵۰ اثر در شاخه علوم اجتماعی، ۱۸۹ اثر در شاخه زبان، ۲۶۰ اثر در شاخه علوم خالص، ۱۰۸۸ اثر در شاخه علوم عملی، ۳۷۶ اثر در شاخه هنر، ۲۴۱۹ اثر در شاخه ادبیات و ۳۰۲ اثر در شاخه تاریخ و جغرافیا شرکت کردند. از مجموع شرکت‌کنندگان، ۱۴ اثر اعم از ۲۱ نویسنده، ۶ مترجم، ۰ مصحح و ۱۳ موسسه انتشاراتی، برنده جایزه کتاب سال شدند.[۱] در این دوره همچنین از ۴۲ اثر تقدیر به عمل آمد.[۲]

جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران

جشنواره جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران، مهم‌ترین رویداد فرهنگی در حوزه فرهنگ مکتوب در دوره جمهوری اسلامی ایران است که نخستین دوره آن در سال ۱۳۶۳ هجری شمسی برگزار شده است.[۳] تا پیش از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران، از سال ۱۳۳۴ هجری شمسی، جایزه‌ای تحت عنوان کتاب سال برگزار می‌شد. این جشنواره تا سال ۱۳۵۶ ادامه داشت اما در آن سال به جهت اتفاقات سیاسی در ایران، به تعویق افتاد و دیگر اجرا نشد.[۴] در اواخر سال ۱۳۶۱ موضوع گزینش بهترین کتاب‌های سال در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مطرح شد و در شهریور سال بعد آیین‌نامه اجرایی آن به تصویب وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی رسید. بر اساس این آیین‌نامه، بهترین کتاب‌های چاپ شد در موضوعات مختلف پس از بررسی استادان و صاحب‌نظران علمی و فرهنگی، انتخاب و طی مراسم به‌خصوصی در ایام مشهور به دهه فجر (۱۲ تا ۲۲ بهمن)، معرفی شوند.[۵] هر سال وزارت ارشاد از ناشران و مؤلفین تقاضا می‌کند تا نسخه‌ای از آثاری که نخستین بار در سال اخیر به چاپ رسانده‌اند را برای این جشنواره ارسال نمایند.[۶] مدیرعامل این جشنواره نیکنام حسینی‌پور، معاون فرهنگی آن سید سعید میرمحمدصادق و مدیر جشنواره، علی علی‌محمدی است.[۷] دبیری این جشنواره در طول ۳۶ دوره ابتدایی آن را آقایان علی اوجبی (سال‌های ۱۳۸۸، ۱۳۸۵–۱۳۸۴)، سید محمود یوسف‌ثانی (۱۳۷۸–۱۳۶۸)، محمدرضا سرشار (۱۳۸۹)، محمدعلی رمضانی فرانی (۱۳۸۷)، منوچهر اکبری (۱۳۸۶)، محمدعلی مهدوی راد (۱۴۰۱–۱۳۹۳)، نجفقلی حبیبی (۱۳۹۲) و مجید حمیدزاده (۱۳۹۱–۱۳۹۰) عهده‌دار بوده‌اند.[۸] هیئت داوران نیز از میان استادان دانشگاه و حوزه علمیه و همین‌طور متخصصان و صاحب‌نظران علمی و فرهنگی، از سوی دبیرخانه جشنواره انتخاب می‌شوند.[۹]

شیوه داوری این جشنواره، در سه مرحله تدوین شده است. در مرحله نخست، تمام آثار ارسالی به جشنواره، مورد ارزیابی اولیه توسط هیئت داوری گروه‌های مربوط قرار می‌گیرد و پس از آن، آثار با رای اکثریت به مرحله دوم مسابقه ارسال خواهند شد. در مرحله دوم، آثار توسط حداقل سه تن از داوران انتخابی از جانب هیئت داوری که در هر موضوع مشخص، معین می‌شوند بررسی می‌گردند و نتایج ارزیابی در کاربرگ‌های ویژه‌ای درج می‌گردد. کتاب‌هایی که موفق به کسب حداقل ۸۰ امتیاز از مجموع ۱۰۰ امتیاز مندرج در کاربرگ بشوند، به مرحله نهایی داوری راه می‌یابند. در مرحله نهایی، کاربرگ‌ها توسط هیئت داوران مورد بررسی قرار خواهند گرفت و در نهایت آثار برگزیده به هیئت علمی جشنواره معرفی می‌گردند. در نهایت آثاری که رای سه نفر از داوران یک اثر از میان آثار در بخش تألیف و تصحیح به شرط اتخاذ ۹۰ امتیاز یا بیشتر و در بخش ترجمه، ۹۵ امتیاز و بیشتر، به عنوان اثر برگزیده معرفی می‌شود. تا پیش از دوره چهاردهم این جشنواره، داوران از جانب هیئت علمی معرفی نمی‌شدند و پس از آن نیز در قالب کاربرگ‌ها نام برخی از داوران مشخص می‌شد.[۱۰] در این داوری سه نکته اساسی همواره مورد اهتمام قرار خواهد گرفت: ارتقاء بخشیدن به سطح علمی و فرهنگی کشور؛ سلیس بودن زبان اثر و رعایت قواعد دستور زبان فارسی و داشتن کیفیت مطلوب از نظر طبع و نکات فنی چاپ. در پایان جشنواره، برندگان جایزه کتاب سال، در طی مراسمی به میزبانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، موفق به کسب لوح تقدیر از ریاست جمهوری و همین‌طور جوایزی عموماً سکه طلا بهار آزادی می‌شوند.[۱۱]

کتاب آینه دوران که در چهلمین سال پیروزی جمهوری اسلامی برای جمع‌آوری برندگان، داوران و شایستگان تقدیر این جشنواره تهیه و منتشر شده است. این اثر در بهمن ۱۳۹۷ توسط مؤسسه خانه کتاب تهیه شده است. از مؤلفین این اثر می‌توان به علی علی‌محمدی، سحر برین‌خو، فاطمه مقدس‌زاده، مسعود بهزادی‌راد، معصومه قزلباش، مهدی ملازاده، محمودجواد احمدی‌نیا، الهه رجبی‌فر، حمیده نوروزیان و لیلا اسدیان اشاره کرد.[۱۲]

آثار برگزیده

راهنمای فهرست: (      ? = نامعین       ن/م = نداشتن مورد       و = وزیری       ر = رحلی       ق = رقعی       خ = خشتی)

فهرست آثار برگزیده در هجدهمین دوره کتاب سال جمهوری اسلامی ایران[۱۳]
بخش شاخه ر عنوان اثر نویسنده(ها) مترجم(ها) مصحح(ها) ناشر سال نشر مشخصات کتاب
مکان انتشارات ج ص ط
فلسفه و روان‌شناسی فلسفه غرب ۱ مجموعه آثار ارسطو: مابعدالطبیعه (متافیزیک)، سماع طبیعی، اخلاق نیکوماخوس ارسطو محمدحسن لطفی تبریزی ن/م تهران طرح نو ۱۳۷۸ه‍.ش ۳ ? ?
روان‌شناسی ۲ روان‌شناسی ژنتیک: تحول روانی از تولد تا پیری محمود منصور ن/م ن/م تهران سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت) ۱۳۷۸ه‍.ش ۱ ۳۶۲ ?
دین انساب ۳ تحفه الازهار و زلال الانهار فی نسب ابناء الائمه الاطهار ضامن بن شدقم الحسینی المدنی ن/م ن/م تهران دفتر نشر میراث مکتوب، آینه میراث، کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران ۱۳۷۸ه‍.ش ۴ ? ?
علوم اجتماعی آمار ۴ نظریه نمونه‌گیری و کربردهای آن علی عمیدی ن/م ن/م تهران مرکز نشر دانشگاهی ۱۳۷۸ه‍.ش ۲ ۶۷۴ ?
زبان زبان‌شناسی ۵ زبان‌شناسی نظری: پیدایش و تکوین دستور زایشی محمد دبیر مقدم ن/م ن/م تهران سخن ۱۳۷۸ه‍.ش ۱ ۵۸۰ ?
زبان‌های دیگر ۶ زبان‌های ایرانی یوسیف میخائیلوویچ ارانسکی علی اشرف صادقی ن/م تهران سخن ۱۳۷۸ه‍.ش ۱ ۲۰۸ ?
علوم خالص فیزیک ۷ میدان‌ها و امواج الکترومغناطیسی پ. لورین ابراهیم زمردیان ن/م تهران مرکز نشر دانشگاهی ۱۳۷۸ه‍.ش ۱ ۸۵۲ ?
د.پ. کورسون
ف. لورین
علوم کاربردی پزشکی ۸ پاتولوژی تومورها پرویز دبیری ن/م ن/م تهران انستیتو تحقیقات علمی بیولوژی مولکولی و بیوفیزیک ایران ۱۳۷۸ه‍.ش ۳ ? ?
شهریار دبیری
فرشید دبیرزاده
۹ فیزیک پزشکی جان کمرون عباس تکاور ن/م تهران آییژ ۱۳۷۸ه‍.ش ۱ ۶۰۷ ?
جیمز گاست اسکوفرونیک
مکانیک ۱۰ کنترل خوردگی در صنایع محمد سیدرضی ن/م ن/م تهران انجمن خوردگی ایران ۱۳۷۸ه‍.ش ۳ ? ?
۱۱ مکانیک کاربردی و ترمودینامیک پیشرانش فیلیپ هیل کریم مظاهری ن/م تهران دانشگاه صنعتی شریف ۱۳۷۷ه‍.ش ۱ ۸۴۵ ?
کارل پیترسون محمدعلی ایوبی مؤسسه انتشارات علمی
ادبیات ادبیات زبان‌های دیگر ۱۲ جنگ آخر زمان ماریو بارگاس یوسا ن/م ن/م تهران آگه ۱۳۷۸ه‍.ش ۱ ۹۱۹ ?
عبدالله کوثری
تاریخ و جغرافیا تاریخ ۱۳ خواب آشفته نفت: دکتر مصدق و نهضت ملی ایران محمدعلی موحد ن/م ن/م تهران کارنامه ۱۳۷۸ه‍.ش ۲ ? ?
جغرافیان ۱۴ پایگاه علم جغرافیا در ایران، جلد اول: پایگاه جغرافیای شهری در ایران مصطفی مؤمنی ن/م ن/م تهران فرهنگستان علوم جمهوری اسلامی ۱۳۷۷ه‍.ش ۱ ۴۱۳ ?

آثار شایسته تقدیر

راهنمای فهرست: (      ? = نامعین       ن/م = نداشتن مورد       و = وزیری       ر = رحلی       ق = رقعی       خ = خشتی)

فهرست آثار شایسته تقدیر در هجدهمین دوره کتاب سال جمهوری اسلامی ایران[۱۴]
بخش شاخه ر عنوان اثر نویسنده(ها) مترجم(ها) مصحح(ها) ناشر سال نشر مشخصات کتاب
مکان انتشارات ج ص ط
فلسفه و روان‌شناسی فلسفه غرب ۱ در کون و فساد ارسطو اسماعیل سعادت ن/م تهران مرکز نشر دانشگاهی ۱۳۷۷ه‍.ش ۱ ? ?
فلسفه اسلامی ۲ رسالة فی الحدوث (حدوث العالم) صدرالدین محمد الشیرازی ن/م حسین موسویان تهران بنیاد حکمت اسلامی صدرا ۱۳۷۸ه‍.ش ۱ ? ?
محمد خامنه‌ای
۳ مجموعه مصنفات حکیم مؤسس آقا علی مدرس طهرانی علی مدرس طهرانی ن/م محسن کدیور تهران مؤسسه اطلاعات ۱۳۷۸ه‍.ش ۳ ? ?
روان‌شناسی ۴ روان‌شناسی مرضی تحولی از کودکی تا بزرگسالی پریرخ دادستان ن/م ن/م تهران سازمان مطلاعات و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها ۱۳۷۸ه‍.ش ۱ ? ?
دین فقه ۵ غنا، موسیقی رضا مختاری ن/م ن/م قم نشر مرصاد، دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، مرکز انتشارات ۱۳۷۷ه‍.ش ۳ ? ?
محسن صادقی
کلام ۶ دین و دولت در اندیشه اسلامی محمد سروش ن/م ن/م قم دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم، مرکز انتشارات ۱۳۷۸ه‍.ش ۱ ? ?
عرفان ۷ شرح فصوص الحکم صائن‌الدین علی بن محمد ترکه ن/م محسن بیدار قم بیدار ۱۳۷۸ه‍.ش ۲ ? ?
مولی علی بن جمشید النوی
علوم اجتماعی جامعه‌شناسی ۸ نظریه اجتماعی مدرن، از پاسرسونز تا هابرماس یان کرایب عباس مخبر ن/م تهران آگاه ۱۳۷۸ه‍.ش ۱ ? ?
مردم‌شناسی ۹ جوامع سنتی و تغییرات فنی جورج مک للاندفاستر مهدی ثریا ن/م تهران کتاب فرا ۱۳۷۸ه‍.ش ۱ ? ?
علوم سیاسی ۱۰ تاریخ جهان در قرن بیستم جان اشلی سومز گرنویل جمشید شیرازی ن/م ? ? ۱۳۷۸ه‍.ش ۳ ? ?
فضل‌الله جلوه
علی‌اصغر بهرام‌بیگی
اقتصاد ۱۱ ساختار و عملکرد بازار: نظریه و کاربرد آن در بخش صنعت ایران فرهاد خدادادکاشی ن/م ن/م تهران مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های بازرگانی ۱۳۷۸ه‍.ش ۱ ? ?
۱۲ اقتصاد اسلامی: یک طراحی سیستم مهدی ب. رضوی ن/م ن/م تهران دانشکده امور اقتصادی ۱۳۷۸ه‍.ش ۱ ? ?
حقوق ۱۳ آیین دادرسی کیفری گاستون استفانی حسن دادبان ن/م تهران دانشگاه علامه طباطبایی ۱۳۷۷ه‍.ش ۲ ? ?
ژرژ لواسور
برنار بولوک
علوم خالص شیمی ۱۴ شیمی عمومی با نگرش کاربردی رابرت اسموت احمد خواجه نصیرطوسی ن/م تهران فاطمی ۱۳۷۸ه‍.ش ۳ ? ?
ریچارد اسمیت منصور عابدینی
جک پرایس علی سیدی
مرتضی خلخالی
زمین‌شناسی ۱۵ مبانی زمین شیمی کنررادپی. کراسکف فرید مر ن/م تهران مرکز نشر دانشگاهی ۱۳۷۷ه‍.ش ۱ ? ?
دنیس کی. برد سروش مدبری
زیست‌شناسی ۱۶ زیست‌شناسی مهره‌داران روبرت توماس ار محمد ابراهیم‌نژاد ن/م تهران مرکز نشر دانشگاهی ۱۳۷۸ه‍.ش ۱ ? ?
۱۷ فیزیولوژی اعصاب و غدد درون‌ریز دستگاه‌های ارتباطی پروین رستمی ن/م ن/م تهران مؤسسه انتشارات اطلاعات ۱۳۷۸ه‍.ش ۱ ? ?
پروانه نورجاه
علوم عملی پزشکی ۱۸ یافته‌های نوین در بیماری‌های مشترک انسان و دام ویلیام کلارک محمدعلی راد ن/م تهران مرکز نشر دانشگاهی ۱۳۷۸ه‍.ش ۱ ? ?
فرید فیروزبخش
کوروش همت
۱۹ میکروب‌های بیماری‌زا در مواد غذایی و اپیدمولوژی مسمومیت‌های غذایی ودود رضوی‌لو ن/م ن/م تهران دانشگاه تهران، مؤسسه انتشارات و چاپ ۱۳۷۸ه‍.ش ۱ ? ?
مهندسی مواد و معدن ۲۰ حرارت و حرکت در مواد خطیب‌الاسلام صدرنژاد ن/م ن/م تهران وزارت امور خارجه، مرکز چاپ و انتشارات ۱۳۷۸ه‍.ش ۱ ? ?
۲۱ مبانی تصفیه فلزات نی. ابل. انگ محمدرضا ابوطالبی ن/م تهران دانشگاه علم و صنعت ایران، مرکز انتشارات ۱۳۷۷ه‍.ش ۱ ? ?
محمدرضا افشار مقدم
۲۲ دگرگونی فازها و فلزات آ. پورکر ابوالقاسم دهقان ن/م شیراز دانشگاه شیراز ۱۳۷۸ه‍.ش ۱ ? ?
عباسعلی نظربلند
مهندسی برق ۲۳ سیگنال‌ها و سیستم‌ها آلن وی. اپنهام پرویز جبه‌دار مارالانی ن/م تهران دانشگاه تهران، مؤسسه انتشارات و چاپ ۱۳۷۸ه‍.ش ۱ ? ?
آلن اس. ویلسکی
حمید نواب بهمن زنج
۲۴ سیگنال‌های تصادفی سام شانموگان محمدرضا عارف ن/م تهران مرکز نشر دانشگاهی ۱۳۷۸ه‍.ش ۱ ? ?
آرتور بریپول
مهندسی کامپیوتر ۲۵ کنترل‌کننده‌های منطقی برنامه پذیر PLC جان وپ علی‌اکبر جلالی ن/م تهران دانشگاه علم و صنعت ایران، مرکز انتشارات ۱۳۷۸ه‍.ش ۱ ? ?
رونالد ریس حمید محمودی
مهندسی مکانیک ۲۶ توربو ماشین‌ها ? احمد نوربخش ن/م تهران دانشگاه تهران، مؤسسه انتشارات و چاپ ۱۳۷۸ه‍.ش ۱ ? ?
۲۷ راهنمای مقاومت مصالح فردیناند بی یر ابراهیم واحدیان ن/م تهران علوم دانشگاهی ۱۳۷۸ه‍.ش ۱ ? ?
راسل جانسنون
مهندسی صنایع ۲۸ ارگونومی (عوامل انسانی در طراحی مهندسی) مارک اس. ساندرز محمدرضا افضلی ن/م تهران مرکز نشر علوم دانشگاهی ۱۳۷۸ه‍.ش ۱ ? ?
ارنست ج. مک کورمیک
مهندسی کشاورزی ۲۹ اصلاح گیاهان زراعی جی.ام. پولمن احمد ارزانی ن/م اصفهان دانشگاه صنعتی اصفهان ۱۳۷۸ه‍.ش ۱ ? ?
دی.ا. اسلیپر
۳۰ تنش‌ها و کرنش‌های رشد در درختان روبرت ارچر قنبر ابراهیمی ن/م تهران دانشگاه تهران، مؤسسه انتشارات و چاپ ۱۳۷۸ه‍.ش ۱ ? ?
هنر نقاشی ۳۱ تنوع تجارب تجسمی ادموند بورک فلدمن پرویز مرزبان ن/م تهران سروش ۱۳۷۸ه‍.ش ۱ ? ?
ادبیات تاریخ و نقد ۳۲ ابوسعید ابوالخیر: حقیقت و افسانه فریتس مایر مهرآفاق بایبوردی ن/م تهران مرکز نشر دانشگاهی ۱۳۷۸ه‍.ش ۱ ? ?
۳۳ حساب جمل در شعر فارسی مهدی صدری ن/م ن/م تهران مرکز نشر دانشگاهی ۱۳۷۸ه‍.ش ۱ ? ?
متون قدیم ۳۴ مجموعه آثار جامی: مثنوی هفت اورنک، دیوان جامی، نامه‌ها و منشآت جامی، نقد و بررسی آثار و احوال جامی اعلاخان افصح زاد ن/م اعلاخان افصح زاد تهران مرکز نشر میراث مکتوب ۱۳۷۸ه‍.ش ۷ ? ?
نثر معاصر ۳۵ نیمه غایب حسین سناپور ن/م ن/م تهران چشمه ۱۳۷۸ه‍.ش ۱ ? ?
ادبیات کودک و نوجوان ۳۶ گاوهای آرزو محمد محمدی ن/م ن/م تهران خانه ادبیات ۱۳۷۸ه‍.ش ۱ ? ?
۳۷ قطار آن شب احمد اکبرپور ن/م ن/م تهران چشمه، کتاب ونوشه ۱۳۷۸ه‍.ش ۱ ? ?
۳۸ گمشده شهرزاد سوزان فلچر حسین ابراهیمی الوند ن/م تهران پیدایش ۱۳۷۸ه‍.ش ۱ ? ?
۳۹ اسب آبی پرنده اریش هولد کمال بهروزکیا ن/م تهران رامین ۱۳۷۸ه‍.ش ۱ ? ?
۴۰ نقش اندام حیوانات در طراحی ابزار دیوید برنی مجید عمیق ن/م تهران کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان ۱۳۷۸ه‍.ش ۱ ? ?
تاریخ و جغرافیا تاریخ اسلام و ملل اسلامی ۴۱ تاریخ صدر اسلام (عصر نبوت) غلامحسین زرگری‌نژاد ن/م ن/م تهران سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها ۱۳۷۸ه‍.ش ۱ ? ?
تاریخ ایران ۴۲ تاریخ و تمدن اسلامی در قلمرو سامانیان محمدرضا ناجی ن/م ن/م تهران مجمع علمی تمدن، تاریخ و فرهنگ سامانیان ۱۳۷۸ه‍.ش ۱ ? ?

پانویس

ارجاعات

منابع

  • جمعی از مولفین (۱۳۹۷). آینه دوران: دفتر اول (دوره یکم تا بیستم). به کوشش علی علی‌محمدی، سحر برین‌خو، فاطمه مقدس‌زاده، مسعود بهزادی‌راد، معصومه قزلباش، مهدی ملازاده، محمودجواد احمدی‌نیا، الهه رجبی‌فر، حمیده نوروزیان و لیلا اسدیان. تهران: موسسه خانه کتاب. شابک ۹۷۸-۶۰۰-۲۲۲-۴۸۸-۰.
  • فرهادی، بهارک (۱۳۸۷). «کلیات در بیست و پنج دوره کتاب سال جمهوری اسلامی ایران» (PDF). کتاب ماه (کلیات) (۱۳۴).