یازدهمین دوره کتاب سال جمهوری اسلامی ایران
| یازدهمین دوره جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران | |
|---|---|
 نشان جشنواره جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران | |
| اهداء برای | کتاب‌های برگزیده به زبان فارسی |
| پشتیبان مالی | معاونت امور فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی |
| تاریخ | ۱۶ بهمن ۱۳۷۲ |
| محل برگزاری | تالار وحدت، تهران |
| کشور | ایران |
| نام پیشین | جایزه سلطنتی کتاب سال |
| پاداش(ها) | سکه بهار آزادی لوح تقدیر از طرف ریاست جمهوری |
| نخستین دوره | ۱۳۶۳ |
| مجموع جوایز | ۲۲ اثر |
| کل دریافت‌کنندگان | ۲۸ نفر (نویسنده) ۱۲ نفر (مترجم) ۱ نفر (مصحح) ۲۰ مؤسسه (انتشارات) |
| وبگاه | |
مراسم یازدهمین دوره کتاب سال جمهوری اسلامی ایران در ۱۶ بهمن ۱۳۷۲ در تالار وحدت تهران برگزار شد. در این دوره از جشنواره، ۲۲۵ اثر در شاخه کلیات، ۱۹۴ اثر در شاخه فلسفه، ۶۹۱ اثر در شاخه دین، ۵۹۵ اثر در شاخه علوم اجتماعی، ۱۸۵ اثر در شاخه زبان، ۲۳۷ اثر در شاخه علوم خالص، ۱۰۲۰ اثر در شاخه علوم عملی، ۲۲۸ اثر در شاخه هنر، ۱۲۱۳ اثر در شاخه ادبیات و ۲۳۴ اثر در شاخه تاریخ و جغرافیا شرکت کردند. از مجموع شرکت‌کنندگان، ۲۲ اثر اعم از ۲۸ نویسنده، ۱۲ مترجم، ۱ مصحح و ۲۰ موسسه انتشاراتی، برنده جایزه کتاب سال شدند.[۱] در این دوره همچنین از ۱۴ اثر تقدیر به عمل آمد.
جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران
جشنواره جایزه کتاب سال جمهوری اسلامی ایران، مهم‌ترین رویداد فرهنگی در حوزه فرهنگ مکتوب در دوره جمهوری اسلامی ایران است که نخستین دوره آن در سال ۱۳۶۳ هجری شمسی برگزار شده است.[۳] تا پیش از پیروزی انقلاب اسلامی در ایران، از سال ۱۳۳۴ هجری شمسی، جایزه‌ای تحت عنوان کتاب سال برگزار می‌شد. این جشنواره تا سال ۱۳۵۶ ادامه داشت اما در آن سال به جهت اتفاقات سیاسی در ایران، به تعویق افتاد و دیگر اجرا نشد.[۴] در اواخر سال ۱۳۶۱ موضوع گزینش بهترین کتاب‌های سال در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مطرح شد و در شهریور سال بعد آیین‌نامه اجرایی آن به تصویب وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی رسید. بر اساس این آیین‌نامه، بهترین کتاب‌های چاپ شد در موضوعات مختلف پس از بررسی استادان و صاحب‌نظران علمی و فرهنگی، انتخاب و طی مراسم به‌خصوصی در ایام مشهور به دهه فجر (۱۲ تا ۲۲ بهمن)، معرفی شوند.[۵] هر سال وزارت ارشاد از ناشران و مؤلفین تقاضا می‌کند تا نسخه‌ای از آثاری که نخستین بار در سال اخیر به چاپ رسانده‌اند را برای این جشنواره ارسال نمایند.[۶] مدیرعامل این جشنواره نیکنام حسینی‌پور، معاون فرهنگی آن سید سعید میرمحمدصادق و مدیر جشنواره، علی علی‌محمدی است.[۷] دبیری این جشنواره در طول ۳۶ دوره ابتدایی آن را آقایان علی اوجبی (سال‌های ۱۳۸۸، ۱۳۸۵–۱۳۸۴)، سید محمود یوسف‌ثانی (۱۳۷۸–۱۳۶۸)، محمدرضا سرشار (۱۳۸۹)، محمدعلی رمضانی فرانی (۱۳۸۷)، منوچهر اکبری (۱۳۸۶)، محمدعلی مهدوی راد (۱۴۰۱–۱۳۹۳)، نجفقلی حبیبی (۱۳۹۲) و مجید حمیدزاده (۱۳۹۱–۱۳۹۰) عهده‌دار بوده‌اند.[۸] هیئت داوران نیز از میان استادان دانشگاه و حوزه علمیه و همین‌طور متخصصان و صاحب‌نظران علمی و فرهنگی، از سوی دبیرخانه جشنواره انتخاب می‌شوند.[۹]
شیوه داوری این جشنواره، در سه مرحله تدوین شده است. در مرحله نخست، تمام آثار ارسالی به جشنواره، مورد ارزیابی اولیه توسط هیئت داوری گروه‌های مربوط قرار می‌گیرد و پس از آن، آثار با رای اکثریت به مرحله دوم مسابقه ارسال خواهند شد. در مرحله دوم، آثار توسط حداقل سه تن از داوران انتخابی از جانب هیئت داوری که در هر موضوع مشخص، معین می‌شوند بررسی می‌گردند و نتایج ارزیابی در کاربرگ‌های ویژه‌ای درج می‌گردد. کتاب‌هایی که موفق به کسب حداقل ۸۰ امتیاز از مجموع ۱۰۰ امتیاز مندرج در کاربرگ بشوند، به مرحله نهایی داوری راه می‌یابند. در مرحله نهایی، کاربرگ‌ها توسط هیئت داوران مورد بررسی قرار خواهند گرفت و در نهایت آثار برگزیده به هیئت علمی جشنواره معرفی می‌گردند. در نهایت آثاری که رای سه نفر از داوران یک اثر از میان آثار در بخش تألیف و تصحیح به شرط اتخاذ ۹۰ امتیاز یا بیشتر و در بخش ترجمه، ۹۵ امتیاز و بیشتر، به عنوان اثر برگزیده معرفی می‌شود. تا پیش از دوره چهاردهم این جشنواره، داوران از جانب هیئت علمی معرفی نمی‌شدند و پس از آن نیز در قالب کاربرگ‌ها نام برخی از داوران مشخص می‌شد.[۱۰] در این داوری سه نکته اساسی همواره مورد اهتمام قرار خواهد گرفت: ارتقاء بخشیدن به سطح علمی و فرهنگی کشور؛ سلیس بودن زبان اثر و رعایت قواعد دستور زبان فارسی و داشتن کیفیت مطلوب از نظر طبع و نکات فنی چاپ. در پایان جشنواره، برندگان جایزه کتاب سال، در طی مراسمی به میزبانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، موفق به کسب لوح تقدیر از ریاست جمهوری و همین‌طور جوایزی عموماً سکه طلا بهار آزادی می‌شوند.[۱۱]
کتاب آینه دوران که در چهلمین سال پیروزی جمهوری اسلامی برای جمع‌آوری برندگان، داوران و شایستگان تقدیر این جشنواره تهیه و منتشر شده است. این اثر در بهمن ۱۳۹۷ توسط مؤسسه خانه کتاب تهیه شده است. از مؤلفین این اثر می‌توان به علی علی‌محمدی، سحر برین‌خو، فاطمه مقدس‌زاده، مسعود بهزادی‌راد، معصومه قزلباش، مهدی ملازاده، محمودجواد احمدی‌نیا، الهه رجبی‌فر، حمیده نوروزیان و لیلا اسدیان اشاره کرد.[۱۲]
آثار برگزیده
راهنمای فهرست: ( ? = نامعین ن/م = نداشتن مورد و = وزیری ر = رحلی ق = رقعی خ = خشتی)
| بخش | شاخه | ر | عنوان اثر | نویسنده(ها) | مترجم(ها) | مصحح(ها) | ناشر | سال نشر | مشخصات کتاب | |||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| مکان | انتشارات | ج | ص | ط | ||||||||
| کلیات | ۱ | رده‌بندی PIR زبان‌ها و ادبیات ایرانی | ماندانا صدیق بهزادی | ن/م | ن/م | تهران | کتاب‌خانهٔ ملی جمهوری اسلامی ایران | ۱۳۷۱ه.ش | ۱ | ? | ? | |
| ۲ | فرهنگ معاصر انگلیسی-فارسی | محمدرضا باطنی | ن/م | ن/م | تهران | فرهنگ معاصر | ۱۳۷۱ه.ش | ۱ | ? | ? | ||
| دستیاری: فاطمه آذرمهر | ||||||||||||
| فلسفه | فسفه اسلامی | ۳ | عیون مسائل النفس | حسن حسن‌زاده آملی | ن/م | ن/م | تهران | امیر کبیر | ۱۳۷۱ه.ش | ۱ | ? | ? |
| دین | علوم قرآنی | ۴ | تفسیر راهنما (ج ۱) | اکبر هاشمی رفسنجانی و جمعی از محققان | ن/م | ن/م | قم | دفتر تبلیغات اسلامی حوزهٔ علمیهٔ قم | ۱۳۷۱ه.ش | ? | ? | ? |
| اخلاق | ۵ | نقطه‌های آغاز در اخلاق عملی | محمدرضا مهدوی کنی | ن/م | ن/م | تهران | دفتر نشر فرهنگ اسلامی | ۱۳۷۱ه.ش | ۱ | ? | ? | |
| فقه و اصول | ۶ | منتهی المطلب فی تحقیق المذهب | علامه حلی | ن/م | ن/م | مشهد | بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی | ۱۳۷۱ه.ش | ۲ | ? | ? | |
| سیره معصومین | ۷ | الجمل و النصرة لسید العترة فی حرب البصرة | ابوعبدالله محمد بن نعمان | ن/م | علی میرشریفی | قم | دفتر تحقیقات اسلامی | ۱۳۷۱ه.ش | ۱ | ? | ? | |
| علوم اجتماعی | مردم‌شناسی و قوم‌شناسی | ۸ | کوچ‌نشینی در شمال خراسان | محمدحسین پاپلی یزدی | اصغر کریمی | ن/م | مشهد | مؤسسه انتشارات و چاپ آستان قدس رضوی | ۱۳۷۱ه.ش | ۱ | ? | ? |
| حسابداری | ۹ | اصول حسابداری ۲ | یحیی حساس یگانه | ن/م | ن/م | تهران | مرکز چاپ و انتشارات دانشگاه پیام نور | ۱۳۷۱ه.ش | ۲ | ? | ? | |
| ۱۰ | اصول حسابداری ۳ | فس و نیس و نگر | مهدی تقوی | ن/م | تهران | پیشبرد | ۱۳۷۱ه.ش | ۳ | ? | ? | ||
| ایرج نیک‌نژاد | ||||||||||||
| علوم خالص | ریاضی | ۱۱ | بوزجانی‌نامه؛ زندگی و آثار ابوالوفا بوزجانی | ابوالقاسم قربانی | ن/م | ن/م | تهران | سازمان انتشارات و آموزش انقلاب اسلامی | ۱۳۷۱ه.ش | ۱ | ? | ? |
| محمدعلی شیخان | ||||||||||||
| زمین‌شناسی | ۱۲ | اصول ژئوشیمی | برایان میسون | فرید مر | ن/م | تهران | مرکز نشر دانشگاه شیراز | ۱۳۷۱ه.ش | ۲ | ? | ? | |
| کارلتون ب. مر | علی‌اصغر شرفی | |||||||||||
| زیست‌شناسی | ۱۳ | مهندس محیط زیست | مجید عباس‌پور | ن/م | ن/م | تهران | مرکز انتشارات علمی دانشگاه آزاد اسلامی | ۱۳۷۱ه.ش | ۲ | ? | ? | |
| علوم عملی | پزشکی | ۱۴ | فیزیولوژی انسانی | حسین سندگل | ن/م | ن/م | یزد | یزد | ۱۳۷۱ه.ش | ۳ | ? | ? |
| ۱۵ | استخوان‌شناسی | حسین حکمت | ن/م | ن/م | تهران | موسسه نشر جهاد | ۱۳۷۱ه.ش | ۱ | ? | ? | ||
| فاطمه فدایی | ||||||||||||
| محسن نوروزیان | ||||||||||||
| مواد و معدن | ۱۶ | کانه آرائی | حسین نعمت‌اللهی | ن/م | ن/م | تهران | مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران | ۱۳۷۱ه.ش | ۱ | ? | ? | |
| ۱۷ | اصول مهندسی و علم مواد | لارنس اچ. ون ولک | فخرالدین اشرفی‌زاده | ن/م | تهران | مرکز نشر دانشگاهی | ۱۳۷۱ه.ش | ۱ | ? | ? | ||
| فریبا سعادت | ||||||||||||
| اردشیر طهماسبی | ||||||||||||
| احمد منشی | ||||||||||||
| کامپیوتر | ۱۸ | علم و هنر شبیه‌سازی سیستم‌ها | رابرت شانون | علی‌اکبر عرب مازار | ن/م | تهران | مرکز نشر دانشگاهی | ۱۳۷۱ه.ش | ۱ | ? | ? | |
| مکانیک | ۱۹ | طراحی اجزای ماشین (طراحی در مهندسی مکانیک) | ژوزف ادوارد شیگلی | ایرج شادروان | ن/م | تهران | علم و صنعت | ۱۳۷۱ه.ش | ۱ | ? | ? | |
| ادبیات | تاریخ و نقد ادبی | ۲۰ | حواصل و بوتیمار | امیرحسین یزدگردی | ن/م | ن/م | تهران | مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران | ۱۳۷۱ه.ش | ۱ | ? | ? |
| ادبیات کودک و نوجوان | ۲۱ | تندپا و بادپا | اورسولا ولفل | کمال بهروزکیا | ن/م | تهران | شورا | ۱۳۷۱ه.ش | ۱ | ? | ? | |
| تاریخ و جغرافیا | جغرافیا | ۲۲ | مبانی آب و هواشناسی | بهلول علیجانی | ن/م | ن/م | تهران | سمت | ۱۳۷۱ه.ش | ۱ | ? | یا |
| محمدرضا کاویانی | ||||||||||||
آثار شایسته تقدیر
راهنمای فهرست: ( ? = نامعین ن/م = نداشتن مورد و = وزیری ر = رحلی ق = رقعی خ = خشتی)
| بخش | شاخه | ر | عنوان اثر | نویسنده(ها) | مترجم(ها) | مصحح(ها) | ناشر | سال نشر | مشخصات کتاب | |||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| مکان | انتشارات | ج | ص | ط | ||||||||
| علوم اجتماعی | اقتصاد | ۱ | اقتصاد رشد و توسعه | مرتضی قره‌باغیان | ن/م | ن/م | تهران | نی | ۱۳۷۱ه.ش | ۲ | ? | ? |
| علوم خالص | زمین‌شناسی | ۲ | مقدمه‌ای بر اصول پالینولوژی | محمد قویدل سیوکی | ن/م | ن/م | تهران | روابط عمومی شرکت ملی نفت ایران | ۱۳۷۱ه.ش | ۱ | ? | ? |
| علوم عملی | علوم پزشکی | ۳ | مبانی سل‌شناسی (ج ۱) | علی‌اکبر ولایتی و دیگران | ن/م | ن/م | تهران | دفتر نشر فرهنگ اسلامی | ۱۳۷۱ه.ش | ۱ | ? | ? |
| عمران | ۴ | دینامیک سازه‌ها (مقدماتی) | آنیل ک. چوپرا | محمدمهدی سعادت‌پور | ن/م | تهران | مؤسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران | ۱۳۷۱ه.ش | ۱ | ? | ? | |
| ۵ | اصول مهندسی خاک | براژا م. داس | شاپور طاحونی | ن/م | تهران | مترجم | ۱۳۷۱ه.ش | ۱ | ? | ? | ||
| شیمی | ۶ | مهندسی شیمی | ج.م. کولسن | محسن عدالت | ن/م | تهران | مرکز نشر دانشگاهی | ۱۳۷۱ه.ش | ۱ | ? | ? | |
| ج.ف. ریچاردسون | سودابه دلیل | |||||||||||
| کامپیوتر | ۷ | برنامه‌نویسی به زبان فرترن ۷۷ | چارلین بی کرستبرگ | غلامرضا پناهی | ن/م | گیلان | دانشگاه گیلان | ۱۳۷۱ه.ش | ۱ | ? | ? | |
| نورمن تی کارپنتر | ||||||||||||
| ۸ | مقدمه‌ای بر تکنولوژی robot | محمد هاشمی | ن/م | ن/م | تهران | مؤسسه فرهنگی شریف | ۱۳۷۱ه.ش | ۱ | ? | ? | ||
| ادبیات | ادبیات کودکان و نوجوانان | ۹ | یارحسنی و ننه کوچیکه و دختر نارنج و ترنج | شکوه قاسم‌نیا | ن/م | ن/م | تهران | حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی | ۱۳۷۱ه.ش | ۱ | ? | ? |
| ۱۰ | قصه‌های سبلان (۱ و ۲) | محمدرضا بایرامی | ن/م | ن/م | تهران | حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی | ۱۳۷۱ه.ش | ۱ | ? | ? | ||
| ۱۱ | راهزن‌ها | حسین فتاحی | ن/م | ن/م | تهران | کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان | ۱۳۷۱ه.ش | ۱ | ? | ? | ||
| هنر | نقاشی | ۱۲ | نقاشی پشت شیشه | هادی سیف | ن/م | ن/م | تهران | سروش | ۱۳۷۱ه.ش | ۱ | ? | ? |
| هنر تزئینی | ۱۳ | دستبافت‌های عشایری و روستایی فارس | سیروس پرهام | ن/م | ن/م | تهران | امیر کبیر | ۱۳۷۱ه.ش | ۱ | ? | ? | |
| تاریخ و جغرافیا | جغرافیا | ۱۴ | درآمدی بر روش‌ها و فنون میدانی جغرافیا | جان اف. لونسبری | بهلول علیجانی | ن/م | تهران | سمت | ۱۳۷۱ه.ش | ۱ | ? | ? |
| فرانک تی. آلدریچ | ||||||||||||
پانویس
ارجاعات
- ↑ جمعی از مولفین، آینه دوران، ۱: ۱۱۷-۱۱۹.
- ↑ جمعی از مولفین، آینه دوران، ۱: ۱۳۴.
- ↑ جمعی از مولفین، آینه دوران، ۱: ۹.
- ↑ فرهادی، «بیست و پنج دوره کتاب سال»، کتاب ماه.
- ↑ جمعی از مولفین، آینه دوران، ۱: ۶.
- ↑ فرهادی، «بیست و پنج دوره کتاب سال»، کتاب ماه.
- ↑ جمعی از مولفین، آینه دوران، ۱: ۶.
- ↑ جمعی از مولفین، آینه دوران، ۱: ۹.
- ↑ فرهادی، «بیست و پنج دوره کتاب سال»، کتاب ماه.
- ↑ جمعی از مولفین، آینه دوران، ۱: ۸.
- ↑ فرهادی، «بیست و پنج دوره کتاب سال»، کتاب ماه.
- ↑ جمعی از مولفین، آینه دوران، ۱: ۳.
- ↑ جمعی از مولفین، آینه دوران، ۱: ۲۰۸-۲۰۹.
- ↑ جمعی از مولفین، آینه دوران، ۱: ۲۳۰.
منابع
- جمعی از مولفین (۱۳۹۷). آینه دوران: دفتر اول (دوره یکم تا بیستم). به کوشش علی علی‌محمدی، سحر برین‌خو، فاطمه مقدس‌زاده، مسعود بهزادی‌راد، معصومه قزلباش، مهدی ملازاده، محمودجواد احمدی‌نیا، الهه رجبی‌فر، حمیده نوروزیان و لیلا اسدیان. تهران: موسسه خانه کتاب. شابک ۹۷۸-۶۰۰-۲۲۲-۴۸۸-۰.
- فرهادی، بهارک (۱۳۸۷). «کلیات در بیست و پنج دوره کتاب سال جمهوری اسلامی ایران» (PDF). کتاب ماه (کلیات) (۱۳۴).
| دوره‌های برگزاری | |
|---|---|
| جایزه‌های دیگر خانه کتاب ایران | |
| مرتبط | |
