ابن‌سینا

از اسلامیکال
(تغییرمسیر از شیخ الرئیس)
پرش به ناوبری پرش به جستجو
حسین بن عبدالله
نگاره‌ای از بوعلی سینا اثر ابوالحسن صدیقی در ۱۳۲۴ خ؛ موزه بوعلی‌سینا
این نگاره امروزه به‌عنوان چهره رسمی بوعلی سینا شناخته می‌شود.
متولد۱ شهریور ۳۵۹[۱]
روستای افشنه در بخارا (پایتخت سامانیان)، در ازبکستان کنونی
وفات۳۱ خرداد ۴۱۶[۱](در سن ۵۷ سالگی)
همدان، ایران
آرامگاهآرامگاه بوعلی‌سینا
۳۴°۴۷′۲۹٫۵۵″ شمالی ۴۸°۳۰′۴۷٫۶۲″ شرقی / ۳۴٫۷۹۱۵۴۱۷°شمالی ۴۸٫۵۱۳۲۲۷۸°شرقی / 34.7915417; 48.5132278 همدان
محل زندگیفرارود، خراسان، گرگان، ری، اصفهان و همدان
ملیتایرانی[۲][۳][۴][۵]
دیگر نام‌هابوعلی سینا، پورسینا
حرفهفیلسوف، دانشمند و حکیم
سال‌های فعالیتاواخر سدهٔ چهارم و اوایل سدهٔ پنجم قمری
آثارکتاب شفا، قانون، دانشنامهٔ علایی و رساله‌های بسیاری به عربی و فارسی
عنوانشیخ‌الرئیس؛ شرف الملک، حجت الحق شاهزاده اطباء
دورهاواخر سامانیان و دوران آل بویه
مذهباسلام[۶][۷][۸]
منصبوزارت
مکتبفلسفه مشایی
همسر(ها)یاسمین
والدینعبدالله / ستاره
از سلسله مقالات دربارهٔ
ابن‌سینا
link
کارنامه
کتاب‌شناسی
شاگردان
مرتبط
یادمان‌ها
ابن‌سینا

ابن‌سینا که به ابوعلی سینا و شیخ‌الرئیس نیز شناخته می‌شود،

زندگی

ابن‌سینا علاوه بر علوم عقلیه و تجربیه، در فن شعر و سرایش نیز تبحر داشت. وی به هر دو زبان فارسی و عربی شعر می‌گفت و امروزه نمونه اشعار او به زبان عربی و فارسی گزارش شده است. او مدتی را در خوارزم، جرجان و بخارا گذرانده است.

مذهب

درباره دین و باور ابوعلی، اختلاف‌هایی وجود دارد. بسیاری از منابع وی را مسلمان و به مذهب شیعه دانسته‌اند. از برخی از اشعار او چنین برداشت می‌شود که وی در زمان حیاتش، متهم به انحراف عقیدتی بوده و از باورهای خود دفاع کرده‌است. قاضی نورالله شوشتری گزارش کرده است که بیشتر کسانی که او را متهم به انحراف و کفر کرده‌اند، از فقهای سنی بوده‌اند. از آثار او چنین برداشت می‌شود که او انتقال امامت به امام بعدی را از روی نص، بلکه از روی کمالات شخصی و انتخاب مردم می‌داند. او در کتاب شفای خود نوشته است: «آنچه که بیش از هر چیز در باب زعامت و امامت مسلمین ملاک اعتبار می‌باشد دو چیز است: عقل و سیاست. پس هر کسی که در سایر صفات (از قبیل علم و سخاوت و شجاعت) عقب، اما در این دو صفت جلو باشد به شرط این که از دیگر صفات بی‌بهره نباشد چنین کسی در امر پیشوائی مسلمین اولی و احق است از آن کس که در دیگر صفات ممتاز ولی در این دو خصلت ناقص باشد، پس (اگر امر خلافت و امامت بین دو شخص دائر بود که یکی سیاست مدارتر و خردمندتر اما در دیگر صفات متأخر، و دیگری که در سیاست و عقل متأخر، ولی در کمالات دیگر اکمل و اتمّ بود) بایستی آن که در علم و دانش پیشرو و متقدم است در کنار آن که سیاستمدارتر و خردمندتر است باشد و او را به علم خود یاری دهد و مدد رساند، و بر آن دیگری که سیاستمدارتر و خردمندتر است (و شایسته مقام امامت است) لازم است که آن دانشمندتر را بپذیرد و در مشکلات به وی مراجعه کند، چنانکه عمر با علی این چنین بودند.» بر این اساس او عمر را به جهت کمالاتش بر علی مقدم می‌دانست که از این بابت مورد انتقاد کسانی چون ابن ابی‌الحدید نیز قرار گرفته است.

آثار

آثار ابوعلی سینا به زبان‌های فارسی و عربی تالیف شده‌اند. تعداد تالیفات او را متعدد گزارش کرده‌اند. از جمله آثار او، می‌توان به مجموع، که آن را حکمت عروضیه نیز مشهور است اشاره کرد. این اثر برای ابوالحسن عروضی نوشته شده است. کتاب حاصل و محصول، البرّ و الاثم و کتاب لغات سدیدیّه، از آثار اوست که در بخارا نوشته شده است. از برای او رساله مبسوطی در الحان موسیقی به نام ابوسهل مسیحی گزارش کرده‌اند. از برای او رساله‌ای در علم درایه و مقاله‌ای در قوای طبیعیه، و قصیدهای عربی در منطق گزارش کرده‌اند. او کتابی در علم کیمیا، کتابی در تدارک در انواع خطاء طبیب در معالجات و رساله‌ای در بیان نبض به زبان فارسی دارد. کتاب‌های اوسط جرجانی در منطق، مبدأ و معاد، کتابی در ارصاد کلیه از کتاب‌های ابوعلی است که در جرجان نوشته شده‌اند.[۱۰]

پانویس

ارجاعات

  1. ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ Encyclopedia of Islam: Vol 1, p. 562, Edition I, 1964, Lahore, Pakistan
  2. ↑ Paul Strathern (2005). [http://books.google.com/books?id=0rGwOkqIqKkC&pg=PA58&dq=Avicenna%27s+ethnicity&hl=en#v=onepage&q&f=false A brief history of medicine: from Hippocrates to gene therapy]. Running Press. p. ۵۸. ISBN 978-0-7867-1525-1. {{cite book}}: External link in |title= (help)
  3. ↑ Brian Duignan (2010). Medieval Philosophy. The Rosen Publishing Group. p. ۸۹. ISBN 978-1-61530-244-4. {{cite book}}: External link in |title= (help)
  4. ↑ Michael Kort (2004). [http://books.google.com/books?id=EPCcSZ2dzckC&pg=PA24&dq=Avicenna+ethnic&hl=en#v=onepage&q=Avicenna%20ethnic&f=false Central Asian republics]. Infobase Publishing. p. ۲۴. ISBN 978-0-8160-5074-1. {{cite book}}: External link in |title= (help)
  5. ↑ * Ibn Sina ("Avicenna") Encyclopedia of Islam. 2nd edition. Edited by P. Berman, Th. Bianquis, C.E. Bosworth, E. van Donzel and W.P. Henrichs. Brill 2009. Accessed through Brill online: www.encislam.brill.nl (2009) Quote: "He was born in 370/980 in Afshana, his mother's home, near Bukhara. His native language was Persian."
    • A.J. Arberry, "Avicenna on Theology", KAZI PUBN INC, 1995. excerpt: "Avicenna was the greatest of all Persian thinkers; as physician and metaphysician"&fp=dcce4d829681fc6c&biw=1824&bih=966
    • Henry Corbin, "The Voyage and the messenger: Iran and Philosophy", North Atlantic Books, 1998. pg 74:"Whereas the name of Avicenna (Ibn sinda, died 1037) is generally listed as chronologically first among noteworthy Iranian philosophers, recent evidence has revealed previous existence of Ismaili philosophical systems with a structure no less complete than of Avicenna".[۱]
  6. ↑ یان ریپکا، «تاریخ ادبیات فارسی دری تا آغاز سدهٔ بیستم» در تاریخ ادبیات ایران، از دوران باستان تا قاجاریه، ترجمه عیسی شهابی، تهران ۱۳۸۵، انتشارات علمی و فرهنگی، ص ۲۶۰
  7. ↑ سه حکیم مسلمان، نوشته سید حسین نصر، ترجمه احمد آرام، انتشارات امیرکبیر، تهران ۱۳۸۵، شابک ۹۷۸-۹۶۴-۳۰۳-۱۱۱-۴، صفحات ۴۷ و ۴۸
  8. ↑ فتح‌الله مجتبایی شرف الدین خراسانی علیرضا جعفری نائینی، "ابن سینا" در دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، جلد چهارم. (لینک)
  9. ↑ دانشنامه ایران، جلد اول، ذیل "ابن سینا"
  10. ↑ اختری، «ابوعلی»، دایره‌المعارف جامع اسلامی.

منابع

  • اختری، عباسعلی (۱۳۹۰). «ابوعلی». دایره‌المعارف جامع اسلامی. تهران: آرایه.


برگرفته از «https://www.islamical.org/w/index.php?title=ابن‌سینا&oldid=78080»