حنفی
از سلسله مقالات دربارهٔ: |
اسلام |
---|
بخشی از سلسله مقالات در رابطه با اهل سنت |
---|
درگاه اسلام |
مذهب حنفی که براساس نام ابوحنیفه نعمان بن ثابت نامگذاری شده، از دل مکتب کوفه رشد یافته و همچنین مکتب فکری قدیمی بصره را نیز جذب خود کرد.[۱] از آنجا که مکتب حنفی از عراق سر برآورد، مورد حمایت اولین خلیفه عباسی بود و به سمت شرق گسترش یافت[۲] و اکنون حدود یک سوم مسلمانان جهان حنفی مذهبند.[۳]
ابوحنیفه جز رسائل کوچکی که یکی از آنها موسوم به «الفقه الاکبر» است کتابی در فقه تألیف نکرده است، بلکه شاگردانش فتاوی و سخنانش را بعد از او مکتوب کردهاند. اساس فقه ابوحنیفه مبتنی بر هفت منبع است:[۴]
ابوحنیفه با وجود شکنجه و زندان در اواخر دورهٔ اموی و عباسیان حاضر به قبول منصب قضا نشد. ابوحنیفه قائل به رأی و اجتهاد شد و از اهل حدیث بیزاری جست، فقه ابداعی او را فقه حنفی مینامند. نوبختی و ابوالحسن اشعری و برخی از علمای کلامی او را از اهل ارجاء (مرجئه) شمرده و برای اثبات آن به جملهای از فقه الاکبر او استناد میکنند، با این وجود اکثر فقها و متکلمین این نسبت را صحیح ندانستهاند.[۳]
ابنخلدون مینویسد که او هفده حدیث از احادیث نبوی را بیشتر قبول نداشته و در رأی و قیاس افراط مینمود. مذهب او توسط دو تن از یارانش به نامهای حسن شیبانی و ابویوسف قاضی رواج یافت.[۳]
پانویس
ارجاعات
- ↑ Lewis, Menage & Pellat 1986, p. 162.
- ↑ Lewis, Menage & Pellat 1986, p. 163.
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ مشکور ۱۳۷۹، ص. ۱۰۱.
- ↑ مشکور ۱۳۷۹، ص. ۱۰۲.
منابع
- مشکور، محمدجواد (۱۳۷۹). تاریخ شیعه و فرقههای اسلام تا قرن چهارم. انتشارات اشراقی. شابک ۹۶۴-۵۹۶۶-۴۸-۵.
- Lewis, B.; Menage, V. L.; Pellat, Ch., eds. (1986). The Encyclopedia of Islam. Vol. 3. Brill & Luzac. ISBN 90-04-08118-6.